Mια εβδομάδα μετά την αυτοκτονία του Π. Σφηνιά ο πρόεδρος των Μινωικών Γραμμών Κώστας Κληρονόμος με δεχόταν στο γραφείο του στο Ηράκλειο.
Είχε μόλις ανοίξει τον υπολογιστή του για να δει το κλίμα στη Σοφοκλέους.
Η μετοχή της εταιρείας είχε τεθεί εκτός συνεδριάσεων για πέντε μέρες και την επομένη θα ξαναέμπαινε στο ταμπλό. Οι θεσμικοί είχαν εκδηλώσει την πρόθεσή τους να την στηρίξουν αλλά αυτό έμελλε να αποδειχθεί και εμπράκτως.
Στο τέλος της βδομάδας μια αίσθηση προσωρινής, έστω, ανακούφισης κυριαρχούσε στο Ηράκλειο, καθώς το «χαρτί» των Μινωικών είχε καταγράψει δύο λίμιτ απ.
EP.: Πολύς λόγος έγινε για τις πιέσεις που μπορεί να ασκήθηκαν στον Π. Σφηνιά από μεγαλομετόχους της MFD. Στις επαφές σας μαζί τους μετά την αυτοκτονία Σφηνιά σας είπαν αν συνδέουν την παραμονή τους στη μετοχική σύνθεσή της με την πιθανότητα εισόδου της εταιρείας στο ΧΑΑ;
AΠ.: Θα ήθελα να κλείσουμε αυτό το θέμα με τρόπο κατηγορηματικό. Αν ασκούνταν πιέσεις από τους μεγαλομετόχους θα έπρεπε να το γνωρίζω. Θα μου το είχαν μεταφέρει ή ο ίδιος ο Π. Σφηνιάς-με τον οποίο μιλούσαμε πάρα πολύ συχνά- ή κάποιος από τους μεγαλομετόχους, με αρκετούς από τους οποίους γνωρίζομαι προσωπικά. Με τον Θ. Βασιλάκη γνωριζόμαστε από τα παιδικά μας χρόνια, με τον Δ. Κοντομηνά γνωριζόμαστε πάρα πολύ καλά, ενώ ξέρω και τον Δ. Ιωάννου. Θα έπρεπε να έχω κάποια ένδειξη. Δεν είχα, όμως, την παραμικρή. Υπήρξε ένα σύνολο πιέσεων, αυτό νομίζω πια ότι είναι πασιφανές. Το να αναζητούμε συγκεκριμένους ηθικούς αυτουργούς δεν ξέρω πώς να το χαρακτηρίσω. Ανίερο ίσως; Εγινε μεγάλη εκμετάλλευση αυτού του θέματος.
EP.: Εκατοντάδες μέτοχοι εισήλθαν στη MFD στο τέλος του 1999 με την αύξηση κεφαλαίου μέσω ιδιωτικής τοποθέτησης. Για ένα τόσο μεγάλο αριθμό δεν θα έπρεπε να κάνετε δημόσια εγγραφή;
AΠ.: Πέρυσι το Νοέμβριο ο γενικός δείκτης ήταν ακόμη σε πολύ υψηλά επίπεδα, ενώ εξελίσσονταν ικανοποιητικά οι δημόσιες εγγραφές των νεοεισαγόμενων εταιρειών. Δεχθήκαμε τότε ασφυκτικές πιέσεις από θεσμικούς επενδυτές, αμοιβαία κεφάλαια, ώστε να τους επιτρέψουμε να μετάσχουν και αυτοί στην αύξηση. Αυτό και έκανε η MFD. Εδωσε σε κείνους που ζήτησαν. Δεν προσκάλεσε κανέναν. Υπήρξε, όμως, τρομερή ζήτηση. Για το αν έπρεπε να γίνει δημόσια εγγραφή τι να σας πω; Νομίζω ότι είναι θέμα ερμηνείας των νομικών προϋποθέσεων που ισχύουν. Νομίζω ότι ασχολείται ή θα ασχοληθεί η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς οπότε εκείνη θα δώσει και την απάντηση.
EP.: Η ναυπήγηση νέων πλοίων αναδεικνύεται σε κομβικό θέμα. Από πού θα αντλήσετε κεφάλαια;
AΠ.: Προφανώς το όποιο επενδυτικό πρόγραμμα δεν θα είναι -αρχικά τουλάχιστον- πολύ υψηλού κόστους. Ούτε είναι δυνατόν να ανανεωθεί ριζικά ο στόλος της MFD σε ένα ή δύο χρόνια. Θα γίνει σταδιακά, όπως άλλωστε είχαμε προγραμματίσει και με τον Π. Σφηνιά. Τα περίπου 20 δισ.δρχ. που διαθέτει αυτή τη στιγμή μαζί με έναν τραπεζικό δανεισμό που μπορεί να εξασφαλίσει μπορούν να τη βοηθήσουν ώστε να κάνει τις πρώτες απαραίτητες κινήσεις. Κι εφόσον τα πράγματα εξελιχθούν όπως εμείς ελπίζουμε, μέχρι το τέλος του 2001 το κλίμα γύρω από την εταιρεία πρέπει να έχει αλλάξει.
EP.: Αν δηλαδή τα πράγματα δεν πάνε καλά μέχρι το τέλος του 2001 θα τεθεί θέμα επιβίωσης της εταιρείας;
AΠ.: Πρέπει να αρχίσουμε να προβληματιζόμαστε…
EP.: Θα προσπαθήσετε να διαφοροποιήσετε σε επίπεδο εικόνας τις Μινωικές από τη MFD;
AΠ.: Εχουμε κάνει αρκετές προσπάθειες, οι οποίες θα συνεχισθούν. Είναι πολύ πιθανό -όταν αποκατασταθεί ένα κλίμα ηρεμίας στη MFD- να προχωρήσουμε ακόμα και σε αλλαγή της επωνυμίας. Αυτό, είναι κάτι που είχαμε συζητήσει, άλλωστε, από τις αρχές της χρονιάς.
EP.: Θα φύγει, δηλαδή, το «Minoan» από το όνομα της Minoan Flying Dolphins, ώστε να μην παραπέμπει ευθέως στις Μινωικές Γραμμές;
AΠ.: Ακριβώς.
EP.: Μετά το ναυάγιο η μετοχή των Μινωικών έχασε τη μισή της αξία, ενώ και η προ φόρων κερδοφορία στα αποτελέσματα 9μήνου παρουσίασε μεγάλη πτώση. Ποια είναι η κατάσταση της εταιρείας σήμερα;
AΠ.: Θα έλεγα ότι η μοναδική αρνητική επίδραση που δέχθηκαν οι Μινωικές περιορίζεται στην τιμή της μετοχής. Τα οικονομικά της αποτέλεσμα ερμηνεύονται απόλυτα από τις πολύ υψηλές τιμές πετρελαίου σε σχέση με πέρυσι και την υψηλή τιμή στην οποία διαμορφώθηκε το δολάριο. Οι Μινωικές, όμως, δεν έχουν επηρεαστεί ούτε κατ’ ελάχιστον στην επιβατική κίνηση, τόσο στην Αδριατική όσο και στην Κρήτη. Οι Μινωικές στηρίζονται σε υγιέστατη οικονομική βάση, έχουν μια άρτια οργάνωση, ένα μάνατζμεντ που έχει να επιδείξει μόνο επιτυχίες τα τελευταία χρόνια, μια διάρθρωση των κεφαλαίων τους απόλυτα ικανοποιητική, ένα επενδυτικό πρόγραμμα ναυπήγησης 8 νέων πλοίων που εκτελείται απρόσκοπτα και που θα της δώσει τη δυνατότητα να ανανεώσει εντελώς το στόλο της. Και μάλιστα με τέτοια σκάφη, τα οποία ο ανταγωνισμός δεν θα μπορεί να ανταγωνιστεί.
EP.: Εχω την πληροφορία ότι δεν έχει εξασφαλιστεί η χρηματοδότηση του β’ σκέλους των ναυπηγήσεων (4 πλοία).
AΠ.: Είναι απολύτως εξασφαλισμένη και θα προέλθει από ίδια κεφάλαια και δανεισμό σε αναλογία 30/70.
EP.: Εχουν υπογραφεί συμβόλαια με τράπεζες;
AΠ.: Δεν έχει υπογραφεί ακόμα συμβόλαιο, αλλά ο δανεισμός έχει εξασφαλιστεί και θα προέλθει από κονσόρτσιουμ ελληνικών και ξένων τραπεζών με επικεφαλής την Εθνική και τη Citibank.
EP.: Πρόσφατα ο Χρ. Παπουτσής αποφάσισε να αρθεί νωρίτερα το καμποτάζ (2002), ενώ χορήγησε -μεταξύ άλλων- άδεια σκοπιμότητας στις ΕΠ.ΑΤΤ. για τα Χανιά και στη ΝΕΛ για το Ηράκλειο. Πώς κρίνετε αυτές τις αποφάσεις;
AΠ.: Πάρθηκαν κάτω από την πίεση των γεγονότων. Τέτοιες αποφάσεις θα έπρεπε να λαμβάνονται με νηφαλιότητα, να στηρίζονται σε κάποιο γενικότερο προγραμματισμό, να βασίζονται σε ένα συγκεκριμένο θεσμικό πλαίσιο. Ετοιμάστε κ. υπουργέ το θεσμικό πλαίσιο και μέσα σε αυτό να κινηθούμε όλοι μας. Θέλετε να αρθεί νωρίτερα το καμποτάζ; Σύμφωνοι. Μέχρις ότου, όμως, αντικατασταθεί το θεσμικό πλαίσιο, να σεβόμαστε αυτό που ισχύει τώρα. Ολες οι άδειες που δόθηκαν το καλοκαίρι από τον υπουργό χορηγήθηκαν καθ’ υπέρβασιν της υφιστάμενης νομοθεσίας. Ηταν απλές υπουργικές αποφάσεις. Ικανοποιήθηκε μεν η κοινή γνώμη καθώς υπήρχαν προβλήματα σε κάποιες γραμμές, αλλά δεν παύουν να είναι αποφάσεις που δεν πάρθηκαν νομότυπα.
EP.: Εκτιμάτε ότι η οικονομική δυσπραγία των ακτοπλοϊκών εταιρειών ανοίγει το δρόμο στους ξένους;
AΠ.: Η οικονομική βιωσιμότητα των ακτοπλοϊκών εταιρειών είναι ένα θέμα που θα απασχολεί το ΥΕΝ. Αν αρχίσουν κάποια πλοία να δένουν, το υπουργείο είναι αυτό που θα κληθεί να καλύψει τα κενά που θα δημιουργηθούν. Δεν υπάρχουν «λευκοί ιππότες» που περιμένουν. Κι αν ελπίζουν κάποιοι ότι θα έλθουν από το εξωτερικό εφοπλιστές για να δρομολογήσουν πλοία στα νησιά του Αιγαίου- πλανώνται πλάνην οικτράν…
EP.: Οι Μινωικές θα κάνουν αύξηση μετοχικού κεφαλαίου;
AΠ.: Αν χρειαστούμε αύξηση θα το κάνουμε αλλά όχι πριν από το επόμενο φθινόπωρο.
EP.: Η οικονομική συγκυρία στην ακτοπλοΐα ανοίγει και πάλι το θέμα της συνεργασίας με την ΑΝΕΚ…
AΠ.: Που παραμένει ανοιχτό 25 χρόνια τώρα, αφού η συνένωση των δύο εταιρειών είναι πάρα πολύ δύσκολη. Υπάρχουν όμως άλλες μορφές συνεργασίας στο θέμα των δρομολογίων, των προμηθειών, ένα σωρό πράγματα…
EP.: Είσαστε σε επικοινωνία; Συζητάτε κάτι τέτοιο;
AΠ.: Είμαστε σε επικοινωνία, αλλά δεν συζητάμε τίποτα αυτόν τον καιρό.
EP.: Συζητάτε και με τη ΝΕΛ;
AΠ.: Η ΝΕΛ ελέγχεται σε ένα βαθμό από την ΑΝΕΚ. Επομένως όταν συζητάς με την ΑΝΕΚ είναι σαν να συζητάς και με τη ΝΕΛ. Αυτή η εντύπωση τουλάχιστον έχει δοθεί σε μας. Επομένως, τίποτα δεν αποκλείεται. Οι συνθήκες που διαμορφώνονται είναι όχι ιδιαίτερα ευνοϊκές κι επομένως είναι υποχρέωση των δύο διοικήσεων να προσεγγίσει η μια την άλλη.
EP.: Ποιες είναι οι σκέψεις σας για τη χηρεύουσα θέση του προέδρου της Eνωσης Εφοπλιστών Ακτοπλοΐας;
AΠ.: Είναι και αυτό ένα θέμα που μας φέρνει ακόμη πιο κοντά με την ΑΝΕΚ. Θα το συζητήσουμε μαζί τους και αν υπάρξει ενδιαφέρον από τη μεριά του Στ. Ζαμπετάκη, δ/ντος συμβούλου της ΑΝΕΚ, ευχαρίστως να στηρίξουμε την υποψηφιότητά του.
