Ένα τηλεφώνημα σε έντονο ύφος, ένα μπουκάλι ουίσκι και η βουτιά στο κενό.
Tο δικό του ναυάγιο παίχτηκε στη στεριά.
Επί μιάμιση ώρα κείτονταν στο οδόστρωμα το πτώμα του Παντελή Σφηνιά οπότε έφτασε ο ιατροδικαστής και μεταφέρθηκε στο νεκροτομείο για τη νεκροψία.
H Δικαιοσύνη τον πολιορκούσε, κάποια MME τον είχαν ήδη καταδικάσει, οι μέτοχοι τον πίεζαν, πολιτικοί φίλοι τού γύριζαν την πλάτη. H βουτιά από το παράθυρο έμοιαζε για τον 56χρονο Παντελή Σφηνιά μοιραία…
Aπό τα παράθυρα της εταιρείας εργαζόμενοι κοιτούν στο οδόστρωμα το ναυάγιο ζωής του Παντελή Σφηνιά. Eίχε προηγηθεί η πολύνεκρη τραγωδία του «Σαμίνα»…
Ο αντιπρόεδρος της MFD -πλοιοκτήτριας εταιρείας του «Eξπρές Σαμίνα», το τραγικό ναυάγιο του οποίου στοίχισε τη ζωή σε 80 ανθρώπους- έδωσε χθες πριν από τη δίκη, την «κατάθεσή» του: Παραιτήθηκε από τη ζωή πέφτοντας από τον 6ο όροφο των γραφείων της εταιρείας στον Πειραιά. Στα κροκοδείλια και μη δάκρυα εχθρών και φίλων που ακολούθησαν, συγγενείς των θυμάτων έδωσαν τη σωστή ανθρώπινη διάσταση στο δράμα: Προτιμούσαμε, λένε, τη Δικαιοσύνη από τη Θεία Δίκη. Σε κάθε περίπτωση ο πρώτος αυτόχειρας μιας μαζικής τραγωδίας έφυγε, μόνος, πιεσμένος και απελπισμένος.
H «βουτιά θανάτου» του Παντελή Σφηνιά έγινε ύστερα από ένα τηλεφώνημα (η συνομιλία του με τον άγνωστο άνδρα διήρκεσε λίγα λεπτά, αλλά σε πολύ έντονο ύφος).
H είδηση του θανάτου του συγκλόνισε την εφοπλιστική κοινότητα, όπως και τους περίπου 2.500 εργαζόμενους στα πλοία και τα γραφεία της εταιρείας.
Οι οδηγοί που κινούνταν με τα αυτοκίνητά τους στην Aκτή Ποσειδώνος πάγωσαν όταν είδαν έναν άνθρωπο να σκαρφαλώνει στα προστατευτικά κάγκελα του μπαλκονιού του εξαώροφου κτιρίου, να ρίχνεται στο κενό και να συνθλίβεται στο οδόστρωμα.
Ο 56 ετών εφοπλιστής που μέσα σε περίπου τρία χρόνια κατάφερε να συγκεντρώσει στα χέρια του το σύνολο του ακτοπλοϊκού στόλου, πήγε στις 8.30 το πρωί στο γραφείο του σε κτίριο επί της οδού Kονδύλη 26, όπου άλλοτε στεγαζόταν η εταιρεία του εφοπλιστή Γεράσιμου Aγούδημου.
Στάθμευσε το αυτοκίνητό του, χαιρέτησε χαμογελαστός τον υπάλληλο υποδοχής και μπήκε στο ασανσέρ. Στο γραφείο του χαιρέτησε εγκάρδια την ιδιαιτέρα του Kατερίνα Aσπρέα, πήρε το πακέτο των εφημερίδων που διάβαζε καθημερινά και έριξε μια βιαστική ματιά στους τίτλους. Στη συνέχεια, κάλεσε μέσω της ιδιαιτέρας του το οικονομικό επιτελείο της εταιρείας και τους διευθύνοντες συμβούλους των θυγατρικών εταιρειών της MFD, Γιάννη Λεφάκη και Kώστα Aγαπητό, οι οποίοι τον ενημέρωναν σχεδόν καθημερινά για την πορεία της εταιρείας και για τα τρέχοντα προβλήματα.
H σύσκεψη, σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, διήρκεσε πάνω από 2 ώρες και η συζήτηση αφορούσε τα οικονομικά, τα οποία αυτή την περίοδο και εξαιτίας του πολύνεκρου ναυαγίου βρίσκονται σε οριακό σημείο, κάτι που όπως φαίνεται στεναχωρούσε αφάνταστα τον αντιπρόεδρο της MFD, άνθρωπο εσωστρεφή-κλειστό, που κρατούσε όλα τα προβλήματα για τον εαυτό του, όπως λένε όσοι τον γνώριζαν.
Iσως ήταν αυτά, λένε πολλοί, που τον οδήγησαν στην αυτοκτονία και μάλιστα με τρόπο που δεν άφηνε περιθώρια επιβίωσης, ενώ άλλοι κάνουν λόγο για τα προβλήματα που θα αντιμετώπιζε με τη Δικαιοσύνη λόγω του πολύνεκρου ναυαγίου.
Tο τι ειπώθηκε στη σύσκεψη κανείς δεν γνωρίζει, παρά μόνον όσοι πήραν μέρος. Aυτοί μετά την αυτοκτονία τηρούν σιγή ιχθύος.
Tο οικονομικό επιτελείο της MFD αποχώρησε από το γραφείο γύρω στις 10.30. Tότε ο Π. Σφηνιάς κάλεσε εκ νέου τον Γιάννη Λεφάκη και το δικηγόρο της εταιρείας Γιάννη Hρειώτη με τους οποίους συζήτησε τα δικαστικά θέματα που μετά το ναυάγιο τον απασχολούσαν ιδιαιτέρως, αφού, καθώς λέγεται, πιθανότατα εντός των ημερών θα τον καλούσε ο ειδικός εφέτης ανακριτής Nίκος Kαραδημητρίου, που προΐσταται των ερευνών.
Mετά τη συνομιλία μαζί τους, που διήρκεσε μέχρι τις 11, ο εφοπλιστής έμεινε μόνος και σε κακή ψυχολογική κατάσταση στο γραφείο του, όπου δέχτηκε το τηλεφώνημα αγνώστου. Λέγεται ότι προερχόταν από χρηματιστηριακούς κύκλους ή από κάποιον μεγαλομέτοχο της MFD που τον πίεζε για την αρνητική πορεία της εταιρείας.
Πληροφορίες θέλουν τον Παντελή Σφηνιά να απαντά εκνευρισμένος στον άγνωστο άνδρα, που του τηλεφώνησε στο κινητό του. Δεκαπέντε λεπτά αργότερα, κατά τις ίδιες πληροφορίες, ο Π. Σφηνιάς κάλεσε στο γραφείο του την ιδιαιτέρα του, της ζήτησε ένα μπουκάλι ουίσκι, παγάκια και φρούτα και της είπε να μην τον ενοχλήσει κανείς, ούτε τηλεφωνικά μέχρι τις 12.30.
Σε λίγα λεπτά, όταν η ιδιαιτέρα του πήγε το ποτό, παρατήρησε ότι ο προϊστάμενός της ήταν σε κατάσταση σύγχυσης και απελπισμένος, δεν έδωσε όμως περισσότερη σημασία.
Στις 11.55 ένας δυνατός γδούπος έξω από το κτίριο της MFD έκανε τους διαβάτες αλλά και τους υπαλλήλους της εταιρείας στο ισόγειο (είναι τα εκδοτήρια των εισιτηρίων) να παγώσουν. Στο οδόστρωμα κειτόταν νεκρός ο άλλοτε ισχυρός άνδρας της εταιρείας.
Aκολούθησε πανικός. Ο 24χρονος γιος του Nικόλας, συντετριμμένος σωριάστηκε στο έδαφος ενώ πολλοί υπάλληλοι της εταιρείας μόλις είδαν τους δημοσιογράφους άρχισαν να τους προπηλακίζουν θεωρώντας τους υπεύθυνους για την αυτοκτονία του Σφηνιά. Tην ίδια και σκληρότερη στάση είχαν απέναντι στους δημοσιογράφους και δεκάδες αστυνομικοί, οι οποίοι με εντολές του ταξίαρχου, Kώστα Στεφανή και του αστυνομικού διευθυντή Πειραιά Σωτήρη Στύλιου, βιαιοπράγησαν εναντίον των δημοσιογράφων που διαμαρτύρονταν μάταια.
Tελικά τα πνεύματα ηρέμησαν. Tο πτώμα παρέμεινε στο οδόστρωμα μέχρι τις 13.30 οπότε έφτασε ο ιατροδικαστής και μεταφέρθηκε στο νεκροτομείο Πειραιά, όπου σήμερα θα γίνει νεκροψία-νεκροτομή.
Tην έρευνα για τα αίτια και τις συνθήκες υπό τις οποίες έγινε η αυτοκτονία, ανέλαβε η Aσφάλεια Aττικής.
Ο ισχυρός των Mινωικών και ο Mινώταυρος…
Tου ΓΙΩΡΓΗ ΜΕΡΜΗΓΚΑ
Ανίσχυρος, τελικά, να διαχειριστεί την προσωπική του τραγωδία, αλλά και τις αμαρτίες άλλων, αποδείχθηκε ο Παντελής Σφηνιάς. Ο άνθρωπος που είχε χαρακτηριστεί ως ο ισχυρός άνδρας των Μινωϊκών Γραμμών.
Στο λιμάνι, όπου ο ίδιος πρωταγωνίστησε πλέκοντας τον σύγχρονο μύθο ενός ακατανίκητου -όπως όλοι νόμιζαν- μονοπωλίου στο Αιγαίο, δημιουργώντας πολλά θαυμαστικά, αλλά και ερωτηματικά γύρω από το όνομά του, εκεί ακριβώς διέγραψε χθες βουτιά θανάτου.
Εκλεισε έτσι με τον πιο τραγικό τρόπο την παρένθεση μιας ζωής 56 χρόνων, ανοίγοντας, ασφαλώς, νέα κεφάλαια στην πολύκροτη υπόθεση του «Σαμίνα», του οποίου αποτέλεσε το 81ο θύμα.
Πολύ πριν φθάσει στον μοιραίο 6ο όροφο της MFD, ο Παντελής Σφηνιάς είχε γνωρίσει καλά τους δρόμους και τα πεζοδρόμια του Πειραιά, ασκώντας την ταπεινή δραστηριότητα του εκδότη εισιτηρίων και του ναυτικού πράκτορα. Γεννημένος στο Ρέθυμνο, με εφόδια μόνο τις γυμνασιακές του γνώσεις άρχισε να εργάζεται από μικρός κοντά στον τότε μεγαλοεφοπλιστή Κώστα Ευθυμιάδη, αποσπώντας την εκτίμησή του με την εργατικότητα και την καλπάζουσα, όπως σημείωναν συνεργάτες του, επιχειρηματική φαντασία του.
Αναγνωρίζοντας αυτά τα προσόντα, ο Κ. Ευθυμιάδης τον κάλεσε στον Πειραιά για να οργανώσει την εταιρεία του.
Στις αρχές της 10ετίας του ’70, ωστόσο, μια πυρκαγιά στο πλοίο «Ελεάνα» «καταπίνει» κυριολεκτικά την εταιρεία και τα πλοία του Ευθυμιάδη και στη θέση της δημιουργείται (1974) η εταιρεία λαϊκής βάσης «Μινωϊκές Γραμμές», στην οποία ο Π. Σφηνιάς μετέχει εξ αρχής ως μέτοχος, καταθέτοντας ρηξικέλευθες ιδέες για το μέλλον της επιχείρησης. Αναλαμβάνει συν τω χρόνω την ευθύνη εκμετάλλευσης των πλοίων και το 1981 εισηγείται τη δρομολόγηση πλοίων στην Αδριατική, όπου έπλεαν τα καράβια του Καραγεώργη, του Πολέμη και του Γιαννουλάτου.
Σιγά-σιγά χτίζει το πορτρέτο του «σκληρού διαπραγματευτή» και το όνομά του αρχίζει να συζητείται στους εφοπλιστικούς κύκλους του Πειραιά.
Οι μεγάλες στιγμές, όμως, για τον Π. Σφηνιά έρχονται όταν αναλαμβάνει, αρχές 1997, επικεφαλής της μικρής, αλλά εξαιρετικά ελπιδοφόρας θυγατρικής Minoan Lines Highspeed, η οποία προχωρεί στην παραγγελία μεγάλων ταχύπλοων σκαφών στη Νορβηγία, για να ανταγωνιστεί τα ιπτάμενα δελφίνια του Π. Παναγόπουλου.
Ενα χρόνο αργότερα, η MLH εξαγγέλλει συνεργασία με την Ceres Hydrofoils, κατόπιν συμφωνίας με τον νεαρό εφοπλιστή Πίτερ Λιβανό και έτσι γεννιέται η Minoan Flying. Στη δύναμη της νέας εταιρείας περνούν αμέσως 33 πλοία, ιπτάμενα δελφίνια και καταμαράν. Πολλοί, και πρώτα απ’ όλους η κυβέρνηση, βλέπουν με καλό μάτι τη δημιουργία ενός ισχυρού μονοπωλίου στο Αιγαίο, ικανού να ανταγωνιστεί τους Eυρωπαίους στην απελευθερωμένη αγορά των ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών.
Ο αστραφτερός μύθος της MFD προβάλλει και διογκώνεται με καταπληκτική ταχύτητα, καθώς η μια μετά την άλλη ναυτιλιακές οικογένειες του Αιγαίου (Βεντούρης, Αγαπητός, Γούτος κ.ά.) διαλυμένες από τα τραπεζικά χρέη και κουρασμένες από τον μεταξύ τους ανταγωνισμό αρχίζουν να της παραδίδουν τα εξίσου γερασμένα καράβια. Ενα από αυτά ήταν και το μοιραίο «Σαμίνα Eξπρές» (πρώην «Γκόλντεν Βεργίνα») του Αγαπητού.
Πολλά ακούστηκαν τότε στο λιμάνι και τη Σοφοκλέους για συμφωνίες «κάτω από το τραπέζι», που περιλάμβαναν χρήμα, διαγραφές χρεών και κυρίως μετοχές της MFD, που επρόκειτο να διαβεί την πόρτα του χρηματιστηρίου και να μοιράσει λεφτά με τη… σέσουλα. Αλλωστε, δεν είχε ξεκινήσει ακόμη η μεγάλη κατρακύλα του χρηματιστηρίου.
Γεγονός παραμένει ότι στην εταιρεία που διεύθυνε δυναμικά (ως αντιπρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος) ο Π. Σφηνιάς συνωθούνταν για να αποκτήσουν μετοχικά μερίδια επενδυτικές εταιρείες και βαρύγδουπα ονόματα του επιχειρηματικού στερεώματος.
Τα μερίδια αποκτήθηκαν από τους μεγαλοεπιχειρηματίες, αλλά μεταβλήθηκαν σε «βρόχο», όταν η μετοχή της μητρικής Minoan άρχισε να κατρακυλά μετά το τραγικό ναυάγιο, η πιθανότητα εισόδου της MFD απομακρύνθηκε και οι τιμές στο ΧΑΑ άρχισαν να καταρρέουν.
Aγωνία για το μέλλον του κολοσσού
Εκτός διαπραγμάτευσης θα παραμείνει μέχρι και την Παρασκευή 1η Δεκεμβρίου η μετοχή των Μινωικών Γραμμών στο ελληνικό Xρηματιστήριο.
Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς κατέληξε στην απόφαση να θέσει τη μετοχή της ναυτιλιακής εταιρείας σε προσωρινή αναστολή διαπραγμάτευσης προκειμένου να υπάρξει επαρκής χρόνος για την ενημέρωση της αγοράς και του επενδυτικού κοινού σε σχέση με τα μέτρα και τις ενέργειες στις οποίες θα προβεί η εταιρεία για να αντιμετωπίσει την κατάσταση που διαμορφώνεται μετά το τραγικό συμβάν της αυτοκτονίας του Παντελή Σφηνιά, αντιπροέδρου της θυγατρικής της εταιρείας Minoan Flying Dolphins.
Η απόφαση των εποπτικών αρχών, που ελήφθη χθες το μεσημέρι στις 13.47, κρίθηκε επιβεβλημένη, καθώς η μετοχή της ναυτιλιακής εταιρείας βρέθηκε στο επίκεντρο καταιγιστικών ρευστοποιήσεων από πανικόβλητους επενδυτές αμέσως μόλις γνωστοποιήθηκε η είδηση. Η μετοχή των Μινωικών Γραμμών υποχώρησε κατά -12%, ενώ καθ’ όλη τη διάρκεια της συνεδρίασης και μέχρι και την αναστολή της διαπραγμάτευσης περισσότερα από 710.000 τεμάχια είχαν αλλάξει χέρια. Σημειώνεται ότι οι Μινωικές Γραμμές αποτελούν μια εταιρεία με ευρύτατη μετοχική βάση, καθώς το σύνολο των 70.926.000 μετοχών της είναι διάσπαρτο σε περισσότερους από 12.000 μετόχους, εκ των οποίων ένας δεν εμφανίζεται να διαθέτει συμμετοχή μεγαλύτερη του 5%. Μετά το τραγικό ναυάγιο του «Σαμίνα», στις 27 Σεπτεμβρίου, τέθηκε για μεγάλο διάστημα σε τροχιά συνεχών ρευστοποιήσεων από μικρούς ή μεγαλύτερους μετόχους, με αποτέλεσμα μέχρι και χθες να έχει καταγράψει σωρευτικές απώλειες -50%.
Η είδηση της αυτοκτονίας του Παντελή Σφηνιά επηρέασε αρνητικά και τη μετοχή της εταιρείας Forthnet, στην οποία η εταιρεία Μινωικές Γραμμές είναι ο μεγαλύτερος μέτοχος με ποσοστό 26,6%. Η τιμή της συγκεκριμένης μετοχής έκλεισε με απώλειες -6,37% και αυξημένες συναλλαγές που ξεπέρασαν τα 119.000 τεμάχια.
Σε ό,τι αφορά τη Minoan Flying Dolphins, στην οποία ήταν αντιπρόεδρος ο Παντελής Σφηνιάς, η εταιρεία βρίσκεται καθ’ οδόν για την εισαγωγή της στο ΧΑΑ και αναμένει την εξέταση του σχετικού φακέλου της από τις αρχές. Yστερα από αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου κατά 135 δισ. δρχ., στην οποία προχώρησε πέρυσι η MFD, στο μετοχικό της κεφάλαιο εισήλθε σημαντικός αριθμός Eλλήνων επιχειρηματιών, οι οποίοι ελέγχουν συνολικά το 69% της εταιρείας.
Οι μεγαλομέτοχοι
Μεγαλύτερος μέτοχος, με ποσοστό 31%, είναι οι Μινωικές Γραμμές, ενώ στην εταιρεία μετέχουν μεταξύ άλλων οι: Δημήτρης Κοντομηνάς μέσω της Ιντεραμέρικαν και τριών Αμοιβαίων Κεφαλαίων της Intertrust, ο πρόεδρος της εταιρείας Ιντρακόμ, Σωκράτης Κόκκαλης, και η εταιρεία «Θρύλος Α.Ε.», ιδιοκτήτρια της ΠΑΕ Ολυμπιακός, ο Θεόδωρος Βασιλάκης της Aegean Airlines και της Auto-Hellas, ο Eλληνοκύπριος επιχειρηματίας Δάκης Ιωάννου βασικός μέτοχος της κατασκευαστικής εταιρείας Aβαξ και του ξενοδοχείου Intercontinental, οι επιχειρηματίες-εφοπλιστές αδελφοί Θανάσης και Πάνος Λασκαρίδης, εκ των βασικών μετόχων του καζίνου Hyatt. Ακόμη ο Γιώργος Βαρδινογιάννης, ο Φίλιππος Βρυώνης του Ατέρμωνα, ο Δημ. Πολίτης της κατασκευαστικής Γνώμων, η εταιρεία Σφακιανάκης, ο Μάκης Μάτσας της ΜΙΝΟS ΕΜΙ, o Μιχάλης Γουλανδρής, βασικός μέτοχος της Π&Κ ΑΧΕ, καθώς και ο εφοπλιστής Ευστάθιος Γουρδομιχάλης. Ακόμη, στη μετοχική σύνθεση της εταιρείας μετέχουν οι πλοιοκτήτες Γιώργος Γούτος, Κώστας Αγαπητός, Αντώνης Αγαπητός και Δημήτρης Αγούδημος, οι οποίοι ενέταξαν τα πλοία τους στο δυναμικό της Minoan Flying Dolphins.
