Η κυβέρνηση προβληματίζεται έντονα για τη μεγάλη φοροδιαφυγή που εντοπίζεται στο χώρο των ακινήτων και αρχίζει τη μελέτη για την εισαγωγή του ΦΠΑ στις μεταβιβάσεις ακινήτων, σε αντικατάσταση του ισχύοντος φόρου μεταβίβασης, που, ως γνωστόν, ανέρχεται σε 9-11% επί της αξίας των μεταβιβαζόμενων ακινήτων.
Πλην της φοροδιαφυγής, ένας άλλος σημαντικός λόγος που προτρέπει στην εισαγωγή του ΦΠΑ είναι η αβεβαιότητα που υπάρχει στους κύκλους της ευρύτερης κεφαλαιαγοράς για το φορολογικό καθεστώς στα ακίνητα. Οπως πληροφορούνται οι παράγοντες του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας, η αβεβαιότητα αυτή είναι μία από τις αιτίες καθυστέρησης της δημιουργίας των Αμοιβαίων Κεφαλαίων που θα επενδύουν σε ακίνητα.
Διχογνωμία στο υπουργείο
Για το ποσοστό του ΦΠΑ αλλά και για τη λειτουργία του στο κύκλωμα της οικοδομής υπάρχει στις αρμόδιες αρχές διχογνωμία. Στελέχη του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας υποστηρίζουν ότι πρέπει να θεσπιστεί ΦΠΑ 8% (ο κατώτατος δηλ. συντελεστής), ώστε να μην επιβαρυνθεί ο αγοραστής των ακινήτων. Στελέχη του υπουργείου Οικονομικών θεωρούν ότι η εισαγωγή του συντελεστή 8% είναι δύσκολη υπόθεση, αφού χρειάζεται έγκριση των κοινοτικών αρχών, οι οποίες επιτρέπουν την εξαίρεση (δηλ. την υπαγωγή σε χαμηλό συντελεστή) μόνον για τρόφιμα και φάρμακα και ορισμένα άλλα αγαθά και υπηρεσίες (γεωργικά εργαλεία κ.λπ.).
Αλλά υπάρχει και ένα άλλο μείζον θέμα: ο ΦΠΑ είναι φόρος στην κατανάλωση. Επομένως μπορεί να επιβληθεί μόνον στην πρώτη μεταβίβαση κατοικίας, διαμερίσματος ή επαγγελματικών χώρων, δεδομένου ότι για την κατασκευή της χρησιμοποιήθηκα οικοδομικά υλικά (αγαθά της κατανάλωσης) και προσφέρθηκαν οικοδομικές εργασίες. Και παράγοντες του υπουργείου Οικονομικών θέτουν το ερώτημα τι θα γίνει στην περίπτωση δεύτερης μεταβίβασης του ακινήτου – κτιρίου, όπου κατά το μεσοδιάστημα δεν χρησιμοποιήθηκαν -όπως είναι φυσικό- οικοδομικά υλικά και υπηρεσίες.
Μόνο η πρώτη μεταβίβαση
Στη δεύτερη, τρίτη κ.λπ. μεταβίβαση, προσθέτουν δεν μπορεί να επιβληθεί ΦΠΑ, ενώ την ίδια στιγμή θα έχει καταργηθεί και ο φόρος μεταβίβασης. Πολύ περισσότερο δεν μπορεί να επιβληθεί ΦΠΑ στις μεταβιβάσεις ακινήτων (οικοπέδων, αγροτεμαχίων κ.λπ.) όπου δεν υπάρχουν κτίσματα.
Οι «σπαζοκεφαλιές» που θα προκύψουν με την κατάργηση του φόρου μεταβίβασης ακινήτων και την αντικατάστασή του από τον ΦΠΑ, πιθανόν να πολλαπλασιασθουύν κατά τη μελέτη του θέματος.
Τα αμοιβαία κεφάλαια
Η οποία μελέτη, όμως, δεν πρέπει να βραδύνει τονίζουν, πέραν του επόμενου εξαμήνου καθώς συναρτάται και με τα αμοιβαία κεφάλαια ακινήτων.
Στο μεταξύ η κυβέρνηση θα προσπαθήσει προσωρινά να επιλύσει το ζήτημα της μη επιβάρυνσης των νοικοκυριών (που απαιτούν στέγη) από τις νέες, αυξημένες αντικειμενικές τιμές (ανακοινώνονται το Δεκέμβριο), με τη μείωση του ισχύοντος φόρου μεταβίβασης ή με την αύξηση του αφορολόγητου ορίου για την αγορά πρώτης κατοικίας και για γονικές παροχές, δωρεές, κληρονομιές.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το οικονομικό επιτελείο αποβλέπει, με την αύξηση των αντικειμενικών τιμών στα εντός σχεδίου ακίνητα, όχι να αυξήσει τα έσοδα από τον αυξημένο φόρο μεταβίβασης, αλλά να υπαγάγει πολλούς από τους μεγαλοϊδιοκτήτες ακινήτων στο φόρο μεγάλης ακίνητης περιουσίας, που είναι φόρος ο οποίος επιβάλλεται στην κατοχή της ακίνητης περιουσίας και όχι στη μεταβίβαση. Εκτιμάται ότι πολλοί μεγαλοϊδιοκτήτες βρίσκονται πολύ κοντά στα κατώτατα αφορολόγητα όρια και με την αύξηση των αντικειμενικών τιμών θα υπαχθούν αυτόματα στο φόρο μεγάλης ακίνητης περιουσίας.
Τα αφορολόγητα αυτά όρια είναι 69 εκατ. για τον άγαμο, 138 εκατ. για τους δύο συζύγους και 17.250.000 για κάθε παιδί.
