Jeff Zaleski

[Lakis]

Κινούμενοι στο πεδίο που οριοθέτησε η Jodie Dean στο άρθρο της "Ο Κυβερνοχώρος ως Δημόσια Σφαίρα", το α' μέρος του οποίου περιλαμβάνεται στο τεύχος αυτό, παρουσιάζουμε ένα βιβλίο που εμφανίζει μία παραλλαγή της θεώρησης της δημόσιας σφαίρας από τον Habermas. Η δημόσια σφαίρα, που ο Jeff Zaleski περιγράφει στην "Ψυχή του Κυβερνοχώρου", δεν είναι η δημόσια χρήση του λογικού αλλά η δημόσια χρήση της πίστης. Μέσα από μία σειρά συνεντεύξεων με εκπροσώπους διαφόρων πίστεων και θρησκειών που προβάλλουν τα θρησκευτικά τους 'πιστεύω' μέσω διαδικτυακών τόπων, ο συγγραφέας αποδεικνύει ότι η τεχνολογία του Ίντερνετ όχι μόνο δεν είναι εχθρός της πίστης αλλά αντίθετα προάγει την καλύτερη κατανόηση και επικοινωνία τόσο ανάμεσα στα μέλη των θρησκευτικών κοινοτήτων όσο και μεταξύ ατόμων διαφορετικών θρησκειών. "Πώς θα αναμορφώσει την πνευματική ζωή του είδους μας αυτή η ευκολία πρόσβασης στο παγκόσμιο απόθεμα της ιερής γνώσης" ρωτάει ο Zaleski. "Με ποιους τρόπους θα μεταβάλει την οργανωμένη θρησκεία αυτή η φυγόκεντρη τάση της επικοινωνίας;"

Οι συνομιλητές του, ανεξαρτήτως θρησκείας ή δόγματος, πιστεύουν αντίθετα ότι το Διαδίκτυο είναι ένα forum που επιτρέπει την άμεση και ισότιμη ανταλλαγή απόψεων πάνω στο Θεό, τη θρησκεία, το δόγμα και τη λατρεία χωρίς τη διαμεσολάβηση αυθεντίας. Κάποιοι, μάλιστα, τού αποδίδουν και άλλες μυστηριακές ιδιότητες, όπως ο Ραβίνος Κάιζεν, που αναρωτιέται αν το πρωτόκολλο TCP/IP είναι ένα άλλο όνομα του Θεού, ο Σούφι Σεΐχης Καμπανί, που βλέπει το Διαδίκτυο ως ενέργεια, και οι πάσης φύσεως τεχνο-παγανιστές, που θεωρούν τον κυβερνοχώρο χώρο μαγικό, όπου η πραγματικότητα αντιστοιχεί στη θέληση και στη φαντασία. Ανάμεσα στις συνεντεύξεις - αρκετές από τις οποίες δόθηκαν μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου - έκπληξη προκαλούν αυτές του γνωστού θεωρητικού του κυβερνοχώρου John Perry Barlow και των οραματιστών Jaron Lanier και Mark Pesce καθώς αποκαλύπτουν απρόσμενες πτυχές των ανθρώπων αυτών, ο καθένας εκ των οποίων με τον τρόπο του έχει συμβάλει καθοριστικά στη διαμόρφωση του Διαδικτύου, όπως το γνωρίζουμε σήμερα. Αντισυμβατικό ανάγνωσμα το βιβλίο του Zaleski ακόμα και σήμερα, πέντε ολόκληρα χρόνια μετά την αρχική του έκδοση στην αγγλική γλώσσα, και όμως ακόμα "φρέσκο" και επίκαιρο. Μήπως τελικά το Διαδίκτυο άνοιξε ακόμα μία δίοδο για την ανθρώπινη πνευματικότητα, που όμως θα επιτρέπει πιο εύκολα την εξατομικευμένη έκφρασή της πέραν από τις κανονιστικές και περιοριστικές επεμβάσεις των επίσημων θρησκειών;