Ένας σπουδαίος καρδιοχειρουργός Παίδων

[Lakis]

Φύλακας - άγγελος» των άρρωστων και άπορων παιδιών του πλανήτη, ο παιδοκαρδιοχειρουργός, διευθυντής του Τμήματος Καρδιάς - Αγγείων του πανεπιστημιακού νοσοκομείου της Γενεύης και ιδρυτής του φιλανθρωπικού ιδρύματος “Coeurs pour tous” («Καρδιές για όλους»), κ. Αυξέντιος Καλαγκός, χειρουργεί κάθε χρόνο περίπου 200-300 παιδιά σε χώρες όπου ο εξοπλισμός για την αντιμετώπιση αυτών των παιδιών και η σχετική εξειδίκευση του ιατρικού προσωπικού είναι ανύπαρκτες. Ερυθραία, Γεωργία, Μοζαμβίκη, Μαδαγασκάρη, Μαρόκο, Ινδία, Κιργιστάν είναι μερικοί από τους προορισμούς ενός ανθρώπου στον οποίο θα μπορούσε εύκολα να αποδοθεί ο χαρακτηρισμός «ιεραπόστολος της Ιατρικής».

Κάθε χρόνο, γεννιούνται σε όλο τον κόσμο 8-12 χιλιάδες παιδιά με συγγενείς καρδιοπάθειες. Το 50% αυτών των παιδιών πεθαίνουν πριν την ηλικία των δύο ετών, λόγω έλλειψης της κατάλληλης φροντίδας. Ο Αυξέντιος Καλαγκός ταξιδεύει στις αναπτυσσόμενες χώρες και δίνει ζωή σε άρρωστα παιδιά που, χωρίς τη βοήθειά του, θα ζούσαν με αναπηρία ή θα έχαναν τη μάχη για τη ζωή. Μέσα από τη δράση του ιδρύματος «Coeurs pour tous», που ίδιος έχει ιδρύσει, έχει προσφέρει τη βοήθειά του, από το 1998 μέχρι σήμερα, σε περισσότερα από 12.000 παιδιά. Το ίδρυμα χρηματοδοτείται από δωρεές και από τα έσοδα της πατέντας «Kalangos Ring», ενός πρωτοποριακού «δαχτυλιδιού», που τοποθετείται στην παιδική καρδιά, επιδιορθώνοντας τις βλάβες της μιτροειδούς βαλβίδας.

Μιλήστε μας για την αποστολή σας στο Βιετνάμ. Οργανώνετε συχνά τέτοιες αποστολές;

Στο Βιετνάμ πήγα για πρώτη φορά το 2009, έπειτα από πρόσκληση του Δρ Nguyen Dinh, καρδιοχειρουργού στο Πανεπιστημιακό Ιατρικό Κέντρο της Σαϊγκόν. Εκεί πραγματοποιούνται ετησίως περισσότερες από 500 επεμβάσεις σε παιδιά, όμως υπήρχαν και υπάρχουν μεγάλες ελλείψεις σε εξοπλισμό, υποδομή και κατάλληλη κατάρτιση του ιατρικού και παραϊατρικού προσωπικού. Το συμβούλιο του ιδρύματος «Καρδιές για Όλους» ενέκρινε και εφαρμόζει ένα πρόγραμμα για το Βιετνάμ. Έτσι, από το 2009 μέχρι σήμερα στέλνουμε χειρουργικά εργαλεία στο κέντρο αυτό, εκπαιδεύουμε στο πανεπιστημιακό νοσοκομείο της Γενεύης, τον αρμόδιο για τη μονάδα εντατικής θεραπείας του νοσοκομείου, με υποτροφία που χορηγήθηκε από το «Ίδρυμα Καλαγκός» και πραγματοποιούμε επεμβάσεις σε παιδιά που πάσχουν από συγγενείς καρδιοπάθειες. Σε κάθε αποστολή μου στη Σαϊγκόν, μένω εκεί για περίπου δύο εβδομάδες και στο διάστημα αυτό, χειρουργώ περίπου 50 περιπτώσεις. Σε μερικές ημέρες, στις 24 Νοεμβρίου, οργανώνουμε ένα gala στο ξενοδοχείο Kempinski της Γενεύης, σε μια προσπάθεια να συγκεντρώσουμε πόρους για την αγορά εξοπλισμού για το κέντρο αυτό, ώστε τα παιδιά της Σαϊγκόν να χειρουργούνται με μεγαλύτερη ασφάλεια.

Θέλατε πάντα να γίνετε καρδιοχειρουργός παίδων;

Από ένα πρωινό του Δεκεμβρίου του 1967, όταν, σε ηλικία 7 ετών, διάβασα στην πρώτη σελίδα των εφημερίδων το επίτευγμα του καθηγητή Barnard, που πραγματοποίησε την πρώτη μεταμόσχευση καρδιάς. Με εντυπωσίασε τόσο το συγκεκριμένο γεγονός, που πήγα στον πατέρα μου -που ήταν επίσης γιατρός- και του ανακοίνωσα ότι ήθελα να γίνω καρδιοχειρουργός.

Δεν θα ξεχάσω ποτέ τη συγκίνηση που αισθάνθηκα εκείνη την ημέρα, όταν ανακάλυψα τον προορισμό της ζωής μου. Το να ασχοληθώ ειδικά με την καρδιοχειρουργική παίδων το αποφάσισα αργότερα, όταν εκπαιδευόμουν στο Παρίσι. Τότε ανακάλυψα ότι υπήρχε μεγάλο πεδίο ανθρωπιστικής δράσης στις αναπτυσσόμενες χώρες, όπου ο παιδιατρικός πληθυσμός δεν έχει καμία πρόσβαση στην ιατρική φροντίδα που έχει ανάγκη.

O πατέρας σας ήταν επίσης γιατρός. Αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση στη ζωή σας;

Ο πατέρας μου είχε την ειδικότητα της εσωτερικής παθολογίας. Μετά τις σπουδές του στην Ιατρική Σχολή της Κωνσταντινούπολης και ένα σύντομο διάστημα εργασίας του ως ιατρικός διευθυντής στο Ιταλικό Νοσοκομείο της Κωνσταντινούπολης, αποφάσισε να φτιάξει τη δική του κλινική στον Άγιο Στέφανο (σημερινό Yesilkoy). Ως παιδί, τον έβλεπα να φροντίζει τους φτωχούς: τρεις φορές την εβδομάδα έβλεπε ασθενείς χωρίς να τους παίρνει χρήματα, ενώ έδινε χρήματα σε πολλούς από αυτούς για να αγοράσουν τα φάρμακά τους.

Η προσφορά του αναγνωρίστηκε μετά το θάνατο του από την τουρκική πολιτεία, που αποφάσισε να δώσει το όνομά του σε έναν δρόμο του Αγίου Στεφάνου. Έτσι, ο πατέρας μου ήταν ο πρώτος πολίτης ελληνικής καταγωγής, που η προσφορά του αναγνωρίστηκε από το τουρκικό κράτος. Θυμάμαι στον κήπο του σπιτιού μας, όπου βρισκόταν η κλινική του, φτωχούς ανθρώπους να περιμένουν για να τους εξετάσει.

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο σήμερα αναπαλαιώνω το πατρικό μου σπίτι στον Άγιο Στέφανο. Θέλω να κρατήσω ζωντανή τη μνήμη του και να δείξω στα παιδιά μου ποιος ήταν ο παππούς τους.

Η ανθρωπιστική δράση του πατέρα μου και η ευαισθησία του για τους φτωχούς ίσως σχετίζεται με το γεγονός ότι πέρασε πολύ δύσκολες στιγμές. Είδε την οικογένειά του να χάνει όλα της τα υπάρχοντα και να εκδιώκεται από το Προκόπι όπου ζούσε μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, για να μετακομίσει στην Κωνσταντινούπολη. Παρά το θάνατο της μητέρας μου, όταν εγώ ήμουν 10 ετών και η αδελφή μου 11, δεν λύγισε ποτέ, αλλά μας μεγάλωσε με πολύ αυστηρή εκπαίδευση, με αρχές και μεταγγίζοντάς μας τις ιστορικές και θρησκευτικές μας παραδόσεις. Αυτό που κάνω κι εγώ στη ζωή μου είναι να ακολουθώ αυτές της αρχές. Και είμαι βαθύτατα πεπεισμένος, ότι η ζωή έχει νόημα μόνο αν εφαρμόζεις τέτοιες αξίες και κάνεις καλές πράξεις.

Πόσο συχνές είναι οι συγγενείς καρδιοπάθειες στα παιδιά; Ποια είναι η τύχη αυτών των παιδιών; Η επίπτωση των συγγενών καρδιοπαθειών είναι περί-που μεταξύ 8 και 12, ανά 1.000 γεννήσεις. Στο 80% αυτών των καρδιοπαθειών, ο παιδοκαρδιοχειρουργός μπορεί να διορθώσει πλήρως το πρόβλημα, επιτρέποντας στα παιδιά αυτά να ζήσουν μια φυσιολογική ζωή. Στο υπόλοιπο 20%, όμως, όπου η δυσμορφία είναι αρκετά σύνθετη, η χειρουργική επέμβαση βελτιώνει απλώς την επιβίωση του παιδιού και την ποιότητα της ζωής του, για μια ορισμένη περίοδο.

Ποια είναι η μεγαλύτερη δυσκολία στη δουλειά σας;

Το να είσαι σε άριστη φόρμα, νοητικά και σωματικά, ώστε να μπορείς να περάσεις ώρες επί ωρών όρθιος στο χειρουργείο, κάνοντας μια δουλειά που απαιτεί εξαιρετική ακρίβεια, πνευματική συγκέντρωση, όπου δικαίωμα λάθους δεν υπάρχει.

Και ποια η μεγαλύτερή σας ανταμοιβή;

Η μεγαλύτερη ανταμοιβή είναι η ευτυχία και η ικανοποίηση που αισθάνεσαι σώζοντας μια ζωή, θεραπεύοντας κατάλληλα τον ασθενή που σε έχει εμπιστευθεί και η ευγνωμοσύνη που σου εκφράζει. Όταν ο ασθενής είναι ένα παιδί, η μεγαλύτερη ανταμοιβή είναι το χαμόγελό του.

Υπάρχει κάτι που δεν μπορείτε να αντέξετε;

Την αναλγησία των ανθρώπων που έχουν τη δυνατότητα να βοηθήσουν, αλλά αρνούνται να κοιτάξουν τη δυστυχία και τα βάσανα γύρω τους, παραμένοντας άπραγοι. Αυτή η συμπεριφορά για μένα ισοδυναμεί με απανθρωπιά.

Τι μάθατε από τον Magdi Yacoub; Έχετε χαρακτηριστεί ως ο καλύτερος μαθητής του.

Ο Magdi Yacoub με δίδαξε πώς να γίνω ένας καλός χειρουργός. Χάρη σε αυτόν και στον καθηγητή Carpentier από το Παρίσι, αποφάσισα να ξεκινήσω ακαδημαϊκή καριέρα, λαμβάνοντας μέρος σε πολλά ερευνητικά προγράμματα. Η ανθρωπιστική δράση και των δύο, μου έδειξε ότι όσο πιο καλός γίνεται κανείς (σ.σ. στη δουλειά του) και διάσημος, τόσο περισσότερο πρέπει να προσφέρει στους ασθενείς, στους μαθητές του και στην κοινωνία.

Έχετε εφεύρει έναν δακτύλιο που φέρει το όνομά σας. Πώς λειτουργεί και ποια είναι τα πλεονεκτήματα του;

Οι καρδιοχειρουργοί χρησιμοποιούν τους δακτυλίους στην επιδιόρθωση προβλημάτων στις βαλβίδες της καρδιάς. Ο δακτύλιος Kalangos, είναι ο πρώτος βιοδιασπώμενος δακτύλιος που αναπτύχθηκε στην καρδιοχειρουργική. Μέχρι σήμερα, στους συμβατικούς δακτυλίους, δεν υπήρχε μέγεθος κατάλληλο για χρήση στον παιδιατρικό πληθυσμό. Ο δακτύλιος Kalangos εισάγεται στον ανατομικό μιτροειδικό δακτύλιο, όπου διασπάται σταδιακά, μέσα στους πρώτους έξι μήνες από την εμφύτευσή του. Από εκεί και μετά, ο φυσικός δακτύλιος ακολουθεί τη συνολική ανάπτυξη του παιδιού, καταργώντας την ανάγκη για επανεπεμβάσεις. Μια άλλη διαφορά του δακτυλίου Kalangos, σε σχέση με τους συμβατικούς δακτυλίους, είναι ότι εισάγεται στον δακτύλιο των βαλβίδων (ενώ οι συμβατικοί τοποθετούνται πάνω από αυτόν). Αυτό επιτρέπει στους ασθενείς να αποφεύγουν τα αντιπηκτικά, ενώ ο κίνδυνος μετεγχειρητικής λοίμωξης μειώνεται σημαντικά.

Η συνέντευξη παραχωρήθηκε στην Νεκταρία Καρακώστα για το περιοδικό life positive