Χρόνος και αιτιότητα

[stavros]

Η έννοια του χρόνου συνδέεται στενά με την έννοια της αιτιότητας . Επομένως, θεωρούμε δεδομένο ότι η αιτία εμφανίζεται πριν από το αποτέλεσμά της ή ταυτόχρονα με αυτήν , πιο συγκεκριμένα, κάθε παρατηρητής συσχετισμένων γεγονότων θα περιγράφει τη διαδικασία με τέτοιο τρόπο ώστε στο μοντέλο της διαδικασίας το αποτέλεσμα είναι εξαρτάται από την αιτία. Το παρελθόν είναι αμετάβλητο, δεν μπορεί να επηρεαστεί από τα σημερινά γεγονότα. Το μέλλον, από την άλλη, εξαρτάται αιτιολογικά από το παρόν, δηλαδή μπορεί να επηρεαστεί από γεγονότα ή ενέργειες στο παρόν.

Στη θεωρία της σχετικότητας, η χρονολογική ακολουθία των γεγονότων που λαμβάνουν χώρα σε διαφορετικές χωρικά διαχωρισμένες τοποθεσίες κρίνεται διαφορετικά από τους παρατηρητές που κινούνται μεταξύ τους. Αυτή ακριβώς είναι η περίπτωση όταν τα δύο συμβάντα μπορούσαν να έρθουν σε επαφή μόνο μέσω ενός σήματος ταχύτερο από το φως . Εάν μια τέτοια αλληλεπίδραση μπορούσε να πραγματοποιηθεί ταχύτερη από την ταχύτητα του φωτός, τότε θα μπορούσε κανείς να στείλει ένα μήνυμα στο παρελθόν με το ακόλουθο σύστημα:

• Το σήμα αποστέλλεται ταχύτερα από το φως σε έναν αρκετά απομακρυσμένο σταθμό αναμετάδοσης.

• Αυτό συμβατικά επιταχύνει μακριά από τον αρχικό πομπό (εναλλακτικά: μεταδίδει συμβατικά το σήμα σε άλλο σταθμό αναμετάδοσης που απομακρύνεται από τον δέκτη, π.χ. στην άλλη πλευρά μιας περιστρεφόμενης πλατφόρμας). Αυτό «μετακινεί» το συμβάν αποστολής από το παρελθόν στο μέλλον.

• Τέλος, το σήμα στέλνεται πίσω πιο γρήγορα από την ταχύτητα του φωτός. Εάν οι σχετικές ταχύτητες είναι αρκετά υψηλές, το σήμα φθάνει πριν σταλεί το αρχικό σήμα.

Επομένως, θα παραβιαζόταν η αρχή της αιτιότητας. Στα μέσα του 20ου αιώνα, έγιναν υποθέσεις για το αν τα ταχυόνια μπορούσαν να υπάρχουν πιο γρήγορα από το φως. Εάν μπορούν να αλληλεπιδράσουν με τη συνηθισμένη ύλη, η αιτιότητα θα παραβιαζόταν. Η υπόθεση της ύπαρξης ταχυονίων έχει λοιπόν λίγους οπαδούς.