Ο «μουσικός» κώδικας Da Vinci

[Takis]

Εκατομμύρια αναγνώστες σε όλο τον κόσμο έχουν πλέον πειστεί πως οι πίνακες του Λεονάρντο ντα Βίντσι βρίθουν από κρυμμένα μηνύματα και μυστικούς συμβολισμούς. Σήμερα αποκαλύπτεται ένας νέος κώδικας Da Vinci που αυτή τη φορά θα μπορούσε να είναι αληθινός.

Ένας Ιταλός μουσικός και τεχνικός υπολογιστών ισχυρίζεται ότι έχει αποκαλύψει τις μουσικές νότες που βρίσκονται κωδικοποιημένες στο «Last Supper» του Leonardo Da Vinci, ενισχύοντας την άποψη ότι ο Λεονάρντο, η μεγαλύτερη αναγεννησιακή ιδιοφυία, άφησε πίσω του μια μελαγχολική σύνθεση για να συνοδεύει τη σκηνή του τελευταίου δείπνου.

«Ακούγεται σαν ένας νεκρώσιμος ύμνος,» σχολιάζει ο Giovanni Maria Pala. «Μοιάζει με μια μουσική σύνθεση η οποία τονίζει τα πάθη του Χριστού.»

Την περίοδο 1487 – 1490 o Da Vinci ανέλαβε το περίφημο έργο του Μυστικού Δείπνου το οποίο βρίσκεται στην εκκλησία του Μιλάνου, Santa Maria delle Grazie, και αναπαριστά με ιδιαίτερα γλαφυρό τρόπο μια από τις σημαντικότερες στιγμές του Ευαγγελίου: το τελευταίο δείπνο του Ιησού με τους 12 αποστόλους πριν από τη σύλληψη, τη σταύρωση και την αναταραχή που ακολούθησε μετά την προδοσία.

Ο Pala, ένας 45χρονος μουσικός ο οποίο ζει κοντά στην πόλη Lecce της Ιταλίας, ξεκίνησε την μελέτη του πίνακα του Leonardo το 2003, αφού πληροφορήθηκε ότι κάποιοι ερευνητές πιστεύουν ότι ο καλλιτέχνης και εφευρέτης είχε καλά κρυμμένη μέσα στη δουλειά του μια μουσική σύνθεση.

«Ακολούθως, δεν χρειάστηκε να ακούσω τίποτα άλλο για την συγκεκριμένη υπόθεση,» σχολιάζει ο Pala σε μια συνέντευξη με την The Associated Press. «Ως μουσικός ήθελα να συνεχίσω για την αναζήτηση της αλήθειας.»

Στο βιβλίο του, το οποίο εκδόθηκε την περασμένη εβδομάδα στην Ιταλία, ο Pala εξηγεί τον τρόπο με τον οποίο συγκέντρωσε στοιχεία από τον πίνακα τα οποία έχουν συμβολική αξία στην Χριστιανική Θεολογία και τα ερμήνευσε ως μουσικές ενδείξεις.

Ο Pala είδε πρώτος ότι ζωγραφίζοντας ένα πεντάγραμμο κατά μήκος του πίνακα, τα καρβέλια από το ψωμί που βρίσκονται στο τραπέζι όπως και τα χέρια του Ιησού και των αποστόλων αναπαριστούν το καθένα από μια μουσική νότα.

Αυτή η ανακάλυψη ταιριάζει με τον συσχετισμό του Χριστιανικού συμβολισμού για το ψωμί το οποίο αντιπροσωπεύει το σώμα του Χριστού και τα χέρια τα οποία χρησιμοποιούνται για την ευλογία της τροφής.

Ωστόσο όλες αυτές οι παρατηρήσεις δεν είχαν κάποιο ιδιαίτερο μουσικό νόημα έως ότου ο Pala συνειδητοποίησε ότι αυτή η ακολουθία θα είχε νόημα εάν κάποιος την διάβαζε από δεξιά προς τα αριστερά, σύμφωνα με το κλασικό στυλ γραφής του Leonardo.

Στο βιβλίο του, "La Musica Celata" ("Η κρυμμένη μουσική"), ο Pala περιγράφει πως ανακάλυψε αυτό που αποκαλεί ως "επιπλέον στοιχεία" στον πίνακα και αποκαλύπτουν τον αργό ρυθμό μιας σύνθεσης και την διάρκεια κάθε νότας.

Το αποτέλεσμα είναι ένας «ύμνος στο Θεό» διάρκειας 40 δευτερολέπτων, ο οποίος όπως αναφέρει ο Pala, ακούγεται καλύτερα σε εκκλησιαστικό όργανο, το οποίο χρησιμοποιούνταν συχνά στην εποχή του Leonardo για εκκλησιαστική μουσική. Ο ρυθμός της μουσικής ήταν σχεδόν βασανιστικά αργός αλλά ταυτόχρονα μελωδικός.

Ο Alessandro Vezzosi, ειδικός ερευνητής του Leonardo Da Vinci και διευθυντής ενός μουσείου αφιερωμένου στον καλλιτέχνη, είπε ότι δεν είχε δει την έρευνα του Pala όμως η μουσική υπόθεση του πίνακα του Μυστικού Δείπνου ήταν εύλογη.

Ο Vezzosi είπε ότι προηγούμενες μελέτες έχουν ήδη δείξει ότι τα χέρια των αποστόλων στον πίνακα αναπαριστούν τις νότες ενός Γρηγοριανού ύμνου, παρόλα αυτά κανείς έως σήμερα δεν είχε προσπαθήσει να μελετήσει τα καρβέλια που βρίσκονταν στο τραπέζι του Μυστικού Δείπνου.

«Πάντα υπάρχει ο κίνδυνος της παρερμήνευσης ενός στοιχείου αλλά είναι σίγουρο ότι τα κενά διαστήματα στον πίνακα είναι ταξινομημένα αρμονικά. Όπου υπάρχουν αρμονικές αναλογίες υπάρχει και μουσική.»

Ο Vezzosi παρατήρησε επίσης ότι αν και ο Leonardo ήταν ιδιαίτερα δημοφιλής για τους πίνακες του, τα αγάλματα και τις εφευρέσεις του, ήταν επίσης και μουσικός. Ο Da Vinci έπαιζε λύρα και είχε σχεδιάσει διάφορα μουσικά όργανα. Στα γραπτά του συμπεριλαμβάνονται και μερικοί μουσικοί γρίφοι, οι οποίοι διαβάζονται από δεξιά προς τα αριστερά.

Από την εποχή της εμφάνισης του διάσημου μυθιστορήματος «Κώδικας Ντα Βίντσι» τουDan Brown, το οποίο προκάλεσε το ενδιαφέρον εκατομμυρίων αναγνωστών σε όλο τον κόσμο, έχουν δοθεί χιλιάδες νέες ερμηνείες στον πίνακα του «Μυστικού Δείπνου», μερικές από τις οποίες προτείνουν ότι ένας από του αποστόλους που καθόταν δίπλα στον Ιησού ήταν η Μαρία η Μαγδαληνή, ότι οι δυο τους είχαν ένα παιδί και ότι η γενιά τους υπάρχει έως και σήμερα.

Ο Pala δήλωσε ότι η ανακάλυψη του δεν αποκαλύπτει οποιαδήποτε σκοτεινά μυστικά της Καθολικής εκκλησίας ή του Leonardo, αντ' αυτού σκιαγραφεί έναν καλλιτέχνη μακριά από συνομωσίες και έχθρες.

«Αυτή τη στιγμή αποκαλύπτεται μια νέα πτυχή, ένας καλλιτέχνης μη – αιρετικός, σε αντίθεση με ότι πίστευαν όλοι. Σήμερα αποκαλύπτεται ένας άντρας ο οποίος πίστευε πραγματικά στον θεό.»