Αρχαίο ελληνικό ιερό βυθίζεται σιγά σιγά στο Αιγαίο

[Jeny]

Μια σύντομη βόλτα με βάρκα από τα πολυσύχναστα νυχτερινά κέντρα της Μυκόνου βρίσκεται το μνημείο κληρονομιάς της UNESCO της Δήλου, ένα από τα σημαντικότερα ιερά του αρχαίου ελληνικού και ρωμαϊκού κόσμου.

Περιτριγυρισμένα από διαπεραστικά γαλαζοπράσινα νερά, τα κτίρια της Δήλου 2.000 ετών προσφέρουν μια μικρογραφία πληροφοριών για την καθημερινή ζωή κατά την ελληνιστική και τη ρωμαϊκή περίοδο.

Όμως, μέσα σε δεκαετίες, λόγω της ανόδου της στάθμης της θάλασσας που προκαλείται από την κλιματική αλλαγή , η τοποθεσία γνωστή για τους ναούς της που φυλάσσονται από πέτρινα λιοντάρια θα μπορούσε να εξαφανιστεί για πάντα, προειδοποιούν οι επιστήμονες.

«Η Δήλος είναι καταδικασμένη να εξαφανιστεί σε περίπου 50 χρόνια», δήλωσε η Veronique Chankowski, επικεφαλής της Γαλλικής αρχαιολογικής σχολής της Αθήνας (EFA), η οποία ανασκάπτει τον χώρο τα τελευταία 150 χρόνια με άδεια του ελληνικού κράτους.

Το βουβό δράμα του μικροσκοπικού νησιού του Αιγαίου δεν θα μπορούσε να είναι περισσότερο σε αντίθεση με τη φασαρία της γειτονικής Μυκόνου, που προσελκύει εκατοντάδες χιλιάδες επισκέπτες ετησίως.

Οι χειρότερες δομικές ζημιές είναι ορατές σε μια περιοχή που κάποτε στέγαζε κτίρια εμπορίου και αποθήκευσης τον πρώτο και δεύτερο αιώνα π.Χ. και δεν είναι προσβάσιμη στους επισκέπτες.

Τοίχοι που διαβρώνουν το θαλασσινό νερό
"Το νερό μπαίνει στα καταστήματα το χειμώνα. Τρώει τη βάση των τοίχων", σημείωσε ο Jean-Charles Moretti, διευθυντής της γαλλικής αποστολής στη Δήλο και ερευνητής στο γαλλικό κρατικό ινστιτούτο για την έρευνα της αρχαίας αρχιτεκτονικής (IRAA).

«Κάθε χρόνο την άνοιξη, παρατηρώ ότι νέοι τοίχοι έχουν καταρρεύσει», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Moretti, ο οποίος έχει λάβει μέρος σε ανασκαφές στο νησί τα τελευταία 40 χρόνια.

Σε διάστημα 10 ετών, η στάθμη της θάλασσας έχει ανέβει έως και 20 μέτρα (66 πόδια) σε ορισμένες περιοχές του νησιού, πρόσθεσε ο Chankowski.

Μελέτη του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης πέρυσι διαπίστωσε ότι η αύξηση της θερμοκρασίας σε συνδυασμό με τα υψηλά επίπεδα υγρασίας μπορεί να επηρεάσει σημαντικά τη χημική σύνθεση ορισμένων υλικών που χρησιμοποιούνται σε μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς.

«Ακριβώς όπως το ανθρώπινο σώμα, τα μνημεία κατασκευάζονται για να αντέχουν σε συγκεκριμένες θερμοκρασίες», δήλωσε στην Καθημερινή νωρίτερα φέτος η επιβλέπουσα μελέτη, Ευσταθία Τρίνγκα, ερευνήτρια μετεωρολογίας και κλιματολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.

Η συνεχής ροή τουριστών από τη Μύκονο, που συχνά απομακρύνεται από επιτρεπόμενες περιοχές, αποτελεί ένα επιπλέον πρόβλημα.

Το καλοκαίρι, μόνο λίγοι αρχαιολόγοι είναι διαθέσιμοι για επίβλεψη.

Για τους αρχαίους Έλληνες, η Δήλος ήταν η γενέτειρα του Απόλλωνα, θεού του φωτός, των τεχνών και της θεραπείας, και της αδερφής του Άρτεμης, θεάς του κυνηγιού.

Τα αδέρφια ήταν από τις κύριες θεότητες που τιμούσαν τόσο οι Έλληνες όσο και οι Ρωμαίοι.

Στο απόγειο της αναγνώρισης της κατά τη ρωμαϊκή εποχή, η Δήλος προσέλκυσε προσκυνητές και εμπόρους από όλο τον αρχαίο κόσμο και τελικά μεγάλωσε σε μια πολυσύχναστη πόλη περίπου 30.000 κατοίκων.

Αλλά η δημοτικότητα του νησιού απέδειξε την ανατροπή της. Λεηλατήθηκε δύο φορές τον πρώτο αιώνα π.Χ. και τελικά εγκαταλείφθηκε εντελώς.

Προς το παρόν, ξύλινα δοκάρια στήριξης έχουν χρησιμοποιηθεί για την κάλυψη ορισμένων τοίχων, είπε ο Chankowski.

Αλλά πιο ισχυρά μέτρα είναι πολύπλοκα και θα απαιτήσουν μια διεπιστημονική απάντηση, πρόσθεσε.

«Όλες οι παράκτιες πόλεις θα χάσουν σημαντικές περιοχές που βρίσκονται αυτή τη στιγμή στο επίπεδο της θάλασσας », δήλωσε η Αθηνά-Χριστιάνα Λούπου, Ελληνίδα αρχαιολόγος που καθοδηγεί ομάδες στα κύρια αξιοθέατα της τοποθεσίας.

«Αντικαταστήσαμε τα πλαστικά καλαμάκια με χάρτινα καλαμάκια αλλά χάσαμε τον πόλεμο» για να προστατεύσουμε το περιβάλλον, είπε με πικρία.