Σε μία πλούσια κινηματογραφική περίοδο (το 1962-1963 η κινηματογραφική παραγωγή στην Ελλάδα απαρίθμησε 82 ταινίες) Ο Φίλος μου ο Λευτεράκης κινήθηκε αξιοπρεπέστατα, αφού κατέλαβε την δέκατη θέση στον πίνακα κατάταξης κοπής εισιτηρίων, με 61.734 εισιτήρια.
Ιστορία μου, Αμαρτία μου…
Γυρισμένη κατά το μεγαλύτερο μέρος της στο καθιστικό ενός αστικού σπιτιού, η υπόθεση εξελίσσεται γύρω από ένα παντρεμένο ζευγάρι, τον Θόδωρο Βλάση και την σύζυγό του τη Φωφώ. Ο Θόδωρος (Ντίνος Ηλιόπουλος) είναι ένας «καθώς πρέπει» κύριος, συντηρητικός, με συμβατικές αντιλήψεις, ο οποίος ασκεί το επάγγελμα του πολιτικού μηχανικού. Η Φωφώ (Μάρω Κοντού), είναι μία γυναίκα νέα, έξυπνη, συγκαταβατική, η οποία ασχολείται με τα οικιακά και με τα ψέματα του συζύγου της. Το ζευγάρι, αντιπροσωπευτικό δείγμα αστών μιας εποχής που αναπτύσσεται ταχύρυθμα, περνά τη ζωή του εφησυχασμένο μέσα στην ασφάλεια που προσφέρει ο πολύχρονος γάμος.
Ο σύζυγος υποκύπτει στα οικονομικά τερτίπια της συζύγου και αυτή με τη σειρά της παραβλέπει τα ψιλοτσιλιμπουρδίσματα του συζύγου της έχοντας πάντα στο μυαλό της τη δημοφιλή και μάλλον ανόητη ρήση “άντρας είναι…”. Το φιλικό ζευγάρι των ηρώων, ο αγαθός Θανάσης ( Γιώργος Κωνσταντίνου) και η γυναίκα του Ελένη ( Καίτη Πάνου), γνωρίζουν ο καθένας με τη σειρά του και για λογαριασμό του φίλου του, το τι συμβαίνει και διατηρεί την σιωπή του στο όνομα αυτής της φιλίας που παρουσιάζεται εξίσου δυνατή τόσο για τους άντρες όσο και για τις γυναίκες του έργου.
Κι ενώ ο Θόδωρος έχει επινοήσει την ύπαρξη ενός ανύπαρκτου φίλου του, του Λευτέρη Τσαμπαρδή, για να μπορεί να το σκάει όποτε θέλει από το σπίτι και να διασκεδάζει με την ερωμένη του, την ξανθιά Ρένα, ξαφνικά όλα ανατρέπονται όταν ο Λευτεράκης («ο ακοίμητος φρουρός της συζυγικής γαλήνης και της συζυγικής ευτυχίας», όπως τον έχει χαρακτηρίσει ο Θόδωρος) εμφανίζεται με σάρκα και οστά στο σπίτι του! Οι ανατροπές και τα ευτράπελα συνεχίζονται με την Φωφώ να δέχεται φυσικά τον Λευτεράκη σπίτι της, τον Θόδωρο να αναστατώνεται και να πανικοβάλλεται, τον Θανάση να τα χάνει και να μην ξέρει πώς να αντιμετωπίσει την κατάσταση. Οι απολαυστικοί διάλογοι είναι και εδώ το βασικού ατού όπως σχεδον σε όλες τις αξιόλογες κωμωδίες της εποχής. Το ευτυχές τέλος είναι κλασικά για άλλη μία φορά έτοιμο να δώσει την κάθαρση και ο ερχομός του παιδιού στην οικογένεια αποτελεί τον καταλύτη που θα ενώσει για άλλη μία φορά το ζευγάρι μας.
Κριτική για την ταινία Ο φίλος μου ο Λευτεράκης
Ο Σακελλάριος κατορθώνει να παρουσιάσει μία κωμωδία που στηρίζεται στον αιφνιδιασμό της φάρσας και στο ταλέντο του πρωταγωνιστή του, του Ντίνου Ηλιόπουλου. Η ιστορία στηρίζεται πάνω σε μία παρεξήγηση και δομείται αρκετά ισορροπημένα. Στην έναρξη έχουμε την παρουσίαση του ζευγαριού και του κοινωνικού και φιλικού του περίγυρου (εισοδηματικό επίπεδο άνω του μέσου όπως παρουσιάζεται τόσο από το επάγγελμα του συζύγου, όσο και από το καθιστικό της αστικής κατοικίας με τις σύγχρονες αισθητικές αντιλήψεις και τις συνήθειες των ανώτερων τάξεων, βλέπε κουμκάν). Σιγά σιγά το κοινό γίνεται γνώστης της συμμαχίας των γυναικών και της μεταξύ τους αλληλοϋποστήριξης, όπως και των σχεδίων των αντρών που προγραμματίζουν τις παρεκτροπές τους.
Σε αυτό το κρίσιμο σημείο, έρχεται η εμφάνιση του Λευτεράκη ως ανατροπή και δίνει νέο ενδιαφέρον στην υπόθεση . Η μεταμόρφωση του παμπόνηρου αρχικά Θόδωρου, με την έλευση του Λευτεράκη, σε ένα δειλό, φοβισμένο και προληπτικό ανθρωπάκι (χαρακτηριστική η σκηνή που ζητά το φυλακτό του από «τίμιο ξύλο» για να ξορκίσει το φάντασμα του υποτιθέμενου φίλου του) συνιστά ταυτόχρονα ένα είδος ειρωνείας και κριτικής αιχμής στο μοντέλο του σκληρού μικροαστού άνδρα, την ίδια στιγμή που οι ψυχολογικές μεταπτώσεις του ήρωά μας είναι η κύρια πηγή γέλιου.
Κι εδώ ακριβώς έρχεται για άλλη μία φορά η γεμάτη αποχρώσεις ερμηνεία του Ηλιόπουλου που χρησιμοποιεί όλα τα εκφραστικά του μέσα για να αποδώσει τον Θοδωράκη. Καταφέρνει και πλάθει ένα πάνω απ` όλα συμπαθή Θοδωράκη, ετοιμόλογο και τρυφερό σε βαθμό που μετά το πρώτο εικοσάλεπτο της ταινίας δεν αναρωτιόμαστε πλέον τι του βρήκε η γυναικάρα Φωφώ και τον ανέχεται και απο πάνω. Είναι σαφώς ερωτεύσιμος. Δίπλα του ικανοί ηθοποιοί ερμηνεύουν καλογραμμένους ρόλους.
Ο Κωνσταντίνου δεν χάνεται καθόλου πλάι στον Ηλιόπουλο παρ` όλο που η υποκριτική του περσόνα είναι εντελώς διαφορετική, πολύ λιγότερο πληθωρική. Ίσα ίσα μας δίνει μία από τις καλύτερες ερμηνείες του καθώς ως δευτερορολίστας υπήρξε άψογος. Στους πρωταγωνιστικούς μας τα χάλαγε πάντα. Η Μάρω Κοντού στο ρόλο της απατημένης συζύγου, είναι εξαιρετική. Επιβλητική, πανέξυπνη παρουσιάζει την Φωφώ όχι ως θύμα ενός άπιστου άντρα αλλά ως μία γυναίκα με μυαλό και ώριμες προθέσεις.
Ο τρόπος που κινείται στον χώρο είναι σοφός και παρ` όλο που και μόνο με το ύψος θα μπορούσε να καπελώσει τον Ηλιόπουλο φροντίζει να στέκεται πάντα ισότιμα πλάι του. Ποτέ λιγότερο από ισότιμα βέβαια. Ο Κώστας Βουτσάς στο ρόλο του Λευτεράκη είναι απολαυστικός αλλά όχι τόσο έμπειρος όσο οι συμπρωταγωνιστές του και αυτό ειναι ορατό. Ο Λευτεράκης παρουσιάζεται ως νεαρός άντρας ευέλικτος, έξυπνος, προσαρμοστικός, δήθεν αφελής αλλά κατά βάθος καλόκαρδος και συμπονετικός.
Με τα χαρακτηριστικά αυτά θα καθιερωθεί και ο Κώστας Βουτσάς – με μικρές παραλλαγές- στο εγχώριο star system την δεκαετία του 60-70, στην φαρσοκωμωδία και στα μιούζικαλ. Αξίζει να σημειωθεί πως ο συγκεκριμένος ήρωας προέρχεται θεατρικά από τον Σακελλάριο, η εκδοχή του προτύπου αυτού όμως του Βουτσά ανήκει στην κινηματογραφική μυθολογία του Δαλιανίδη.
Εννοείται ότι για άλλη μία φορά το ευτυχές τέλος έρχεται μέσα από τις συγκρούσεις που συναντά κανείς στο πλαίσιο ενός γάμου. Βέβαια, έτσι κι αλλιώς, αποτελεί κανόνα με ελάχιστες εξαιρέσεις η αξία της φάρσας να μη βρίσκεται στο τέλος της αλλά στα ενδιάμεσα στάδια καθώς ο τρόπος με τον οποίο εξελίσσεται συνήθως καταλήγει στην επιβεβαίωση της τάξης και στην επικράτηση των «φυσικών» κανόνων που διέπουν τη ζωή, όποιοι και αν είναι αυτοί.
Αντί επιλόγου
Ο μονόλογος του τρελού (Νικήτας Πλατής) στην ψυχιατρική κλινική στην οποία απευθύνεται ο δύστυχος Θόδωρος.
«Και τι πάει να πει τρέλα; Η τρέλα είναι η λογική των ολίγων. Και τρελός είναι εκείνος που διαφωνεί με τους πολλούς. Ερωτάται όμως: Είναι πάντοτε τρελός αυτός που διαφωνεί με τους πολλούς;»
Αποφθέγματα σοφίας του Θοδώρου:
- «Οι γυναίκες είναι όλες σελέμισες εκ γενετής»
- «Οι γυναίκες δεν κρατάνε μυστικά»
- «Οι νόμιμες τρελαίνονται για την οικονομία, οι παράνομες για την σπατάλη»
- Βαθμολογία: 6.5/10
. Γυρισμένη κατά το μεγαλύτερο μέρος της στο καθιστικό ενός αστικού σπιτιού, η υπόθεση εξελίσσεται γύρω){kind=link}