Το άρθρο αυτό έχει σκοπό να κρίνει αντικειμενικά τα δύο λειτουργικά συστήματα σε όλους τους τομείς, που ενδιαφέρουν το χρήστη, είτε τον αρχάριο, είτε τον προχωρημένο, μακριά από κάθε είδους υπερβολή.
Σύγκριση Linux και Windows
Όλα τα χρόνια της ενασχόλησής μας με την πληροφορική είχαμε την ευκαιρία να ασχοληθούμε για μεγάλο χρονικό διάστημα, τόσο με τα Windows, όσο και με το Linux και να δουλέψουμε στα δύο αυτά συστήματα όλες σχεδόν τις κατηγορίες εφαρμογών. Επιπλέον, η εμπειρία μας δεν περιορίζεται στις εκδόσεις των τελευταίων χρόνων, αλλά μπορούμε να πούμε, ότι γνωρίζουμε τους δύο “αντιπάλους” από “μικρά παιδιά” και έχουμε προλάβει την εξέλιξή τους, σχεδόν από το μηδέν.
Όσο κι αν ακούγεται περίεργο, η σύγκριση των δύο λειτουργικών συστημάτων τελικά ίσως δεν οδηγεί πουθενά. Είναι τόσο διαφορετικό το κοινό στο οποίο απευθύνονται και τόσο “μακριά” οι δύο κόσμοι, που σε αρκετές περιπτώσεις νιώσαμε, ότι δεν υπάρχει πρόσφορο έδαφος για σύγκριση. Υπάρχει ωστόσο κοινό έδαφος, στο οποίο μπορέσαμε να πατήσουμε για να πραγματοποιήσουμε αυτήν τη “σύγκριση”. Το έδαφος αυτό δεν είναι άλλο από τον καθημερινό χρήστη και τις ανάγκες του. Για να το θέσουμε διαφορετικά, δεν είναι άλλο από τον μέσο αναγνώστη του περιοδικού.
Και αυτό το αφιέρωμα λοιπόν δεν έχει σκοπό να σας δείξει, πώς να κάνετε compile την τελευταία έκδοση του kernel, αλλά πώς να αξιοποιήσετε τις δυνατότητες των δύο λειτουργικών συστημάτων -κυρίως του Linux, εφόσον είναι κάτι “καινούργιο” για εσάς- ανάλογα με τις πραγματικές ανάγκες σας. Σε καμία περίπτωση δεν ξεχνάμε βέβαια και τη μερίδα των αναγνωστών μας, που επιθυμούν να ασχοληθούν με το Linux, όχι για κάποιο συγκεκριμένο λόγο, αλλά επειδή τους αρέσει να ανακαλύπτουν καινούργια πράγματα και θέλουν γενικά να επεκτείνουν τις γνώσεις τους. Θέμα επιλογής
Η λέξη “επιλογή” αποτελεί την άκρη του νήματος και την επιλέξαμε για να ξεκινήσουμε ουσιαστικά το άρθρο, έχοντας στο μυαλό μας, ότι ένα από τα πράγματα που μπορεί κάποιος να καταλογίσει στη Microsoft, είναι η μονοπωλιακή τακτική της. Η τακτική αυτή, επεκτείνεται και σε επίπεδο end-user, εφόσον, η ίδια η εταιρεία είναι τελικά, η υπεύθυνη για τις νέες εκδόσεις των λειτουργικών συστημάτων της. Τα πράγματα στο χώρο του Linux είναι πολύ διαφορετικά.
Οι ίδιοι οι χρήστες καθορίζουν τις ανάγκες τους και οι ίδιοι οι χρήστες τις ικανοποιούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, που μπορούν να βρουν εκείνη τη στιγμή. Το σημαντικότερο; Το κάνουν μην έχοντας στο μυαλό τους το κέρδος, κάτι που σημαίνει, ότι οι εφαρμογές που αναπτύσσουν, δεν έχουν εμπορικό προσανατολισμό, ό,τι κι αν σημαίνει αυτό. Και το τονίζουμε αυτό το τελευταίο, αφού όταν κάποιος δεν πληρώνει γι’ αυτό που αποκτά, μοιραία δεν μπορεί παρά να μην είναι απαιτητικός από τον δημιουργό του. Σκεφτείτε πόσο διαφορετικά είναι τα πράγματα, όταν έχει πληρώσει κανείς, έστω και κάποιο ελάχιστο τίμημα.
Άλλωστε, δεν είναι δυνατόν, να καταλογίσει κανείς στη Microsoft ή οποιαδήποτε άλλη επιχείρηση, το γεγονός ότι προσπαθεί να κερδίσει χρήματα. Στη συνέχεια του άρθρου, θα παρουσιάσουμε τα βασικά σημεία και το τι ισχύει γύρω από καθένα από αυτά, τόσο για τα Windows, όσο και για το Linux, ώστε ο καθένας να μπορεί να εξαγάγει τα δικά του συμπεράσματα. Ακολουθεί, ένας συγκεντρωτικός πίνακας χαρακτηριστικών των δύο λειτουργικών και μία σύνοψη του συνόλου του άρθρου, ενώ στο άρθρο που ακολουθεί, έχουμε συμπεριλάβει τα συμπεράσματα, όλης μας της προσπάθειας σύγκρισης. Ξεκινάμε, από τον συμπαθή πιγκουϊνο.
Τo “ανοιχτό” λειτουργικό έχει τις… δικές του χάρες και σε αυτές θα αναφερθούμε στη συνέχεια, επιτρέποντάς σας να βγάλετε τα δικά σας συμπεράσματα. Το Linux, καταρχήν, έχει μία σειρά από πλεονεκτήματα σε σχέση, καταρχήν, με τα Windows αλλά και γενικότερα με τα ανταγωνιστικά λειτουργικά συστήματα.
Όπως φυσικά έχει και κάποια σημεία όπου υστερεί έναντι των ανταγωνιστών του. Για να δώσουμε μία σφαιρική εικόνα του λειτουργικού και να σας επιτρέψουμε να κάνετε τις δικές σας συγκρίσεις, σας παραθέτουμε τα σημεία όπου υπερέχει ή υστερεί το Linux σε μία σειρά ζητημάτων, όπως είναι: το κόστος για τον χρήστη, η ευκολία χρήσης, η εγκατάσταση και υποστήριξη ελληνικών, οι διαθέσιμες εφαρμογές, η υποστήριξη που παρέχεται στο λειτουργικό, οι συσκευές hardware που μπορούν να δουλέψουν απροβλημάτιστα με αυτό, καθώς καιο μέγας τομέας της ασφάλειας.
Στο θέμα του κόστους, το Linux κυριολεκτικά… δεν έχει ανταγωνιστή. Το μόνο λειτουργικό που μπορεί να “χτυπήσει” το Linux στο θέμα του κόστους είναι το BSD, που στις διάφορες εκδόσεις του είναι επίσης δωρεάν. Και το BSD, βεβαίως, βρίσκεται κάτω από τη GNU General Public License. Τα Windows δεν είναι δωρεάν. Το αντίθετο.
Για να μπορέσετε να εγκαταστήσετε στον υπολογιστή σας την τελευταία έκδοση των Windows, για παράδειγμα, θα πρέπει να δαπανήσετε ένα σεβαστό ποσό χρημάτων. Αλλά ας μείνουμε στο Linux. Τα πνευματικά δικαιώματα του Linux “ανήκουν” σε κάποιον. Και αυτός ο κάποιος δεν είναι άλλος από τον πνευματικό πατέρα του Linux, τον Φιλανδό Λίνους Τόρβαλντ. Αλλά ο ίδιος ο “πατέρας” του έχει επιλέξει για το λειτουργικό τον δρόμο της ελεύθερης διανομής υπό το καθεστώς της άδειας GNU, που χαρακτηρίζει το software που διανέμεται δωρεάν με παράλληλη μάλιστα διάθεση του πηγαίου κώδικα του.
Όπως είναι λογικό, αφού το Linux ακολουθεί το δρόμο του GNU, το ίδιο θα πράττουν και τα περισσότερα προγράμματα που είναι διαθέσιμα για αυτό. Και έτσι ακριβώς είναι: η πλειονότητα των εφαρμογών που θα βρείτε για το περιβάλλον Linux είναι επίσης “μέλη” της GNU κοινότητας και διανέμονται δωρεάν. Αλλά υπάρχουν και αρκετές εμπορικές εφαρμογές τις οποίες θα πρέπει να πληρώσετε. Βεβαίως εδώ θα πρέπει να κάνουμε μία επισήμανση: Κάποιος μπορεί να μας πει ότι πήγε στο τάδε κατάστημα και αγόρασε μια διανομή Linux για Χ αριθμό ευρώ.
Ευλόγως θα αναρωτηθεί “πως είναι δωρεάν, αφού το πλήρωσα;”. Η απορία λύνεται με έναν μάλλον απλό τρόπο. Η άδεια GNU δεν απαγορεύει στον οιονδήποτε να πάρει το Linux, να το βάλει σε ένα πακέτο και να πουλήσει το σύνολο. Απλώς τον υποχρεώνει να βάλει στο ίδιο πακέτο και τον πηγαίο κώδικα του προϊόντος ενώ παράλληλα κατά κανόνα θα πρέπει να διαθέτει το ίδιο προϊόν και δωρεάν για download από το web site του.
Βεβαίως εδώ υπεισέρχονται πρακτικά ζητήματα: ακόμη και οι μικρότερες διανομές Linux καταλαμβάνουν πλέον ένα ολόκληρο CD. Και μιλάμε για τον πυρήνα του λειτουργικού, τα βασικά επιπρόσθετα που είναι απαραίτητα για να δουλέψετε με αυτό, καθώς και οι πολύ στοιχειώδεις εφαρμογές που χρειάζονται για να εκμεταλλευτείτε το λειτουργικό. Διαφορετικά, ο αριθμός των CDs, ανέρχεται σε πολύ περισσότερα.
Η διανομή που σας προσφέρει το CHIP αυτό το μήνα, είναι ολόκληρο το λειτουργικό Linux αλλά είναι μόνο το πρώτο από τα τρία CD που διαθέτει η συγκεκριμένη διανομή. Φανταστείτε λοιπόν να πρέπει να κάνετε download τρία CD. Ακόμη και με μία ταχύτατη οικιακή σύνδεση (ISDN 128, για DSL μάλλον δεν θα πρέπει να συζητάμε ακόμη) τα πράγματα είναι σκούρα και θα χρειαστεί να κατεβάζετε μερικές… μέρες!
Φυσικά το κόστος μιας τέτοιας επιχείρησης θα είναι τεράστιο οπότε σε κάθε περίπτωση αξίζει να πληρώσετε 40, 50 ή και 60 ευρώ για να σας έλθει ένα έτοιμο πακέτο που θα περιλαμβάνει: τα CD με το Linux, ένα τεράστιο πλούτο εφαρμογών για κάθε χρήση, αναλυτικό documentation, με οδηγίες εγκατάστασης και χρήσης και συνήθως και υποστήριξη για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα (30-90 μέρες).
Χαρακτηριστικό είναι ότι υπάρχουν διανομές που έρχονται σε 6-10 CDs, οπότε μπορείτε να φανταστείτε τι περιέχουν. Εν κατακλείδι, το Linux για οικιακή χρήση δεν αποτελεί τρομερό “κελεπούρι”, αφού τα χρήματα που θα εξοικονομήσετε δεν είναι πάρα πολλά. Αλλά εκεί που κυριολεκτικά αποτελεί ευκαιρία, είναι για εταιρική χρήση και δίκτυα.
Ως UNIX clone το Linux εξαρχής είναι ένα “network oriented” λειτουργικό. Για να προμηθευτείτε και να εγκαταστήσετε το Linux στο δίκτυο της εταιρείας σας, το κόστος είναι από 0 έως 100 ευρώ που μπορεί να κοστίζει η ακριβότερη server διανομή του. Από εκεί και πέρα μπορείτε να το τοποθετήσετε σε όσους σταθμούς εργασίας του δικτύου επιθυμείτε. Δοκιμάστε να κάνετε το ίδιο με τα Windows… Ναι, θα πρέπει να πληρώσετε ένα πολύ σεβαστό ποσό που μεγαλώνει με κάθε επιπλέον σταθμό εργασίας.
Εδώ μπορούμε να αναφερθούμε και στον παράγοντα “ελευθερία επιλογής” που προσφέρει το Linux σε αντίθεση με τα “εμπορικά” λειτουργικά. Το Linux έχει αναπτυχθεί από χρήστες (έστω, προχωρημένους χρήστες) για χρήστες. Αυτό αντανακλάται και στην φιλοσοφία του, που είναι η συνεχής και αέναη εξέλιξη, ανάλογα με τις ανάγκες αυτών που το χρησιμοποιούν.
Αυτή η εξέλιξη είναι άμεση και συνεπής: Δεν χρειάζεται να κάνει surveys το τμήμα marketing της Χ εταιρείας για να ξεκινήσει ένα update, που θα ολοκληρωθεί σε Α χρονικό διάστημα και θα διατεθεί μέσω της εμπορικής οδού. Όχι, στο Linux τα πράγματα είναι απλά: Διαπιστώνω ότι έχω μια ανάγκη; Τροποποιώ το λειτουργικό για να ικανοποιεί αυτή μου την ανάγκη. Αυτό βεβαίως μπορούν να το κάνουν μόνο οι ιδιαιτέρως προχωρημένοι χρήστες Linux (που διαθέτουν και αρκετές γνώσεις προγραμματισμού) αλλά το θέμα είναι ότι η δυνατότητα υπάρχει και μπορείτε να την εκμεταλλευτείτε, αρκεί να γνωρίζετε το “πως”.
Παράλληλα, αφού υπάρχουν και εκείνοι που προωθούν μέσω εμπορικών καναλιών διανομή το Linux, το λειτουργικό βελτιώνεται ως προς τις λειτουργίες, την ευχρηστία και την πληρότητά του και από εκείνους. Από πολλούς οίκους software που σκέπτονται πως θα κάνουν την δική τους διανομή πιο ελκυστική από την άλλη. Αυτή η άμιλλα σαφώς και βοηθά στη βελτίωση του Linux.
Περνώντας στην ευκολία χρήσης, θα πρέπει να εξετάσουμε αυτή την παράμετρο, διττά: Από τη μια θα πρέπει να δούμε την ευκολία χρήσης του λειτουργικού συστήματος και από την άλλη τη δυνατότητα που έχει ο καθένας να το φέρει στα μέτρα του. Στο πρώτο σκέλος ένα έχουμε να σας πούμε:
Το Linux δεν είναι Windows και κατά πάσα πιθανότητα ουδέποτε θα γίνει. Ξεχάστε δηλαδή την διαδικασία του να βάλετε το CD, να εισάγετε τον κωδικό προϊόντος και να περιμένετε ήσυχα- ενδεχομένως πίνοντας και τον καφέ σας – να εγκατασταθεί το λειτουργικό. Παρά την ευκολία που προσφέρεται πλέον με τα πολύ εύκολα προγράμματα εγκατάστασης που συμπεριλαμβάνουν όλες οι “καλές” διανομές, τα πράγματα πόρρω απέχουν ακόμη από το να είναι “απλά”. Κάθε άλλο.
Το Linux είναι στη βάση του ένα UNIX. Όταν ακούτε UNIX το μυαλό σας πηγαίνει σε command line, εντολές με περίπλοκη σύνταξη, ανάγκη ρύθμισης των μικρολεπτομερειών “με το χέρι”; Ε, αυτό είναι και το Linux κάτω από το απαστράπτον KDE ή το λειτουργικότατο GNOME, τα δύο δημοφιλέστερα γραφικά περιβάλλοντα εργασίας που κυκλοφορούν για το Linux. Αν κάτι δεν πάει καλά και στον θαυμαστό κόσμο των υπολογιστών οι νόμοι του Μέρφι (αλλιώς της κακοτυχίας), είναι ο κανόνας και όχι η εξαίρεση, τότε θα πρέπει να επέμβετε στα “ενδότερα” του λειτουργικού.
Εκεί θα συναντήσετε έναν… φίλο από τα παλιά, που ίσως να έχετε να δείτε από τις εποχές που το DOS μεσουρανούσε και οι “κομπιουτεράδες” ήταν… άντρες: το command line. Κάπου εδώ αρχίζει να σας λούζει κρύος ιδρώτας, αν δεν είστε εξοικειωμένοι με το αντικείμενο. Το mouse κυριαρχεί βεβαίως και στο γραφικό περιβάλλον του Linux αλλά, είπαμε, κάτω από το γραφικό περιβάλλον κυκλοφορεί το …τέρας του command line.
Και εκεί θα καταφύγετε, μοιραία, αργά ή γρήγορα. Και ας μην επεκταθούμε αυτή τη στιγμή σε εφιαλτικές καταστάσεις, όπως την εγκατάσταση ελληνικών στο Linux, που κάνει το μπέρδεμα με τις κωδικο-σελίδες των ελληνικών για DOS και Windows να μοιάζει με παρεϊστικο αστείο. Οπότε ουδεμία σύγκριση μεταξύ Linux και Windows σε αυτόν τον τομέα: Το δεύτερο είναι απείρως πιο εύκολο.
Αλλά αυτή η ευκολία είναι και η Αχίλλειος πτέρνα του. Κι αυτό καθώς όλα θα πρέπει να δουλεύουν με λίγα, απλά βήματα και χωρίς να χρειαστεί η παραμικρή εισαγωγή εντολών άλλη από τα κλικ τουmouse. Οπότε όλα απλοποιούνται σε υπερθετικό βαθμό, αφήνοντας ανικανοποίητους εκείνους που έχουν διάθεση να “παίξουν” με το μηχάνημά τους, να εξερευνήσουν τις δυνατότητές του, να το φέρουν στα μέτρα τους. Εδώ έρχεται ξανά το Linux στο προσκήνιο: εάν έχετε αυτή τη διάθεση πειραματισμού και κάποιες γνώσεις προγραμματισμού, μπορείτε να κάνετε περίπου… τα πάντα. Να παραμετροποιήσετε το σύστημα μέχρι να το φέρετε εκεί ακριβώς που το θέλετε.
Να παίξετε όχι μόνο με την εμφάνιση και τις γραμματοσειρές των menus (όπως σας επιτρέπουν να κάνετε τα Windows λ.χ.) αλλά και ναεπέμβετε σε βασικότατες λειτουργίες του περιβάλλοντος εργασίας. Ή και ακόμη του τρόπου με τον οποίο εκτελεί τις εντολές σας το μηχάνημα. Με το Linux όλα είναι στα χέρια σας, αρκεί αυτά τα χέρια (ή, μάλλον, το μυαλό πίσω από αυτά) να γνωρίζουν τι κάνουν.
Με άλλα λόγια, κι αν θέλουμε να δώσουμε ένα συμπέρασμα, το Linux είναι πολύ πιο δύσχρηστο για τον αρχάριο ή τον “απλό” χρήστη, αυτόν που ενδιαφέρεται απλώς να κάνει κάποια εργασία με τον υπολογιστή. Για τους πιο “ψαγμένους” η ευχρηστία είναι σχετικός όρος, οπότε περισσότερο μετρά για αυτούς η δυνατότητα να φέρουν το σύστημα στα μέτρα τους. Αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η συντριπτική πλειοψηφία των χρηστών PC έχουν εγκατεστημένη στο μηχάνημά τους μία έκδοση των Windows. Αυτό σημαίνει ότι όλοι γνωρίζουν να δουλεύουν με τα Windows αλλά σχετικά λίγοι μόνο με το Linux. Με όποιες προεκτάσεις μπορεί να έχει κάτι τέτοιο.
Πριν από λίγα χρόνια για το Linux μπορούσατε να βρείτε μόνο τα πολύ βασικά εργαλεία και εφαρμογές. Δεν ήταν δυνατό να κάνετε τη δουλειά ενός γραφείου λ.χ. μέσα από το Linux, έλειπαν οι κατάλληλες εφαρμογές. Σήμερα τα πράγματα έχουν αλλάξει αρκετά και το Linux ανταγωνίζεται πλέον ευθέως τα Windows όσον αφορά στην πληθώρα των διαθέσιμων εφαρμογών αλλά και στην ποιότητά τους.
Μάλιστα αρκετές εφαρμογές για Linux κάνουν πολύ καλύτερα τη δουλειά τους απ’ ότι τα “αδερφάκια” τους για Windows. Βεβαίως δεν θα πρέπει να λησμονούμε ότι ακόμη στον τομέα αυτό την υπεροχή την έχει το λειτουργικό της Microsoft, που διαθέτει μια τεράστια παρακαταθήκη προγραμμάτων για κάθε χρήση. Αλλά και το Linux κερδίζει καθημερινά έδαφος και καθώς χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο ως server, δεν φαίνεται να είναι μακριά η μέρα που θα προσεγγίσει τα Windows.
Linux και υποστήριξη; Μάλλον ουτοπικό. Αυτή τη στιγμή το Linux έχει ελάχιστη υποστήριξη, τουλάχιστον επίσημη. Ακόμη κι αν προμηθευτείτε κάποια από τις έτοιμες διανομές, το πολύ να “αγοράσετε” μαζί και 1-3 μήνες υποστήριξης από τους ανθρώπους της εταιρείας. Από εκεί και πέρα έχετε μία σειρά επιλογών: Να αναζητήσετε εξειδικευμένο service για Linux (στην Ελλάδα είναι ακόμη εξαιρετικά σπάνιο) ή να μάθετε πώς να υποστηρίζετε μόνοι σας το λειτουργικό σας. Αν επιλέξετε τον δεύτερο δρόμο, πολύτιμος (και εντελώς απαραίτητος) βοηθός σας θα είναι η ελληνική και παγκόσμια κοινότητα Linux.
Με μια βόλτα στα σχετικά sites και – κυρίως – τα newsgroups όπου μπορείτε να υποβάλλετε συγκεκριμένες ερωτήσεις και να λάβετε συγκεκριμένες απαντήσεις, κάθε σας πρόβλημα μπορεί να λυθεί. Όχι εύκολα, ούτε κι άκοπα. Αλλά, είπαμε, η υποστήριξη του Linux στην Ελλάδα βρίσκεται ακόμη στα σπάργανα. Οσο προχωρά η διάδοση του σε ευρύτερ αστρώματα και κυρίως σε εταιρικές εφαρμογές, τόσο θα βλέπουμε και πιο ενθαρρυντικές προόδους στον τομέα αυτόν.
Κάποτε η υποστήριξη hardware από το Linux ήταν μια μάλλον δραματική ιστορία. Και επειδή (και εδώ) ο νόμος του Μέρφι είναι ανελέητος, κατά κανόνα το Linux που θα εγκαθιστούσατε στον υπολογιστή σας δεν θα υποστήριζε την κάρτα γραφικών, την κάρτα ήχου, ακόμη και το σκληρό δίσκο που είχατε. Σιγά σιγά και με σκληρή δουλειά από την παγκόσμια κοινότητα Linux αλλά και από τις εταιρείες διανομής, το λειτουργικό με σήμα τον πιγκουίνο έφθασε σήμερα να υποστηρίζει ένα πλήθος συσκευών.
Πραγματικά, για να βρείτε σήμερα συσκευή που δεν υποστηρίζεται από το Linux θα πρέπει να έχετε εγκατεστημένα κάποια “εξωτικά” υποσυστήματα στον υπολογιστή σας. Ωστόσο μέρα με τη μέρα η κατάσταση βελτιώνεται. Απλώς και εδώ υπεισέρχεται ο παράγοντας “δυσκολία”: Η εγκατάσταση νέων συσκευών δεν είναι plug and play όπως στα Windows, αλλά απαιτεί γνώσεις και λεπτούς χειρισμούς. Τίποτε που δεν μπορεί να αντιμετωπίσει ένας έμπειρος χρήστης, φυσικά, αλλά ένας αρχάριος μάλλον θα παραδώσει τα όπλα.
Το κύριο χαρακτηριστικό του Linux είναι ότι είναι multiplatform, δηλαδή μεταφέρεται σε πολλές διαφορετικές CPUs. Αντίθετα, τα Windows περιορίζονται στην πλατφόρμα της Intel, σχηματίζοντας αυτό που πολλοί έχουν ονομάσει “πλατφόρμα wintel”. Μεταξύ των άλλων, το Linux τρέχει σε μηχανήματα Sun, Alpha, PowerPC, MIPS, ARM και άλλα, αγκαλιάζοντας έναν ευρύτατο χώρο. Μάλιστα είναι σε θέση να ενώσει υπό μία σκέπη “διαφορετικούς κόσμους” και να δημιουργήσει συστοιχίες υπολογιστών που θα τρέχουν ως ένα “ενιαίο” σύστημα, τα περίφημα clusters.
Μάλιστα ορισμένα clusters είναι τόσο μεγάλα ώστε να προσεγγίζουν ή και να ξεπερνούν σε καθαρή υπολογιστική ισχύ τους υπερυπολογιστές (supercomputers) όπως οι Cray. Αυτές οι συστοιχίες ονομάζονται hyper clusters ή Beowulf. Υποστηρίζονται όλοι οι δημοφιλείς δίαυλοι (bus) που χρησιμοποιούνται στην αρχιτεκτονική των PC, ενώ κατά κανόνα όλοι οι δημοφιλείς σκληροί δίσκοι και CD-ROM, DVD κλπ.
Υπάρχουν κάποιες συσκευές που δεν υποστηρίζονται, αλλά κατά κανόνα πρόκειται για άγνωστα ή για παλιότερα μοντέλα. Το καλό με το Linux είναι ότι μπορείτε μόνοι σας να ενσωματώσετε υποστήριξη για τη συσκευή που σας ενδιαφέρει, αν και αυτό δεν είναι καθόλου εύκολη δουλειά.
Ωστόσο το Linux έχει λιγότερες “ανοχές” όσον αφορά στο υλικό απ’ ότι τα Windows, οπότε θα πρέπει να είστε προετοιμασμένοι για εκπλήξεις. Βεβαίως αυτά που δεν υποστηρίζονται ιδιαίτερα είναι “εξωτικές” συσκευές, όπως τα νεοφερμένα ασύρματα πληκτρολόγια ή κάποιες ψηφιακές κάμερες ή κάποια ανάλογα περιφερειακά. Σίγουρα όμως σύντομα θα υπάρξει υποστήριξη και για αυτά.
Στον τομέα της ασφάλειας και των περίφημων bugs, το Linux… δίνει ρέστα. Ως γνήσιος απόγονος του UNIX, το λειτουργικό που μας σύστησε πρώτος ο Λίνους Τόρβαλντς δίνει ιδιαίτερη σημασία σε λειτουργίες ασφάλειας συστήματος, επιτρέποντας στους system administrators όχι μόνο να παραχωρούν δικαιώματα κατά το δοκούν και με πολύ μεγάλο βαθμό λεπτομέρειας, αλλά και να “θωρακίζουν” το σύστημά τους από εξωτερικές επιθέσεις.
Τα πλεονεκτήματα του Linux όσον αφορά στον τομέα της ασφάλειας είναι εμφανή και δεδομένα: Η κληρονομιά του UNIX είναι ένα από αυτά. Η ασφάλεια στο Linux είναι “δεμένη” με το κάθε αρχείο. Αυτό σημαίνει και ότι μπορείτε να επανεγκαταστήσετε το Linux δίχως να χάσετε τις πληροφορίες ασφάλειας. Με το Linux είναι επίσης κάτι παραπάνω από απλό και εύκολο να εντοπίσει οadministrator αλλαγές στο σύστημα και στα αρχεία. Αυτό περιλαμβάνει και τις πλέον σημαντικές, για την ασφάλεια του συστήματος, πληροφορίες.
Συμπεράσματα
Το συμπέρασμα από το crash test των προηγούμενων ενοτήτων μπορεί να συνοψιστεί ως εξής: τα δύο λειτουργικά είναι δύο διαφορετικοί κόσμοι και απευθύνονται σε διαφορετικούς ανθρώπους.
Ποιο λειτουργικό σύστημα είναι κατάλληλο για σας
Η αλήθεια είναι, ότι το Linux παρά την αδιαμφισβήτητη πρόοδο που έχει συντελεστεί τα τελευταία χρόνια, όσον αφορά στην ευκολία χρήσης και στην απλότητα, παραμένει ένα λειτουργικό σύστημα, που απαιτεί γνώσεις πάνω από το επίπεδο του “απλού χρήστη”. Η τιθάσευση ενός τέτοιου “άγριου ζώου” δεν είναι εύκολη, αν και πολλοί προσπαθούν να το εξημερώσουν. Το Linux δεν είναι ένα OS του τύπου “αγοράζω το πακέτο, βάζω το CD, εγκαθιστώ, αρχίζω να δουλεύω”.
Δυστυχώς ή ευτυχώς πρέπει να ξέρετε πέντε πράγματα για να μπορέσετε να επιλύσετε τα προβλήματα, που (μοιραία) θα εμφανιστούν. Πρέπει να ξέρετε κάτι παραπάνω από το ελάχιστο δυνατό, για να δουλέψετε αποτελεσματικά με το Linux. Τα Windows από την άλλη, χαρακτηρίζονται για την ευχρηστία και την απλότητά τους. User friendly ήταν το σύνθημα της Microsoft από τότε που βγήκαν τα πρώτα Windows και αυτή η φιλοσοφία είναι στο επίκεντρο της πολιτικής της εταιρείας και σήμερα. Όπως και να το κάνουμε, η Microsoft είναι μία εταιρεία, που ενδιαφέρεται να παρουσιάσει κέρδη στους μετόχους της.
Πόσο μάλλον που οι κύριοι μέτοχοι είναι και εργαζόμενοι (έστω, ως ανώτερα στελέχη) στην ίδια εταιρεία. Οπότε αυτό που τους ενδιαφέρει, είναι να φτιάξουν ένα λειτουργικό, που θα έχει όσο το δυνατόν μεγαλύτερη απήχηση στο ευρύ κοινό. Στην προσπάθειά τους αυτή βεβαίως, έχουν φτιάξει ένα λειτουργικό, που διεκπεραιώνει όλες τις απαραίτητες και μη εργασίες, δίχως να ενημερώνει το χρήστη για οτιδήποτε. Αυτό είναι ιδιαιτέρως ενοχλητικό για όποιον θέλει να έχει τον απόλυτο έλεγχο του υπολογιστή του.
Οι λεγόμενοι power users πολύ στεναχωρήθηκαν την εποχή που η Microsoft εγκατέλειψε το DOS και την command line για να περάσει οριστικά και αμετάκλητα στο γραφικό περιβάλλον. Και αυτό μπορεί να είναι καλό για τον απλό χρήστη (τα 10 εκατομμύρια πακέτα που πούλησαν τα Windows 3.0 είναι αδιάψευστος μάρτυρας), αλλά δεν είναι απαραίτητα αλήθεια και για τον προχωρημένο. Για τους ίδιους λόγους, το Linux είναι το λειτουργικό του power user. Αυτού που έχει κάνει τον κόπο να μάθει πέντε πράγματα παραπάνω, για το μηχάνημα στο οποίο εργάζεται. Το εν λόγω λειτουργικό προσφέρει περισσότερες δυνατότητες παραμετροποίησης, ελέγχου και προσαρμογής του υπολογιστή απ’ ό,τι τα Windows.
Προγράμματα
Το μεγαλύτερο πρόβλημα του Linux για πολλά χρόνια ήταν η περιορισμένη υποστήριξη σε εφαρμογές. Σήμερα ωστόσο, αυτό δεν είναι πλέον ζήτημα. Σίγουρα το Linux υστερεί σε σχέση με τα Windows ακόμη σε αριθμό εφαρμογών, αλλά όχι δραματικά. Και κάθε μέρα που περνά ο αριθμός και η ποιότητα των εφαρμογών διαθέσιμων για Linux (εμπορικών και GNU) μεγαλώνει με εντυπωσιακό ρυθμό. Όσο για την ποιότητα, σε τίποτε δεν υστερούν πλέον οι εφαρμογές για Linux σε σχέση με τις αντίστοιχες για Windows. Εκεί που το λειτουργικό της Microsoft είναι “παντοκράτορας”, είναι ο χώρος των computer games.
Τα παιχνίδια που έχουν γίνει ported για Linux είναι ελάχιστα και σίγουρα, τόσο ο αριθμός, όσο και η ποικιλία τους είναι περιοριστικά για όποιον αφιερώνει σημαντικό μέρος (έστω και 20-30%) του χρόνου του στον υπολογιστή παίζοντας games. Οπότε, αν μία από τις κύριες ασχολίες σας είναι τα παιχνίδια, ξεχάστε το Linux. Ένας ακόμη καθοριστικός παράγοντας είναι το κόστος. Με το Linux να διατίθεται δωρεάν (και τις διανομές του να είναι αρκετά φθηνές) ο συναγωνισμός με τα Windows φαίνεται άνισος, καθώς το λειτουργικό της Microsoft κοστίζει αρκετά χρήματα.
Σύνοψη
Τις συγκρίσεις μπορείτε να τις κάνετε μόνοι σας κοιτάζοντας τον πίνακα που δημοσιεύεται παραπλεύρως. Εμείς απλώς θα σας πούμε επιγραμματικά, ότι αυτός που θέλει να ασχοληθεί με τον υπολογιστή του, να μάθει τα ενδότερα και τον τρόπο που λειτουργεί, καλά θα κάνει να εγκαταστήσει Linux. Από την άλλη, εκείνος που επιθυμεί απλώς να κάνει κάποιες εργασίες στον υπολογιστή του (word processing, Internet surfing, games ή οτιδήποτε άλλο) χωρίς να επιθυμεί να μάθει περισσότερα για το μηχάνημά του, καλό θα είναι να μείνει στα Windows. Είναι θέμα προτεραιοτήτων.
