Τι είναι spyware; Πλήρη κατανόηση του όρου.
Το λογισμικό υποκλοπής spyware αναφέρεται σε οποιοδήποτε λογισμικό που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παρακολούθηση και την κατασκοπεία της δραστηριότητάς σας σε υπολογιστή, κινητό, tablet ή οποιαδήποτε άλλη ψηφιακή συσκευή.
Συχνά ο όρος ισχύει για κακόβουλο λογισμικό που είναι εγκατεστημένο σε έναν υπολογιστή που έχει κακοπροαίρετες προθέσεις για να παρακολουθεί τις ενέργειες του χρήστη, να κλέβει δεδομένα ή άλλες πληροφορίες που αφορούν έναν χρήστη και είναι χρήσιμες για τον χάκερ.
Πρέπει να γίνει κατανοητό πώς το spyware δεν χρησιμοποιείται απλά και μόνο από τους εγκληματίες του διαδικτύου, αλλά και από τις κυβερνήσεις του τμήματος μυστικών πληροφοριών για να είναι σε θέση να παρακολουθούν τις ενέργειες του καθενός στον υπολογιστή – όχι μόνο του ιδιοκτήτη, αλλά και όσων χρησιμοποιούν το μηχάνημα για διάφορες χρήσεις, όπως περιήγηση στο διαδίκτυο και άλλες πολλές εργασίες.
Είναι δύσκολο να εντοπιστεί ένα εγκατεστημένο spyware σε μία συσκευή από το χρήστη, και το χειρότερο όλων είναι πως τις περισσότερες φορές δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι συμβαίνει κάτι περίεργο (ευτυχώς όχι πάντα), οπότε το θύμα βρίσκεται εγκλωβισμένο στα χέρια του εκάστοτε χάκερ για όσο χρονικό διάστημα το επιθυμεί αυτός.
Οι χάκερς είναι σε θέση να συλλέγουν διάφορες ευαίσθητες πληροφορίες, μέσω αρκετών μεθόδων που περιλαμβάνουν πληκτρολογήσεις συγκεκριμένων ιστοσελίδων που έχει επισκεφθεί κάποιο άτομο, όπως και τα ονόματα των χρηστών και οι κωδικοί πρόσβασης σε αυτές τις τοποθεσίες, καθώς και άλλα ευαίσθητα δεδομένα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να χακαριστούν οι λογαριασμοί και να εκτελεστούν άλλες δόλιες δραστηριότητες.
Το λογισμικό υποκλοπής spyware μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για την ανακατεύθυνση αναζητήσεων στον ιστό σε αμφισβητήσιμες τοποθεσίες (παράδειγμα για phishing) και να αλλάξει τις ρυθμίσεις του υπολογιστή σας, να περιορίσει το εύρος ζώνης της σύνδεσή σας στο διαδίκτυο, τη μνήμη και άλλες εργασίες στον επεξεργαστή.
Υπάρχουν στιγμές που το λογισμικό που λειτουργεί ως spyware εγκαθίσταται και για λόγους που δεν είναι εγκληματικοί. Διάφορες επιχειρήσεις εγκαθιστούν το συγκεκριμένο λογισμικό παρακολούθησης σε κάποιο εταιρικό υπολογιστή στο λειτουργικό σύστημα για να παρακολουθήσουν τις συνήθειες περιήγησης ενός υπαλλήλου. Επίσης αρκετοό γονείς χρησιμοποιούν παρόμοιο λογισμικό για να κατασκοπεύουν την ηλεκτρονική δραστηριότητα των παιδιών τους.
Οι διαφημιζόμενοι χρησιμοποιούν τα cookies για να παρακολουθούν τους χρήστες προκειμένου να στοχεύσουν τη διαφήμιση προς αυτούς. Ωστόσο, αρκετές φορές ο χρήστης ειδοποιείται ότι συλλέγονται τα δεδομένα του σχετικά για αυτό το σκοπό, οπότε τέτοιες ενέργειες ενδέχεται να μην θεωρούνται λογισμικό υποκλοπής spyware (ακόμη και αν τα δεδομένα που συλλέγονται είναι τα ίδια).
Το spyware μπορεί να αποκτήσει και να μεταλλαχθεί σε πολλές διαφορετικές μορφές, το καθένα έχει τις δικές του λειτουργίες και σκοπό. Οι τέσσερις κύριοι τύποι είναι:
Adware
Αυτό το spyware παρακολουθεί πληροφορίες σχετικά με έναν χρήστη, απορροφώντας δεδομένα όπως αναζητήσεις στο Web, ιστότοπους που επισκέπτονται συχνά οι χρήστες και για την λήψη αρχείων. Αυτές οι πληροφορίες στη συνέχεια χρησιμοποιούνται για την εμφάνιση διαφημίσεων, όπως αναδυόμενα παράθυρα διαφημίσεων.
Trojans
Αυτό είναι ένα κακόβουλο λογισμικό που φαίνεται να είναι νόμιμο, αλλά μπορεί να ξεγελάσει τους χρήστες να το εγκαταστήσουν στους υπολογιστές και τις κινητές συσκευές τους. Τα Trojans χρησιμοποιούνται για πρόσβαση σε ευαίσθητα δεδομένα και αρχεία και μπορούν να επηρεάσουν την απόδοση του συστήματος.
Cookie trackers
Τα cookie παρακολούθησης τρίτου μέρους παρακολουθούν τις δραστηριότητες του χρήστη στο διαδίκτυο, όπως αναζητήσεις στο πρόγραμμα περιήγησης, το ιστορικό, τις λήψεις κ.λπ. για επιχειρήσεις, μάρκετινγκ ή για άλλους λόγους, ανάλογα με τα κίνητρα του χάκερ.
System monitors και keyloggers
Αυτός ο τύπος spyware έχει σχεδιαστεί για να παρακολουθεί τη δραστηριότητα σε έναν υπολογιστή και να καταγράφει δεδομένα όπως πληκτρολογήσεις, τοποθεσίες που επισκέπτεται κάποιο άτομο, μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και πολλά άλλα, συχνά για φαύλους σκοπούς.
Αν υποψιάζεστε ότι ο υπολογιστής έχει εγκατεστημένο spyware, μπορείτε να το αφαιρέσετε με τις παρακάτω μεθόδους:
Αποσυνδέστε τον υπολογιστή από το διαδίκτυο. Αυτό μπορεί να φαίνεται σαν μία ακραία κίνηση, αλλά μπορεί να βοηθήσει στην αποτροπή της εξάπλωσης κακόβουλου λογισμικού και της διαρροής των ευαίσθητων δεδομένων σας.
Επίσης προτείνεται να εκκινήσετε σε ασφαλή λειτουργία τον υπολογιστή σας που έχει εγκατεστημένο το λειτουργικό σύστημα των Windows, αυτό θα φορτώσει μόνο τον ελάχιστο αριθμό προγραμμάτων και διαδικασιών. Μπορεί επίσης να αποτρέψει τη φόρτωση του spyware. Όταν βρίσκεστε σε ασφαλή λειτουργία, σας δίνεται η δυνατότητα διαγράψτε κάποια ύποπτα αρχεία. Αυτό θα επιταχύνει τη σάρωση με το antivirus και τον εντοπισμό του spyware.
Σε αυτήν την κατάσταση συνιστάται επίσης χρήση μπορεί του βοηθητικού προγράμματος που ονομάζεται “Εκκαθάριση δίσκου” στα Windows. απλά πληκτρολογήστε Disk Cleanup στη γραμμή αναζήτησης και κάντε κλικ σε αυτό για να ξεκινήσει η διαδικασία.
Στη συνέχεια, μπορείτε να εκτελέσετε μια εφαρμογή anti-spyware για να αφαιρέσετε οποιοδήποτε λογισμικό υποκλοπής spyware ή κακόβουλου λογισμικού από τον υπολογιστή (εάν αποσυνδέσατε τον υπολογιστή από το διαδίκτυο, ίσως χρειαστεί να το επανασυνδέσετε για να κατεβάσετε την εφαρμογή anti-spyware ή να μεταφορτώσετε αυτήν την εφαρμογή σε USB από κάποιον άλλο υπολογιστή).
Μετά από αυτό, μπορείτε να σαρώσετε τον υπολογιστή για να εντοπίσετε και να αφαιρέσετε οποιοδήποτε λογισμικό υποκλοπής τύπου spyware ή κακόβουλο λογισμικό που υποψιάζεστε ότι υπάρχει στον υπολογιστή σας.
Ελπίζουμε να σας βοηθήσαμε με τους παραπάνω τρόπους που προαναφέρθηκαν, διότι η προστασία των προσωπικών σας δεδομένων είναι ιδιαίτερα σημαντική, αφού οι εγκληματίες του κυβερνοχώρου μπορεί να σας προκαλέσουν τεράστια ζημιά (όχι μόνο οικονομική).
