- Απαιτήσεις: Gentoo Linux (τα βήματα προσαρμόζονται εύκολα και σε άλλες διανομές), και laptop συνδεδεμένο στο διαδίκτυο
- Κόστος: Δωρεάν
- Ολοκλήρωση εγχειρήματος: 30 Λεπτά
- Επίπεδο δυσκολίας: 4/10
Προσθέστε στο Gentoo δυνατότητα αυξομείωσης της συχνότητας του επεξεργαστή, μειώνοντας τη θερμοκρασία και τις απαιτήσεις σε ενέργεια του laptop σας, αυξάνοντας έτσι το χρόνο χρήσης του.
Στον κόσμο των Windows το λεγόμενο Frequency scaling θεωρείται δεδομένο. Πρόκειται για τη διαδικασία αυξομείωσης της ταχύτητας λειτουργίας του επεξεργαστή, ώστε τη μία στιγμή να μπορεί να παρέχει την υψηλότερη δυνατή ταχύτητα λειτουργίας και την επόμενη, όταν δε χρειάζεται κάτι τέτοιο, να ρίχνει τις επιδόσεις του, καταναλώνοντας λιγότερο ρεύμα και εκλύοντας ταυτόχρονα λιγότερη θερμότητα.
Στον κόσμο των desktop υπολογιστών, το Frequency scaling απευθύνεται περισσότερο στους… οικολογικά συνειδητοποιημένους (αφού μειώνεται η κατανάλωση ενέργειας), σε όσους θέλουν αθόρυβο περιβάλλον εργασίας (αφού λιγότερη θερμοκρασία σημαίνει πως λειτουργούν πιο αργά τα θορυβώδη ανεμιστηράκια) αλλά και σε όσους έχουν… σφιγμένο budget και ψάχνουν κάθε τρόπο να μειώσουν τους λογαριασμούς της ΔΕΗ.
Σε ό,τι αφορά τα laptops, όμως, είναι περισσότερο απαραίτητη δυνατότητα, αφού όσο μεγαλύτερη είναι η κατανάλωση ενέργειας τόσο γρηγορότερα… αδειάζει και η μπαταρία του laptop και τόσο λιγότερο μπορεί να χρησιμοποιήσει κανείς το φορητό υπολογιστή του… φορητά και χωρίς την ανάγκη… μπαλαντέζας! Όπως και στα Windows έτσι και στο Linux υπάρχει υποστήριξη αυξομείωσης της συχνότητας λειτουργίας όλων των εξαρτημάτων του υπολογιστή που υποστηρίζουν κάτι τέτοιο και, φυσικά, του επεξεργαστή.
Ενώ, όμως, σε πολλές διανομές αυτό γίνεται αυτόματα, σε διανομές όπως το Gentoo, που φτιάχνονται χειροκίνητα από το χρήστη, καλό είναι να… βάλει και ο ίδιος ένα χεράκι. Στις παρακάτω σελίδες, λοιπόν, θα δούμε πώς μπορεί κανείς να κάνει το Gentoo του laptop του “ενεργειακά συνειδητοποιημένο” και να επιτρέψει στον επεξεργαστή του να αυξομειώνει την ταχύτητα λειτουργίας, “παίζοντας” ανάμεσα σε επιδόσεις και εξοικονόμηση ενέργειας.
Βήμα 1
nano /etc/make.conf είναι η πρώτη εντολή που πρέπει να δώσετε σε μια κονσόλα εντολών (terminal) για να ανοίξετε στη γνωστή εφαρμογή επεξεργασίας αρχείων κειμένου, nano, το αρχείο make.conf όπου “κατοικούν” παράμετροι που αφορούν τον τρόπο λειτουργίας και τις δυνατότητες που υποστηρίζει το Gentoo σας.
Εκεί μόλις βρείτε τη γραμμή “USE=”, βεβαιωθείτε πως ανάμεσα στις υπόλοιπες λεξούλες υπάρχουν και τα ACPI (ορίζουν πως είναι δυνατή η αυξομείωση κατανάλωσης ενέργειας στον υπολογιστή σας) και lm_sensors (ορίζει πως μπορεί να “αναγνωστεί” η κατάσταση κατανάλωσης ενέργειας των υποσυστημάτων του υπολογιστή). Σημειώνουμε πως στο nano μετακινείστε με τα cursor keys, ενώ για να “κλείσετε” και να “σώσετε” το αρχείο, χρησιμοποιείτε το συνδυασμό CTRL+X (έξοδος) και “y” ακολουθούμενο από Εnter (καταφατική απάντηση στην αποθήκευση).
Βήμα 2
Αν στο προηγούμενο βήμα δεν υπήρχαν οι προαναφερθείσες λέξεις ανάμεσα στις υπόλοιπες (που, ενημερωτικά, καλούνται “USE flags”), πρέπει να “ξαναπακετάρετε” όλο το Gentoo ώστε κάθε τμήμα του και κάθε εφαρμογή να τις υποστηρίζει. Ακούγεται τρομαχτικό, αλλά στην πράξη απαιτεί μονάχα μια κίνηση: να γράψετε σε μια κονσόλα εντολών “emerge –newuse world” και να… περιμένετε. Ανάλογα με τον αριθμό των πακέτων που επηρεάζονται, αλλάζει και ο χρόνος που διαρκεί η διαδικασία.
Βήμα 3
Τώρα πλέον το λειτουργικό σύστημα υποστηρίζει την τροποποίηση της ταχύτητας λειτουργίας του επεξεργαστή. Αν, όμως, δεν το υποστηρίζει και ο πυρήνας του λειτουργικού (ο γνωστός kernel), τα παραπάνω είναι άχρηστα. Γράψτε, λοιπόν, σε μια γραμμή εντολών “cd /usr/src/linux”, για να μεταβείτε στο φάκελο όπου “κατοικεί” ο κώδικας του πυρήνα. Εκεί πληκτρολογήστε “make menuconfig” για να παρουσιαστεί το μενού με όλες τις επιλογές που περιέχονται σε αυτόν (σημειώνουμε πως μετακινείστε ανάμεσα τους με τα cursor keys, επιλέγετε κάτι με το Enter και “βγαίνετε” από μια επιλογή με το Esc).
Βήμα 4
Πρώτα από όλα, μπείτε στο Power management and ACPI options και βεβαιωθείτε πως είναι ενεργό (έχει “αστεράκι”) το Power Management Support. Εκεί, στο ACPI Advanced Configuration and Power Interface Support, βεβαιωθείτε πως είναι ενεργά τα AC Adapter, Battery, Fan, Processor, Thermal Zone και Power Management Timer Support. Έπειτα, συνεχίστε στο CPU Frequency scaling και βεβαιωθείτε πως είναι ενεργά τα CPU Frequency scaling και όλοι οι “governors” (performance governor, powersave governor, ondemand κ.λπ.).
Εντοπίστε, επίσης, τον επεξεργαστή σας (για παράδειγμα, AMD Ryzen 7 2700X και ενεργοποιήστε την υποστήριξη CPUFreq για αυτόν καθώς και όποια επιλογή δείτε να αναφέρει συγκεκριμένα το laptop σας.
Βήμα 5
Βγείτε από το μενού παραμετροποίησης του πυρήνα αποθηκεύοντας τις αλλαγές και, όταν βρεθείτε πάλι στην κονσόλα εντολών, δώστε make && make modules_install για να “πακεταριστεί” ο πυρήνας και όλα τα πρόσθετα modules του – τώρα πια διαθέτει και υποστήριξη Frequency scaling. Αν δεν αλλάξατε κάποια επιλογή και ήταν τα πάντα ήδη ενεργοποιημένα στο προηγούμενο βήμα, δε χρειάζεται να τον “ξαναπακετάρετε” και μπορείτε να προσπεράσετε αυτό το στάδιο.
Συνεχίστε προσθέτοντας υποστήριξη ACPI στο Gentoo. Πρόκειται για μια δύσκολη, εξαιρετικά πολύπλοκη και επίπονη διαδικασία, που αφορά την πληκτρολόγηση του “emerge sys-power/acpid” και ένα κουραστικό χτύπημα του Enter (ναι, αστειευόμαστε)! Όταν ολοκληρωθεί… συνεχίζουμε!
Βήμα 6
Ενεργοποιείστε την υποστήριξη ACPI με την εντολή /etc/init.d/acpid start. Για να μην την εκτελείτε χειροκίνητα, ορίστε πως θα ξεκινά κατά τη φόρτωση του Gentoo με την εντολή rc-update add acpid default (προσθήκη στις default εφαρμογές που φορτώνονται κατά την εκκίνηση/κάτι σαν το “Startup” των Windows).
Tώρα, ας προσθέσουμε και την υποστήριξη μετάβασης ανάμεσα σε διαφορετικές καταστάσεις λειτουργίας – μικρή κατανάλωση με χαμηλές επιδόσεις, υψηλή με υψηλές επιδόσεις κ.ά. Γράψτε emerge cpufrequtils για να προσθέσετε στο Gentoo τις εφαρμογές που ελέγχουν τη συχνότητα λειτουργίας του επεξεργαστή και δοκιμάστε το, αφού εγκατασταθεί, δίνοντας cpufreq-info. Θα σας παρουσιαστεί αναλυτικά η κατάσταση λειτουργίας του επεξεργαστή.
Βήμα 7
Ολοκληρώνουμε την διαδικασία με την προσθήκη της εφαρμογής που θα μεταβαίνει από τη μία κατάσταση λειτουργίας του επεξεργαστή σε μία άλλη, ανάλογα με τις απαιτήσεις, την κατάσταση τροφοδοσίας κ.λπ. Δώστε σε μια κονσόλα εντολών emerge cpufreqd για να την εγκαταστήσετε. Μετά πληκτρολογήστε nano /etc/cpufreqd.conf και ρυθμίστε τις εκεί παραμέτρους, ανάλογα με τις προτιμήσεις σας (παραθέτουμε ένα προτεινόμενο σετ ρυθμίσεων στο πλαίσιο “τυπικό cpufreqd.conf”).
Κλείστε το, αποθηκεύοντας τις αλλαγές όπως είχαμε δει νωρίτερα, προσθέστε το cpufreqd στη διαδικασία εκκίνησης ώστε να ξεκινά αυτόματα -με rc-update add cpufreqd default battery- και επανεκκινήστε το laptop. Έτοιμοι!
