Η κλιματική αλλαγή αυξάνει τη συχνότητα και τη σοβαρότητα στο αφύσικο ανέβασμα της θερμοκρασίας της θάλασσας, δημιουργώντας ανωμαλίες που διαταράσσουν τα θαλάσσια οικοσυστήματα – και αυτό με τη σειρά του δημιουργεί νέες προκλήσεις για τη διαχείριση της αλιείας και τη διατήρηση των υγιών ωκεανών.
Μια νέα μελέτη δείχνει πως το ρεκόρ θαλάσσιου καύσωνα που συνέβη από το 2014 έως το 2016 προκάλεσε αλλαγές κατά μήκος της δυτικής ακτής των ΗΠΑ που οδήγησε σε μια άνευ προηγουμένου άνοδο στον αριθμό των φαλαινών που μπλέχτηκαν σε αλιευτικά δίχτυα.
«Με την θέρμανση στο Βόρειο Ειρηνικό Ωκεανό., παρατηρήσαμε μια μετατόπιση στο οικοσύστημα και στη συμπεριφορά διατροφής των φαλαινών που είχαν ως αποτέλεσμα το συχνό μπλέξιμο των φαλαινών στα αλιευτικά δίχτυα», δήλωσε ο Jarrod Santora, ερευνητής εφαρμοσμένων μαθηματικών στο πανεπιστήμιο University of California, Santa Cruz και πρώτος συγγραφέας της μελέτης, η παρούσα έρευνα δημοσιεύθηκε στις 27 Ιανουαρίου στο Nature Communications.
Ο Santora, ο οποίος είναι επίσης συνδεδεμένος με το Κέντρο Επιστημών Αλιείας (NOAA Southwest Fisheries Science Center), χρησιμοποιεί μοντέλα δεδομένων των θαλάσσιων οικοσυστημάτων με στόχο την ενημέρωση των αρμοδίων αρχών για τη ορθή διαχείριση και τη διατήρηση της αλιείας.
Επίσης ως επιστημονικός σύμβουλος κλήθηκε να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της εμπλοκής των φαλαινών στα δίχτυα των ψαράδων, παρέχοντας παράλληλα τις αναλύσεις του σε κρατικές και ομοσπονδιακές υπηρεσίες των ΗΠΑ για να τους βοηθήσει να λάβουν σωστές αποφάσεις διαχείρισης που μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο εμπλοκής των φαλαινών στα δίχτυα.
«Πλέον έχουμε την ικανότητα να αποτρέψουμε αυτό το απογοητευτικό φαινόμενο να συμβεί και πάλι», είπε ο Santora. «Έχουμε αναπτύξει ένα πρόγραμμα εκτίμησης και μετριασμού των κινδύνων, κάνοντας εναέριες έρευνες με αεροπλάνα και δορυφόρους για καλύτερη παρατήρηση, έτσι ώστε οι αρμόδιες υπηρεσίες να μπορούν να λαμβάνουν τεκμηριωμένες αποφάσεις. Αξίζει να σημειωθεί πως δεν διεξάγω μόνος μου αυτή την μελέτη, αλλά υπάρχει μία ολόκληρη ομάδα από πίσω».
Ένας τρόπος αντιμετώπισης αυτής της κατάστασης στην ακτογραμμή της Καλιφόρνιας διεξάγεται με ανεμογεννήτριες που διοχετεύουν δροσερό νερό με πλούσια σε θρεπτικά συστατικά κατά μήκος της ακτής, με συνέπεια να διατηρείται σταθερός ο πληθυσμός των θηραμάτων (όπως γαύρος, σαρδέλες) για να προσελκύσουν τις φάλαινες, ούτως ώστε να μην πηγαίνουν σε λάθος περιοχές.
Η ένταση και η συχνότητα του δροσερού εμπλουτισμένου νερού από την ακτή ποικίλλουν από έτος σε έτος και ανάλογα πάντα με τις υπάρχουσες συνθήκες.
«Επιπρόσθετα, το γεγονός της ακραίας υπερθέρμανσης της θάλασσας το 2014 με 2016 (το οποίο έγινε γνωστό στο ευρύ κοινό ως “θερμό πλήγμα”) ανάγκασε αυτά τα τεράστια θαλάσσια όντα να αποσυντονίσουν και να πηγαίνουν σε επικίνδυνα μέρη για τη ζωή τους», εξήγησε ο Santora.
Αυτή η μετατόπιση έφερε έναν ασυνήθιστο αριθμό φαλαινών σε περιοχές όπου ήταν πιο πιθανό να συναντήσουν αλιευτικά δίχτυα. Οι εμπλοκές των φαλαινών, οι οποίες ήταν κατά μέσο όρο περίπου 10 το χρόνο πριν από το 2014, μετά το θερμό πλήγμα το 2015 σημειώθηκαν 53 επιβεβαιωμένες εμπλοκές και το 2016 σε 55 επιβεβαιωμένες εμπλοκές.
Ωστόσο το περίεργο στοιχείο της υπόθεσης αναφορικά με το υπερβολικά ασυνήθιστο θαλάσσιο θερμικό κύμα είχε ως αποτέλεσμα μια άνευ προηγουμένου άνθηση των τοξικών φυκιών κατά μήκος της δυτικής ακτής.
Ένας άλλος παράγοντας που επιδεινώνει περαιτέρω την κατάσταση οφείλεται στη συνεχιζόμενη αύξηση των πληθυσμών της φάλαινας. Οι προσπάθειες διατήρησης και προστασίας των φαλαινών που άρχισαν τη δεκαετία του 1960 επέτρεψαν σε πολλούς πληθυσμούς που αποδεκατίστηκαν από την εμπορική φαλαινοθηρία να αρχίσουν να επιστρέφουν ξανά σε φυσιολογικά νούμερα.
Σύμφωνα με τον Santora, τα γεγονότα της περιόδου 2014-2016 δείχνουν πόσο σημαντικό είναι για τους επιστήμονες να συνεργάζονται στενά και να επικοινωνούν με σαφήνεια με τους διαχειριστές της αλιείας, όπως και με άλλους άμεσα ενδιαφερόμενους. Ένα θετικό αποτέλεσμα της κρίσης εμπλοκής ήταν η δημιουργία της ομάδας εργασίας Cung Fishing Dwareness Crab Fishing Gear της Καλιφόρνιας, η οποία περιλαμβάνει αλιείς, κρατικούς και ομοσπονδιακούς διαχειριστές θαλάσσιων πόρων, οικονομολόγους και επιστήμονες. Η ομάδα έχει αναπτύξει ένα Πρόγραμμα Εκτίμησης και Αντιμετώπισης των Κινδύνων για τη μείωση των εμπλοκών.
