Οι μάσκες, η κοινωνική απόσταση και ο αυξημένος αερισμός είναι από τα βασικά μέτρα κατά της πανδημίας που έχουν εφαρμοστεί στις σχολικές τάξεις, αλλά μπορούν να δημιουργήσουν ένα δύσκολο περιβάλλον ακρόασης και ακοής για μαθητές και καθηγητές.
Αν και αυτό ισχύει για μαθητές με απώλεια ακοής, εν τούτοις θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη η σωστή εφαρμογή αυτών των μέτρων στα σχολεία, διότι επηρεάζουν την ικανότητα των μαθητών να ακούν καθαρά.
Πριν από την Πανδημία, οι αίθουσες διδασκαλίας – σχεδόν στα περισσότερα σχόλια στο δυτικό πολιτισμό – δεν είχαν βέλτιστα ακουστικά περιβάλλοντα. Είναι επίσης αλήθεια ότι τα μικρά παιδιά, ιδίως οι μαθητές που μαθαίνουν μια νέα γλώσσα, τα παιδιά με γλωσσικές δυσκολίες και τα παιδιά με επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις του αυτιού έχουν ιδιαίτερη δυσκολία στην κατανόηση της ομιλίας σε θορυβώδεις καταστάσεις.
Η Ομοσπονδία Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης του Οντάριο αναγνωρίζει επίσημα πως ο θόρυβος στις σχολικές τάξεις θεωρείται εμπόδιο στη διδασκαλία και τη μάθηση.
Αυτά τα μέτρα υποβαθμίζουν δυνητικά περαιτέρω την κατάσταση ακρόασης λόγω των μασκών, οι οποίες επιπλέον εμποδίζουν ορισμένες φορές το οπτικό πεδίο των μαθητών κατά την ανάγνωση και συνάμα μειώνουν την ένταση φωνής του ομιλητή, και αν μέσα σε όλα αυτά προσθέσουμε την κοινωνική απόσταση, τα γυάλινα φράγματα από πλεξιγκλάς και τα συστήματα αερισμού, τότε γίνεται εύκολα αντιληπτό πως μπορούν να επιδεινώσουν την κατάσταση, προσθέτοντας επιπλέον θόρυβο στις αίθουσες διδασκαλίας.
Μάσκες και ακοή
Όλες οι μάσκες μειώνουν την ικανότητα ομιλίας και ταυτόχρονα μειώνουν την ικανότητα σε ένα άτομο να βλέπει σωστά, όπως για παράδειγμα, πως κινούνται τα χείλη και η έκφραση του προσώπου ενός ατόμου. Ερευνητές από το Εργαστήριο Επαυξημένης Ακρόασης (Augmented Listening Laboratory) του Πανεπιστημίου του Ιλινόις μέτρησαν την επίδραση μιας μεγάλης ποικιλίας διαφορετικών μασκών στη μετάδοση της ομιλίας και διαπίστωσαν ότι οι χειρουργικές μάσκες και οι μάσκες KN95 παρείχαν τη μικρότερη υποβάθμιση της ομιλίας.
Όλες οι μάσκες μειώνουν την ένταση ήχου της ομιλίας που είναι υψηλής συχνότητας (υψηλού τόνου), και δεν επιτρέπουν να ακούμε καθαρά. Για παράδειγμα, δεν είναι εύκολο να διακριθούν ορισμένες ομόηχες λέξεις. Οι ερευνητές βρήκαν ότι οι χειρουργικές μάσκες και οι μάσκες KN95 εμποδίζουν το λιγότερο δυνατό στις υψηλές συχνότητες, σε σχέση με τις υπόλοιπες μάσκες.
Οι μάσκες N95, οι οποίες παρέχονται δωρεάν σε δασκάλους στα σχολεία του Οντάριο, μείωσαν περισσότερο τους ήχους ομιλίας υψηλής συχνότητας από τις χειρουργικές μάσκες ή τις μάσκες KN95. Για τα άτομα με φυσιολογική ακοή, το να ακούνε κάποιον να μιλάει με μάσκα είχε μικρή επίδραση στην κατανόηση της ομιλίας όταν υπήρχε ησυχία, αλλά όταν υπήρχε θόρυβος, διαπιστώθηκε πως είχε αρνητική επίδραση στην κατανόηση, αναγκάζοντας τους εκπαιδευτικούς να εργαστούν σκληρότερα προκειμένου να γίνουν αντιληπτοί στο μαθητικό κοινό που διδάσκουν.
Να σημειωθεί για όσους δεν γνωρίζουν, πως υπάρχουν διαθέσιμες μάσκες στο εμπόριο που έχουν διάφανο πλαστικό ένθετο, ώστε να φαίνεται το στόμα του ομιλητή. Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Ιλινόις διαπίστωσαν ότι αυτές οι μάσκες ήταν οι χειρότερες για την κατανόηση της ομιλίας, καθώς αυτές οι μάσκες «υποβαθμίζουν έντονα τους ήχους υψηλής συχνότητας».
Συστήματα εξαερισμού
Από τον Αύγουστο του 2021, το Υπουργείο Παιδείας του Οντάριο επένδυσε πάνω από 550 εκατομμύρια δολάρια για τη βελτίωση και τη βελτιστοποίηση του αερισμού και του φιλτραρίσματος του αέρα στα σχολεία το σχολικό έτος 2020–2021. Ωστόσο, τα συστήματα εξαερισμού δυνητικά προσθέτουν μια επιπλέον πηγή θορύβου. Σύμφωνα με ένα υπόμνημα του Αυγούστου προς τους διευθυντές εκπαίδευσης, το οποίο περιγράφει λεπτομερώς τις βέλτιστες πρακτικές για την αναβάθμιση του εξαερισμού, εξηγεί μεταξύ άλλων ότι θα πρέπει να ληφθεί υπόψη η “βαθμολόγηση θορύβου μιας μονάδας εξαερισμού”. Ωστόσο η παρούσα έκθεση δεν παρέχει καθοδήγηση σχετικά με τον τρόπο αξιολόγησης των επιπέδων θορύβου ή μετά από ποιο σημείο η ένταση του θορύβου αποτελεί εμπόδιο.
Μια μελέτη του 2007 για τα επίπεδα θορύβου στα συστήματα HVAC στις τάξεις της Μινεσότα και της Αριζόνα έδειξε ότι τα περισσότερα συστήματα είχαν επίπεδα θορύβου που υπερέβαιναν τα ακουστικά πρότυπα. Οι πολιτικές για τον αερισμό, όπως η πρόσφατη έκθεση του Μαΐου 2021 από το John Hopkins Bloomberg School of Public Health Center for Health Security , εστιάζονται φυσικά στην ποιότητα του αέρα. Ωστόσο, η συγκεκριμένη έκθεση εστιάζει στο θόρυβο, σημειώνοντας: «Οι πιο δυνατές μονάδες που είναι συνήθως και οι φθηνότερες, αποτελούν την πρώτη επιλογή για τα σχολεία καθαρά λόγω κόστους, αλλά ο πρόσθετος θόρυβος μπορεί να διαταράξει τη μάθηση, κάτι που θα μπορούσε να δημιουργήσει επιπλέον καταπόνηση τόσο στους καθηγητές, όσο και στους μαθητές.”
Για τους δασκάλους, το να χρειάζεται κάποιος να υψώσει τη φωνή του για να υπερκεράσει το εμπόδιο των μασκών και της απόστασης είναι αντικειμενικά δύσκολο, ιδίως εάν αυτό συμβαίνει για επτά με οκτώ ώρες συνεχόμενα κάθε μέρα, κάτι που ομολογουμένως μπορεί να προκαλέσει πρόβλημα στην υγεία του λαιμού των εκπαιδευτικών.
Ποια ηχητικά συστήματα μπορούν να βοηθήσουν στη βελτιστοποίηση ομιλίας στις σχολικές αίθουσες;
Υπάρχει μια παλιά τεχνολογία που είναι διαθέσιμη από τη δεκαετία του 1980 και χρησιμοποιούνταν ήδη στις καναδικές τάξεις πριν από την πανδημία, και μάλιστα η παρούσα έρευνα εντοπίζει οφέλη στην αφοσίωση και την προσοχή των μαθητών κατά το μάθημα.
Η χρήση αυτής της τεχνολογίας θα μπορούσε να επεκταθεί σε όλες τις τάξεις του κόσμου. Πολλοί μαθητές με απώλεια ακοής χρησιμοποιούν την τεχνολογία Hearing Assistance Technology (HAT) όπου τυπικά οι μαθητές φορούν ασύρματα ακουστικά στα αυτιά και οι δάσκαλοι ασύρματο μικρόφωνο. Η φωνή του δασκάλου μεταδίδεται είτε απευθείας στα ακουστικά βαρηκοΐας ενός μεμονωμένου μαθητή είτε σε όλα τα παιδιά στην τάξη.
Η έκδοση με τη φωνή του δασκάλου που μεταδίδεται για να την ακούσουν όλοι ονομάζεται σύστημα ηχητικού πεδίου (sound field system). Αυτά τα συστήματα παρέχουν καλύτερη πρόσβαση στη φωνή του δασκάλου υπό δύσκολες συνθήκες ακρόασης και έχει αποδειχθεί ότι ωφελούν τους μαθητές με και χωρίς απώλεια ακοής.
Τα συστήματα ηχητικού πεδίου (sound field system) είναι ένας τρόπος χρήσης μιας καθολικής προσέγγισης στο πρόβλημα της ακοής στην τάξη και ορισμένα σχολεία έχουν υιοθετήσει αυτά τα συστήματα ως απάντηση στην πανδημία.
Χρήση του sound field system με μάσκες
Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Ιλινόις μελέτησαν εάν ένα σύστημα ηχητικού πεδίου που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σε συνδυασμό με τις μάσκες και διαπίστωσαν ότι η τοποθέτηση ενός μικροφώνου κάτω από το πηγούνι διατηρούσε αποτελεσματικά το σήμα τον ασυρμάτων μικροφωνων και ακουστικών, με θετική συνέπεια η ομιλία να ακούγεται πεντακάθαρα.
Και μάλιστα αυτό το ηχητικό σύστημα είναι εξίσου αποδοτικό για όλες τις μάσκες, τόσο για τις χειρουργικές όσο και τις διαφανείς που επιτρέπουν να φαίνονται τα χείλια του ομιλητή. Τα συστήματα ηχητικού πεδίου έχουν το πρόσθετο πλεονέκτημα ότι επιτρέπουν στους δασκάλους να μιλούν με κανονική φωνή, μειώνοντας τη φωνητική καταπόνηση και την κούραση.
Η πανδημία έχει εισαγάγει βαθιές προκλήσεις στη μάθηση των μαθητών. Πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να υποστηρίξουμε τους μαθητές στις τάξεις έως ότου δεν χρειάζονται πλέον τα μέτρα, όπως μάσκες και η κοινωνική απόσταση. Η εγκατάσταση της τεχνολογίας ενίσχυσης του ηχητικού πεδίου σε όλες τις τάξεις είναι ένας τρόπος για να διασφαλιστεί ότι οι μαθητές μπορούν να ακούν και να μαθαίνουν αποτελεσματικά.
