Ας μην κουράζονται άλλο οι επιστήμονες, οι ιστορικοί και οι ορθολογιστές. Μας πείσανε, ο Άγιο Βασίλη δεν υπάρχει! Διαβάζουμε και ξαναδιαβάζουμε ότι η φιγούρα του ντυμένου στα κόκκινα ασπρομάλλη γέρου που χαχανίζει ακατάπαυτα και μοιράζει δώρα τα Χριστούγεννα καθιερώθηκε το 1931 σε διαφήμιση πασίγνωστου αμερικανικού ζαχαρο-μαυροζουμιού. Ότι οι Ολλανδοί που έχτισαν πρώτοι τη Νέα Υόρκη και της έδωσαν την ξεχασμένη σήμερα ονομασία «Νέο Άμστερνταμ» κουβάλησαν μια δική τους εκδοχή του φιλάνθρωπου Αγίου Νικολάου, στα ολλανδικά Sinter Klaas,… κατόπιν Santa Nicolaus και τελικά Santa Claus.
Μπερδεμένο κουβάρι έγιναν οι ιστορίες του αμερικανού λόγιου Ουάσιγκτον Ίρβινγκ, τα θρησκευτικά τραγουδάκια, οι δύο σοφοί χριστιανοί μικρασιάτες επίσκοποι Μέγας Βασίλειος Καισαρείας και Άγιος Νικόλαος Μύρων της Λυκίας, οι χιονισμένοι μύθοι της Βόρειας Ευρώπης για ιπτάμενους τάρανδους, η παγανιστική λατρευτική συνήθεια να στολίζονται δέντρα, η θεοποίηση του ήλιου. Τζάμπα σπαταλάνε φαιά ουσία και οι εξυπνάκηδες που υπολογίζουν πόσες εκατοντάδες χιλιάδες χιλιόμετρα έχει να διανύσει σε μια νύχτα ο Άι-Βασίλης και πόσα εκατομμύρια «καλά παιδιά» πρέπει, λέει, να εξυπηρετήσει, καταλήγοντας αυτάρεσκα στο λογικό συμπέρασμα ότι δεν του φτάνει ο χρόνος. Διότι το ζήτημα δεν είναι λογικόν, δηλαδή αν ο Άι-Βασίλης υπάρχει. Το ζήτημα είναι οικονομικόν, δηλαδή ποιος (μας) τον πουλάει.
Πρώτοι και καλύτεροι τον πουλάνε οι Κινέζοι στις εργοστασιάρες τους που μολύνουν τον πλανήτη και συχνά απασχολούν αισχρά αμειβόμενους εργάτες ή μικρά παιδιά. Τον κάνουν στολίδια για το δέντρο, κούκλες που σκαρφανώνουν με σκάλα στο μπαλκόνι, φωτεινές πλαστικούρες για τη νύχτα, ρούχα, τραπεζομάντιλα, στολές, αυτοκόλλητα, μολύβια, χαρτικά.
Τον πουλάνε οι Φινλανδοί στο σαχλό «Χωριό του Άι-Βασίλη» στο Ροβανιέμι της Λαπωνίας. Κόστος; Πάνω από 2.000 ευρώ το άτομο για έξι μέρες. Εμπειρία ζωής και αηδίες. Όλα με λογική Ντίσνεϊλαντ: Επίσκεψη στο «εργαστήρι παιχνιδιών» του γερο-Santa –προσοχή, οι βοηθοί του αυτή την εποχή είναι πολύ απασχολημένοι–, «δίπλωμα βόλτας με τάρανδο», και στα πανάκριβα εστιατόρια ο σεφ προσφέρει τάρανδο μπριζόλα! Είναι άραγε το ίδιο ζώο που σε πήγε βόλτα;
Τον πουλάνε οι μαγαζάτορες στις βιτρίνες, από τα πιο επώνυμα «ρουχάδικα» της οδού Ερμού μέχρι το πιο απίθανο, με το συμπάθειο, «κωλάδικο» μπαρ επαρχιακής πόλης. Τον μοσχοπουλάνε όλα τα καταστήματα παιχνιδιών. Η αγέλη των τηλεκατευθυνόμενων γονέων σπεύδει να καταθέσει τον 13ο μισθό στα συνήθη. Πάλι τα κοριτσάκια έγιναν «πριγκίπισσες», πάλι τα αγοράκια έγιναν «πολεμιστές». Κι όταν αρχίσουν οι ατομικές και ομαδικές εκρήξεις της εφηβείας, η γονική απορία θα είναι: «Μα γιατί; Αφού σου πρόσφερα τα πάντα».
Τον πουλάνε οι αλβανοί μετανάστες που ντύνονται Άι-Βασίληδες και φωτογραφίζονται αγκαλιά με παιδάκια στο Σύνταγμα πάνω σε «θρόνους» και σέρνοντας αλογάκια. Τον πουλάνε οι παπάδες. Μαζεύουν τα λεφτά των πιστών σε «εράνους για τους φτωχούς». Προφανώς έχουν ανάγκη οι καημένοι –οι παπάδες, όχι οι φτωχοί–, γι’ αυτό κρατάνε την εκκλησιαστική περιουσία για πιο δύσκολες μέρες. Τον πουλάνε μαζικά οι ψυχολόγοι, ψυχοθεραπευτές και ψυχαναλυτές.
«Τώρα στις γιορτές κάνε ένα δώρο σε όσους ζορίζεις και σε ζορίζουν, γίνε εσύ ο Άι-Βασίλης, νιώσε καλύτερα». Τελευταίοι, αλλά όχι έσχατοι, τον πουλάνε οι κυρίαρχοι διαφημιστές, άνθρωποι συνήθως αδίστακτοι, που μπορούν να πουλήσουν και τη μάνα τους. Τα μακαρόνια είναι πιο νόστιμα, τα τραπεζικά δάνεια φεσώνουν λιγότερο, τα αυτοκίνητα επιταχύνουν περισσότερο και οι ευρυζωνικές συνδέσεις κατεβάζουν σπασμένες πορνοταινίες γρηγορότερα εάν συνδεθούν με την ασπροκόκκινη φάτσα των ημερών. Ακόμη καλύτερα αν ένα μοντέλο με κόκκινο σορτσάκι και κόκκινο σκουφάκι χαϊδεύει το προϊόν μες στο καταχείμωνο.
Απελπισία. Υπάρχουν κάποιοι που να χρησιμοποιούν με φειδώ αυτή την επικοινωνιακά ξεσκισμένη εικόνα; Ναι, ελάχιστοι γονείς και εκπαιδευτικοί. Όσοι ζυγίζουν σωστά το βάρος της ανατροφής παιδιών προσχολικής ηλικίας, επενδύουν μεταξύ άλλων και στο ψέμα του γελαστού Αγίου της προσφοράς. Γιατί; Για να περάσουν το μήνυμα του δώρου χωρίς όρους, της αγάπης χωρίς προϋποθέσεις, της προσφοράς χωρίς ξινίλες. Άλλο αν έξω η κοινωνία την έχει στημένη στους πιτσιρικάδες στη γωνία.
Τελειώνοντας, πριν πούμε «καλή χρονιά», ιδού κι ένα πρόχειρο κουίζ, άγιες μέρες που είναι: Ποιος Θεός γεννήθηκε από μητέρα παρθένο σε μια σπηλιά, στις 25 Δεκεμβρίου πριν από αιώνες, οι πιστοί του βαπτίζονται σε νερό, στις τελετές τους πίνουν κρασί και τρώνε ψωμί με χαραγμένο επάνω τον σταυρό, προσδοκούν ότι θα κριθούν για τις πράξεις τους στη Γη και, αν είναι καλοί άνθρωποι, θα κερδίσουν και την άλλη, τη μετά θάνατον αιώνια ζωή;
Μη βιαστείτε να απαντήσετε. Είναι ο Μίθρας, ο πανίσχυρος μυστικιστής Θεός των ρωμαίων στρατιωτικών. Η λατρεία του άντεξε γερά έως τον πέμπτο αιώνα μετά Χριστόν. Ο Μίθρας πάλεψε στα ίσια με τον Χριστό και έχασε, αφού πρώτα οι χριστιανοί υιοθέτησαν πολλές από τις δοξασίες των πιστών του, όπως κι εκείνοι νωρίτερα είχαν υιοθετήσει παλαιότερες δοξασίες, πιθανότατα από την Περσία. Για να μην πάμε ακόμη πιο πίσω, στην Αίγυπτο και τον πρώτο, ίσως, ξεκάθαρο «θεό-σωτήρα», τον Όσιρι.
Άντε, καλή χρονιά. Με λιγότερες αυταπάτες. Και με περισσότερη αλληλοκατανόηση στις οικογένειες και τις κοινωνίες, ίσως αυτό που οι χριστιανοί –τρομάρα τους– λένε αγάπη
