Ο προγραμματιστής NTDev έδειξε σε ένα βίντεο πως ένα βελτιστοποιημένο Windows 11 μπορεί να λειτουργήσει με μόλις 184 MB μνήμης RAM. Αυτή η εντυπωσιακή επιτυχία επιτεύχθηκε μέσω του έργου Tiny11, το οποίο στοχεύει στη δημιουργία μιας ελαφριάς έκδοσης του λειτουργικού συστήματος της Microsoft.
Η δυνατότητα αυτή, αν και δεν είναι κατάλληλη για καθημερινή χρήση, αποδεικνύει τις δυνατότητες βελτιστοποίησης του λογισμικού.
Η επιτυχία του Tiny11
Το Tiny11 είναι ένα σενάριο διαθέσιμο στο Github, το οποίο επιτρέπει την αφαίρεση μη απαραίτητων στοιχείων από την εγκατάσταση των Windows 11. Το αποτέλεσμα είναι μια ελαφριά έκδοση του συστήματος που μπορεί να λειτουργήσει με ελάχιστη μνήμη RAM. Σε αντίθεση με τις επίσημες απαιτήσεις της Microsoft, που προτείνουν τουλάχιστον 4 GB RAM, το Tiny11 καταφέρνει να λειτουργήσει με μόλις 184 MB.
Ωστόσο, αυτή η διαμόρφωση δεν είναι πρακτική για καθημερινή χρήση. Ακόμα και ελαφριές εφαρμογές, όπως το Notepad ή το Paint, χρειάζονται αρκετά δευτερόλεπτα για να ανοίξουν. Επιπλέον, το σύστημα λειτουργεί μόνο σε ασφαλή λειτουργία, γεγονός που περιορίζει τις δυνατότητές του. Παρά ταύτα, το multitasking εξακολουθεί να είναι δυνατό, καθώς ο NTDev κατάφερε να ανοίξει πολλές εφαρμογές ταυτόχρονα.
Πως επιτεύχθηκε η βελτιστοποίηση
Για να επιτευχθεί αυτή η ελάχιστη κατανάλωση μνήμης, ο NTDev χρησιμοποίησε τεχνικές όπως η σελιδοποίηση και η εναλλαγή περιεχομένων μνήμης στον σκληρό δίσκο. Αυτές οι μέθοδοι επέτρεψαν τη δημιουργία 400 MB εικονικής μνήμης RAM, η οποία συμπλήρωσε τους περιορισμένους πόρους του συστήματος. Έτσι, παρόλο που η φυσική μνήμη ήταν εξαιρετικά περιορισμένη, το σύστημα μπόρεσε να λειτουργήσει χωρίς σοβαρά προβλήματα.
Σύγκριση με προηγούμενες προσπάθειες
Αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που το Tiny11 χρησιμοποιείται για να τρέξει τα Windows 11 με ελάχιστη μνήμη. Στις αρχές του 2023, ένας χομπίστας είχε καταφέρει να τρέξει το λειτουργικό σύστημα σε μια εικονική μηχανή (VM) με μόλις 196 MB RAM. Ωστόσο, εκείνη η προσπάθεια είχε ως αποτέλεσμα εξαιρετικά μεγάλους χρόνους εκκίνησης (πάνω από 30 λεπτά) και συχνά σφάλματα συστήματος. Αντίθετα, το σύστημα του NTDev εκκινεί σε μόλις 40 δευτερόλεπτα, χωρίς να παρουσιάζει προβλήματα κατά τη λειτουργία του.
Το μέλλον των ελαφρών λειτουργικών συστημάτων
Το έργο του NTDev δεν περιορίζεται στα Windows 11. Προηγουμένως, είχε αναπτύξει το Tiny10, μια παρόμοια προσπάθεια για τα Windows 10. Στις αρχές του 2024, κατάφερε να επανεγκαταστήσει ένα σύστημα Windows 10 σε λιγότερο από δύο λεπτά, αποδεικνύοντας ότι οι τεχνικές βελτιστοποίησης μπορούν να εφαρμοστούν και σε παλαιότερες εκδόσεις του λειτουργικού συστήματος.
Αυτές οι προσπάθειες δείχνουν ότι υπάρχει χώρος για βελτιστοποίηση ακόμα και στα πιο σύγχρονα λειτουργικά συστήματα. Αν και οι επίσημες απαιτήσεις συνεχίζουν να αυξάνονται, έργα όπως το Tiny11 αποδεικνύουν ότι είναι δυνατό να τρέξουν αυτά τα συστήματα σε πολύ πιο περιορισμένο hardware.
Πιθανές εφαρμογές του Tiny11
Το Tiny11 μπορεί να είναι ιδιαίτερα χρήσιμο σε συστήματα με πολύ περιορισμένους πόρους, όπως παλαιούς υπολογιστές ή συσκευές IoT. Επιπλέον, θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σε περιβάλλοντα όπου η ταχύτητα και η ελαφριά δομή είναι πιο σημαντικές από την πλήρη λειτουργικότητα. Για παράδειγμα, σε εργαστηριακά πειράματα ή εξειδικευμένες εφαρμογές, όπου η ελάχιστη κατανάλωση πόρων είναι απαραίτητη.
Συμπέρασμα
Η δουλειά του NTDev με το Tiny11 αποτελεί μια εντυπωσιακή απόδειξη των δυνατοτήτων βελτιστοποίησης του λογισμικού. Παρά τους περιορισμούς, η δυνατότητα λειτουργίας των Windows 11 με μόλις 184 MB RAM ανοίγει νέους ορίζοντες για τη χρήση του λειτουργικού συστήματος σε πολύ διαφορετικά περιβάλλοντα. Αν και δεν πρόκειται να αντικαταστήσει την καθημερινή χρήση, το Tiny11 αποτελεί μια σημαντική πρόοδο στον τομέα της ελαφριάς τεχνολογίας.
