Έρχεται σιγά – σιγά η 28η Οκτωβρίου, η θρυλική μέρα του “Όχι” και κάτι κουνήθηκε μέσα σου! Φρόντισε να βάλεις σημαία στο μπαλκόνι σου για ν’ αναπτερώσεις και το ηθικό των κουρασμένων γειτόνων σου. Παρακολούθησε την παρέλαση με περηφάνια όπως και οι επίσημοι στην εξέδρα, ξεχνώντας για λίγο το τι είδες μέσα στον στρατό (ή τι σου αφηγήθηκαν όσοι έχουν πάει).
Παρακολούθησε επίσης και τις αντίστοιχες ταινιούλες στην τηλεόραση με την αντίσταση κατά των Ιταλών. Ίσως μάλιστα στο κονσερβοκούτι (τηλεόραση/υπολογιστής) είδες, διάβασες και άκουσες παραλληλισμούς μεταξύ της κατάστασης τότε και της κατάστασης τώρα — τότε Ιταλοί , τώρα Γερμανοί.
Όσο να ‘ναι οφείλεις να σε συνεπάρει το “επαναστατικό” της ημέρας, να νιώσεις λίγο πιο πατριώτης και να πεις και εσύ ίσως ένα “Όχι” κάπου σήμερα! Δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας, το γνωρίζεις καλά πως από αύριο θα επιστρέψεις στα ίδια “Ναι” που έλεγες εδώ και χρόνια με τις αγορές σου, τις ψήφους σου, τα δάνειά σου, τα κομφόρ σου και οτιδήποτε έβαλε ένα λιθαράκι προς την υποστήριξη καταστάσεων που απεύχεσαι τώρα. Το ίδιο “Ναι” είναι εξάλλου που λένε τόσες δεκαετίες και οι πολιτικοί -τους οποίους ψηφίζεις για να το λένε- μόνο που στην περίπτωσή τους αυτοί βγάζουν κάτι παραπάνω απο εσένα: είπαμε και αυτοί είναι κουτοπόνηροι σαν εσένα, και αυτοί βγάζουν κέρδος σαν εσένα. Η φράση κλειδί όμως είναι το “τηρουμένων των αναλογιών“. Ίσως “οι Γερμανοί να είναι φίλοι μας“, και ο εχθρός να βρίσκεται εντός των συνόρων ή εντός του σπιτιού σου, πιθανότατα εντός του καθρέφτη σου.
Για όσους δεν μπορούν αυτές τις “εθνικές” ημέρες και νιώθουν να τους πνίγουν συνθήματα που δεν τους αντιπροσωπεύουν ή που βλέπουν πως οι συνάνθρωποι τους που τα φωνάζουν για μια μέρα τα χέζουν όλες τις υπόλοιπες, τους έχω κάτι σπέσιαλ! Ένα ταξιδάκι αναψυχής, μακριά απο εδώ, μακριά από την χώρα που λατρεύουν να τους πληγώνει και τους συμπολίτες που πάντα είναι “μαζί τους” σε σημείο που αναρωτιέσαι “τελικά αν όλοι είναι μαζί μου, ποιοί είναι κατά μου;“! “Μα δεν έχω μια, εδώ περνάω κρίση, καιρός για ταξίδια είναι;“. Έγνοια σου και δεν θα χρειαστεί να ξοδέψεις ευρώ τσακιστό, θα είναι δωρεάν σαν εκείνα τα ταξίδια με τρένο που κερνούσαν παλιά οι Γερμανοί και ουδέποτε σε κατέβαζε κανείς κάτω διότι “δεν είχες εισητήριο“. Μη μασάς , αυτό το ταξιδάκι στο κερνάει τον Στέλιο -πάλι “όπως παλιά με τους Γερμανούς“- και ο προορισμός μας είναι εκτός απο αναψυχής και… επιστημονικός!
Περίμενες άλλωστε κάτι καλύτερο απο το μικρό Στελάκο; Πάμε να σε πεθάνω στην βαρεμάρα!
Λίμνη Βοστόκ στην Ανταρκτική
Προτού έρθει για τα καλά ο χειμώνας, ας πάμε μια βολτούλα κάπου πιο ψυχρά – να σφίξουν οι σούφρες μας ώστε το κρύο και τα στρούντελ που φροντίσαμε να μας έρθουν να μπουν χωρίς να τσούξουν πολύ. Ο προορισμός μας είναι μια λίμνη στην Ανταρκτική της οποίας το όνομα είναι Βοστόκ, που στα Ρωσικά σημαίνει “Ανατολή“.
Εδώ κάπου θα ξύνεις την χοντρή σου κεφάλα με απορία “πώς στο διάολο υπάρχουν λίμνες στην Ανταρκτική” από την στιγμή που όλα είναι παγωμένα. Η αλήθεια όμως είναι πως υπάρχουν και βρίσκονται κάτω απο τον πάγο! Θες να το χοντρύνουμε παραπάνω; Η συγκεκριμένη λίμνη βρίσκεται σε βάθος 3 χιλιομέτρων κάτω απο τον πάγο, έχει γλυκό νερό το οποίο είναι αρκετά ζεστό για δεδομένα ανταρκτικής (-3 βαθμοί Κελσίου, όταν στην επιφάνεια έχουν καταγραφεί θερμοκρασίες της τάξης των… -89 βαθμών κελσίου) και από ό,τι φαίνεται κατοικείται! Πως το γνωρίζουμε; Πολύ απλά, σκάψαμε και τα μάθαμε και σε λίγο (2012) τα τρυπάνια θα έχουν φτάσει μέσα στην λίμνη!
Δείγματα απο τον πάγο του πάνω μέρους της λίμνης φάνηκαν να έχουν σχηματιστεί 420,000 χρόνια πριν και περιέχουν ακραιόφιλους οργανισμούς όπως τα βακτήρια του γένους Hydrogenophilus thermoluteolus που έχουν βρεθεί προς το παρόν μόνο σε θερμούς πίδακες. Το τι θα περιέχει μέσα η λίμνη μένει να φανεί, οι “επιστήμονες” -που χαίρεσαι να λες- πάντως περιμένουν ζώα προσαρμοσμένα στο απόλυτο σκοτάδι τα οποία θα είναι ικανά να ζουν σε ακραίες συνθήκες, με υπερεκφρασμένα αντιοξειδωτικά ένζυμα για να “αντέχουν” το πλούσιο σε οξυγόνο περιβάλλον.
“Νερό θερμοκρασίας -3 βαθμών Κελσίου“, “υπόγειες λίμνες υπερπλήρεις σε οξυγόνο” και “ζωή η οποία έχει μείνει παγωμένη στον χρόνο εδώ και 420,000 χρόνια“! Μήπως σε δουλεύω; Όχι, η αλήθεια είναι πως αυτή η υπέροχη λίμνη είναι αυτό που θα έλεγες εσύ “ένα θαυμά της φύσης“. Για αρχή, το νερό παραμένει υγρό στους -3 λόγω της υψηλών πιέσεων (εχμ, 3 χιλιόμετρα πάγος απο πάνω;) που επικρατούν. Επίσης η ίδια πίεση και η χαμηλή θερμοκρασία του νερού αυξάνει την διαλυτότητα των αερίων στο νερό, με αποτέλεσμα το υγρό να είναι υπέρκορο σε ατμοσφαιρικά αέρια όπως επίσης και σε αέρια που έρχονται “από κάτω”.
Όταν λέμε “απο κάτω” εννοούμε το άλλο μικρό κομματάκι του “θαύματος της φύσης” το οποίο υποπτεύονται οι επιστήμονες πως κρατάει την λίμνη “ζεστή” και ικανή να φιλοξενήσει ζωή: η πιθανή γεωθερμική δραστηριότητα, όπως την έχεις γνωρίζει μέσα απο πίδακες Geyser ή άλλες παρόμοιες ζεστές πηγές. Μια άλλη μικρή λεπτομέρεια είναι πως η λίμνη αυτή εικάζεται πως δημιουργήθηκε 15 εκατομμύρια χρόνια πριν και πως απο τότε έχει μείνει “σφραγισμένη” λόγω πάγου (διάβαζε: αν σε ενθουσίασαν τα νησιά Galapagos του Δαρβίνου, εδώ να δείς γεωγραφική απομόνωση!). Αν είσαι λάτρης της παλαιοντολογίας, τσίμπα το γουνάκι σου -ή ροπάλιασε φώκιες en route- και βούρ για την λίμνη Vostok!
Derweze: Η πύλη της κολάσεως στο Τουρκμενιστάν
Ας πάμε από την Ανταρκτική κάπου πιο ζεστά — πώς σου φαίνεται ως ιδέα “Οι πύλες της Κολάσεως”; Ναι, σίγουρα είναι αρκετά πιο ζεστά και ένα απίθανό θέαμα για τα παραμυθιασμένα από την τηλεόραση και τον υπολογιστή ματάκια σου. Είναι ακριβώς όπως την φαντάζεται κάθε αγγελοκρουσμένος και κάθε fan των μύθων που ψάχνει ένα άνοιγμα προς την κόλαση, την Κούφια Γη ή οτιδήποτε βρίσκεται κάτω από τα πόδια μας και “μας το κρύβουν“: είναι μια μεγάλη τρύπα με διάμετρο 70 μέτρων στο έδαφος, στην έρημο Kara-Kum η οποία φλέγεται! Φυσικό φαινόμενο; Όχι ακριβώς, πρόκειται για ακόμα μια ιστορία ανθρώπινης χαζομάρας.
Το 1971 Σοβιετικοί “ειδικοί” (έχουμε πει πολλάκις προσοχή σε δαύτους!) ανακάλυψαν πολύ μεγάλα κοιτάσματα φυσικού αερίου στην περιοχή και αποφάσισαν να σκάψουν με ένα τρυπάνι. Για καλή τους τύχη βρήκαν το κοίτασμα, για κακή τους όμως τύχη αυτό ήταν μέσα σε ένα υπόγειο σπήλαιο το οποίο κατέρρευσε αφήνωντας πίσω του μια τεράστια τρύπα στην γη και μπόλικο φυσικό αέριο να αναβλύζει!
Για… δεύτερη κακή μας τύχη το “φυσικό αέριο” είναι πλούσιο σε μεθάνιο και άλλους υδρογονάνθρακες χαμηλού μοριακού βάρους που εκτός από εξαίσια “αέρια θερμοκηπίου” (βλέπε υπερθέρμανση του πλανήτη κτλ.) μπορούν να δηλητηριάσουν κόσμο και κοσμάκη — πράγμα που έχει γίνει σε άλλες περιπτώσεις (Google: Killer Lake of Cameroon) και άφησε πίσω του πολλά τυπάκια που αν ζούσαν θα έκαναν “dislike” στο όλο γεγονός.
Έτσι, αποφάσισαν να μην αφήσουν το αέριο να δραπετεύσει ή τουλάχιστον να μην το αφήσουν να δραπετεύσει ως έχει. Η λύση; Βάλε του φωτιά! Εδώ που τα λέμε, νομίζω πως περισσότερο ήθελαν να δουν τι θα συμβεί — ω ναι, και στην Σοβιετική Ρωσία υπήρχαν πυρομανείς! Αν και η αρχική εκτίμηση ήταν πως θα έκαιγε “μερικές ημέρες” το κακό τρίτωσε και καίει… τα τελευταία 40 χρόνια. Αν σκέφτεσαι ταξιδάκι προς το Τουρκμενιστάν, μην βιάζεσαι, θα αργήσει να σβήσει — είναι πιθανότατα το μεγαλύτερο γκαζάκι στον πλανήτη Γη!
Pamukkale: Κάστρο από βαμβάκι στην Τουρκία
Απο το Τουρκμενιστάν πάμε στην Τουρκία για να δούμε το επόμενο “θαύμα της φύσης” που θα σε αφήσει με ανοιχτό το στόμα να τρέχουν τα σάλια σου σαν να έχεις σύνδρομο Down. Όχι, δεν είναι η ώρα να μου στραβώσεις και να ξυπνήσει μέσα σου το πατριωτικό — αγαπάμε παιδάκια με σύνδρομο Down, αγαπάμε και Τουρκία, το ότι χαρακτηρίζονται μόγγολοι και στις δυο καταστάσεις κάτι έχει να πει, τουλάχιστον οι πρώτοι έχουν ένα χρωμόσωμα 21 παραπάνω. Εσύ τι δικαιολογία έχεις; Καμία απολύτως πλην του ότι είσαι γνήσιος απόγονος των δεύτερων και ως una fatsa una ratsa μπορούν και ευδοκιμούν τα σήριάλ τους στην Ελληνική τηλεόραση — αν πατήσεις το mute το μπερδεύεις και με ελληνικό serial, ότι πρέπει για την κουφή γιαγιά σου.
Δεν είναι όμως η ώρα για να μου θυμώσεις, έχω κάθε καλή πρόθεση να σε ταξιδέψω σε κάστρα από βαμβάκι σαν αυτά που πρέπουν στον μεγαλοπρεπή μεταξωτό κώλο σου. Η ονομασία “Βαμβακένιο Κάστρο” (ή αν προτιμάς βαμβακερό, σαν το μπλουζάκι σου) είναι μετάφραση της λέξης Pamukkale, μιας περιοχής στο Denizli της Τουρκίας όπου κάτι εκπληκτικό συμβαίνει! Εκεί υπάρχει ένα ύψωμα 160 μέτρα ψηλό, 2.700 μέτρα μακρύ και 600 μέτρα πλατύ, φτιαγμένο από ένα υλικό που μοιάζει με βαμβάκι! Όπως και στην λίμνη Vostok και εδώ έχουμε να κάνουμε με γεωθερμικά φαινόμενα. Αυτό το φυσικό μνημείο δημιουργήθηκε απο τις 17 θερμές πηγές που στεγάζει και είναι αποτέλεσμα αλλεπάλληλων στρώσεων τραβερτίνη, ενός “πετρώματος” που το κύριο του συστατικό είναι το ανθρακικό ασβέστιο (κύριο συστατικό των τσοφλιών του αυγού και των μαργαριταριών).
Το νερό των πηγών έρχεται απο μεγάλο βάθος και επειδή βρίσκεται υπό πίεση είναι υπέρκορο σε διοξείδιο του άνθρακα — εκτός αυτού περιέχει και μεγάλες ποσότητες ανθρακικού ασβεστίου. Όταν βγει στην επιφάνεια το διοξείδιο του άνθρακα δραπετεύει και αυτή η αλλαγή στο pH (δείκτης του πόσο όξινο ή αλκαλικό είναι ένα διάλυμα) προκαλεί την καθίζηση του ανθρακικού ασβεστίου. Έτσι αυτό “βγαίνει εκτός διαλύματος” και “κάθεται” σε στρώσεις επικαλύπτοντaς ό,τι συναντά στο πέρασμά του. Δώσε του αρκετό χρόνο σε γεωλογική κλίμακα και θα έχεις ένα ολόκληρο “βουνό” με γούρνες τραβερτίνη που φιλοξενούν ζεστό νερό και έχουν όψη “βαμβακιού”. Για τους πιο ιστορικόπληκτους της παρέας, κοντά στο Pamukkale στεγάζεται η Ιεράπολη — να ένας τρόπος να τραβήξεις του μη “τουρκοσηριαλόπληκτους” φίλους σου κατά εκεί!
Moeraki: Οι σφαιρικοί βραχεί στη Νέα Ζηλανδία
Αν προτιμάς κάτι πιο εξωτικό απο Τουρκία, στην λίστα μου σου έχω την παραλία Koekohe και όπως μπορείς να φανταστείς από τα δύσκολα ονόματα εδώ θα σε υποδεχτούν αρκετά παράξενοι κάτοικοι, συγκεκριμένα οι φημισμένοι Maori. Όχι, δεν ήρθαμε για να σου κάνουν κάποιο τατουάζ στην μάπα σου και να την πεις σε όλους τους γνωστούς σου που αρκούνται σε “τάπες” στα αυτιά και trendy χαλκαδάκια στην μύτη, ούτε σε φέραμε για να μάθεις τις πολεμικές τους γκριμάτσες που ήδη τις γνωρίζεις από την τηλεόραση. Ήρθαμε για να δεις τους τεράστιους σφαιρικούς βράχους σε αυτήν την παραλία, οι οποίοι θυμίζουν μεγάλες μπάλες κανονιών με τους μεγαλύτερους απο αυτούς να αγγίζουν τα 3 μέτρα σε διάμετρο.
Οι ντόπιοι θα σου πουν πως προέκυψαν: αυτές οι πέτρες είναι απομεινάρια του μεγάλου κανό που έφερε τους προγόνους τους στο νησί! Αυτό βούλιαξε, τα είδη που κουβαλούσε πετροποιήθηκαν και ξεβράστηκαν στις ακτές. Η επιστήμη εδώ έχει μια πιο… “εξωτική” εκδοχή. Κατ’ αυτήν, πιθανότατα αυτοί οι βράχοι άρχισαν να αναπτύσσονται κατά την Παλαιόκαινο περιόδο από θαλάσσια ιζήματα τα οποία “έδεσαν” σε πέτρες λόγω του ασβεστίτη (καλσίτη) που υπήρχε στο έδαφος. Το σφαιρικό τους σχήμα εξηγείται από το ότι πιθανότατα δεν προήλθαν από απόθεση ασβεστίτη μέσω ροής (π.χ. όπως θα τον έφερνε ένα ρεύμα) αλλά από διάχυσή του ανάμεσα στους μικροσκοπικούς πόρους του ιζήματος. Αυτές οι σφαίρες άρχισαν να εμφανίζονται στην επιφάνεια της παραλίας όταν με το πέρασμα των αιώνων άρχισε να διαβρώνεται η ακτή και να απομακρύνει τους τόνους λάσπης και άμμου που τις κάλυπταν.
Racetrack Playa: Εκεί οι πέτρες μετακινούνται από μόνες τους
Κάθε άνθρωπος που σέβεται τον εαυτό του και θέλει να ακουστεί στην παρέα του ως ο πιο “coolάτος” (αν είναι παρέα που εντυπωσιάζεται με τέτοια και όχι με τη “μπάλα“) οφείλει να έχει στο ενεργητικό του μια “παράξενη εμπειρία“. Έλα, παραδέξου το, και εσύ έχεις κάποια τέτοια ανεξήγητη εμπειρία — ή έστω έτσι έχεις πείσει τον εαυτό σου ή έτσι λές στην παρέα. Το μόνο πρόβλημα φυσικά είναι πως πολλές φορές τέτοιες εμπειρίες είναι λίγο αμφιλεγόμενες: θα μπορούσαν να έχουν συμβεί μόνο στο κεφάλι σου άπαξ και τις περισσότερες φορές δεν αφήνουν κανένα χειροπιαστό πειστήριο, θα μπορούσε να προταθεί μια στατιστική εξήγηση (διάβαζε: σύμπτωση) πριν φύγουμε για πιο εξωτικές θεωρίες ή θα μπορούσαν να είναι απλά οριακά παράξενες χωρίς να αποτελούν κάτι το ιδιαίτερο απο άποψη “παραξενιάς”.
Πως θα σου φαινόταν για μια φορά στην ζωή σου να δεις κάτι πραγματικά παράξενο, που αφήνει χειροπιαστά πειστήρια που μπορείς να τα δείξεις σε όλους σου τους φίλους; Ας πάρουμε κάτι πραγματικά παράξενο λοιπόν, έτσι για να τρίψουν πολλά φιλαράκια σου τα μάτια τους! Χμ, φαντάσου μια ξεραμένη λίμνη σε υψόμετρο γύρω στα χίλια μέτρα. Εκεί υπάρχουν μόνο πέτρες και η ξεραμένη, “σκασμένη” λάσπη που το μόνο που διακόπτει τους πολυγωνικούς σχηματισμούς της είναι τα… ίχνη απο τις πέτρες που μετακινούνται!
Τα ίχνη είναι αρκετά μέτρα, σαν η κάθε πέτρα να σύρθηκε μόνη της στην λάσπη και πολλές φορές αλλάζουν κατεύθυνση σαν η πέτρα τελευταία στιγμή να ξανασκέφτηκε την πορεία της. Τριγύρω δεν υπάρχουν ούτε ίχνη ανθρώπων, ούτε ζώων και για να χειροτερεύσουμε κάπως την κατάσταση, το μέρος είναι καραΐσιο — δεν κύλησαν, εξάλλου οι συγκεκριμένες πέτρες είναι κοτρώνες και όχι πετραδάκια. Για να προσθέσουμε στο μυστήριο, όλοι βλέπουν τα ίχνη, φωτογραφίες υπάρχουν πάμπολες -είναι δηλαδή αδιαμφισβήτητο το φαινόμενο- αλλα κανείς δεν τις έχει δει ποτέ να μετακινούνται live! Καλωσήλθες στην “Πίστα Playa” στο Death Valley των USA που θα έλεγε και το Τζέφρυ, το μέρος όπου το παραπάνω δεν αποτελεί φαντασία αλλά γεγονός!
Προτού ξενερώσεις νομίζοντας πως και εδώ έχω την εξήγηση στο τσεπάκι και με την βοήθεια Google, Wikipedia και άλλων ποταπών μέσων είμαι έτοιμο να σου την ξεστομίσω, άνοιξε μια σαμπάνια! Το φαινόμενο δεν έχει εξηγηθεί!
Κατάπιε λοιπόν την σαμπάνια σου -μην μου πνιγείς κιόλας- και πάμε στο ότι υπάρχουν όμως πιθανές θεωρίες οι οποίες θα μπορούσαν να δώσουν μια εξήγηση. Όλες περιλαμβάνουν τον αέρα να μετακινεί τις πέτρες… Τελευταία φορά που τσέκαρες όμως στην γειτονιά σου οι πέτρες δεν σουλατσάρουν κάθε φορά που φυσάει. Εδώ αυτό που έρχεται να ενισχύσει τις θεωρίες είναι πως τα ίχνη των πετρών είναι παράλληλα του αέρα, η ταχύτητα του οποίου αγγίζει τα 145 χιλιόμετρα την ώρα — τέτοιο αεράκι δεν έχεις στην γειτονιά σου φαντάζομαι.
Ο αέρας όμως είναι το ένα σκέλος της εξίσωσης, το νερό είναι το άλλο: όλες οι θεωρίες ενσωματώνουν κάπου και το νερό. Σε μια από αυτές, για να λάβει χώρα το φαινόμενο πρέπει η λάσπη να είναι βρεγμένη ώστε η πέτρα να μπορεί να τσουλησει με μειωμένες τριβές όταν φυσήξει ο αέρας. Αν διψάς για κάτι ελαφρώς πιο εξωτικό, βάλε μέσα στο φαινόμενο και πάγο: κατα μια θεωρία αρκεί λίγο νερό το οποίο την νύχτα παγώνει λόγω των χαμηλών θερμοκρασιών που επικρατούν φτιάχνοντας έτσι ένα πολύ λεπτό στρώμα πάγου πάνω στο οποίο οι πέτρες κάνουν καλλιτεχνικο πατινάζ!
Τι πραγματικά συμβαίνει; Κανείς δεν γνωρίζει…Vamos a la Playa με την φωτογραφική μηχανή σου και ξενύχτα για να ξεσκεπάσεις το μυστήριο και να είσαι ο πρώτος άνθρωπος με βίντεοντοκουμέντο της κίνησης τους!
