Με την πρωτότυπη τους ωδή στην ανοησία και το καθημερινό παράλογο με τίτλο Burn After Reading (Καυτό Απόρρητο), οι Τζόελ και Ιθαν Κοέν εγκαινίασαν πριν κάποια χρόνια τη κινηματογραφική τους Μόστρα στη Βενετία. Ο Ρόμπι Εκσιέλ έχει δυο λόγια να πει για την συγκεκριμένα ταινία και τη φεστιβαλική παρουσία των δυο δαιμόνιων αδελφών.
Κάπου στη Βιρτζίνια, ο πρώην αναλυτής της CIA Όσμπορν Κοξ πνίγει στο αλκοόλ τον πόνο της ξαφνικής του απόλυσης από το πρακτορείο, σχεδιάζοντας ταυτόχρονα την εκδίκησή του μέσα από τη συγγραφή των αποκαλυπτικών του απομνημονευμάτων. Για τη γυναίκα του, την Κάτι, δεν τρέχει και τίποτα, μια και σκόπευε, ούτως ή άλλως, να τον αφήσει για χάρη του εραστή της, του Χάρη, έναν παντρεμένο δημόσιο υπάλληλο. Πιο πέρα, στην Ουάσινγκτον, η υπάλληλος γυμναστηρίου Λίντα είναι απορροφημένη στο πλάνο της να ξανανιώσει μέσω πλαστικής επέμβασης και να βρει ταίρι από αγγελίες στο ίντερνετ. Μέχρι που ο Τσαντ, ο εξαρτημένος από τις τσίχλες και το Λουκοζέιντ συνάδελφός της, της ανακοινώνει πως βρήκε στα γυναικεία αποδυτήρια μια δισκέτα με πιθανά απόρρητο κρατικό περιεχόμενο.
Η ματαιοδοξία από τη μία, η ηλιθιότητα από την άλλη. Χωριστά ή μαζί; Φυσικά το δεύτερο, προκειμένου για ταινία των αδελφών Κοέν. Εννοιες συνυφασμένες που θα διανύσουν τον κύκλο του μεγάλου μηδέν. Οπως σε όλες τους τις ταινίες, το ίδιο κι εδώ, στη σάτιρα κατασκοπείας «Καυτό Απόρρητο», που πρόβαλε εκτός συναγωνισμού το Φεστιβάλ της Βενετίας προ λίγων ημερών.
Ενα CD – στρογγυλό, στρογγυλότατο σαν το μηδέν, για να μην ξεχνιόμαστε- απειλεί να βγάλει στη φόρα φοβερά και τρομερά υποτίθεται κρατικά μυστικά, όμως το μόνο που ξεσκεπάζει τελικά είναι η πλήρης ανικανότητα των ανθρώπων να τα βάλουν με τη Μοίρα. Μα ποιο επιτέλους είναι το κόλλημα των Τζόελ και Ιθαν με όλη αυτή τη φυλή των ανεπίδεκτων μαθήσεως ηλιθίων; «Νομίζουμε πως έχετε υποτιμήσει τους ηλίθιους», λέει ο Τζόελ στη συνέντευξη τύπου της Μόστρας, «κι αυτό δεν είναι σωστό». Τα δυο αδέλφια δεν λένε και πολλά -μάταιο ίσως να προσπαθείς να εξηγήσεις το γιατί και το πώς των ταινιών τους σε όσους (μάταια;) ψάχνουν να πεταλώσουν τον ψύλλο; Πιο πολλά λένε οι πρωταγωνιστές κι ας έχουν φρικάρει με τις ανόητες ερωτήσεις των δημοσιογράφων.
Η Φράνσις Μακ Ντόρμαντ, η σύζυγος του Τζόελ και η Λίντα της ταινίας, αναφέρεται στην αδυναμία ερμηνευτικού αυτοσχεδιασμού στις πολύ συγκεκριμένα σεναριογραφημένες δουλειές των Κοέν, ισχυριζόμενη πως και τον παραμικρό αυτοσχεδιασμό να επιχειρήσεις η ταινία «θα πάει αλλού». Η Τίλντα Σουίντον, αλλιώς Κάτι, κάτι λέει για τη χαρά της συμμετοχής σε φιλμ των Κοέν, κάτι ακόμα για ένα σκοτσέζικο φεστιβάλ που μόλις έστησε, αλλά γενικώς δεν της δίνεται η ευκαιρία να πει και πολλά, μια και όλοι οι δημοσιογράφοι έχουν πέσει με τα μούτρα στους σταρ.
Ο Τζορτζ Κλούνεϊ, ο Χάρι, ομολογεί πως είναι μάλλον η τελευταία φορά που παίζει τον ηλίθιο και οι Κοέν απαντούν πως αν είναι έτσι ποτέ δεν θα ξαναπαίξει σε ταινία τους. Ο Μπραντ Πιτ, ο παντελώς ανίκανος γυμναστής-εκβιαστής Τσαντ, διαπιστώνει πως υπάρχουν απείρως ηλιθιότεροι άνθρωποι στον πραγματικό κόσμο από τον χαρακτήρα που υποδύεται: κάποια τον ρωτά πως είναι τα δίδυμα, και τι σκοπεύει να κάνει τώρα που έχει έξι παιδιά! Κι όλα αυτά, αφού κάποια άλλη έχει ήδη ζητήσει από τον Κλούνεϊ να μάθει πότε επιτέλους θα νοικοκυρευτεί.
Με άλλα λόγια, απ αυτά και μόνο της συνέντευξης Τύπου οι Κοέν θα μπορούσαν να φτιάξουν το επόμενο σενάριό τους με θέμα τους δημοσιογράφους, άλλωστε δεν έχουν ποτέ ασχοληθεί. Πού ξέρεις, ίσως κάποτε στο μέλλον. Προς το παρόν, προτεραιότητα έχει ένα άτιτλο ακόμα σχέδιο, γύρω από τις δοκιμασίες μιας κοινότητας Εβραίων στον αμερικανικό Νότο του 1967. Αυτό τουλάχιστον μας είπαν τα δυο αδέρφια στη συνάντησή μας, την επομένη της έναρξης του Φεστιβάλ Βενετίας. Τον άλλο μήνα, λέει, ξεκινούν γυρίσματα, με ένα καστ άγνωστων στην πλειοψηφία τους ηθοποιών.
Οι Κοέν είναι φειδωλοί στις απαντήσεις τους. Δεν εκπλησσόμαστε. Συνάδελφοι μάς είχαν προειδοποιήσει. «Δεν είχαμε ασχοληθεί ποτέ με το είδος αυτό», λέει ο Τζόελ, «και είπαμε απλά να κάνουμε μια ταινία κατασκοπείας όπου το επίμαχο πληροφοριακό υλικό που κυνηγούν όλοι είναι παντελώς ευτελές». Και οι ηθοποιοί πώς αντέδρασαν σε ένα σενάριο κατάμεστο από… ηλίθιους. «Νομίζω πως μονάχα ένας πραγματικά εμπνευσμένος ηθοποιός μπορεί να υποδυθεί έναν ηλίθιο» απαντά ο Ιθαν. Ο Τζόελ συνεχίζει. «Ενας έξυπνος ηθοποιός, διατεθειμένος να αφήσει κάθε ίχνος ματαιοδοξίας για να αναλάβει το ρόλο».
Ρωτήσαμε ποια θέση έχει σε όλο αυτό το σκηνικό της συνεργασίας ο Μπραντ Πιτ, ο δεύτερος σταρ εκ του βασικού καστ, πλην επίσης της Τίλντα Σουίντον, που δουλεύει για πρώτη φορά μαζί τους. «Θέλαμε να συνεργαστούμε εδώ και χρόνια με τον Μπραντ» λέει ο Ιθαν. «Από την εποχή του To The White Sea, μια πολεμική ταινία, μια ιστορία επιβίωσης από το μυθιστόρημα του Τζέιμς Ντίκι. Το σχέδιο όμως ναυάγησε λόγω προβλημάτων μπάτζετ». Σάτιρα ή δράμα; «Δράμα. Χωρίς κωμικά στοιχεία», συνεχίζει ο Τζόελ, «αλλά έχει ματαιωθεί τελείως, δεν σκοπεύουμε να το ξαναπιάσουμε». Πάντως ο Μπραντ ήταν νομίζω ενθουσιασμένος με το υλικό του «Καυτού Απόρρητου». «Νομίζω πως το διασκέδασε».
Όσο για τον Κλούνεϊ, παραμένει καλός τους φίλος κι ένας από τους πιο αγαπημένους τους συνεργάτες. Τόσο που αποφάσισαν να του χαρίσουν έναν από τους χαρακτηριστικούς πρωταγωνιστές της ταινίας, μια… καρέκλα με ενσωματωμένο μηχανικό δονητή, την οποία και οι τρεις είχαν σταμπάρει σε μια επίσκεψή τους στο Μουσείο Σεξ της Νέας Υόρκης, όπως ομολογεί ο Τζόελ!
Όσο για το απώτερο μέλλον, έχει ο… Βούδας. Η βροχή των Οσκαρ του «Καμιά Πατρίδα Για Τους Μελλοθάνατους» έχει επηρεάσει κάτι στα σχέδιά τους; «Τίποτα». Μήπως δυνατότητα συμφωνιών για μεγαλύτερα μπάτζετ; «Τίποτα». Πώς νιώθουν με τόσα αγαλματίδια στη βιβλιοθήκη;
Τίποτα.
Δείτε παρακάτω το τρέιλερ της ταινίας.