Χαναάν ονομάζεται, στην Παλαιά Διαθήκη, η περιοχή που βρίσκεται στα δυτικά του Ιορδάνη ποταμού. Ωστόσο για να μην υπάρξει σύγχυση και παρερμηνείες, οφείλουμε να επισημάνουμε πως η Χαναάν είναι γνωστή και με άλλα ονόματα στα ελληνικά, όπως Καναάν και Κναναάν, ενώ στα εβραϊκά γράφετε כְּנַעַן, στα αραβικά کنعان και στα αγγλικά Canaan.
Γεωγραφική θέση της Χαναάν
Ακριβέστερα, είναι ο αρχαίος όρος για μια περιοχή που αντιστοιχεί περίπου στο σημερινό Ισραήλ και την Παλαιστίνη και περιλαμβάνει τη Δυτική Όχθη, τη δυτική Ιορδανία, τη νότια Συρία και τον Λίβανο έως τα σύνορα της σημερινής Τουρκίας.
Έχουν ανασκαφεί διάφορες αρχαιολογικές θέσεις της Καναάν, με περισσότερο γνωστή την Ουγαρίτη (Ugarit), που αποκαλύφθηκε το 1928. Ένα μεγάλο μέρος της γνώσης μας για τους Χαναναίους προέρχεται από τις αρχαιολογικές ανασκαφές.
Ετυμολογία
Η ονομασία Καναάν είναι αμφίβολης προέλευσης αλλά είναι εξαιρετικά αρχαία. Οι πρώτες αναφορές εμφανίζονται κατά την 3η χιλιετία π.Χ..
Η βιβλική ερμηνεία ότι προέρχεται από τον Χαναάν, τον γιο του Χαμ και εγγονό του Νώε, η γενιά του οποίου αντιστοιχεί στα ονόματα των χαναανιτικών φυλών της Γένεσης.
Η γη Χαναάν λέγεται και γη της Επαγγελίας, γιατί είναι η γη που υποσχέθηκε ο Θεός στους Εβραίους ότι θα τους οδηγήσει ο Μωυσής για να ζήσουν ευτυχισμένοι μετά τη δοκιμασία τους στην Αίγυπτο.
Γλωσσολογία
Σε ό,τι αφορά στο γλωσσολογικό εννοιολογικό πλαίσιο, η Χαναανική Γλώσσα (Canaan) είναι ο κοινός πρόγονος των Σημιτικών Γλωσσών, ανάμεσα στις οποίες περιλαμβάνονται η Εβραϊκή Γλώσσα και η Ουγαριτική Γλώσσα. Ήταν η πρώτη γλώσσα που χρησιμοποίησε το σημιτικό αλφάβητο, από το οποίο άντλησαν άλλες γλώσσες τη γραπτή τους έκφραση.
Οι Χαναναίοι
Αρχαίος λαός σημιτικής καταγωγής με πιθανή αρχική κοιτίδα παρά τον Περσικό κόλπο χώρα από την οποία μετανάστευσαν περί το 2500 π.Χ σε χώρα της Μέσης Ανατολής.
Οι Χαναναίοι στην Βίβλο
Η Παλαιά Διαθήκη φέρει τη φυλή των Χαναναίων να κατάγεται από τον Χαναάν, το τέταρτο γιο του Χαμ (γιου του Νώε). Η περιοχή όπου διέμεναν ονομαζόταν Χαναάν. Η Αγία Γραφή αναφέρεται σε 11 οικογενειακά φύλα που προήλθαν από τον προπάτορα Χαναάν. (Γένεση 10:15-19)
Μετά την έξοδό τους από την Αίγυπτο και την περιπλάνησή τους στην έρημο Σινά οι Ισραηλίτες εισέβαλαν στη γη Χαναάν. Σύμφωνα με τις Αγία Γραφή, ο Ιεχωβά ο Θεός τους έδρασε κατ’ επανάληψη για χάρη τους ώστε να καταλάβουν, σταδιακά, όλη την γεωγραφική περιοχή που είχε υποσχεθεί ο Θεός στον προπάτορα τους τον Αβραάμ, εξολοθρεύοντας τις φυλές των Χαναναίων. (Γένεση 12:7· 13:14-17· 15:7, 13-21· 17:8)
Η Φοινικική Χαναάν
Από πολύ νωρίς οι Χανααναίοι απέκτησαν σημαντική φήμη ως έμποροι σε μια μεγάλη περιοχή της Εγγύς Ανατολής. Υπάρχουν περιπτώσεις στην Βίβλο όπου το όνομα ‘Χαναναίοι’ χρησιμοποιείται ως συνώνυμο του ‘έμπορος’.
