Το σεληνιακό ρομποτικό όχημα Viper ήταν σχεδόν έτοιμο για εκτόξευση. Είχε συναρμολογηθεί και ήδη δοκιμαστεί. Ωστόσο, λόγω του πιεσμένου προϋπολογισμού των ΗΠΑ, η σεληνιακή αποστολή ακυρώθηκε.
Σε τηλεδιάσκεψη στις 17 Ιουλίου 2024, η αμερικανική διαστημική υπηρεσία NASA ανακοίνωσε ότι διακόπτει την ανάπτυξη του σεληνιακού ρομποτικού οχήματος Viper. Μέχρι στιγμής, η υπηρεσία έχει ξοδέψει περίπου 450 εκατομμύρια δολάρια για το πρόγραμμα, χωρίς να υπολογίζονται τα έξοδα εκτόξευσης. Η ακύρωση του προγράμματος αναμένεται να εξοικονομήσει επιπλέον 84 εκατομμύρια δολάρια στα έξοδα ανάπτυξης.
Μέχρι τώρα το έργο το έργο προχωρούσε επιτυχώς. Ωστόσο, τα αυξανόμενα κόστη είναι πλέον αβάσταχτα για την υπηρεσία. «Η πραγματική αιτία διακοπής του προγράμματος είναι το κόστος σε μια εποχή που το δημοσιονομικό περιβάλλον στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής δεν επιτρέπει ακραίες δαπάνες», δήλωσε ο Joel Kearns, αναπληρωτής διευθυντής στο τμήμα εξερεύνησης στη NASA, κατά την τηλεδιάσκεψη. Οι πόροι για τα επιστημονικά προγράμματα της υπηρεσίας μειώθηκαν για το 2025 συνολικά κατά ένα δισεκατομμύριο δολάρια.
Αρχικά, η ρομποτική αποστολή Viper (Volatiles Investigating Polar Exploration Rover) θα πετούσε προς τη Σελήνη με την εμπορική σεληνιακή άκατο Griffin της Astrobotic. Η αποστολή θα πραγματοποιούνταν το 2025 στο πλαίσιο του προγράμματος CLPS (Commercial Lunar Payload Services) για εμπορικές αποστολές φορτίων στη Σελήνη. Μετά την προσγείωση, το Viper θα έψαχνε για κοιτάσματα πάγου κοντά στο νότιο πόλο της Σελήνης για 100 ημέρες.
Θα χρησιμοποιηθεί το όχημα ως αποθήκη ανταλλακτικών;
Τώρα φαίνεται ότι το Viper είτε θα διαλυθεί είτε πιθανώς θα πωληθεί στη βιομηχανία. Κατά την ολοκλήρωση του έργου, το Viper είχε ήδη συναρμολογηθεί πλήρως. Το όχημα, που έχει το μέγεθος ενός αυτοκινήτου, έχει ήδη υποβληθεί σε περιβαλλοντικές δοκιμές. Αυτές αποσκοπούσαν στο να διασφαλίσουν ότι το όχημα μπορεί να αντέξει τις φυσικές πιέσεις της εκτόξευσης και το σκληρό περιβάλλον του διαστήματος.
«Η NASA εξετάζει τώρα τη δυνατότητα αποσυναρμολόγησης και επαναχρησιμοποίησης των επιστημονικών οργάνων και εξαρτημάτων του Viper για μελλοντικές σεληνιακές αποστολές», είπε ο Kearns. Πρώτα, όμως, θα εξεταστεί αν υπάρχει ενδιαφέρον από αμερικάνους ή διεθνείς βιομηχανικούς εταίρους για τη χρήση του οχήματος στην τρέχουσα κατάσταση του.
Άραγε το Lunar Terrain Vehicle θα αντικαταστήσει το Viper;
Παρά τη λήξη του προγράμματος Viper, η NASA είναι αισιόδοξη ότι οι ίδιες επιστημονικές επιδιώξεις μπορούν να επιτευχθούν με μελλοντικές πρωτοβουλίες εξερεύνησης της Σελήνης.
Ανάμεσα σε αυτές βρίσκεται το προγραμματισμένο όχημα LTV (Lunar Terrain Vehicle), με το οποίο οι αστροναύτες θα διανύουν μεγάλες αποστάσεις στον δορυφόρο μας. Το όχημα της NASA είναι σχεδιασμένο έτσι ώστε να μπορεί να ελεγχθεί και εξ αποστάσεως. Έτσι, θα μπορεί να εξερευνά διαρκώς σκιερά σημεία κοντά στο νότιο πόλο της Σελήνης, αναζητώντας πάγο.
«Πιστεύουμε λοιπόν ότι με την πάροδο του χρόνου θα μπορέσουμε να επιτύχουμε τους επιστημονικούς στόχους που αρχικά είχαμε θέσει ειδικά για το Viper», δήλωσε ο Kearns.
Οι περικοπές του προϋπολογισμού έχουν επίσης επιπτώσεις και σε άλλα έργα της NASA. Ο προϋπολογισμός του τηλεσκοπίου Chandra μειώθηκε από 41,1 εκατομμύρια δολάρια το 2025 σε 5,2 εκατομμύρια δολάρια το 2029. Το πρόγραμμα επιστροφής δειγμάτων από τον πλανήτη Άρη αναζητά εναλλακτικές λύσεις λειτουργίας, καθώς τα κόστη αυξήθηκαν από αρχικά τέσσερα δισεκατομμύρια δολάρια σε οκτώ έως έντεκα δισεκατομμύρια δολάρια, προκαλώντας την οργή του Κογκρέσου.