Υψηλός βαθμός συγκέντρωσης και έντονος ανταγωνισμός είναι δύο από τα βασικά «συστατικά» που χαρακτηρίζουν τον κλάδο της ζυθοποιίας στην εγχώρια ελληνική αγορά. Το τελευταίο διάστημα η εμφάνιση νέων ποτών χαμηλού αλκοολικού βαθμού (ready to drink) διευρύνει το στοιχείο της ανταγωνιστικότητας για το εξεταζόμενο προϊόν, καθώς τα εν λόγω προϊόντα αποσπούν ένα αρκετά μεγάλο μερίδιο αγοράς. Σημαντική εξέλιξη για τον κλάδο αποτελεί η διευρυνόμενη διάθεση προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας, τα οποία εισάγονται από αλυσίδες καταστημάτων λιανικού εμπορίου όπως τα σούπερ μάρκετ, discount και hard discount.
Αύξηση κατανάλωσης
Ο κλάδος της ζυθοποιίας στη χώρα είναι ιδιαίτερα συγκεντρωμένος, με μια εκ των παραγωγικών επιχειρήσεων, την Αθηναϊκή Ζυθοποιία Α.Ε., να κατέχει ηγετική θέση, ενώ κατά πόδας στη δεύτερη θέση ακολουθεί η Μύθος Ζυθοποιία Α.Ε., κατέχοντας το δεύτερο μεγαλύτερο ποσοστό από την «πίτα» της εγχώριας αγοράς.
Σύμφωνα με μελέτη που εκπόνησε πρόσφατα η ICAP, προκύπτει ότι η ζήτηση μπίρας στην ελληνική αγορά καλύπτεται κυρίως από την εγχώρια παραγωγή, το μέγεθος της οποίας παρουσίασε συνεχώς διακυμάνσεις κατά την περίοδο 2002- 2016. Αναλυτικότερα, η παραγωγή σημείωσε οριακή πτώση της τάξης του 0,03% το 2015 συγκρινόμενη με το προηγούμενο έτος, ενώ σημαντική αύξηση με το ποσοστό να αγγίζει το 4,4% κατέγραψε το 2016, ανερχόμενη σε 4,23 εκ. εκατόλιτρα από 4,05 εκατ. εκατόλιτρα το 2015. Για τη χρονιά που διανύσαμε εκτιμάται ότι η αγορά παρουσίασε άνοδο της τάξης του 4% σε σύγκριση με το 2006, πρωτίστως λόγω της αύξησης της τουριστικής κίνησης και δευτερευόντως εξαιτίας της μεγαλύτερης διάρκειας του καλοκαιριού.
Η εγχώρια φαινομενική κατανάλωση μπίρας εκτιμάται σε 4,46 εκατ. εκατόλιτρα για το έτος 2016, σημειώνοντας αύξηση της τάξης του 3,4% σε σύγκριση με την κατανάλωση του 2015. Παράλληλα, η αξία της εγχώριας αγοράς για το εν λόγω εξεταζόμενο διάστημα ανήλθε στα 470 εκατ. ευρώ. Αξίζει να σημειωθεί ότι η άνοδος αυτή οφείλεται κατά ένα μεγάλο βαθμό στην παρατεταμένη καλοκαιρινή περίοδο, παράγοντας που επηρέασε θετικά τη ζήτηση της μπίρας.
Όσον αφορά την ποικιλία προϊόντων που περιλαμβάνει η εγχώρια αγορά μπίρας, θα πρέπει να σημειωθεί ότι στην εξεταζόμενη αγορά τα προϊόντα διαφοροποιούνται αναλόγως με την τιμή (mass, premium, super premium- specialties, ιδιωτικής ετικέτας, εισαγόμενες χαμηλής τιμής), τη συσκευασία (επιστρεφόμενη ή μη φιάλη, κουτί, βαρέλι) και τον τύπο του τελικού προϊόντος (ξανθιά, μαύρη, χωρίς αλκοόλ, pilsner, lager). Σύμφωνα με τα στοιχεία που προκύπτουν από την αγορά βάσει της τιμής πώλησης, οι πιο διαδεδομένες μπίρες είναι οι «mass ή standard», που καλύπτουν και ένα μεγάλο ποσοστό του συνόλου της αγοράς της τάξης του 65%. Με βάση τη συσκευασία, πιο δημοφιλής είναι η επιστρεφόμενη φιάλη με ποσοστό της τάξης του 71%, ενώ με βάση τον τύπο της μπίρας η πιο «αγαπητή» είναι η lager, η οποία καλύπτει πάνω από το 90% της αγοράς.
Ευρωπαϊκή αγορά ζυθοποιίας
Σύμφωνα με στοιχεία που προέρχονται από το σύνδεσμο «The Brewers of Europe», η κατά κεφαλήν κατανάλωση μπίρας παρουσιάζει σημαντικές διακυμάνσεις μεταξύ των χωρών- μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η ετήσια κατά κεφαλήν κατανάλωση στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα είναι της τάξεως των 80 λίτρων ανά άτομο. Η Γερμανία για το 2015 ήταν η χώρα με τη μεγαλύτερη κατά κεφαλήν κατανάλωση μπίρας με 115,2 λίτρα ανά άτομο, ακολουθούμενη από την Αυστρία με 108,9 λίτρα ανά άτομο.
Εξετάζοντας το είδος συσκευασίας μπίρας που είναι ευρέως διαδεδομένο στις χώρες αυτές προκύπτει ότι υπάρχει μεγάλος βαθμός διαφοροποίησης από χώρα σε χώρα. Δηλαδή, η μπίρα σε βαρέλι είναι πιο δημοφιλής στη Μεγάλη Βρετανία και στην Ιρλανδία. Η μπίρα σε επιστρεφόμενη φιάλη προτιμάται περισσότερο σε χώρες όπως η Δανία και η Φινλανδία, ενώ η μη επιστρεφόμενη φιάλη επιλέγεται περισσότερο στη Γαλλία και στην Ιταλία. Ακολούθως, το κουτί αποτελεί την κυριότερη συσκευασία μπίρας στη Σουηδία.
