Όταν εγώ ήμουν μικρός, δηλαδή πολλά πολλά χρόνια πριν, το να έλεγες ότι ένας ποδοσφαιριστής «τρέχει» ήταν πολύ κοντά στο να τον αποκαλούσες «άχρηστο για οτιδήποτε της προκοπής».
Χρήσιμος ήταν όποιος έτρεχε με την μπάλα στα πόδια και όχι όποιος έτρεχε σαν τον Βέγγο. Μετά, το ποδόσφαιρο άλλαξε και πολλοί έκαναν καριέρες μόνο τρέχοντας και χωρίς να ξέρουν μπάλα. Κάμποσοι έγιναν και διεθνείς.
Από τις σπουδαίες μορφές των τρεχαλατζήδων ξεχωρίζω τον μεγάλο Σάββα Εξουζίδη, αμυντικό του Πανιωνίου και όχι μόνο. Ο Εξουζίδης είχε τη σπάνια φοβία ότι αν στο ημίχρονο σταματήσει απότομα να τρέχει, θα πάθει θλάση. Κάποιος γιατρός πρέπει να του το είπε –ελπίζω για να του κάνει πλάκα– και αυτός το πήρε πάρα πολύ στα σοβαρά. Το αποτέλεσμα ήταν ότι ο καλός Εξουζίδης έτρεχε ασταμάτητα και κατά τη διάρκεια των ημιχρόνων, πρώτα για να βγει από το γήπεδο και μετά ενώ βρισκόταν μέσα στα αποδυτήρια και ο κόουτς έδινε εντολές. Νομίζω ότι η φράση «σταμάτα να τρέχεις, θα με πιάσει το κεφάλι μου» αποδίδεται στον Γιώργο Βαζάκα, προπονητή του Πανιωνίου, που δεν τον άντεξε!
Το οριστικό χτύπημα στη λογική σε ό,τι αφορά την αποτίμηση της χρησιμότητας του ακατάσχετου τρεξίματος ήρθε όταν η UEFA, που ψάχνει πάντα τρόπους να εμπλουτίσει τις στατιστικές κατηγορίες, αποφάσισε να δίνουν στη δημοσιότητα οι στατιστικολόγοι του Champions League τα χιλιόμετρα που έχει τρέξει έπειτα από κάθε ματς κάθε ομάδα και κάθε παίκτης. Ετσι, τα συνολικά χιλιόμετρα που διανύει κάθε παίκτης έγιναν λόγος θαυμασμού και ο Γιάννης Μανιάτης προέκυψε χρησιμότερος από τον Chori Dominguez, αν όχι και από τον Roberto, κι ας τρέχει αυτός λιγότερο από όλους.
Από την ώρα που η UEFA έδωσε στη δημοσιότητα το σχετικό στοιχείο, αυτός ο πίνακας έγινε χρησιμότερος και από αυτόν που δείχνει την κατοχή της μπάλας –μια άλλη τρέλα των τελευταίων χρόνων. Νομίζω ότι κάποιοι παίκτες το ‘χουν καταλάβει και το ‘χουν ρίξει στο εντελώς άσκοπο τρέξιμο τα τελευταία χρόνια. Μπορεί να κουράζονται λιγάκι παραπάνω, αλλά ειδικά αν το ματς χαθεί, έχουν το άλλοθι του τρεξίματος. Δεν το λες και μικρό.
Η μπάλα, όσο γρήγορος κι αν είσαι, τρέχει πολύ πιο γρήγορα από σένα κι αν τη γυρνάς σωστά, το αβαντάζ που έχεις απέναντι σε όποιον τρέχει είναι τεράστιο.
Φυσικά και είναι χρήσιμο στο ποδόσφαιρο το να τρέχεις. Αλλά, όπως έλεγε και ο Φάντροκ, η μπάλα, όσο γρήγορος και να είσαι, τρέχει πολύ πιο γρήγορα από σένα κι αν τη γυρνάς σωστά, το αβαντάζ που έχεις απέναντι σε όποιον τρέχει είναι τεράστιο. Μόνο που το να γυρνάς σωστά την μπάλα είναι πολύ πιο δύσκολο από το να τρέχεις.
Στο πρόσφατο Μουντιάλ της Βραζιλίας, εκεί που η ζέστη και η υγρασία δεν επέτρεπαν το άσκοπο τρέξιμο, είδαμε ματσάρες, ενώ τα παιχνίδια που έγιναν μακριά από τον ισημερινό, σε θερμοκρασίες βραζιλιάνικου χειμώνα, ήταν λιγότερο θεαματικά, αν όχι και ανυπόφορα. Το πολύ τρέξιμο σπανίως δίνει τη δυνατότητα να χαρείς ποδόσφαιρο: σχεδόν πάντα, όποιος τρέχει πολύ, το κάνει για να αμυνθεί και να καταστρέψει.
Και μετά υπάρχει και κάτι άλλο. Ολη αυτή η εμπλοκή του ποδοσφαίρου με τα αναβολικά, αυτή η καταραμένη υποψία που έρχεται και επανέρχεται και ποτέ δεν σταματά, ξεκίνησε από τα μέσα της δεκαετίας του ’80, όταν ξαφνικά οι ομάδες έπρεπε να τρέχουν πολύ και να παίζουν πολύ λιγότερο. Τότε άρχισαν να γίνονται της μόδας οι ειδικοί γυμναστές, οι εργοφυσιολόγοι, οι διατροφολόγοι, οι φαρμακοτρίφτες, οι περισσότεροι από τους οποίους είχαν περάσει από τον στίβο και είχαν ως ικανότητα το να κάνουν τους σπρίντερ τούρμπο.
Θυμάμαι κάποτε και στην Ελλάδα διάφορους μυαλοπώληδες να υποστηρίζουν πως αν ο Βασίλης Τσιάρτας είχε προσωπικό προπονητή τον Χρήστο Τζέκο, τον μεγάλο παραγωγό των ελληνικών μεταλλίων στον στίβο, θα είχε γίνει ο καλύτερος στον κόσμο. Ευτυχώς ο Τσιάρτας δεν είχε τέτοιες φιλοδοξίες και όταν ο Τζέκος ανέλαβε κάποτε την προετοιμασία της ΑΕΚ, έφυγε νύχτα…
