Μη φοβάστε τα ρομπότ, αλλά τους δημιουργούς και τους διοκτήτες τους.
Μια μέρα, τα ρομπότ με τεχνητή νοημοσύνη θα αντικαταστήσουν τα ανθρώπινα όντα ως τη κυρίαρχη μορφή ζωής στη Γη, έτσι λέει ο Stephen Hawking και ο Elon Musk. Ωστόσο, για όλη την εντυπωσιακή πρόοδο που έχουν σημειώσει τα AI και τα ρομπότ τα τελευταία χρόνια, ο πιο επείγων και πραγματικός κίνδυνος που θέτουν για την κοινωνία βρίσκεται κάπου αλλού.
Πιο συγκεκριμένα, η απειλή δεν έγκειται στο ενδεχόμενο ότι ταAI θα απομακρυνθούν από τους ειδικούς σκοπούς τους οποίους εξυπηρετούν έως τώρα (όπως η διαχείριση επενδύσεων και κεφαλαίων στη χρηματοπιστωτική αγορά ή την πρόσληψη νέων υπαλλήλων ) και να επαναστατήσουν εναντίον των ιδιοκτητών τους. Αντίθετα, ελλοχεύει ένα πιο περίπλοκο σενάριο, δηλαδή οι δημιουργοί τους να κάνουν κατάχρηση αυτής της εξειδικευμένης τεχνολογίας εναντίον της ανθρωπότητας.
Στην πραγματικότητα, δεδομένου ότι τα ρομπότ και η τεχνητή νοημοσύνη δεν έδειξαν ακόμη την ελάχιστη αίσθηση αυτοδιάθεσης ή ανεξαρτησίας, οπότε είναι σαφές προς το παρόν πως δεν τίθεται θέμα δημιουργίας μιας νέας μορφής ζωής», όπως το ονόμασε ο Hawking. Αντίθετα, πιθανόν να γίνει επεκτατικό εργαλείο των μεγαλεπήβολων σχεδίων των ομάδων που τα δημιουργούν και τα χρησιμοποιούν. Πρόκειται για εργαλεία που βελτιώνουν την ικανότητα μιας επιχείρησης να εκτελεί ορισμένες δραστηριότητες.
Ωστόσο αρκετοί εμπειρογνώμονες στον τομέα της τεχνολογίας αναφέρουν πως αυτός ο παράγοντας πιθανόν να καταστεί ως μία σοβαρή απειλή για την κοινωνία. Τα bots είναι κατασκευασμένα και χρησιμοποιούνται από συγκεκριμένες ομάδες ατόμων με ιδιαίτερες αξίες και συμφέροντα. Αυτό σημαίνει ότι οι ενέργειές τους αναπόφευκτα αντικατοπτρίζουν και να προωθούν αυτές τις ιδεολογίες και τα συμφέροντα, τα οποία δεν τα μοιράζονται απαραιτήτως όλες οι ομάδες και τα άτομα. Η ανώτερη αποτελεσματικότητα και παραγωγικότητα τους σημαίνει ότι θα δώσουν ένα ξεχωριστό πλεονέκτημα στους ανθρώπους με επαρκείς πόρους για να τα αξιοποιήσουν, επιτρέποντας σε αυτούς τους ανθρώπους να αναμορφώσουν τον κόσμο σύμφωνα με τις ανάγκες τους, σε βάρος εκείνων που δεν διαθέτουν τέτοιους πόρους.
Για να δείτε πώς η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε να αυξήσει την κοινωνική, οικονομική και πολιτική ανισότητα, πρέπει μόνο να εξετάσετε πρόσφατα παραδείγματα για το πώς οι αλγόριθμοι AI και μηχανικής μάθησης έχουν ήδη εκδηλώσει σημάδια προκατάληψης.
Για παράδειγμα, τον Μάιο του 2016, μια μελέτη ProPublica αποκάλυψε ότι οι επαναληπτικοί αλγόριθμοι αξιολόγησης που χρησιμοποιήθηκαν σε πολλές αμερικανικές πολιτείες για την πρόσληψη υπαλλήλων ήταν εμφανώς προκατειλημμένοι εναντίον των Αφροαμερικανών, αποκαλώντας τους ως “υψηλό κίνδυνο” με 44,9% (με τεράστια καταλληλότητα για τη θέση εργασίας), σε σύγκριση με 23,5% για τους λευκούς.
Σε ένα άλλο παράδειγμα, ένα ερευνητικό έγγραφο που δημοσιεύτηκε σε επιστημονικό περιοδικό τον Απρίλιο του 2017 ανακάλυψε ότι, όταν έγινε η εκμάθηση ενός μεγάλου αριθμού συσχετίσεων λέξεων που λήφθηκαν από το διαδίκτυο, τα εργαλεία μηχανικής μάθησης απέκτησε “σημασιολογικές προκαταλήψεις” (δηλ. Στερεότυπα για τους νέγρους – Αφροαμερικάνους).
Τέτοιες περιπτώσεις προκατάληψης προέρχονται από το πώς η τεχνητή νοημοσύνη και τα ρομπότ μαθαίνουν από τα δεδομένα και τις παραμέτρους που τροφοδοτούνται. Δηλαδή εκείνοι, που τροφοδοτούν αυτά τα συστήματα με τα απαιτούμενα δεδομένα και τους παραμέτρους ανήκουν στο είδος των ανθρώπων που γενικά τα σχεδιάζουν και τα αξιοποιούν υπέρ των λευκών ατόμων, αφού πιστεύουν ότι είναι προνομιούχοι και επιβάλλεται να στέκονται στα υψηλότερα στρώματα της κοινωνικής ιεραρχίας.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το λογισμικό αναγνώρισης προσώπου AI εργάζεται για να εντοπίσει τα χρώματα των προσώπων, προφανώς γιατί έτσι εκπαιδεύτηκε να κάνει, αλλά το χειρότερο είναι πως οι δημιουργοί τους τα χρησιμοποιούν για να προωθήσουν τα συμφέροντά των κατασκευαστών και των ιδιοκτητών τους έναντι των άλλων.
Επιπλέον, λόγω της ανώτερης αποτελεσματικότητας τους, θα ωθήσει του εργοδότες να τα βάλουν να δουλέψουν σε 24,7 εκατομμύρια θέσεις εργασίας έως το 2027, που θα σημάνει ότι θα σφραγίσουν τα σημάδια των δημιουργών τους.
Θα καταστήσουν τους εκατομμύρια ανθρώπους της εργατικής τάξης ως άνεργοι, θα επηρεάσουν τους ρυθμούς της ζωής με έμμεσο ή άμεσο τρόπο και θα δώσουν στα προηγμένα έθνη τη δυνατότητα να αποκτήσουν ένα τεράστιο εμπορικό πλεονέκτημα έναντι των αναπτυσσόμενων αντιπάλων τους. Κατά συνέπεια, τα έθνη και οι τάξεις των ανθρώπων που τα κατασκευάζουν και τα κατέχουν θα συσσωρεύσουν στις δυνάμεις τους ακόμη μεγαλύτερη παγκόσμια επιρροή από ό, τι ήδη διαθέτουν.
Αυτός είναι ο λόγος που ο αυξανόμενος λόγος για την απονομή δικαιωμάτων στα ρομπότ (και μάλιστα και η ιθαγένεια ) είναι τόσο ανησυχητικός. Τα ρομπότ και το AI προστατεύονται ήδη από τα δικαιώματα ιδιοκτησίας των ιδιοκτητών τους και δεν μπορούν να καταστραφούν σκόπιμα από βανδάλους, αφού θα υποστούν τις συνέπειες του νόμου.
Ως εκ τούτου, καθίσταται σαφές ότι η χορήγηση “δικαιωμάτων” δεν σημαίνει απλώς τη χορήγηση του δικαιώματος στην προστασία από πιθανή καταστροφή (δεδομένου ότι το έχουν ήδη), αλλά ισοδυναμεί με το να τους παρέχεται το θετικό δικαίωμα να επιδιώξουν τους σκοπούς τους χωρίς να υφίστανται παρεμβολές (π.χ. πολιτική αντιπολίτευση) από ανθρώπους που προβληματίζονται από την ιδέα των ρομπότ.
Με άλλα λόγια, η χορήγηση τέτοιων δικαιωμάτων θα ισοδυναμούσε αποτελεσματικά με τη χορήγηση ειδικού προστατευμένου καθεστώτος που θα εξυπηρετούσε καταφανέστατα τους σκοπούς και τις αξίες των ιδιοκτητών τους. Δεν χωρά καμία συμβόλαια πως μπορεί να υπάρξει ενδεχόμενο κατάχρησης των δυνατοτήτων του ρομπότ από επιπόλαιους ανθρώπους.
