Των φρονίμων τα παιδιά πριν πεινάσουν μαγειρεύουν και γι’ αυτό όποιος ψάχνει για δουλειά πρέπει να στρώσει από νωρίς. Η διασύνδεση με την αγορά ξεκινάει από τα πρώτα φοιτητικά χρόνια και … δεν τελειώνει ποτέ. Ο οδηγός του Texnologia.Net για το Networking.
Αγγελίες; Βομβαρδισμός με βιογραφικά μέσω φαξ, email, επιστολές; Όλα έχουν τη λογική τους όταν ψάχνουμε δουλειά. Ωστόσο, για ξεχωριστούς λόγους, οι μέθοδοι αυτές, δεν πρόκειται να φέρουν το επιθυμητό αποτέλεσμα: Τη δουλειά των ονείρων σας. Οι καλύτερες δουλειές κυκλοφορούν από στόμα σε στόμα, γι’ αυτό και εσείς το μόνο που έχετε να κάνετε είναι να ανοίξετε τα αυτιά σας. Αφού φυσικά τα φέρετε σε «απόσταση ακοής».
Τα στατιστικά
Τα στατιστικά ως συνήθως μιλάνε από μόνα τους και σπάνια κάνουν λάθος. Στη δυτική Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες το 60% των ανθρώπων δηλώνουν ότι έχουν βρει δουλειά μέσω συστάσεων και γνωριμιών. “Το 80% όλων των θέσεων εργασίας σε οποιοδήποτε δεδομένο χρόνο δεν καταχωρούνται σε αγγελίες και δε δημοσιοποιούνται”. αναφέρει η BH Careers International που δραστηριοποιείται στο μάνατζμεντ καριέρας.
Διαδικασίες στρατολόγησης
Αν ακόμη βρίσκεστε ή έχετε μόλις βγει από την τριτοβάθμια εκπαίδευση ή δεν έχετε σημαντική επαγγελματική εμπειρία, η διαδικασία εύρεσης εργασίας μπορεί να γίνει πολύ επίπονη. Στο εξωτερικό όλες σχεδόν οι εταιρείες, μικρές και μεγάλες, έχουν διαδικασίες στρατολόγησης νέου προσωπικού. Τυπικά ένας απόφοιτος πανεπιστημίου κάνει αίτηση, περνάει από συνεντεύξεις και διαδικασίες αξιολόγησης και μετά προσλαμβάνεται.
Αυτά φυσικά αφορούν τη «βάση», το νέο δηλαδή δυναμικό αφού καμιά εταιρεία δε θα εμπιστευτεί κάποιον που δε ξέρει σε θέση ευθύνης. Και μάλιστα ο πρώτος όρος στον οποίο συμφωνεί κανείς πριν ξεκινήσει η στρατολόγηση είναι ότι μπορεί να χρειαστεί να τοποθετηθεί σε θέση που να μην έχει άμεση σχέση με το πτυχίο του (βλέπε πωλήσεις). «Καλές» θέσεις δημοσιεύονται σπάνια και σε περιοδικά όπως το New Scientist, το Economist και εξειδικευμένα περιοδικά κάθε επαγγελματικού χώρου.
Στη χώρα μας τα πράγματα είναι ακόμα πιο δύσκολα. Αντίστοιχες διαδικασίες φέρνουν αρκετοί franchisee ή εμπορικοί αντιπρόσωποι ξένων εταιρειών. Και οι διαδικασίες στις οποίες υποβάλλουν τους υποψηφίους είναι τόσο δύσκολες όσο και στο εξωτερικό (π.χ. McKinsey) ή σχετικά πιο εύκολες (π.χ. Pfizer). Παρόλα αυτά, πολλοί έλληνες μάνατζερ επιλέγουν να χρησιμοποιούν ένα συνδυασμό αξιολογήσεων και συστάσεων. Τώρα, το πώς τελικά γεμίζουν οι θέσεις παραμένει αντικείμενο έρευνας.
Δεν είναι τυχαίο λοιπόν που τόσο τα ξένα careers services όσο και τα γραφεία διασύνδεσης των ελληνικών πανεπιστημίων επιμένουν στη σημασία του networking. Η διασύνδεση όμως δεν είναι κάτι που γίνεται σε μια νύχτα. Απαιτεί χρόνο για να ωριμάσει και να αρχίσει να αποδίδει καρπούς. Και μπορεί να είναι από μόνη της μια δουλειά πλήρους απασχόλησης.
Από το αμφιθέατρο
Η διασύνδεση ξεκινάει από τις σπουδές. Πολλοί φοιτητές μεταθέτουν το ζήτημα της εύρεσης εργασίας για τον τελευταίο χρόνο. Αν και ευκαιρίες θα παρουσιάζονται πάντα, είναι πολύ πιο αποτελεσματικό όταν κάποιος, στα πρώτα χρόνια των σπουδών του, έχει ξεκαθαρίσει τι θέλει να κάνει και έχει προαποφασίσει κάποια βήματα ώστε να φτάσει στο στόχο του. Συνήθως, το δύσκολο είναι το πρώτο μέρος αφού οι περισσότεροι φοιτητές δεν έχουν ξεκάθαρη εικόνα της αγοράς εργασίας.
Ωστόσο το «τι παίζει;» είναι εύκολο να αποσαφηνιστεί αρκεί να αφιερωθεί αρκετός χρόνος. Σήμερα στο ίντερνετ υπάρχει εκπροσώπηση όλων των εργοδοτικών φορέων οπότε με αρκετή αναζήτηση μπορεί να δει κανείς τι γίνεται σε κάθε χώρο. Επίσης οι ιστοσελίδες με αγγελίες όπως η «Καριέρα» και το “Skywalker” προσφέρουν μια καλή εικόνα της αγοράς εργασίας.
Άλλες πληροφορίες μπορούν να ζητηθούν από τους καθηγητές των διαφόρων αντικειμένων αν και γενικά στην ελληνική ανώτατη εκπαίδευση υπάρχει κακή νοοτροπία. Ωστόσο πολλοί διδάσκοντες και μπορούν και διατίθενται να δώσουν πληροφορίες και να προτείνουν πιθανές διεξόδους. Εναλλακτικά, οι μεταπτυχιακοί φοιτητές και όσοι βρίσκονται σε χαμηλότερες βαθμίδες είναι πιο προσβάσιμοι.
Το να ασκείτε την τέχνη του networking στο πανεπιστήμιο, δε σημαίνει ότι πρέπει να αρχίσετε να βγαίνετε για καφέ και να χαιρετάτε «την Άρτα και τα Γιάννενα», ούτε να κάνετε χρησιμοθηρικές σχέσεις όπως οι εκπρόσωποι των φοιτητικών παρατάξεων. Απλά να ζήσετε τη φοιτητική σας ζωή στο μέγιστο βαθμό συμμετέχοντας στα μαθήματα, στις δραστηριότητες των συλλόγων και γενικότερα να είστε κοινωνικοί και δραστήριοι. Το σποτ της γνωστής τεκίλα τα λέει όλα: «Μη μένετε σπίτι!»
Η διπλωματική εργασία
Προς το τέλος των σπουδών έρχεται και η ώρα της διπλωματικής εργασίας. Η στενή συνεργασία με τον επιβλέπων καθηγητή και την ομάδα του παρέχει τη δυνατότητα διασύνδεσης. Μια έξυπνη επιλογή είναι μια διπλωματική εργασία που γίνεται σε εξωτερικό φορέα (ίδρυμα, εταιρεία) υπό την επίβλεψη κάποιου πανεπιστημιακού καθηγητή. Έτσι αυξάνουν οι δυνατότητες δικτύωσης με άλλα άτομα εκτός σχολής ενώ παράλληλα διατηρείται η επαφή με τον ακαδημαϊκό χώρο.
Οι πρακτικές ασκήσεις
Σε πολλές σχολές είναι καθιερωμένος ο θεσμός της πρακτικής άσκησης που όμως πολλοί φοιτητές δεν εκμεταλλεύονται γιατί δεν είναι υποχρεωτική ή δεν συμμετέχει στη διαμόρφωση του τελικού βαθμού. Είναι όμως μια ευκαιρία διασύνδεσης που πρέπει να αξιοποιηθεί στο έπακρο. Μπορεί να σας δώσει πολύ σημαντικές παραστάσεις και να σας φέρει σε επαφή με ανθρώπους που βρίσκονται σε θέσεις κλειδιά σε μια εταιρία. Και εδώ όμως είναι πολύ χρήσιμο να έχετε αποφασίσει τι ακριβώς ψάχνετε ώστε να είστε σίγουρος ότι δικτυώνεστε στο σωστό χώρο.
Τα γραφεία διασύνδεσης
Τα γραφεία διασύνδεσης των ελληνικών πανεπιστημίων είναι μια πρόσφατη προσπάθεια για να προωθηθεί η διασύνδεση με την αγορά εργασίας. Προσφέρουν υπηρεσίες συμβουλευτικής, επαγγελματικού προσανατολισμού, συγγραφή του βιογραφικού σημειώματος και συνεργάζονται με επιχειρήσεις για την δημοσίευση κενών θέσεων εργασίας και θέσεων πρακτικής άσκησης. Ωστόσο, δεν θα πρέπει να περιμένετε από τα γραφεία αυτά να κάνουν τη διασύνδεση για εσάς. Μπορούν να προσφέρουν πολύ χρήσιμες υπηρεσίες αλλά η διασύνδεση απαιτεί προσωπική εργασία και επαφή.
Ο φίλος του φίλου
Όταν τελειώσουν οι σπουδές, προπτυχιακές ή μεταπτυχιακές, τα ψέματα τελειώνουν και ο χρόνος τρέχει. Και εδώ είναι που ο περισσότερος κόσμος στρέφεται πρώτα στο άμεσο οικογενειακό και κοινωνικό του περιβάλλον. Ναι είμαστε η χώρα της μαμάς, του μπαμπά, του ξαδέρφου και της κλαδικής αλλά, με τη διαφορά της ευνοιοκρατίας, τα πράγματα στον υπόλοιπο κόσμο δε γίνονται και πολύ διαφορετικά.
Οι πληροφορίες που μπορούν να μας δώσουν οικεία πρόσωπα είναι πολύτιμες. Το ζητούμενο όταν κάποιος ανατρέχει στο κοινωνικό του δίκτυο είναι να κάνει σαφές ότι βρίσκεται σε διαδικασία αναζήτησης εργασίας. Χρειάζεται όμως και η κατάλληλη προσέγγιση. Αν βγείτε για καφέ με τα φιλαράκια μπορείτε άνετα να είστε πιο άμεσος και να ρωτήσετε κατευθείαν αν έχουν κάτι υπόψη τους.
Αν συναντήσετε γνωστούς γνωστών σε κοινές παρέες, χρειάζεται τακτ. Προτιμήστε να περιμένετε από αυτούς να σας ρωτήσουν με τι ασχολείστε και εκεί είναι που θα πρέπει να κάνετε σαφές ότι ψάχνετε δουλειά και τι περίπου ψάχνετε. Πολύ δύσκολα θα περάσετε τη γραμμή της οικειότητας άμεσα και χωρίς να γίνετε αντιπαθητικός. Και αυτό δεν το θέλετε. Γενικότερα, όσο πιο πολλούς «φίλους» συναντάτε τόσο πιο πολλές πληροφορίες θα πέσουν στην αντίληψης σας και τόσο πιο πολλούς «φίλους φίλων» θα γνωρίσετε. Όσο πιο πολλούς «φίλους φίλων» γνωρίσετε τόσο…
Οι ημερίδες καριέρας
Οι ημερίδες καριέρας οργανώνονται από διάφορους φορείς και σε αυτές συμμετέχουν εταιρείες κυρίως για λόγους προβολής. Γι’ αυτό δεν θα πρέπει να έχετε την ψευδαίσθηση ότι θα συναντήσετε ανθρώπους που αποφασίζουν για θέσεις εργασίας όπως και ότι θα έχουν κάτι διαθέσιμο να σας προσφέρουν. Αντί λοιπόν να χάσετε το χρόνο σας παίζοντας βιντεοπαιχνίδια, μαζεύοντας διαφημιστικά και συμπληρώνοντας βιογραφικά τα οποία θα πάνε κατευθείαν…στο εμπορικό τμήμα της εταιρείας μπορείτε να κάνετε το εξής: Κάντε ένα πλάνο με το ποιες εταιρείες σας ενδιαφέρουν, εκτυπώστε μια κάρτα και βομβαρδίστε τους. Αν υπάρχει μια ευκαιρία σε μια ημερίδα καριέρας αυτός είναι ο μοναδικός τρόπος να φτάσετε κάπου κοντά της.
Τα γραφεία εύρεσης εργασίας
Τα γραφεία εύρεσης εργασίας και οι εταιρείες συμβούλων παρέχουν υπηρεσίες αναζήτησης απασχόλησης και σύνταξης βιογραφικού. Αν και δεν έχω την ελληνική εμπειρία μπορώ να σας πω με βεβαιότητα ότι οι αντίστοιχες υπηρεσίες στην Αγγλία είναι χάσιμο χρόνου και, σε πολλές περιπτώσεις, χρημάτων. Οι θέσεις που μπορούν να προτείνουν αφορούν κυρίως γραμματειακή υποστήριξη, διαχείριση και χειρονακτικά επαγγέλματα. Για θέσεις πτυχιούχων ούτε λόγος.
Οι εταιρείες
Τέλος, οι εταιρείες είναι ένας χώρος όπου καθημερινά κυκλοφορούν ευκαιρίες. Δεν μπορείτε να φανταστείτε τι γίνετε κάθε πρωί με e-mail που έρχονται για φιλικές συστάσεις και για κενές θέσεις εργασίας που πρέπει να καλυφθούν άμεσα. Πολλές φορές, οι ανάγκες είναι τόσο επιτακτικές που οι εργοδότες δεν προλαβαίνουν να μπουν στη διαδικασία δημοσιοποίησης και αναζητούν συστάσεις μέσω του δικού τους επαγγελματικού δικτύου.
Γι’ αυτό μπορείτε να ξεκινήσετε με μια οποιαδήποτε δουλειά, όχι φυσικά courier ή delivery, για να αποκτήσετε την επαφή με την ιδιότυπη αυτή αγορά εργασίας και να περιμένετε μέχρι να παρουσιαστεί η κατάλληλη ευκαιρία. Εξάλλου η εργασία είναι, ούτως ή άλλως, μια καλή ευκαιρία κοινωνικοποίησης. Επομένως…
Keep Networking