Μπορεί ένας μάνατζερ να αξίζει 1 εκατ. δολάρια την ημέρα; Σύμφωνα με την Apple, αυτή ακριβώς την αμοιβή δικαιούται ο διευθύνων σύμβουλός της, Τιμ Κουκ. Ο άνθρωπος που καλείται να καλύψει το πιο δυσαναπλήρωτο κενό στο παγκόσμιο επιχειρείν, ο διάδοχος του Στιβ Τζομπς, αμείβεται με 42.000 δολάρια την ώρα, 700 δολάρια το λεπτό ή 12 δολάρια το δευτερόλεπτο, όπως αποκάλυψαν οι New York Times.
Με τη διαρκή άνοδο της μετοχής της Apple να τους κάνει ολοένα και πλουσιότερους, οι μέτοχοι της εταιρείας δεν φέρουν καμία αντίρρηση. Και ενώ η αμοιβή του Κουκ, η υψηλότερη που έχει δοθεί ποτέ από εισηγμένη επιχείρηση, φαντάζει εξωπραγματική, ωχριά μπροστά στις ετήσιες απολαβές των top διαχειριστών του έξυπνου χρήματος στη Wall Street.
Ο Τιμ Κουκ πήρε στα χέρια του τα ηνία της Apple στις 24 Αυγούστου του 2011, λίγους μήνες πριν από το θάνατο του χαρισματικού ιδρυτή της εταιρείας, Στιβ Τζομπς. Ο βασικός μισθός του για το 2011, ανερχόταν στο ιλιγγιώδες ποσό των 900.000 δολαρίων σε μετρητά, θα ήταν μάλλον συνηθισμένος για έναν μάνατζερ αυτού του επιπέδου. Όμως, το πακέτο των μετοχών που πήρε ο Κουκ, αρκεί για να γραφτεί το όνομα του στην ιστορία, ως του πλέον καλοπληρωμένου CEO. Οι μετοχές άξιζαν 376 εκατ. δολάρια όταν δόθηκαν, όμως η αξία τους εκτινάχθηκε στα 634 εκατ. δολάρια έκτοτε.
Βέβαια, η Apple σπεύδει να διευκρινίσει ότι τα χρήματα αυτά δεν θα μπουν στην τσέπη του CEO της άμεσα, αλλά σε ένα διάστημα 10 ετών. Οι μισές από τις μετοχές θα δοθούν το 2016 και οι άλλες μισές το 2021, με την προϋπόθεσή, βέβαια, ότι ο Κουκ θα εξακολουθεί να δουλεύει για την Apple έως τότε.
Όπως και να έχει, η μελέτη της Equilar για τις αμοιβές στα ανώτερα κλιμάκια της ιεραρχίας των μεγάλων αμερικανικών εισηγμένων επιβεβαιώνει ότι οι εταιρείες αυτές επέστρεψαν στο «business as usual» και στην πρακτική των υπέρογκων αμοιβών, αφήνοντας πίσω τους την κρίση του 2008 αλλά και τις επικρίσεις για τις τεράστιες ανισότητες ανάμεσα στο λεγόμενο «99%» και το «1%».
Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της έρευνας, οι 100 καλύτερα αμειβόμενοι CEOs των αμερικανικών εισηγμένων κέρδισαν πέρυσι το συνολικό ποσό των 2,1 δισ. δολαρίων, που είναι ίσο με το ΑΕΠ της Σιέρρα Λεόνε. Ο καθένας από αυτούς έλαβε, κατά μέσο όρο 14,4 εκατ. δολάρια, την ώρα που ο μέσος Αμερικανός αμείβεται με 45.230 δολάρια το χρόνο και βγάζει μόλις 2,3 εκατ. δολάρια σε… όλη του τη ζωή.
Και όπως φαίνεται, ο Τιμ Κουκ δεν αποτελεί τη μοναδική «ειδική περίπτωση». Ο Ρόναλντ Τζόνσον βρέθηκε στην τρίτη θέση της λίστας με τους πιο ακριβοπληρωμένους μάνατζερ. Και αυτό παρότι είναι ο νέος διευθύνων σύμβουλος της JC Penney, μιας εισηγμένης εταιρείας πολυκαταστημάτων που δεν δικαιολογείται να σκορπά τα εκατομμύρια όπως οι κολοσσοί της Wall Street.
Πως βρέθηκε, λοιπόν, ο Τζόνσον να κερδίζει 53,3 εκατ. δολάρια το χρόνο; Το μυστικό είναι η χρυσή μεταγραφή του. Ο μάνατζερ άφησε πίσω του τη θέση του αντιπροέδρου λιανικής στην Apple, για να αναλάβει τα ηνία της JC Penney. Φεύγοντας από την Apple, γύρισε την πλάτη του σε ένα πακέτο μετοχών που θα έπαιρνε, αξίας 101 εκατ. δολαρίων τότε. Για να κλείσει τη μεταγραφή, η νέα του εταιρεία του πρόσφερε δικές της μετοχές, αξίας 52,6 εκατ. δολαρίων. Έτσι, ο Τζόνσον βρέθηκε στις πρώτες θέσεις των πιο καλοπληρωμένων CEOs, έστω και εάν στην πραγματικότητα, είναι χαμένος. Εάν είχε παραμείνει στην Apple, το πακέτο των μετοχών του θα άξιζε σήμερα 150 εκατ. δολάρια.
Νέα είσοδο στη λίστα των πιο καλοπληρωμένων αποτελεί και ο επικεφαλής της Citigroup, Βίκραμ Πάντιτ. Ο CEO είχε δεσμευτεί να δουλεύει για το ποσό του… 1 δολαρίου το χρόνο, έως ότου η τράπεζά του αποπληρώσει την κρατική βοήθεια που πήρε και επιστρέψει στην κερδοφορία. Πέρυσι, αφότου οι στόχοι αυτοί επιτεύχθηκαν, το δ.σ. της Citigroup αποφάσισε να επιβραβεύσει τον Πάντιτ με το ποσό των 14,9 εκατ. δολαρίων. Αυτοί που δεν επιβραβεύτηκαν ήταν οι πιστοί μέτοχοι της τράπεζας, αφού η μετοχή της υποχώρησε το 2011 κατά 44%.
Σε άλλες εισηγμένες εταιρείες, όμως, οι μέτοχοι έχουν αρχίσει να εξεγείρονται απέναντι στην πρακτική των υπερβολικών αμοιβών. Η γενική συνέλευση της Hewlett Packard, για παράδειγμα, καταψήφισε το Μάρτιο του 2011 τις αμοιβές που σκόπευε να μοιράσει η διοίκηση στα στελέχη της.
Η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι για τους μετόχους της εταιρείας ήταν τα 30 εκατ. δολάρια που είχε κοστίσει για την HP η αποχώρηση του Λίο Αποθέκερ, ο οποίος είχε παραμείνει στη θέση του διευθύνοντος συμβούλου μόλις για 11 μήνες. Μετά από αυτό, η εταιρεία έδωσε στη διάδοχό του, τη Μεγκ Γουίτμαν, βασικό μισθό μόλις 1 δολαρίου, χωρίς μπόνους, αλλά με option για μετοχές της HP.
Σε δισ. μετρούν τις απολαβές τους οι βασιλιάδες της Wall Street
Όσο υπερβολικές και εάν φαντάζουν οι αμοιβές εκείνων που διοικούν τις μεγάλες εισηγμένες της Επιχειρηματικής Αμερικής, δεν συγκρίνονται καν με τις απολαβές των βασιλιάδων της Wall Street. Ο Ρέι Ντάλιο είναι ο επικεφαλής του μεγαλύτερου hedge fund στον κόσμο και κατά πάσα πιθανότητα, ο καλύτερα αμειβόμενος άνθρωπος στον πλανήτη. Μόνο για το 2011, ο διευθύνων σύμβουλος της Bridgewater κέρδισε 3,9 δισ. δολάρια. Η αμοιβή του ήταν κατά 480 φορές μεγαλύτερη από τα 8,1 εκατ. δολάρια που κέρδισε ο Μπράιαν Μόινιχαν, διευθύνων σύμβουλος της Bank of America.
Οι 25 πιο ακριβοπληρωμένοι διαχειριστές hedge funds έβγαλαν το 2011 το συνολικό ποσό των 14,4 δισ. δολαρίων, κάτι που σημαίνει ότι ο καθένας από αυτούς έλαβε κατά μέσο όρο 235 εκατ. δολάρια.
Στη δεύτερη θέση της λίστας, μετά τον Ντάλιο, ο οποίος έχει την ευθύνη της επένδυσης κεφαλαίων ύψους 120 δισ. δολαρίων, βρίσκεται ο βετεράνος της Wall Street, Καρλ Άικαν. Στα 76 του χρόνια, ο Άικαν αποτελεί μεν θρυλική προσωπικότητα στον κόσμο των επενδύσεων, αλλά και έναν από τους λίγους κερδισμένους μιας κακής χρονιάς για τα hedge funds. Έχοντας επιτύχει αποδόσεις 34,5% για το σύνολο του 2011, ο Άικαν έβαλε στην τσέπη 2,5 δισ. δολάρια.