Το παρόν άρθρο γράφτηκε πριν αρκετά χρόνια. Ωστόσο τα αναδημοσιεύουμε επειδή πρόκειται για ένα εξαιρετικό soundtrack.
Οσκαρικό το soundtrack και αυτή την εβδομάδα και αν πιστέψουμε τον άρχοντα των στοιχηματικών προβλέψεων Τάκη, ο κύριος Javier Navarrete, συνθέτης της ηχητικής πανδαισίας του Λαβυρίνθου θα φύγει τα ξημερώματα της Δευτέρας με το πολυπόθητο αγαλματίδιο ανά χείρας. Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές (καταραμένα deadlines!) δεν είμαι σε θέση να ξέρω αν θα το έχει όντως σηκώσει, αλλά όπως και να έχει μπορώ να σας παρουσιάσω την μουσική του άλλου κόσμου, του κόσμου που εισέρχεται η νεαρή Οφηλία, για να δραπετεύσει από τη μαυρίλα του ισπανικού εμφυλίου.
Στο παρόν κείμενο θα πρωτοτυπήσω και θα σας εισάγω στη μουσική κριτική, μέσω μιας σύντομης κινηματογραφικής, καθώς οι δύο (όπως θα καταλάβετε και στη συνέχεια) συνδέονται άρρηκτα. Λοιπόν. «Καλός και άγιος» ο κ. Del Toro και ως ισπανόφωνος και οπαδός του φανταστικού θεατής, ανέμενα με πολλή ανυπομονησία τον Λαβύρινθό του.
Ένα λαβύρινθο που ήδη από το teaser μας αυτοπροτάθηκε ως ένα γοτθικό παραμύθι, με γερές δόσεις τρόμου και δυνατές ερμηνείες, για να καταλήξει να είναι μια συγκινητική αλλά άνευρη αλληγορία πάνω στον τρόπο που η μικρή Οφηλία δραπετεύει από τον πραγματικό κόσμο για να διασώσει την παιδικότητά και την ηρεμία της.
Η ανακολουθία trailer και ταινίας είναι κάτι παραπάνω από απορρυθμιστική, καθώς κατά την γνώμη μου η παρακολούθηση μιας ταινίας είναι και θέμα της αίσθησης που έχει ο θεατής πριν μπει στην αίθουσα. Και ο θεατής του Πάνα, μπαίνει στην αίθουσα για να καταδυθεί σε ένα μαγευτικό λαβύρινθο και βγαίνει με τις προσδοκίες του ανεκπλήρωτες.
Δυστυχώς, τα ίδια λάθη πραγματοποιεί και ο Navarrete στο ηχητικό κομμάτι της ταινίας. Κατ’ αρχάς για να περιγράψω τη μουσική του Πάνα, θα κάνω για άλλη μια φορά αναφορά στα στερεότυπα της κινηματογραφικής μουσικής. Το OST του Λαβυρίνθου περιέχει κάτι παραπάνω από εβδομήντα λεπτά ορχηστρικής μουσικής, αργόσυρτης και μελαγχολικής, στην οποία πρωτοστατούν τα μακρόσυρτα τριξίματα του δοξαριού πάνω στα βιολιά, τα οποία είναι εναρμονισμένα με τη διακριτική συνοδεία των νυκτών και των χάλκινων πνευστών.
Ο Navarrete προσπαθεί να μας εισάγει στον μαγευτικό αλλά συνάμα σκοτεινό λαβύρινθο, κάνοντας έκκληση στη σκοτεινιά και τη μελαγχολία των μουσικών οργάνων, αλλά και της ίδιας της ιδιοσυγκρασίας μας. Στο σύνολό του το soundtrack περιέχει στιγμές υποτονικές, που έρχονται να καλύψουν με μεγάλη μαεστρία όλα τα βήματα που κάνει η μικρή Οφηλία, φεύγοντας από την πραγματικότητα, εισερχόμενη στο Λαβύρινθο του μυθικού τράγου.
Ο Navarrete προσπαθεί να εισάγει στο έργο του όλη την περιέργεια, την ανάγκη για περιπέτεια, την ανυπομονησία, αλλά και την εσωτερική ηρεμία με τις οποίες αντιμετωπίζει η Οφηλία τα τεκταινόμενα, ερχόμενη σε επαφή με τα μαγικά πλάσματα και τα αιτήματά τους. Εναρμονισμένη με την εικόνα, η μουσική του Λαβυρίνθου κερδίζει και γοητεύει. Όταν όμως η εικόνα χαθεί, η αίσθηση που μας αφήνει είναι εντελώς διαφορετική.
Και γράφω διαφορετική, γιατί όταν ένα ορχηστρικό soundtrack δεν έχει ούτε μια στιγμή, ούτε μια ηχητική φράση που να σου μένει αποτυπωμένη στο μυαλό, τότε σαφέστατα έχει χάσει τις εντυπώσεις. Το soundtrack, απομονωμένο από το ζοφερό λαβύρινθο του Del Toro, είναι αδύναμο και κατατονικό. Όσο και αν αναμένεις να απογειωθεί και να σε εκπλήξει με κάποια ιδέα κάποιο πιο έντονο συναίσθημα δηλαδή, εκείνο παραμένει στωικά στο έδαφος, συνεχίζοντας να στηρίζει το κατατονικό συναίσθημα που μου άφησε και η ταινία.
Ναι μεν, μπορώ να καταλάβω πως η ηχητική κατεύθυνση του Navarrete είναι σαφέστατα η μελαγχολία που προκαλούν τα πάθη των ανθρώπων και αυτά προσπαθεί να μελοποιήσει, αλλά το μόνο που καταφέρνει τελικά είναι να μας δώσει εβδομήντα λεπτά καλοστημένης, αλλά στείρας από οποιαδήποτε συναισθηματική ταλάντωση, σοβαρής κινηματογραφικής μουσικής. Αξιέπαινη προσπάθεια, αλλά χωρίς καμία έκπληξη. Η εμμονή στη κατατονία στοιχίζει σαφέστατα στο soundtrack, το οποίο λόγω των αναφορών του δεν μπορεί μεν να χαρακτηριστεί κακό, αλλά σίγουρα μπορεί να χαρακτηρισθεί συμπαθές και μέτριο.
Δεν ξέρω αν οι κύριοι της Ακαδημίας θα βραβεύσουν το συγκεκριμένο ost, αλλά αν το κάνουν σίγουρα θα αδικήσουν κάποιον από τους υπόλοιπους υποψηφίους. Συμπαθές, καλοστημένο, αλλά «λίγο», το ost του Λαβυρίνθου γλυτώνει το εξάρι λόγω του εισαγωγικού μοιρολογιού της Οφηλίας, την μόνη δηλαδή πραγματικά δυνατή του στιγμή.
Pan’s Labyrinth (El Laberinto del Fauno) Soundtrack Track Listing
- Hace mucho, mucho tiempo
- El laberinto
- La rosa y el dragon
- El hada y el laberinto
- Las tres pruebas
- El arbo que muere y el sapo
- Guerrilleros
- El libro de sangre
- Nana de Mercedes
- El refugio
- El que no es humano
- El rio
- Un cuentro
- Bosque profundo
- Vals de la mandragora
- El funeral
- Mercedes
- La luna llena y el fauno
- Ofelia
- Una princesa
- Nana del laberinto del fauno
- Βαθμολογία: 6.5/10
