Η συμπίεση αρχείων είναι μια τεχνική που μειώνει το μέγεθος των ψηφιακών αρχείων, καθιστώντας τα ευκολότερα στη μεταφορά, την αποθήκευση και την κοινοποίηση. Αυτό επιτυγχάνεται με την αφαίρεση περιττών δεδομένων ή την κωδικοποίηση των δεδομένων με πιο αποτελεσματικό τρόπο. Τα συμπιεσμένα αρχεία έχουν συνήθως καταλήξεις όπως .zip, .rar, .7z, .tar.gz και άλλες.
Η αποσυμπίεση αρχείων είναι η αντίστροφη διαδικασία, κατά την οποία τα συμπιεσμένα αρχεία επανέρχονται στην αρχική τους μορφή, επιτρέποντας την πρόσβαση στα περιεχόμενά τους. Είναι απαραίτητη διαδικασία για να μπορέσετε να χρησιμοποιήσετε τα αρχεία που βρίσκονται μέσα σε ένα συμπιεσμένο αρχείο.
Σε αυτόν τον οδηγό, θα εξετάσουμε βήμα προς βήμα πώς να αποσυμπιέσετε αρχεία σε διάφορα λειτουργικά συστήματα, όπως Android, iPhone (iOS/iPadOS), Windows, Mac (macOS) και Linux.
Αποσυμπίεση Αρχείων σε Android – Βήμα προς Βήμα
Στα Android, υπάρχουν δύο βασικοί τρόποι για να αποσυμπιέσετε αρχεία: με ενσωματωμένες λειτουργίες (σε ορισμένες συσκευές) ή με εφαρμογές από το Google Play Store.
Α. Χρήση Ενσωματωμένων Λειτουργιών (εάν διατίθενται):
- Εντοπίστε το συμπιεσμένο αρχείο (.zip συνήθως) στη συσκευή σας, χρησιμοποιώντας τον διαχειριστή αρχείων.
- Πατήστε παρατεταμένα το αρχείο.
- Αν η συσκευή σας υποστηρίζει αποσυμπίεση, θα εμφανιστεί μια επιλογή όπως “Εξαγωγή”, “Αποσυμπίεση εδώ” ή κάτι παρόμοιο.
- Επιλέξτε την. Τα αρχεία θα αποσυμπιεστούν στον ίδιο φάκελο.
Β. Χρήση Εφαρμογών από το Google Play Store:
- Ανοίξτε το Google Play Store.
- Αναζητήστε μια εφαρμογή αποσυμπίεσης αρχείων, όπως “RAR”, “ZArchiver” ή “WinZip”.
- Εγκαταστήστε την εφαρμογή που επιθυμείτε.
- Ανοίξτε την εφαρμογή.
- Εντοπίστε το συμπιεσμένο αρχείο μέσω της εφαρμογής.
- Πατήστε στο αρχείο.
- Επιλέξτε την επιλογή αποσυμπίεσης. Συνήθως, σας δίνεται η δυνατότητα να επιλέξετε τον φάκελο προορισμού.
Δημοφιλείς Εφαρμογές για Android:
- RAR: Επίσημη εφαρμογή για RAR και ZIP αρχεία. (Δωρεάν/με αγορές εντός εφαρμογής)
- ZArchiver: Υποστηρίζει πολλούς τύπους συμπίεσης. (Δωρεάν)
- WinZip: Γνωστή εφαρμογή και για Android. (Δωρεάν/με συνδρομή)
Αποσυμπίεση Αρχείων σε iPhone/iPad (iOS/iPadOS) – Βήμα προς Βήμα
Στα iOS/iPadOS, η διαδικασία είναι παρόμοια με το Android.
Α. Χρήση της Ενσωματωμένης Εφαρμογής “Αρχεία”:
- Ανοίξτε την εφαρμογή “Αρχεία”.
- Εντοπίστε το συμπιεσμένο αρχείο (.zip).
- Πατήστε στο αρχείο.
- Θα δημιουργηθεί αυτόματα ένας φάκελος με τα αποσυμπιεσμένα αρχεία στο ίδιο σημείο.
Β. Χρήση Εφαρμογών από το App Store:
- Ανοίξτε το App Store.
- Αναζητήστε μια εφαρμογή αποσυμπίεσης, όπως “iZip” ή “WinZip”.
- Εγκαταστήστε την εφαρμογή.
- Ανοίξτε την εφαρμογή.
- Εντοπίστε το συμπιεσμένο αρχείο.
- Ακολουθήστε τις οδηγίες της εφαρμογής για την αποσυμπίεση.
Δημοφιλείς Εφαρμογές για iOS/iPadOS:
- iZip: Υποστηρίζει πολλούς τύπους συμπίεσης. (Δωρεάν/με αγορές εντός εφαρμογής)
- WinZip: Διαθέσιμη και για iOS. (Δωρεάν/με συνδρομή)
Αποσυμπίεση Αρχείων σε Windows – Βήμα προς Βήμα
Τα Windows προσφέρουν ενσωματωμένη υποστήριξη για .zip αρχεία, καθιστώντας την αποσυμπίεση σχετικά απλή. Για άλλους τύπους συμπιεσμένων αρχείων, όπως .rar και .7z, απαιτείται η χρήση εξωτερικών εφαρμογών.
Α. Χρήση της Ενσωματωμένης Λειτουργίας για .zip:
- Εντοπίστε το .zip αρχείο στον υπολογιστή σας.
- Κάντε δεξί κλικ στο αρχείο.
- Επιλέξτε “Εξαγωγή όλων…”.
- Θα ανοίξει ένα παράθυρο διαλόγου όπου μπορείτε να επιλέξετε τον φάκελο προορισμού για τα αποσυμπιεσμένα αρχεία.
- Κάντε κλικ στο “Εξαγωγή”.
Β. Χρήση Εφαρμογών Τρίτων (για .rar, .7z και άλλους τύπους):
- Κατεβάστε και εγκαταστήστε μια εφαρμογή αποσυμπίεσης, όπως WinRAR ή 7-Zip.
- Εντοπίστε το συμπιεσμένο αρχείο.
- Κάντε δεξί κλικ στο αρχείο.
- Αν έχετε εγκαταστήσει το WinRAR, επιλέξτε “Extract Here” (Εξαγωγή εδώ) ή “Extract to [όνομα φακέλου]” (Εξαγωγή στο [όνομα φακέλου]). Αν χρησιμοποιείτε το 7-Zip, επιλέξτε “7-Zip” και στη συνέχεια μια από τις επιλογές εξαγωγής.
Δημοφιλείς Εφαρμογές για Windows:
- WinRAR: Ισχυρό εργαλείο με πολλές λειτουργίες. (Δωρεάν δοκιμαστική περίοδος/Εμπορική άδεια)
- 7-Zip: Δωρεάν και ανοιχτού κώδικα, υποστηρίζει πολλούς τύπους συμπίεσης. (Δωρεάν)
Αποσυμπίεση Αρχείων σε Mac (macOS) – Βήμα προς Βήμα
Το macOS διαθέτει επίσης ενσωματωμένη υποστήριξη για .zip αρχεία.
Α. Χρήση της Ενσωματωμένης Λειτουργίας:
- Εντοπίστε το .zip αρχείο.
- Κάντε διπλό κλικ στο αρχείο.
- Τα αρχεία θα αποσυμπιεστούν αυτόματα στον ίδιο φάκελο με το συμπιεσμένο αρχείο.
Β. Χρήση Εφαρμογών Τρίτων (για άλλους τύπους):
- Κατεβάστε και εγκαταστήστε μια εφαρμογή όπως The Unarchiver ή WinZip Mac Edition.
- Εντοπίστε το συμπιεσμένο αρχείο.
- Κάντε δεξί κλικ στο αρχείο.
- Επιλέξτε “Άνοιγμα με” και στη συνέχεια την εγκατεστημένη εφαρμογή αποσυμπίεσης.
Δημοφιλείς Εφαρμογές για macOS:
- The Unarchiver: Δωρεάν και υποστηρίζει πολλούς τύπους. (Δωρεάν)
- WinZip Mac Edition: Παρόμοια λειτουργικότητα με την έκδοση Windows. (Δωρεάν δοκιμαστική περίοδος/Εμπορική άδεια)
Αποσυμπίεση Αρχείων σε Linux – Βήμα προς Βήμα
Στο Linux, η αποσυμπίεση γίνεται κυρίως μέσω της γραμμής εντολών, αλλά υπάρχουν και γραφικές εφαρμογές.
Α. Χρήση της Γραμμής Εντολών:
- Για .zip: Ανοίξτε το τερματικό και χρησιμοποιήστε την εντολή
unzip filename.zip
(αντικαταστήστε το “filename.zip” με το όνομα του αρχείου). - Για .tar.gz: Χρησιμοποιήστε την εντολή
tar -xvzf filename.tar.gz
. - Για .rar: Πρέπει πρώτα να εγκαταστήσετε το
unrar
με την εντολήsudo apt-get install unrar
(σε Debian/Ubuntu) ή την αντίστοιχη εντολή για την διανομή σας. Στη συνέχεια, χρησιμοποιήστεunrar x filename.rar
.
Β. Χρήση Εφαρμογών:
Οι περισσότεροι διαχειριστές αρχείων στο Linux (π.χ., Nautilus, Dolphin) υποστηρίζουν την αποσυμπίεση με δεξί κλικ στο αρχείο και επιλογή “Εξαγωγή”.
Πίνακας Σύγκρισης Εργαλείων και Τύπων Αρχείων
Λειτουργικό Σύστημα | Τύποι Αρχείων | Ενσωματωμένη Λειτουργία | Δωρεάν Εργαλεία | Επί Πληρωμή Εργαλεία |
---|---|---|---|---|
Android | .zip, .rar, .7z, κ.ά. | .zip (περιορισμένα) | ZArchiver, RAR (περιορισμοί) | WinZip |
iOS/iPadOS | .zip, .rar, .7z, κ.ά. | .zip | iZip (περιορισμοί) | WinZip |
Windows | .zip, .rar, .7z, κ.ά. | .zip | 7-Zip | WinRAR, WinZip |
macOS | .zip, .rar, .7z, κ.ά. | .zip | The Unarchiver | WinZip Mac Edition |
Linux | .zip, .tar.gz, .rar, .7z, κ.ά. | Εντολές γραμμής, GUI | – | – |
Τεχνικές Λεπτομέρειες για τη Συμπίεση και Αποσυμπίεση
Η συμπίεση δεδομένων βασίζεται σε διάφορους αλγορίθμους που μειώνουν το μέγεθος των αρχείων. Οι δύο κύριες κατηγορίες είναι:
- Συμπίεση χωρίς απώλειες (lossless compression): Αυτή η μέθοδος μειώνει το μέγεθος των αρχείων χωρίς να χάσει καμία πληροφορία. Όταν αποσυμπιέζετε ένα αρχείο που έχει συμπιεστεί με αυτή τη μέθοδο, το αρχείο επανέρχεται ακριβώς στην αρχική του μορφή. Τέτοιες μέθοδοι χρησιμοποιούνται για κείμενα, προγράμματα και άλλα δεδομένα όπου η ακρίβεια είναι κρίσιμη. Παραδείγματα αλγορίθμων είναι οι Deflate (ZIP), LZW (GIF) και LZ77.
- Συμπίεση με απώλειες (lossy compression): Αυτή η μέθοδος θυσιάζει κάποια πληροφορία για να επιτύχει μεγαλύτερη μείωση στο μέγεθος του αρχείου. Αυτή η απώλεια είναι συνήθως ανεπαίσθητη για τον άνθρωπο, ειδικά σε εικόνες, ήχο και βίντεο. Τέτοιες μέθοδοι χρησιμοποιούνται για πολυμέσα όπου μια μικρή απώλεια ποιότητας είναι αποδεκτή για χάρη του μικρότερου μεγέθους. Παραδείγματα αλγορίθμων είναι οι JPEG (εικόνες), MP3 (ήχος) και MPEG (βίντεο).
Λεπτομέρειες για τις πιο κοινές μορφές συμπίεσης:
- .zip: Χρησιμοποιεί τον αλγόριθμο Deflate, ο οποίος είναι ένας συνδυασμός των αλγορίθμων LZ77 και Huffman coding. Είναι μια ευρέως διαδεδομένη μορφή για συμπίεση αρχείων και φακέλων.
- .rar: Αναπτύχθηκε από τον Alexander Roshal. Προσφέρει καλύτερη συμπίεση από το .zip σε ορισμένες περιπτώσεις και υποστηρίζει χαρακτηριστικά όπως η δημιουργία αρχείων ανάκτησης (recovery records) για την επιδιόρθωση κατεστραμμένων αρχείων.
- .7z: Χρησιμοποιεί τον αλγόριθμο LZMA (Lempel-Ziv-Markov chain Algorithm), ο οποίος προσφέρει υψηλό ποσοστό συμπίεσης. Είναι μια ανοιχτού κώδικα μορφή.
- .tar.gz (ή .tgz): Το .tar (Tape Archive) χρησιμοποιείται για την ομαδοποίηση πολλών αρχείων σε ένα ενιαίο αρχείο, ενώ το .gz (gzip) χρησιμοποιεί τον αλγόριθμο Deflate για τη συμπίεση του .tar αρχείου. Χρησιμοποιείται συχνά σε συστήματα Unix/Linux.
Προχωρημένες Λειτουργίες και Εργαλεία:
- Δημιουργία αυτο-εξαγόμενων αρχείων (self-extracting archives): Πρόκειται για εκτελέσιμα αρχεία (.exe στα Windows) που περιέχουν τα συμπιεσμένα δεδομένα και τον κώδικα για την αυτόματη εξαγωγή τους.
- Κρυπτογράφηση αρχείων: Πολλά εργαλεία συμπίεσης προσφέρουν τη δυνατότητα κρυπτογράφησης των αρχείων με κωδικό πρόσβασης, προσφέροντας έτσι επιπλέον ασφάλεια.
- Διαίρεση αρχείων σε μέρη (splitting archives): Αυτή η δυνατότητα επιτρέπει τη διαίρεση ενός μεγάλου συμπιεσμένου αρχείου σε μικρότερα μέρη, διευκολύνοντας τη μεταφορά τους σε μέσα αποθήκευσης με περιορισμένη χωρητικότητα.
Εργαλεία για προχωρημένους χρήστες:
- PeaZip: Ένα δωρεάν και ανοιχτού κώδικα εργαλείο που υποστηρίζει μια μεγάλη γκάμα μορφών συμπίεσης και προσφέρει προηγμένες λειτουργίες.
- Bandizip: Ένα γρήγορο και εύχρηστο εργαλείο με δωρεάν και εμπορική έκδοση.
Πίνακας με Αλγορίθμους Συμπίεσης και οι Χρήσεις τους:
Μορφή/Αλγόριθμος | Τύπος Συμπίεσης | Χρήσεις |
---|---|---|
Deflate (ZIP, gzip) | Χωρίς απώλειες | Γενική χρήση, αρχεία, έγγραφα |
LZMA (7z) | Χωρίς απώλειες | Υψηλή συμπίεση, αρχειοθέτηση |
RAR | Χωρίς απώλειες | Αρχειοθέτηση, δημιουργία αρχείων ανάκτησης |
JPEG | Με απώλειες | Εικόνες |
MP3 | Με απώλειες | Ήχος |
MPEG | Με απώλειες | Βίντεο |
Αυτές οι επιπλέον πληροφορίες προσφέρουν μια πιο εμπεριστατωμένη κατανόηση της τεχνολογίας πίσω από τη συμπίεση και αποσυμπίεση αρχείων, το οποίο προφανώς θα σας βοηθήσει στο έπακρο.