Αν ο όρος του τίτλου σας είναι σχετικά άγνωστος, δεν έχετε και πολύ άδικο. Δεν είναι πολλές οι εν Ελλάδι σελίδες που έχουν ασχοληθεί με το θέμα αν και έχει μεγάλο ενδιαφέρον. Αλλά, ας πιάσουμε τα πράγματα από την αρχή.
Τι είναι η “δικτυακή ουδετερότητα” (Network / Internet Neutrality);
Με μια φράση, όλες οι υπηρεσίες και το περιεχόμενο που παρέχεται από ένα δίκτυο θα πρέπει να αντιμετωπίζονται ισότιμα. Η “απόλυτη” έννοια του όρου δεν αφορά μόνο τα υπολογιστικά δίκτυα αλλά και αυτά της κινητής τηλεφωνίας ή της καλωδιακής τηλεόρασης, ωστόσο ο όρος έχει “καθιερωθεί” ως αναφορά στα υπολογιστικά δίκτυα (και ειδικότερα, στο Διαδίκτυο). Το ίδιο ισχύει και εν γένει για την κίνηση δεδομένων (θα πρέπει και αυτή να γίνεται ισότιμα).
Σε απλά λόγια;
Η “διαδικτυακή ουδετερότητα” εξασφαλίζει στους ιστότοπους που… δεν “αρέσουν” πολλές φορές, το δικαίωμα να υπάρχουν. Επίσης “εξασφαλίζει” το δικαίωμα να δημοσιεύσει οποιοσδήποτε, οτιδήποτε και να μην υπάρχουν περιορισμοί ως προς την κίνηση που αυτός θα κάνει.
Αυτό βέβαια θεωρητικά, γιατί στην πράξη τα παραδείγματα καταστρατήγησης της ουδετερότητας θα μπορούσαν να αποτελούν σειρά άρθρων από μόνα τους.
Απόλυτη ελευθερία = Χάος;
Πριν αναφερθούμε στις “παραβιάσεις”, ας ξεκαθαρίσουμε κάτι.
Αν δεχθούμε ως θέσφατο την ουδετερότητα θα πρέπει να επιτρέψουμε και σε ακραίες καταστάσεις και ανθρώπους το δικαίωμα έκφρασης -κάτι που σε κάποιες περιπτώσεις γίνεται, ενώ σε άλλες εμπίπτει στην κατηγορία των αξιόποινων πράξεων. Ένα ακραίο παράδειγμα θα ήταν η υποχρεωτική “αποδοχή” ενός εγκληματία που θα δημοσίευε τα βίντεο από τις πράξεις του ή ενός παιδόφιλου που θα δημοσίευε το αντίστοιχο υλικό. Αυτό μπορεί να ακούγεται ακραίο αλλά εφόσον μιλάμε για ουδετερότητα κάποιος θα μπορούσε να το επικαλεστεί ως επιχείρημα.
Σε αυτόν τον τομέα συνήθως υπάρχει πολιτική και νομοθετική παρέμβαση, αλλά ο καθένας μπορεί να κάνει τις κρίσεις του γι’ αυτήν.
Πάροχοι και Ουδετερότητα
Προσπερνώντας την θεωρία και φτάνοντας στην πράξη, η “ουδετερότητα” για τους παρόχους είναι μια έννοια-λάστιχο. Πολλές φορές την επικαλούνται ενώ την έχουν καταστρατηγήσει ενώ συνήθως γι’ αυτές πρέπει να ενέχει ο τομέας “χρήμα” για να ενδιαφερθούν. Αυτό που θα έπρεπε να κάνουν θα ήταν να μην βάζουν περιορισμούς και κατηγοριοποιήσεις των χρηστών (“πλήρωσε κάτι παραπάνω για παραπάνω περιεχόμενο”) και να επιτρέπουν και στους ανταγωνιστές να λειτουργούν απρόσκοπτα.
Επίσης θα έπρεπε να μην περιορίζουν την κίνηση όπως θέλουν (επί παραδείγματι, καλές ταχύτητες σε λήψη αρχείου εκτός όταν πρόκειται για torrent). Ένα πρακτικό παράδειγμα είναι και η “προσφορά” παρόχου διαδικτύου που κοσμεί την παράγραφο (είναι αρκετά παλιά).
Νομοθέτης και Ουδετερότητα
Παραδόξως (…) και μέχρι το 2011 δεν υπήρχε σχετική νομολογία στην Ευρώπη ή στις ΗΠΑ – αν και στις Ηνωμένες Πολιτείες η σχετική διαμάχη κρατά καιρό. Όμως, η Χιλή έχει σχετικό νόμο (…) αλλά και από την 1η Ιουνίου 2012 η Ολλανδία θέσπισε έναν αντίστοιχο που κατοχυρώνει την έννοια της ουδετερότητας απέναντι στους παρόχους (ή, τουλάχιστον, κάποια βασικά αξιώματά της).
Συγκεκριμένα, ο νόμος προβλέπει πως οι πάροχοι διαδικτύου μέσω σταθερών δικτύων αλλά και δικτύων κινητής τηλεφωνίας απαγορεύεται να μειώνουν την ταχύτητα πρόσβασης όταν οι καταναλωτές προκαλούν “κίνηση” (επί παραδείγματι, το Skype) ενώ αντίστοιχα απαγορεύεται να χρεώνουν επιπλέον την πρόσβαση σε σχετικές υπηρεσίες. Υπάρχει πρόβλεψη και απαγόρευση στον πάροχο δε, να παρακολουθεί τι είδους δεδομένα διακινεί ο χρήστης εκτός αν υπάρχει η ρητή συγκατάθεσή του ή έχει εκδοθεί ένταλμα γι’ αυτό.
Στην Αμερική δε, έπρεπε να υπάρξει η παρουσίαση, το 2010, πρότασης συμφωνίας της Verizon (πάροχος δικτύου τηλεφωνίας και διαδικτύου / υπηρεσιών διαδικτύου) με την Google – η οποία προέβλεπε πως η Verizon θα δημιουργούσε ένα πακέτο πρόσβασης στο διαδίκτυο με προπληρωμένα πακέτα περιεχομένου τα οποία περιελάμβαναν (με το σχετικό κόστος) ταχύτερη πρόσβαση και πρόσβαση σε ταινίες, μουσική, πρόσβαση σε συγκεκριμένες ιστοσελίδες, προστασία από spam και ιούς και άλλα, απροσδιόριστα “προνόμια”.
Αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό, αλλά από την άλλη θα μπορούσε να πει κάποιος πως αυτό θα μπορούσε να αλλάξει και την ίδια την φύση της πρόσβασης στο διαδίκτυο, καθώς ο κάθε πάροχος θα μπορούσε να αξιοποιήσει αυτό το μοντέλο και να παρέχει “πρόσβαση στο Διαδίκτυο” κατά το δοκούν.
Ο θόρυβος που προκάλεσε (και) αυτή η υπόθεση οδήγησε στην θέσπιση σχετικών διατάξεων από την Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών (FCC) τον Δεκέμβριο του 2010 ωστόσο αυτές ενεργοποιήθηκαν έναν περίπου χρόνο αργότερα, τον Νοέμβριο του 2011.
Οι διατάξεις προβλέπουν τα εξής: Διαφάνεια -κάτι που σημαίνει πως ο κάθε πάροχος υποχρεούται να διασαφηνίζει πλήρως τις διαχειριστικές επί της πρόσβασης πρακτικές που ακολουθεί, τα πλήρη στοιχεία της ταχύτητας που παρέχει αλλά και ενδεχομένων ειδικών χαρακτηριστικών αλλά και τους εμπορικούς όρους. Ο συγκεκριμένος κανόνας περιλαμβάνει όλους τους παρόχους (και αυτούς κινητής τηλεφωνίας).
Απουσία περιορισμών, πράγμα που για τους σταθερούς παρόχους περιλαμβάνει την απαγόρευση άρνησης “δημοσίευσης” έννομου περιεχομένου αλλά και αντίστοιχων εφαρμογών, ιστοτόπων και υπηρεσιών ενώ απαγορεύεται η χρέωση παρόχων υπηρεσιών από τον πάροχο για την “κίνηση” δικτύου που προκαλούν οι πρώτοι. Για τους παρόχους κινητής τηλεφωνίας, προβλέπεται η απαγόρευση άρνησης “δημοσίευσης” έννομων ιστοτόπων αλλά και η άρση της δυνατότητας των παρόχων να μπλοκάρουν εφαρμογές που ανταγωνίζονται τις οικίες υπηρεσίες φωνής ή τηλεφωνίας μέσω βίντεο. Ο περιορισμός αυτός δεν περιλαμβάνει τα mobile broadband App Stores.
Τέλος, προβλέπεται η απαγόρευση στον πάροχο της “διάκρισης” κάθε τύπου της έννομης διαδικτυακής κυκλοφορίας.
Αξίζει να σημειωθεί πως αυτές οι “διατάξεις” πέρασαν … δια πυρός και σιδήρου μέχρι να ενεργοποιηθούν.
Χρήστης, πάροχοι και ουδετερότητα
Δεν χρειάζονται πολλά λόγια, απλά Δείτε το video και να πάρετε μια γεύση.
Εν κατακλείδι
Σίγουρα αυτό το άρθρο δεν κάλυψε την ευρύτητα ή τις προεκτάσεις του θέματος, αλλά για να γινόταν κάτι τέτοιο θα έπρεπε να δίνεται η δυνατότητα για… βιβλιοδεσία στα άρθρα 😀 . Όπως ήδη γνωρίζετε τα σχόλια είναι ευπρόσδεκτα 🙂 αλλά θα δημιουργηθεί και ένα αντίστοιχο θέμα στο forum δια τα περαιτέρω 😀
