Η σειρά αδικιών, ατυχημάτων και γενικά χτυπημάτων της μοίρας ήταν το υλικό που στήριξε το μελόδραμα την δεκαετία του ΄60 στον ελληνικό κινηματογράφο. Απευθυνόμενο σε στρώματα εργατικά και μικροαστικά με σύνθημα θα λέγαμε «πατρίς – θρησκεία – οικογένεια», προσπάθησε να ικανοποιήσει την ψυχή του θεατή μέσα από το παιχνίδι της μοίρας με την τριάδα πατέρα – μητέρας – παιδιού.
Βασικά σημεία κλισέ που εύκολα μπορούν να εντοπιστούν στις ταινίες αυτές, είναι τα μικρά αθώα παιδάκια, τα αμίλητα παραπονεμένα παιδάκια με τα ματάκια που μιλούν από την στενοχώρια, οι γονείς που έχουν χάσει ή παλεύουν για την ευτυχία των παιδιών τους και βέβαια οι σπαρακτικές επικλήσεις του τύπου «μητέρα!!!!…… παιδί μου!!!».
Αναφερόμενοι μόνο στις ταινίες με τα χαμένα, δυστυχισμένα παιδιά της εποχής και την τραγική φιγούρα της μάνας, δεν μπορούμε παρά να σημειώσουμε την παρουσία του παιδιού σύμβολου του είδους στον ελληνικό ασπρόμαυρο κινηματογράφο, τον ΒΑΣΙΛΑΚΗ ΚΑΪΛΑ. Ένα προσωπάκι που αρκούσε για να συγκινήσει και να επηρεάσει τον θεατή σε ύψιστο εκμεταλλεύσιμο σημείο. Πόσο μάλιστα όταν αυτό το πρόσωπο περιστοιχιζόταν από τα δυνατά χαρτιά του μελοδράματος τον Ν. Ξανθόπουλο και την Μ. Βούρτση.
“Είμαι μια δυστυχισμένη” 1964, με την Βούρτση, τον Ξανθόπουλο και τον Βασιλάκη Καΐλα να βοηθάει στην επανασύνδεση του ζεύγους, με τον Ξανθόπουλο να ρίχνει τις πενιές του χωρίς καμιά δικαιολογία έτσι απλά για να εξιστορήσει την δική του ιστορία και να γοητεύσει την Βούρτση, όπως άλλωστε συμβαίνει και στο “Περιφρόνα με γλυκειά μου”. Η μάνα που ψάχνει το χαμένο της παιδί, το κλεμμένο από τους κακούς πάντα ανθρώπους, η μάνα που δουλεύει για να ζήσει το άρρωστο παιδί της και κάνεις δεν αναγνωρίζει την θυσία της, το ορφανό που τριγυρίζει στους δρόμους και σου σπαράζει την καρδιά ψάχνοντας για την μανούλα του και το δέρνει από πάνω αλύπητα η αδικία του κόσμου, κλασσική θεματολογία στις: “Ορεινό” με την Μπεάτα Ασημακοπούλου και τον Β. Καΐλα, “Ορφανή σε ξένα χέρια” (1962) με την Βούρτση, “Το κορίτσι του πόνου” (1964) με δυστυχισμένη μητέρα την Άντζελα Ζήλεια και ένα χαμένο παιδί που ξαναβρίσκει την μάνα του.
“Θύελλα σε παιδική καρδιά” (1965) του Όμηρου Ευστρατιάδη και ο Βασιλάκης Καΐλας περιπλανιέται στους δρόμους αναζητώντας αυτήν την φορά τον πραγματικό του πατέρα, ενώ στο “Γιατί με εγκατέλειψες” της ίδιας χρονιάς, το ίδιο παιδί, έρημο, δουλεύει ως λούστρος για αν βοηθήσει την μητέρα του.
Υπάρχουν όμως και ιστορίες που βασίζονται σε μπερδέματα. Μπερδέματα με γονείς που μεγαλώνουν παιδιά άλλων και η ιστορία περιπλέκεται. Στην ταινία του Σ. Τατασόπουλου, “Ο Μεγάλος Όρκος” (1965) τα παιδιά μεγαλώνουν με λάθος γονείς –δευτερότοκος εδώ ο Καΐλας– μέχρι να ξεμπερδευτούν και να έρθει το HAPPY END.
Ο μικρός Βασιλάκης πρωταγωνιστεί το 1967 στην ταινία “Ο Εμποράκος” όπου πλέον ως φτωχός βιοπαλαιστής προσπαθεί να βγάλει τα προς το ζην με τα μικρά του χέρια, ενώ είναι το τρίτο παιδί στην ταινία “Μείνε Κοντά μου Αγαπημένε” (1968) με πρώτο τον Βοσκόπουλο να δέχεται τα χτυπήματα της μοίρας απανωτά. Ορφανός από πατέρα, μαθαίνει την στιγμή θανάτου της μητέρας του πως ούτε κι εκείνη ήταν η πραγματική του μάνα. Διπλά ορφανός επομένως και μόνος.
Εκτός όμως από τις προαναφερόμενες ιστορίες όπου το κατατρεγμένο παιδί ήταν ο Β. Καίλας υπήρχαν και άλλες με την ανάλογη σπαραξικάρδια ιστορία με άλλους μικρούς ηθοποιούς όπως τους: Γιάννη Καλατζόπουλο, Ανδρέα Ζησιμάτο, Άννα Ιασωνίδου.
“Πονεμένη μητέρα” (1962) του Χ. Κυριακόπουλου με ένα κοριτσάκι να γεννιέται από την ανύπαντρη μητέρα (Χριστίνα Σίλβα), “Χωρίς μητέρα” (1961) του Αρίωνα και ένα μικρό αγόρι σμίγει το χωρισμένο ζευγάρι, “Ένα Παιδί χωρίς Όνομα” (1964) τριγυρνάει και εκείνο ορφανό κάτω από το άγρυπνο βλέμμα του σκηνοθέτη Στράντζαλη.
Τι γίνεται όμως όταν τα παιδιά γίνονται η αιτία για την δυστυχία των γονιών τους; Τι γίνεται όταν οι γονείς διασύρονται για να μεγαλώσουν σωστά τα παιδιά τους και με αρχές; Δεν έχετε παρά να δείτε την “Λουΐζα” (1966) του Ν. Αβραμέα με την Δάφνη Σκούρα να τραγουδάει στα μπουζούκια για να μεγαλώσει το σπλάχνο της. Και, ναι, τότε τα μπουζούκια δεν ήταν κέντρα για ευυπόληπτους πολίτες πόσο μάλιστα να τραγουδάει κανείς και μάλιστα όταν αυτός ο κάποιος είναι γένος θηλυκού.
Αμέτρητες παρόμοιες ταινίες την δεκαετία του ΄60 με τίτλους όπως “Ο γυρισμός της μάνας” (1964), “Αλύγιστη στη ζωή” (1964), “Μας ενώνει ο πόνος” (1964), “Όταν η μοίρα προστάζει” (1964), “Παιδί μου δεν αμάρτησα” (1964), “Παιδί του δρόμου” (1961), “Πληγωμένες καρδιές” (1963), “Μανά γιατί με γέννησες” (1963), “Μάνα κάνε κουράγιο” (1962)», “Αμάρτησα για το παιδί μου” (1950), “Δύο μάνες στον σταυρό του πόνου” (1962), και άλλες πολλές δίνουν την εντύπωση ότι η περιήγηση στον κόσμο του μελοδράματος είναι ατελείωτη και μάλιστα στο ίδιο επαναλαμβανόμενο θεματικό πλαίσιο. Ταινίες που βασίζονται στην υπέρτατη θυσία, το κλάμα, το μπουζούκι και χωρίς ιδιαίτερες αφηγήσεις και διαδικασίες οι ήρωες φτάνουν στην λύτρωση με απίστευτη ευκολία.
Το είδος αυτό φαίνεται να κερδίζει το κοινό στο οποίο απευθύνεται μέσα από την καθαρή αφήγηση, ερχόμενο σε πλήρη αντίθεση με το μέγεθος των βασάνων που περνούν οι ήρωες. Άλλωστε ο αυθορμητισμός, η αγνότητα, η αθωότητα του παιδιού που αποτελούν στοιχεία της λαϊκής ψυχής είναι και το στοιχείο που μιλάει στην καρδιά του θεατή και σε αυτό στοχεύουν οι σκηνοθέτες της δεκαετίας. Όλα αυτά τα στοιχεία συγκεντρώνονται με μια ματιά στο πρόσωπο των μικρών πρωταγωνιστών και χωρίς καμία αμφιβολία στο πρόσωπο του μικρού… Βασιλάκη Καΐλα. Δεκαετία του ΄60 λοιπόν και πολλά χαμένα και κατατρεγμένα παιδιά παρουσιάζονται στο ασπρόμαυρο ελληνικό πανί!
