Οι Βραζιλιάνοι έχουν κάνει τη ζωή τους ένα γρήγορο (αλλά αθώο) παιχνίδι, αφημένοι στην απόλαυση μιας κοσμικής ματαιότητας, όπου ο χρόνος απλώς κυλάει κι εκείνοι τον δοξάζουν σαν θνητοί ποιητές.
Όσο γερνάω παραξενεύω μάλλον και αποκτώ διάφορα μισανθρωπικά τικ. Ενα από αυτά είναι και η δυσανεξία που με πιάνει μπροστά στην εικόνα του τουρίστα (βάζω μέσα και τον εαυτό μου όταν παίρνει αυτό τον ρόλο σε πρωτόγνωρα μέρη). Το χαλαρό, ασθμαίνον βήμα, το νωχελικό βλέμμα που σκανάρει θολά το περιβάλλον αναζητώντας μια ιδανική εικόνα για το Instagram, το ζαλισμένο ύφος, τη ματαιότητα της άσκοπης περιήγησης…
Τα τελευταία πολλά χρόνια, όσες φορές έχω βρεθεί στο εξωτερικό, ειδικά σε μια μεγάλη δυτική πόλη, πιάνω τον εαυτό μου να ζηλεύει στον δρόμο τους ανθρώπους που μοιάζουν να μένουν μόνιμα εκεί και κατευθύνονται στο σπίτι, στη δουλειά, σε ραντεβού, οπουδήποτε είναι ο προορισμός τους. Τους ζηλεύω επειδή κατά πάσα πιθανότητα πηγαίνουν κάπου οικεία, αντί να βολοδέρνουν σαν και εμένα αναζητώντας το τέλειο αξιοθέατο, το value for money φαγάδικο, το ψαγμένο μπαρ, το local σποτ που δεν έχουν ανακαλύψει οι υπόλοιποι τουρίστες (λες και μένα μου αξίζει πιο πολύ η insider εμπειρία από τους άλλους αδαείς επισκέπτες).
Πιο πολύ ζηλεύω τον ρυθμό τους, τη σπιρτάδα στο βήμα, την αίσθηση ρουτίνας και επείγοντος συγχρόνως την οποία εκπέμπουν. Απορώ πάντα, επίσης, με γνωστούς και φίλους που διαμαρτύρονται ότι κάνουν μόνο επαγγελματικά ταξίδια και δεν έχουν χρόνο να δουν τα μέρη με την πολυτέλεια ενός αργόσχολου τουρίστα. Τυχεροί είναι και δεν το ξέρουν.
Πιθανότατα, βέβαια, έχω στο μυαλό μου κλασικούς και «κουρασμένους» ευρωπαϊκούς προορισμούς όπου τελικά τίποτα δεν είναι πραγματικά διαφορετικό από την Αθήνα όσον αφορά στην trip advisor διαχείριση ενός αστικού τοπίου με ιστορικό κέντρο, downtown, ποτάμι ή όχι στη μέση, παραλιακή ή όχι και τα λοιπά. Μπορεί να είναι και αλλιώς όμως, ειδικά αν αφεθείς σε ρυθμούς, συμπεριφορές και κινησιολογία που δεν έχεις συνηθίσει.
Προσωπικά, αυτό μου είχε συμβεί κάποτε που είχα καθίσει τρεις εβδομάδες (τι πολυτέλεια, ειδικά στις χαλεπές μέρες μας!) στη Βραζιλία, σε όσο πιο πολλά μέρη επέτρεπε ο χρόνος, λίγος για τόσο μεγάλη, πολυσύνθετη και πολυδύναμη χώρα. Οπως και οπουδήποτε, κι εκεί έχει κανείς δύο επιλογές ως περιστασιακός επισκέπτης: να είναι τουρίστας/προστατευόμενο είδος ή να αφεθεί μιμητικά στις ντόπιες ταχύτητες.
Μόνο που εκεί οι ντόπιες ταχύτητες μπορούν να γίνουν ιλιγγιώδεις, κυριολεκτικά και μεταφορικά. Δεν το εννοώ «εξωτικά». Η Βραζιλία είναι εντελώς δυτική από πολλές απόψεις, απλώς διατηρεί στενές και βαθιές επαφές με μια αντίληψη ευζωίας, η οποία τεστάρει τα δικά μας πιο «πολιτισμένα» και «κορέκτ» αντανακλαστικά.
Η Βραζιλία είναι εντελώς δυτική απο πολλές απόψεις, απλώς διατηρεί βαθιά επαφή με μια αντίληψη ευζωίας η οποία τεστάρει τα δικά μας αντανακλαστικά.
Στέλιος Θεοδωρίδης
Επικρατεί μια παρεξήγηση με τη μορφή επίμονου στερεοτύπου που θέλει τους Βραζιλιάνους χαλαρούς, νωθρούς και με άμεση πρόσβαση σε κάποια παραλία υπό τους ήχους σάμπα ή μποσανόβα. Κι όμως, η ζωή εκεί –είτε στην αφροκεντρική Μπαΐα είτε στο κοσμοπολίτικο Ρίο– είναι γρήγορη, γιατί είναι πάντα επείγουσα, επειδή ακριβώς συχνά είναι αμελητέα και φτηνή όπως σε κάθε τόπο με συντριπτικές ανισότητες. Ακόμα και, ή μάλλον ειδικά στην ψυχαγωγία (και μιλάμε για μία από τις πιο πλούσιες κουλτούρες του πλανήτη), όλα μοιάζουν να έχουν έναν φρενήρη ρυθμό, έστω κι αν κάθεσαι απλώς σε μια καρέκλα ηλεκτρισμένος από ένα απολύτως διεγερτικό περιβάλλον.
Εν ολίγοις, οι Βραζιλιάνοι δεν «το ξύνουν», όπως ίσως θα πίστευε κάποιος επηρεασμένος από τον μύθο του αραχτού στην παραλία φιλόδοξου ζιγκολό (πες το αυτό ειδικά στους σπινταρισμένους Παουλίστας –τους κατοίκους του Σάο Πάουλο δηλαδή, της πιο αχανούς urban μεγαλούπολης του πλανήτη– και θα δεις τι έχει να γίνει). Ή μάλλον, ακόμα κι όταν φαίνονται να «το ξύνουν», έτσι και τους πλησιάσεις και τους μιλήσεις, θα διαπιστώσεις ότι είναι σαν να διακατέχονται από μια ιδιαίτερη ένταση, που είναι μεταδοτική. Κι αυτό ισχύει εξίσου για άτομα από εντελώς διαφορετικό κοινωνικό και οικονομικό περιβάλλον.
Η αίσθηση μιας αλλόκοσμης ταχύτητας που σε συνεπαίρνει δεν περιορίζεται στο αφηρημένο/μεταφορικό επίπεδο. Εχω δει (ως χλωμιασμένος επιβάτης) οδηγό λεωφορείου στο Ρίο να παίρνει κλειστή στροφή με χειρόφρενο και αμέσως μετά το τρελό σπινιάρισμα (θαύμα που δεν αναποδογύρισε το όχημα) να γυρνά χαμογελώντας θριαμβευτικά προς τους αδιάφορους ως επί το πλείστον επιβάτες. Στη Βραζιλία ο Pelé δεν είναι τίποτα (ο Garrincha, μάλιστα) μπροστά στον κυριολεκτικά μυθικό Senna, ο οποίος σύμφωνα με το 99% των κατοίκων της χώρας «δολοφονήθηκε» (οι Βραζιλιάνοι ψοφάνε για συνωμοσιολογία).
Θυμάμαι ότι τη μέρα που φτάσαμε στο Ρίο, είδαμε την πόλη σημαιοστολισμένη και ψάχναμε στους οδηγούς να βρούμε σε ποια εθνική γιορτή πέσαμε. Καμιά εθνική γιορτή. Κανένα καρναβάλι. Απλώς είχε κερδίσει ο Rubens (Ruby) Barrichello το γκραν πρι του Μονακό.
 παιχνίδι, αφημένοι στην απόλαυση){kind=link}