Οι αυστηρές πολιτικές περιορισμού λόγω της πανδημίας, όπως το κλείσιμο των χώρων εργασίας σε ευρωπαϊκές πόλεις, μείωσαν τα επίπεδα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και τον αριθμό των θανάτων που σχετίζονται με αυτήν την αιτία, σύμφωνα με νέες εκτιμήσεις που δημοσιεύθηκαν στο Scientific Reports.
Η έρευνα, η οποία χρηματοδοτήθηκε από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Μεσοπρόθεσμων Προβλέψεων Καιρού (Medium-Range Weather Forecasts ή εν συντομία ECMWF) για λογαριασμό της Υπηρεσίας Παρακολούθησης Ατμόσφαιρας (Copernicus Atmosphere Monitoring Service ή εν συντομία CAMS), διευθύνεται από μια ομάδα ερευνητών που είναι μοντελιστές στατιστικής στον τομέα της υγείας και της δορυφορικής παρατήρησης της γης με έδρα το London School of Hygiene & Tropical Medicine (LSHTM), με συναδέλφους από το CAMS.
Η μελέτη συνέκρινε τις κυβερνητικές πολιτικές που έχουν θεσπιστεί σε 47 ευρωπαϊκές πόλεις από τον Φεβρουάριο έως τον Ιούλιο του 2020 και υπολόγισε τις αλλαγές στα επίπεδα ρύπανσης και τον σχετικό αριθμό θανάτων που αποφεύχθηκαν κατά το πρώτο κύμα της πανδημίας.
Τα κυβερνητικά μέτρα που ελήφθησαν, όπως το κλείσιμο σχολείων και εργασιακών χώρων, η ακύρωση δημόσιων εκδηλώσεων και οι απαιτήσεις παραμονής στο σπίτι είχαν την ισχυρότερη επίδραση στη μείωση των επιπέδων NO2 (Διοξείδιο του αζώτου). Αυτό συνδέεται με τη μείωση των οδικών μεταφορών και της τοπικής κινητικότητας που είναι γνωστό ότι συμβάλλει στην ατμοσφαιρική ρύπανση με NO2. Οι πόλεις της Ισπανίας, της Γαλλίας και της Ιταλίας είχαν τη μεγαλύτερη μείωση στο NO2, η οποία έφτασε μεταξύ 50% και 60% αυτή την περίοδο.
Αν και παρατηρήθηκαν έντονες μειώσεις στο NO2, τα επίπεδα των λεπτών σωματιδίων PM 2,5 και PM 10 μειώθηκαν σε μικρότερο βαθμό καθώς παράγονται επίσης από φυσικές πηγές (πυρκαγιές και σκόνη) και άλλες πηγές εκπομπών, όπως οι οικιακές δραστηριότητες, που αυξήθηκαν ελαφρώς κατά τη διάρκεια απαγόρευση κυκλοφορίας.
Ο Antonio Gasparrini, καθηγητής Βιοστατιστικής και Επιδημιολογίας στο LSHTM και ανώτερος συγγραφέας της μελέτης, δήλωσε: «Το lockdown κατά το πρώτο κύμα της πανδημίας είχε τεράστια αρνητική επίδραση σε πολλούς τομείς της κοινωνίας και της οικονομίας, ωστόσο, έχει προσφέρει μοναδικές συνθήκες για τη διερεύνηση πιθανών των αυστηρών πολιτικών για τη μείωση των επιπέδων ρύπανσης στις αστικές περιοχές. Αυτό το «φυσικό πείραμα» μας έδωσε μια γεύση για το πως μπορεί να βελτιωθεί η ποιότητα του αέρα με δραστικά μέτρα που θα ήταν δύσκολο να εφαρμοστούν σε κανονικές περιόδους. Οι πληροφορίες μπορεί να είναι σημαντικές για το σχεδιασμό αποτελεσματικών πολιτικών ενεργειών για την αντιμετώπιση του προβλήματος της ρύπανσης στις πόλεις μας.
Το CAMS παρείχε τα δεδομένα σε επίπεδο επιφάνειας για αυτήν την έρευνα χρησιμοποιώντας ένα σύνολο περιφερειακών μοντέλων ποιότητας αέρα. Αυτό επέτρεψε στην ερευνητική ομάδα να συγκρίνει τις συγκεντρώσεις των κύριων ατμοσφαιρικών ρύπων με δύο σενάρια εκπομπών, το ένα που αντιστοιχεί σε συνθήκες business-as-usual και το άλλο που αντιστοιχεί σε λεπτομερή εκτίμηση των εκπομπών που προκύπτουν από τα πραγματικά κυβερνητικά μέτρα που ελήφθησαν κατά το πρώτο lockdown, διαφορετικά για κάθε χώρα, κάθε μέρα, και για κάθε έναν από τους κύριους τομείς δραστηριότητας (οδική κυκλοφορία, βιομηχανία κ.λπ.).
Συμπεριλαμβάνοντας όλους τους τύπους ρύπων σε τούτη τη μελέτη, αποφεύχθηκαν συνολικά περισσότεροι από 800 θάνατοι εξαιτίας της βελτιωμένης ποιότητας του αέρα ως αποτέλεσμα των κυβερνητικών μέτρων που ελήφθησαν για τον περιορισμό της εξάπλωσης του ιού. Το Παρίσι, το Λονδίνο, η Βαρκελώνη και το Μιλάνο συγκαταλέγονται στις έξι κορυφαίες πόλεις με τον μεγαλύτερο αριθμό αποφευγμένων θανάτων.
Αν και όλες οι πόλεις παρουσίασαν ελαφρά αύξηση των επιπέδων ατμοσφαιρικής ρύπανσης μετά την άρση του πρώτου lockdown που εφαρμόστηκε περίπου το Μάρτιο και τον Απρίλιο και τελείωσε περίπου τον Ιούλιο του 2020, εν τούτοις τα επίπεδα παρέμειναν κάτω από τις εκτιμήσεις του σεναρίου «business as-usual» καθ’ όλη την περίοδο που μελετήθηκε. Επιπλέον οι περιορισμοί στα εσωτερικά και διεθνή ταξίδια παρουσίασαν μικρό αντίκτυπο στα τοπικά επίπεδα ρύπανσης.
Η Rochelle Schneider, Επίτιμη Επίκουρη Καθηγήτρια στον τομέα Επιστήμης Γεωχωρικών Δεδομένων στο LSHTM, και πρώτη συγγραφέας της μελέτης είπε: «Η απόκτηση της τεχνογνωσίας μετά και κατά τη διάρκεια της πανδημίας μας επέτρεψε να εκτιμήσουμε τα οφέλη για την υγεία από συγκεκριμένες κυβερνήσεις Αυτή, όπως και άλλες παρόμοιες μελέτες, μπορούν να συμβάλουν στη μετάδοση του μηνύματος ότι πρέπει οπωσδήποτε να βελτιώσουμε την ποιότητα του αέρα των πόλεων για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον».
«Οι κυβερνητικές πολιτικές που αποφασίστηκαν την άνοιξη και τις αρχές του καλοκαιριού του 2020 μας έδωσαν μια μοναδική ευκαιρία να μελετήσουμε ένα σενάριο «πραγματικής ζωής» με χαμηλότερα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης», πρόσθεσε η Rochelle Schneider.
Ο Vincent-Henri Peuch, Διευθυντής της Υπηρεσίας Παρακολούθησης Ατμόσφαιρας Copernicus (CAMS), δήλωσε: «Αυτή η έρευνα επωφελείται από ένα μοναδικό σύνολο δεδομένων που παρέχεται από το CAMS, το οποίο επιτρέπει τη σύγκριση όσο το δυνατόν πιο ρεαλιστικά και ακριβέστερα στην ποιότητα του αέρα στην Ευρώπη, όπως βιώθηκε ως αποτέλεσμα, των μέτρων για την πανδημία και του τι θα είχε συμβεί υπό κανονικές συνθήκες. Αυτό ξεπερνά πολλούς περιορισμούς άλλων μελετών, οι οποίες συνέκριναν, για παράδειγμα, διαφορετικά έτη ή διαφορετικές περιόδους. Το σύνολο πολλαπλών μοντέλων CAMS που έχει χρησιμοποιηθεί για τη δημιουργία αυτού του συνόλου δεδομένων παρέχει τρομερές δυνατότητες που δεν έχουν κάτι αντίστοιχο στον αληθινό κόσμο που ζούμε».
Ο Vincent-Henri Peuch πρόσθεσε: «Τα ευρήματα είναι εξαιρετικά σημαντικά καθώς ενοποιούν τα ποσοτικά στοιχεία ότι τα κυβερνητικά μέτρα που σχετίζονται με την πανδημία είχαν άμεση επίδραση στα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης σε περιοχές όλης της Ευρώπης, ιδιαίτερα για το NO2. Πέρα από την ανάλυση της θνησιμότητας κατά τη διάρκεια στους πρώτους μήνες της πανδημίας, αυτή η μελέτη θα μπορούσε να βοηθήσει στη διαμόρφωση μελλοντικής πολιτικής, καθώς τα οφέλη για τη δημόσια υγεία από τη μείωση της ρύπανσης στις πόλεις μας και την αποτελεσματικότητα ορισμένων μέτρων είναι ξεκάθαρα ορατά».
Οι ερευνητές της παρούσας έρευνας αναγνωρίζουν τους περιορισμούς της μελέτης, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης της συνολικής ανταπόκρισης της χώρας και όχι των παρεμβάσεων για συγκεκριμένες πόλεις.
Η Υπηρεσία Παρακολούθησης Ατμόσφαιρας Copernicus (CAMS) πραγματοποιείται από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Μεσοπρόθεσμων Προγνώσεων Καιρού (ECMWF) για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Διάβασε επίσης: Φθηνά αεροπορικά εισιτήρια. Αποτελεσματικές συμβουλές