Όταν ανακάλυψα το ελληνικό όνομα της συγκεκριμένης σειράς κόμικ, και πριν προλάβω να μάθω οποιαδήποτε άλλη πληροφορία (άλλωστε η χρονιά είναι το 1992 και η πρόσβαση στις «ιδιαίτερες» πληροφορίες είναι πολύ δύσκολη, μη ξεχνάμε πως το internet θα μπει για τα καλά στη ζωή μας τουλάχιστον μια πενταετία αργότερα και η Wikipedia σε άλλα τόσα), ξεκίνησα να ψάχνω τη συγγένεια της με το «Αστερίξ». Λέω: δεν μπορεί, σε -ιξ τελειώνουν και αυτοί, θα πρέπει να είναι τουλάχιστον μακρινοί απόγονοι του διάσημου γαλατικού χωριού, εξώγαμα παιδιά, ας πούμε, του Κακοφωνίξ. Φευ.
Η ατυχέστατη ελληνοποίηση (;) των ονομάτων των δύο κεντρικών ηρώων συμπεριλαμβάνεται σε μια μεγάλη λίστα με τίτλους που δεινοπάθησαν στα χέρια μεταφραστών και που κάποια μέρα θα συναντήσω κάποιον από δαύτους και θα τον ρωτήσω σε ήρεμους τόνους: «Τι στην ευχή σκεφτόσασταν;».
Το “Mortadelo y Filemon”, όπως είναι ο original Ισπανικός τίτλος, κυκλοφόρησε πρώτη φορά το 1958 και είναι καρπός του κομίστα Francisco Ibanez. Έχει κυκλοφορήσει μέχρι σήμερα περισσότερα από 190 τεύχη και αποτελεί ένα από τα πιο εμπορικά και διάσημα κόμικ στην Ισπανία ενώ είναι το μοναδικό εγχώριο προϊόν του είδους (sic) που έχει μεταφραστεί σε περισσότερες από δώδεκα γλώσσες.
Τα δύο φιλαράκια και ήρωές μας, διετέλεσαν κάποτε ιδιωτικοί ντετέκτιβ και η μεγάλη τους επιτυχία στο επάγγελμα τούς φέρνει στην Μυστική Εταιρία (το όνομα της οποίας αποτελεί παρωδία εκείνου της CIA, κάτι που φαίνεται κυρίως στο αρχικό κείμενο, μιας ριμάρει με τα αρχικά της αμερικάνικης υπηρεσίας) και στις πιο ζόρικες, επικίνδυνες και υψίστης σημασίας αποστολές της. Αποστολές που χρειάζονται συγκέντρωση, άψογο και ντελικάτο χειρισμό για να ολοκληρωθούν. Και μετά έρχονται ο Αντιρίξ και ο Συμφωνίξ και διαλύουν τα πάντα στο πέρασμά τους!
Το συγκεκριμένο κόμικ φλερτάρει περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο γνωστό τίτλο, με την slapstick κωμωδία που καθιέρωσαν οι ταινίες του βουβού κινηματογράφους στις αρχές του προηγούμενου αιώνα και οι αδερφοί Μαρξ λίγο αργότερα. Βάλτε και μία δόση από την αναρχία και τη σουρεαλιστική υπερβολή των Looney Tunes και έχετε το εκρηκτικό μείγμα που πλημμυρίζει αυτή τη δουλειά. Όλα αυτά επιτρέπονται, βέβαια, γιατί οι δυο τους είναι αθάνατοι! Βρε δε πα να τους τρυπάνε χίλιες λόγχες, να πέφτει πάνω τους οξύ ή λάβα, να βουτάνε από την κορυφή ενός ουρανοξύστη με τα μούτρα στο πεζοδρόμιο, να αποκεφαλίζονται, να τεμαχίζονται, να… να… ναι… Καφρίλες, ναι, αλλά όχι στο βάρβαρο στιλ ενός Spy vs Spy ας πούμε. Καφρίλες για παιδιά και εφήβους.
Αυτή η αδιαφορία για τους νόμους της φυσικής, η απόλυτη έλλειψη ελέους για τους ήρωες του κόμικ αλλά και οποιονδήποτε άλλον κυκλοφορεί στης σελίδες του, με μια ιδιαίτερη προτίμηση στο «αφεντικό» της υπηρεσίας, αυτά είναι τα κύρια συστατικά της τεράστιας επιτυχίας του «Αντιρίξ και Συμφωνίξ». Σχεδιαστικά, έχει αυτή την ευρωπαϊκή αύρα που αποπνέουν άλλα διάσημα κόμικ όπως αυτά των Morris και Uderzo, με τον Ibanez όμως να δίνει μεγαλύτερη έμφαση στις λεπτομέρειες. Υπάρχουν αρκετές σκόρπιες πολιτικές αναφορές, είτε στην γενικότερη κατάσταση της κάθε εποχής, είτε στο αμαρτωλό παρελθόν της Ισπανίας.
Μέχρι σήμερα, το “Mortadelo y Filemon” έχει μεταφερθεί στον κινηματογράφο και στην τηλεόραση και με κανονικούς ηθοποιούς και σε animated μορφή. Ο Ibanez, αν και 77 χρονών, συνεχίζει με αμείωτη ένταση να κυκλοφορεί album με τις ιστορίες των δύο διάσημων ηρώων του. Παρήγορο και όμορφο για έναν από τους τελευταίους μεγάλους Ευρωπαίους κομίστες εκείνης της χρυσής εποχής που έδωσε αριστουργήματα όπως το Αστερίξ, το Λούκυ Λουκ και το Τεν Τεν. Ναι, το «Αντιρίξ και Συμφωνίξ» (το “Mortadelo y Filemon” τέλος πάντων) έχει μία θέση δίπλα σε αυτά.
