Μαστιζόμενη σκληρά από την οικονομική κρίση του 1929-1933, η Γερμανία βρήκε διέξοδο στις ανησυχίες και τις τάσεις της με την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία, το 1933. Ο άνθρωπος αυτός, με τη θεωρία του για την “αξία του φυλετικού κυττάρου” και την επικράτησή του, κατόρθωσε να “αφιονίσει” το σύνολο του γερμανικού λαού, εξελισσόμενος σε σύγχρονη θεότητά του και να στρέψει το ενδιαφέρον του σε μια προσπάθεια στρατοκρατικής οργάνωσης της κοινωνίας του στη μαζική παραγωγή πολεμικού υλικού.
Αποτέλεσμα της πολεμικής αυτής υστερίας είναι ο Β’ Παγκόσμιος πόλεμος που πλήρωσε η ανθρωπότητα με εκατόμβες θυμάτων και είχε ως αποτελέσματά του την ολοκληρωτική ήττα και το διαμελισμό της Γερμανίας.
Πρεσβεύοντας τη βίαιη προσάρτηση της Ευρώπης κάτω απ’ τη φυλετική επιρροή του “ισχυρού” γερμανικού κυττάρου, ο ναζισμός γρήγορα συναντήθηκε με τις παρόμοιες ιδέες και τάσεις της φασιστικής Ιταλίας και της στρατοκρατικής Ιαπωνίας, με αποτέλεσμα την επεκτατική συμφωνία του “Άξονα” Βερολίνου – Ρώμης – Τόκιο. Μαζί τους ήταν ως δορυφόροι η Ουγγαρία, η Ρουμανία και η Βουλγαρία. Θεωρώντας το ζήτημα του Ντάντσιχ αφορμή πρόκλησης πολέμου η Γερμανία αρχίζει πρώτη τις στρατιωτικές επιχειρήσεις με την επίθεσή της εναντίον της Πολωνίας, την 1 Σεπτέμβρη 1939. Δύο μέρες αργότερα η Αγγλία και η Γαλλία, δυνάμεις που είχαν εγγυηθεί την ακεραιότητα και την ανεξαρτησία της Πολωνίας, κηρύττουν τον πόλεμο εναντίον των δυνάμεων του Άξονα. Το μεγάλο φονικό είχε αρχίσει.
Υπογράφοντας σύμφωνο μη επίθεσης με τη Σοβιετική Ένωση, για να εξασφαλίσει τα νώτα του, ο Χίτλερ, ακολουθώντας την προσφιλή σ’ αυτόν τακτική του πολέμου-αστραπή, καταλαμβάνει το Μάρτη του 1940 τη Δανία και τη Νορβηγία (παρά τη σθεναρή αντίσταση των αγγλικών δυνάμεων που είχαν αποβιβαστεί στη δεύτερη) και το Μάη του ίδιου έτους, διαψεύδοντας τις προβλέψεις, η Βέρμαχτ (γερμανικές ένοπλες δυνάμεις) εισβάλλει διαμέσου του Βελγίου και της Ολλανδίας στη Γαλλία.
Το περίφημο αμυντικό τείχος, “η Γραμμή Μαζινό” καταρρέει σαν τραπουλόχαρτο κι ολόκληρη η Γαλλία παραδίνεται στον κατακτητή. Στη Δουνκέρκη έγινε ένας δραματικός αγώνας επιβίωσης των αγγλογαλλικών δυνάμεων, που τελικά, αν και βρέθηκαν ανάμεσα στη θάλασσα και στα γερμανικά πυρά, κατόρθωσαν να επιβιβαστούν στα πλοία και να διεκπεραιωθούν στο αγγλικό έδαφος.
Μετά την πτώση της Γαλλίας, ο Χίτλερ σχεδιάζει την εκτέλεση μιας απόβασης εναντίον της Αγγλίας, με αντικειμενικό σκοπό την κάμψη της αντίστασής της και τη συνθηκολόγησή της. Η σθεναρή όμως άμυνα του Βρετανικού λαού και η ικανότητα και αυτοθυσία των πιλότων της αγγλικής αεροπορίας (Ρ.Α.Φ.) σταματούν τα σχέδιά του. Τόσο μεγάλη ήταν η προσφορά των Βρετανών πιλότων στη μάχη αυτή, ώστε ο πρωθυπουργός τους, αναγνωρίζοντας την αξία τους, είπε την ιστορική πια φράση: “Ποτέ τόσοι πολλοί, δεν όφειλαν τόσα πολλά, σε τόσους λίγους”.
Λίγο αργότερα ο Μουσολίνι, μη θέλοντας να παίζει συνέχεια το ρόλο του κομπάρσου κι επιθυμώντας να εντυπωσιάσει τον Χίτλερ με μία στρατιωτική επιτυχία κηρύττει τον πόλεμο εναντίον της Ελλάδας (28 Οκτώβρη 1940). Το αναμενόμενο αποτέλεσμα του πολέμου αυτού όμως ήταν ενάντια σε κάθε ρεαλιστική λογική. Οι Έλληνες, πολεμώντας υπέρ του πάτριου εδάφους, θυμήθηκαν τους προγόνους τους και όχι μόνο σταμάτησαν την ιταλική προέλαση αλλά και καταδίωξαν τους Ιταλούς μέσα στο αλβανικό έδαφος απελευθερώνοντας τη μία ύστερα απ’ την άλλη όλες τις ελληνικές πόλεις της Αλβανίας.
Τόσο μεγάλη ήταν η ολόψυχη συμμετοχή του έθνους στον αγώνα και τόση η σημασία των επιτυχιών του, ώστε αποσπά το γενικό θαυμασμό. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με το ότι η νίκη της Ελλάδας αποτελεί την πρώτη στην ξηρά νίκη των συμμαχικών δυνάμεων εναντίον των δυνάμεων του Άξονα, πράγμα που αναπτέρωσε το ηθικό των εμπολέμων, οδήγησε στη διατύπωση της εξίσου περίφημης επιγραμματικής φράσης απ’ το στόμα του Άγγλου πρωθυπουργού Ουίνστον Τσώρτσιλ: “Στο εξής δε θα λέμε ότι οι Έλληνες πολεμούν σαν ήρωες, αλλά ότι οι ήρωες πολεμούν σαν Έλληνες”.
Βλέποντας τη γελοιοποίηση του συμμάχου του ο Χίτλερ και θέλοντας να τελειώσει τις εκκρεμότητές του για να μείνει απερίσπαστος για την επίθεσή του εναντίον της Σοβιετικής Ένωσης, διατάζει τα στρατεύματά του να επιτεθούν εναντίον της Ελλάδας. Περνώντας μέσα απ’ τη σύμμαχό τους Βουλγαρία και κυριεύοντας τη Γιουγκοσλαβία μέσα σ’ ελάχιστο χρονικό διάστημα, στις 6 Απρίλη 1941, τα Χιτλερικά στρατεύματα επιτίθενται εναντίον της Ελλάδας.
Παρά την ηρωική αντίσταση του ελληνικού στρατού και του βρετανικού εκστρατευτικού σώματος, οι Γερμανοί μπαίνουν στην Αθήνα στις 27 Απρίλη του 1941. Ο πόλεμος μεταφέρεται στην Κρήτη, που την καταλαμβάνουν οι Γερμανοί μετά από επιχειρήσεις μιας εβδομάδας, αφού πρώτα το νησί έγινε ο τάφος εκατοντάδων Γερμανών αλεξιπτωτιστών.
Η μάχη της Ελλάδας καθυστερεί για έναν ολόκληρο μήνα την εφαρμογή του σχεδίου “Βαρβαρόσα” (επίθεση εναντίον της Ρωσίας). Η επίθεση αυτή πραγματοποιείται στις 22 Ιουνίου του 1941. Εφαρμόζοντας κι εδώ την τακτική του πολέμου – αστραπή φτάνουν στα πρόθυρα της Μόσχας. Ο βαρύς σοβιετικός χειμώνας όμως και η αντίσταση του ρωσικού στρατού τους σταματούν.
Στην μάχη του Στάλινγκραντ, 2 Φεβρουαρίου 1943, μπαίνει η βάση της αρχής της κατάρρευσης των δυνάμεων του ναζισμού.
Η τύχη του Ανατολικού μετώπου έχει κριθεί. Οι Σοβιετικοί αρχίζουν αντεπίθεση σ’ όλο το μήκος του μετώπου, συλλαμβάνουν χιλιάδες αιχμάλωτους κι αρχίζουν την καταδίωξη των Γερμανών, καταδίωξη που θα σταματήσουν στο Βερολίνο.
Σχετικά με την έκβαση του πολέμου στη Δύση, ο Χίτλερ, βλέποντας ότι δεν μπορεί να κυριεύσει την Αγγλία, μεταφέρει τον πόλεμο στη Β. Αφρική, προσπαθώντας ν’ αποκόψει τους ανεφοδιασμούς των Άγγλων, ενώ στον Ατλαντικό περιορίζεται στον ονομαζόμενο “πόλεμο των υποβρυχίων”.
Στην Αφρική οι μάχες είχαν αρχίσει με σποραδικές επιθέσεις των ιταλικών στρατευμάτων εναντίον των αγγλικών θέσεων. Οι Άγγλοι όμως όχι μόνο απέκρουσαν τις επιθέσεις αυτές, αλλά και προώθησαν τις θέσεις τους σε βάρος των Ιταλών. θέλοντας να βοηθήσει τους Ιταλούς, ο Χίτλερ έστειλε στην Αφρική τον καλύτερο απ’ τους επιτελικούς του, το στρατάρχη Ρόμελ, τον αποκαλούμενο “αλεπού της Ερήμου”.
Ο Ρόμελ απωθεί τους Άγγλους και λίγο έλειψε να καταλάβει κι αυτή την Αίγυπτο. Τον Οκτώβρη του 1942 όμως, μετά τη μάχη του Ελ Αλαμέιν, οι Άγγλοι, μ’ αρχηγό το Μοντγκόμερι, αναλαμβάνουν την πρωτοβουλία των επιχειρήσεων, που αποτέλεσε μαζί με τη συμμαχική απόβαση της 8-11-1942 στην Αλγερία και στο Μαρόκο, την αρχή του τέλους του γερμανικού εκστρατευτικού σώματος.
Ακολουθεί η απόβαση της Σικελίας (Ιούνιος 1943), με την οποία πετυχαίνεται η συνθηκολόγηση της Ιταλίας (3-9-1943). Στο μεταξύ ο Στάλιν κατορθώνει ν’ αποσπάσει την υπόσχεση δημιουργίας ενός δεύτερου μετώπου (Δυτικού) απ’ τον Ρούσβελτ και Τσώρτσιλ, κατά τη διάρκεια της συνδιάσκεψης της Τεχεράνης.
Η υπόσχεση αυτή έγινε πράξη με τη συμμαχική απόβαση του Ιουνίου 1944 στις Νορμανδικές ακτές. Στην απόβαση αυτή, που αποτελεί τη μεγαλύτερη στρατιωτική επιχείρηση όλων των εποχών, 400 μεταγωγικά, 600 πολεμικά πλοία και 11.000 αεροπλάνα πήραν μέρος στην επιχείρηση, που τη διεύθυνσή της είχε αναλάβει ο στρατηγός Αϊζενχάουερ.
Αποτέλεσμά της ήταν η απελευθέρωση της Γαλλίας, του Βελγίου, της Ολλανδίας και η είσοδος των συμμαχικών δυνάμεων στη Γερμανία. Βλέποντας να πλησιάζει το τέλος και έντρομος απ’ το άκουσμα των κρότων των ρωσικών τηλεβόλων, ο Χίτλερ αυτοκτονεί στα υπόγεια της Καγκελαρίας στις 30-4-1945, ενώ στις 2-5-45 τα σοβιετικά στρατεύματα κάνουν την παρέλαση της νίκης τους στην πόλη του Βερολίνου. Η συνθηκολόγηση έγινε “άνευ όρων”, στο Ρεμς, στις 7-5-45.
Εκτός απ’ την Ευρώπη και την Αφρική, ένα άλλο μέρος από το οποίο πέρασε ο πόλεμος και μάλιστα με μια απ’ τις πιο άγριές του μορφές, ήταν η Άπω Ανατολή. Πριν ακόμα αρχίσει ο πόλεμος, οι Ιάπωνες, ορμώμενοι απ’ τις επεκτατικές τους βλέψεις, είχαν αρχίσει πόλεμο εναντίον των Κινέζων και αργότερα, με την έναρξη του πολέμου, εναντίον των Άγγλων, για να πάρουν τις κτήσεις των τελευταίων.
Το Δεκέμβρη του 1941 καταστρέφουν το στόλο των Η.Π.Α. στο Περλ Χάρμπορ, λιμάνι της Χαβάης, αναγκάζοντας έτσι τις Η.Π.Α. να εγκαταλείψουν την ουδετερότητά τους και να βγουν στον πόλεμο στο πλευρό των συμμάχων.
Οι Ιάπωνες, σωστός σίφουνας, καταλαμβάνουν Φιλιππίνες, Μαλαισία, Σιγκαπούρη, Βιρμανία και φτάνουν ν’ απειλήσουν και την Αυστραλία.
Μετά όμως τη ναυμαχία του αρχιπελάγους του Βίσμαρκ, η ιαπωνική παρουσία στη θάλασσα εκφυλίζεται και οι Ιάπωνες συνειδητοποιούν ότι χάνουν το παιχνίδι. Τέλος, δύο ατομικές βόμβες που έπεσαν στο Ναγκασάκι και τη Χιροσίμα και τα καταστρεπτικά αποτελέσματά τους, οδηγούν τους Ιάπωνες στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Η υπογραφή της συνθηκολόγησης και της λήξης του Β’ Παγκόσμιου πολέμου έγινε στις 2 Σεπτέμβρη του 1946, στο κατάστρωμα του πολεμικού “Μισούρι”.
