Σου αρέσει ο υπολογιστής σου, έτσι δεν είναι; Παίζει καλή μπάλα το μαραφέτι: σ’ αφήνει να δεις τις ταινίες που σ’ αρέσουν (συχνά-πυκνά κατεβασμένες από έναν Πακιστανό, έναν Γάλλο κι έναν Κινέζο, που τους βρήκες μέσω ενός tracker στην Σουηδία — αλλά μεταξύ μας αυτό το ανέκδοτο). Σου παίζει μουσικούλα, να Google-άρεις όλα αυτά τα περίεργα που γράφει ο Στελάκος μπας και καταλάβεις τι στην ευχή εννοεί, να συνδέεσαι με την οικογένειά σου και τους χαμένους σου φίλους μέσω Facebook και Skype, να γράφεις τα Word και τα Excel για την πρόχειρη δουλειά ή την επαγγελματική εργασία σου.
Αλλά δώσε βάση — ο υπολογιστής σου έχει ένα μοιραίο μειονέκτημα: περιέχει ένα ματζαφλάρι μέσα του που δουλεύει με μαγνητισμό, και περιστρέφεται, και αργά ή γρήγορα χαλάει. Συνήθως πιο γρήγορα απ’ ότι αργά. Το λένε “σκληρό δίσκο” και μόνο “σκληρός” δεν είναι…
Είναι από τα πιο ευπαθή — αν όχι το πιο ευπαθές μέρος του υπολογιστή σου. Χαλάει ακριβώς την στιγμή που δεν θα έπρεπε να χαλάσει: όταν πρέπει να παραδώσεις την εργασία σου σ’ αυτόν τον παρανοημένο καθηγητή, όταν η λίστα που περιμένει το αφεντικό σου είναι μόλις έτοιμη και έχεις ανοίξει το (πανάθλιο) Outlook για να του τη στείλεις, όταν ετοιμάζεσαι να πατήσεις Save στο αρχείο που δούλευες, όταν η ταινία ετοιμάζεται να τελειώσει.
Και μάντεψε τι: δεν είναι πως σου χαλάει μόνο τη συγκεκριμένη φάση. Όχι κύριος — σου χαλάει όλες τις φάσεις. Σου σακατεύει όλα τα αρχεία σου. Φροντίζει να εξαφανιστούν από προσώπου Γης όλα τα χρήσιμα δεδομένα σου. Οι επαφές σου.
Η συλλογή σου από MP3. Οι κλεμμένες εφαρμογές που μπήκες σε τόσο κόπο να εγκαταστήσεις (γαμημένα antivirus!). Οι γυμνές φωτογραφίες της Ρούλας, που μπήκες σε ακόμη μεγαλύτερους, αλλοπρόσαλλα μεγάλους κόπους για να την πείσεις πως σου είναι αναγκαίες. Αχ, Χαλκιδική. Αχ, τα βράχια της Βουρβουρούς. Η Ρούλα, οι αισθησιακές της καμπύλες, η αντίθεσή τους με την σκληρή πέτρα — και τώρα, όλα αυτά χαμένα για πάντα.
Είναι μια ωρολογιακή βόμβα με χαλασμένο ρολόι. Κανείς δεν έχει ιδέα πότε θα σκάσει — αλλά θα σκάσει. Τι μπορούμε να κάνουμε γι’ αυτό;
Σε άγχωσα, έτσι; Ηρέμησε. Υπάρχει λύση. Η λογική λέει πως αν θέλεις να μην χάσεις τα αρχεία σου, κρατάς αντίγραφά τους. Κοτσάρεις λοιπόν ακόμη έναν σκληρό δίσκο, συνήθως εξωτερικό, και αντιγράφεις εκεί τα πολύτιμα αρχεία σου. Αλλά κάτσε, ώπα, ξεσέλωσε λίγο: καλό αυτό, κανείς δεν διαφωνεί — από το τίποτα είναι σίγουρα καλύτερο. Αλλά κάθε πότε μπορείς να αντιγράφεις όλα σου τα αρχεία σε έναν εξωτερικό δίσκο; Κάθε μέρα; Κάθε μήνα; Κάθε χρόνο; Και τι γίνεται αν υπάρξει ζημιά στο ενδιάμεσο;
Ναι, αγαπητά nerds: υπάρχουν τα κάθε λογής rsync και SyncToy και μερικές ακόμη πιο εξειδικευμένες λύσεις — αλλά είναι ταλαιπώρια. Και ναι, υπάρχει και το RAID, αλλά αυτό είναι αλλουνού παπά Ευαγγέλιο για τον μέσο χρήστη υπολογιστών και ακόμη και για τις εταιρείες ή τους hardcore χρήστες που θα τα σκάσουν για κάτι τέτοιο είναι αμφισβητούμενη η προστασία από σοβαρές βλάβες ή φυσικές καταστροφές (μη φαντάζεσαι κάτι τρελό: σκέψου έναν τυπά που ρίχνει τον υπολογιστή στο πάτωμα, ή μια βλάβη στο λειτουργικό σύστημα).
Τι κάνουμε λοιπόν για να γλυτώσουμε τα αρχεία μας από τη καταστροφή; Θα σου πω: χρησιμοποιούμε μια υπηρεσία για backups που εδρεύει στα σύννεφα. Cloud-based backup. Μην στραβομουτσουνιάζεις, πάμε να δούμε γιατί κάτι τέτοιο είναι εφικτό και γιατί θα σε βολέψει. Και στο τέλος του άρθρου, σου έχω δωράκι!
Τι σημαίνει cloud computing
Οι ρίζες της ιδέας πάνε αρκετά πίσω, ως τα μακρινά ’60s, όταν ο John McCarthy δήλωσε πως “η χρήση των υπολογιστών μια μέρα θα (οργανωθεί για να) γίνει κοινής ωφελείας“. Η ιδέα είναι απλή και όμορφη: γιατί να χρησιμοποιείς εσύ σκληρούς δίσκους; Προγράμματα; Επεξεργαστή για να κάνεις τη δουλειά σου;
Γιατί να μην το κάνει αυτό μια εταιρεία, κάπου στο internet και εσύ απλά να εκμεταλλεύεσαι τον χώρο των άπειρων σκληρών δίσκων της, το καλό της backup και την δύναμη των επεξεργαστών της; Γιατί να πρέπει να αγοράσεις, εγκαταστήσεις και “τρέξεις” μια εφαρμογή, αντί να μπαίνεις σε κάποια διεύθυνση του net και απλά να την χρησιμοποιείς, χωρίς να ανησυχείς που πάνε τα δεδομένα σου, πως θα τα ξαναβρείς και τι θα συμβεί σε περίπτωση βλάβης;
Κάπου στις αρχές της δεκαετίας του ’00, εταιρείες όπως η Amazon και η Google αρχίσαν να εφαρμόζουν αυτές τις ιδέες, φτιάχνοντας δίκτυα ολόκληρα από servers (υπολογιστές φτιαγμένους για να μοιράζουν δεδομένα) και να προσφέρουν ιντερνετικές υπηρεσίες. Αν η όλη ιδέα σου μοιάζει αλλοπρόσαλλη, σκέψου το εξής: το Gmail ή το Hotmail σου είναι μια cloud υπηρεσία.
Τα αρχεία – τα emails – δεν βρίσκονται στον σκληρό δίσκο σου. Βρίσκονται στους servers της Microsoft ή της Google. Το Facebook σου το ίδιο: τα δεδομένα είναι σε κάποιον server στην Ιρλανδία, όχι στον σκληρό σου δίσκο. Χωρίς να το καταλαβαίνεις, χρησιμοποιείς ήδη αντίστοιχες υπηρεσίες — πιθανότατα δωρεάν, παρ’ όλο που κοστίζουν (και αποδίδουν) δισεκατομμύρια δολάρια σε αυτούς που στις παρέχουν.
Dropbox και backup (αντίγραφα αρχείων)
Το Dropbox είναι μια -σχετικά- πρόσφατη υπηρεσία cloud backup. Σχετικά επειδή ο κόσμος των υπολογιστών και του internet έχει αντιστοιχία ζωής με την ανθρώπινη που θυμίζει αυτή ενός σκύλου: κάθε έτος που περνάει για εσένα είναι 10 και βάλε υπολογιστικά/ιντερνετικά έτη. Προσφέρει μια σειρά χρήσιμων λειτουργιών — και το κάνει δωρεάν. Όπως σχεδόν κάθε cloud υπηρεσία, μπορείς να πληρώσεις προκειμένου να έχεις ακόμη καλύτερες λειτουργίες, αλλά αυτό δεν σε αναγκάζει να το κάνεις… Πάμε να δούμε την πιο χρήσιμη.
Ασφαλές backup
Χρησιμοποιώντας το Dropbox, μπορείς να κρατήσεις αντίγραφα των αρχείων σου! Ιντερνετικά! Είναι απλό: κατά την εγκατάσταση δημιουργείται ένας φάκελος στα έγγραφά σου (τα Windows τα αποκαλούν “Έγγραφά μου” ή “My Documents”, τα linux-ο-ειδή αποκαλούν τη φάση απλά “Home”). Ότι πετάξεις μέσα σ’ εκείνο τον φάκελο συγχρονίζεται με τους servers του Dropbox. Και το κρατάς αιώνια!
Γιατί, αν ανησυχείς για το τι θα γίνει αν πάθει κάτι το Dropbox σαν υπηρεσία, σκέψου το εξής: τι είναι πιο πιθανό να χαλάσει; Ο υπολογιστής σου ή μια ατελείωτη σειρά από επαγγελματικούς servers, με εκατοντάδες, χιλιάδες σκληρούς δίσκους συχρονισμένους μεταξύ τους ώστε αν ένας πάθει κάτι, ο άλλος να αναλαμβάνει αυτόματα τη δουλειά του;
Συγχρονισμός ανάμεσα σε συσκευές
Αλλά το κόλπο δεν σταματάει εκεί — γίνεται ακόμη πιο ενδιαφέρον: ας πούμε πως εγκαθιστάς το Dropbox σε περισσότερες από μία συσκευές. Και το καταραμένο υπάρχει για ότι μπορείς να φανταστείς και δουλεύει σωστά: μπορείς να το εγκαταστήσεις εύκολα στον υπολογιστή σου, στο laptop σου, στο netbook σου, στο κινητό σου, στη ταμπλέτα σου — ίσως σύντομα να μπορείς να το εγκαταστήσεις και σε πατάτα.
Τότε, οτιδήποτε ανεβάζεις στον φάκελο Dropbox συγχρονίζεται σε όλες τις συσκευές που το έχεις εγκαταστήσει. Δηλαδή: πετάς ένα MP3 στο laptop σου; Μπορείς να το ακούσεις και στο iPhone σου! Αποθηκεύεις ένα email στον υπολογιστή; Ωραία, θα μπορείς να το ανοίξεις στο netbook για να το δείξεις στο αφεντικό σου!
Ιντερνετική πρόσβαση
Και γίνεται ακόμη καλύτερο: τι συμβαίνει αν πας κάπου και δεν μπορείς ή δεν θέλεις να εγκαταστήσεις Dropbox; Απλά μπαίνεις στο dropbox.com, συνδέεσαι και έχεις πρόσβαση σε όλα σου τα αρχεία! Όταν τελειώσεις, απλά αποσυνδέεσαι και ούτε γάτα, ούτε ζημιά. Καλό, έτσι; Περίμενε, μην ακολουθήσεις το link ακόμα — είπαμε, σου έχω έκπληξη στο τέλος του άρθρου.
Το Dropbox κρατάει αντίγραφα των αρχείων σου ακόμη κι αν τα σβήσεις ή τα αλλάξεις
Ώπα, τι έγινε εδώ; Ναι φιλαράκο, αυτή ίσως είναι η πιο χρήσιμη λειτουργία του Dropbox: ας πούμε πως σβήνεις κάτι που έχεις στον φάκελο Dropbox σου. Και το θέλεις πίσω. Ωραία, οι servers του Dropbox το έχουν ακόμα — και θα το έχουν αιώνια. Απλά συνδέεσαι στη σελίδα και επιλέγεις την επαναφορά του αρχείου που έσβησες, και βουαλά! Το έχεις πίσω! Και αν σου φαίνεται αυτό ακραίο, άκου κάτι ακόμη πιο τρελό: ας πούμε πως το αρχείο είναι ένα Word έγγραφο και πως το έχεις αλλάξει 10 φορές ως τώρα.
Το Dropbox αποθηκεύει αυτές τις αλλαγές και μπορείς να επαναφέρεις το αρχείο δέκα βήματα πίσω, ας πούμε. Σημείωσα πως τα κάνει όλα αυτά δωρεάν;
Διαμοιρασμός αρχείων στο ίντερνετ
Μια ακόμη χρησιμότατη λειτουργία του, τόσο χρήσιμη μάλιστα που πολλοί το χρησιμοποιούν αποκλειστικά γι’ αυτήν, είναι τ’ ότι μέσα στον φάκελο Dropbox υπάρχουν υποφακέλοι που είναι δημόσιοι — όπως π.χ. ο φάκελος Public. Οτιδήποτε ρίξεις μέσα σε αυτόν μπορεί να μοιραστεί με τον έξω κόσμο: απλά αντιγράφεις το link του και το δίνεις σε όποιον θέλεις. Κι έτσι, μπορεί ένας φίλος σου να κατεβάσει αρχεία που εσύ ανέβασες στο Public. Υπάρχουν ακόμη φακέλοι για Φωτογραφίες και Μουσική.
Μοιρασιά ανάμεσα σε φίλους και συνεργάτες
Μπορείς επίσης να το ρυθμίσεις με τέτοιο τρόπο ώστε να έχουν περισσότερα του ενός άτομα περιορισμένη πρόσβαση σε φακέλους. Ας πούμε πως θέλεις να μοιράζεσαι αρχεία με συνεργάτες σου, αλλά όχι με όλο τον κόσμο (Public). Μπορείς να το ρυθμίσεις! Και, αν σκεφτείς πως κρατάει κάθε αλλαγή σε κάθε αρχείο, μπορείτε να επεξεργάζεστε ομαδικά τα έγγραφά σας, ας πούμε, και να μην ανησυχείτε για το τι θα γίνει αν χαθούν οι αλλαγές που πέρασε κάποιος από την ομάδα σ’ ένα από αυτά…
