Η διαθλαστική χειρουργική αφορά στη χειρουργική των ματιών ώστε να αντιμετωπιστούν οφθαλμολογικά προβλήματα όπως είναι η μυωπία, η υπερμετρωπία, η αμετρωπία, η πρεσβυωπία και ο αστιγματισμός και οι ασθενείς να αποκτήσουν καλύτερη όραση ώστε να αποδεσμευτούν από τα γυαλιά και τους φακούς επαφής.
Μεθοδολογία και Τεχνικές Laser
Στη χώρα μας υπάρχουν διάφορες τεχνικές αντιμετώπισης διαθλαστικών οφθαλμολογικών ανωμαλιών, οι πιο διαδεδομένες από τις οποίες είναι η μέθοδος της φωτοδιαθλαστικής κερατεκτομής PRK και η μέθοδος μικροκερατοειδοτόμου LASIK η οποία χρησιμοποιείται από το 1990. Υπάρχουν ακόμα πιο σύγχρονες μέθοδοι όπως είναι η επιθηλιακή κερατοσμίλευση- LASEK και η επιφανειακή φωτοεκτομή- Epi- LASEK.
Το ποια μέθοδος θα χρησιμοποιηθεί σε μια επέμβαση ματιών εξαρτάται καθαρά από το ιστορικό του ασθενούς. Όλες οι τεχνικές μπορούν να είναι αποτελεσματικές. Η πιο κατάλληλη επιλέγεται κατά τον προεγχειρητικό έλεγχο. Αναλυτικότερα παρουσιάζονται οι τεχνικές Laser ματιών στη συνέχεια
PRK
Με την μέθοδο PRK το Laser επεμβαίνει επιφανειακά στον οφθαλμό αφού έχει αφαιρεθεί το επιθήλιο στον κερατοειδή. Η επιφανειακή τεχνική PRK δηλαδή φωτοδιαθλαστική κερατεκτομή είναι απλή και γενικώς θεωρείται καλύτερη από τις άλλες τεχνικές, εφόσον δεν χρειάζεται να κοπεί ιστός, είναι σύντομη με διάρκεια που δεν ξεπερνάει τα 10 λεπτά. Η συγκεκριμένη μέθοδος εφαρμόζεται με τη βοήθεια ηλεκτρονικού υπολογιστή γεγονός που την κάνει ασφαλή και ακριβή στις μετρήσεις. Επίσης πρόκειται για μια ανώδυνη διαδικασία εφόσον χορηγούνται ειδικές σταγόνες τοπικής αναισθησίας στα μάτια. Σαν βασικό μειονέκτημα της συγκεκριμένης μεθόδου θεωρείται ο μετεγχειρητικός πόνος κατά την πρώτη ημέρα και την βελτίωση της όρασης σταδιακά. Όμως δεν υπάρχουν συχνά συμπτώματα φλεγμονών, θολερότητας ή επιπτώσεις στον κερατοειδή ή στον κρημνό τα οποία μπορεί να συναντήσουμε στη μέθοδο LASIK.
LASIK
Με τη μέθοδο lasik που είναι πιο πολύπλοκη, έχουμε εφαρμογή του Laser στον κερατοειδή και συγκεκριμένα στον κρημνό που δημιουργείται στις στοιβάδες του. Και σε αυτή την εγχείριση ματιών χρησιμοποιείται τοπική αναισθησία σε μορφή σταγόνων και ο βλεφαροδιαστολέας που βοηθά τα βλέφαρα να παραμείνουν ανοιχτά. Ο μικροκερατοειδοτόμος είναι ένα μηχάνημα που ανασηκώνει το μπροστινό μέρος του κερατοειδούς και η ακτίνα laser μεταβάλλει ένα μικρό του στρώμα με τη βοήθεια του ηλεκτρονικού υπολογιστή που έχει πρώτα μετρήσει το βαθμός της οφθαλμολογικής παρέκκλισης. Στο τέλος το φλαπ (το ανασηκωμένο κομμάτι του κερατοειδούς), επανατοποθετείται στην φυσιολογική του θέση. Στην περίπτωση αυτή έχουμε γρήγορη επούλωση χωρίς ράμματα.
LASEK
Η μέθοδος lasek δεν είναι παρά μια παραλλαγή της Lasik και της PRK. Ο χειρούργος τέμνει το επιθήλιο και το μετακινεί με τη βοήθεια διαλύματος αλκοόλης. Κατόπιν το απελευθερώνεται δεσμίδα laser που διαμορφώνει τον ιστό που βρίσκεται στο κάτω μέρος του επιθηλίου (περίπτωση PRK) και στο τέλος το επιθήλιο τοποθετείται στη φυσιολογική του θέση. Η επούλωση της τεχνικής LASEK ολοκληρώνεται σε διάστημα 15 ημέρών και προτείνεται σε ασθενείς που έχουν μικρούς βαθμούς διαθλαστικής ανωμαλίας.
EPILASIK
Η μέθοδος Epilasik είναι μια φωτοεκτομή που αλλάζει την καμπύλη του κερατοειδούς (περίπτωση PRK) , γίνεται επιφανειακά και διαρκεί λίγα λεπτά για κάθε οφθαλμό. Η διαφορά έγκειται στο γεγονός ότι το επιθήλιο δεν αφαιρείται από τον κερατοειδή αλλά απλά διαχωρίζεται από αυτόν με το εργαλείο του επικερατόμου. Έτσι οι δεσμίδες του laser απελευθερώνονται στον υπόλοιπο κερατοειδή επεμβαίνοντας διορθωτικά στη διαθλαστική ανωμαλία. Η επιφανειακή μεμβράνη (επιθήλιο), τοποθετείται στη θέση της στο τέλος της επέμβασης. Η επούλωση γίνεται ευκολότερα με έναν ειδικό φακό που πρέπει να φορεθεί από τους ασθενείς για τέσσερις περίπου ημέρες. Η επέμβαση είναι ανώδυνη και πραγματοποιείται με τη χρήση ειδικών σταγόνων.
Οι επεμβάσεις ματιών με Laser όπως όλες οι επεμβάσεις εμπεριέχουν κάποιους κινδύνους όμως στις περισσότερες περιπτώσει τα αποτελέσματα είναι θετικά. Γι’ αυτό όσοι έκαναν το βήμα βελτίωσαν κατά πολύ την ποιότητα ζωής τους καθώς αποδεσμεύτηκαν από τα γυαλιά και τους φακούς επαφής.
Περιγραφή όλης της διαδικασίας επέμβασης ματιών με laser
Οι διαθλαστικές επεμβάσεις ματιών χάρη στην εξελιγμένη τεχνολογία laser επεμβαίνουν για τη διόρθωση των ανωμαλιών του ματιού και βοηθούν πολλούς ανθρώπους να βλέπουν χωρίς γυαλιά ή φακούς επαφής. Οι περισσότεροι ασθενείς αμφιταλαντεύονται στο να προβούν ή όχι σε μια τέτοια επέμβαση έχοντας τον εύλογο φόβο του χειρουργείου. Όμως, όπως αποδεικνύεται στη συνέχεια, η διαδικασία τέτοιου είδους επεμβάσεων είναι απλή και γρήγορη.
Κατά τη διάρκεια της επέμβασης
Κατ’ αρχήν, όλη η διαδικασία επέμβασης ματιών με laser έχει διάρκεια το πολύ 3 ώρες. Την ημέρα της επέμβασης οι ασθενείς θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο ήρεμοι, να φοράνε ελαφρά ενδύματα και να έχουν φάει νωρίτερα. Οι ασθενείς για να μην έχουν άγχος θα πρέπει να έχουν ενημερωθεί για τη διαδικασία της επέμβασης και na έχουν απαντηθεί τα ερωτήματά τους από τον χειρούργο ιατρό τους. Ο/η ιατρός αν θέλει μπορεί να χορηγήσει στον/στην ασθενή χάπι ελαφρύ ηρεμιστικό. Οι ασθενείς ξαπλώνουν σε μια ιατρική καρέκλα και τους χορηγείται κολλύριο αναισθησίας στα μάτια. Το μάτι μένει ανοιχτό με τη βοήθεια του βλεφαροδιαστολέα.
Αυτό προκαλεί μια ελαφριά πίεση και είναι το μόνο αίσθημα που θα νιώσει ο ασθενείς στη διάρκεια της επέμβασης. Στη συνέχεια ζητείται από τους/τις ασθενείς να ακολουθήσουν με το βλέμμα τους μια φωτεινή πηγή για κάποια δευτερόλεπτα και σε εκείνη τη στιγμή επεμβαίνει το laser διορθώνοντας την ανωμαλία. Την ώρα της επέμβασης ο ιατρός επικοινωνεί με τον ασθενή και μόλις ολοκληρωθεί η διαδικασία στο ένα μάτι αυτό καλύπτεται και προχωρά η επέμβαση για το επόμενο με την ίδια διαδικασία.
Μετά την επέμβαση
Αμέσως μετά το τέλος της επέμβασης ματιών με laser, οι ασθενείς διαπιστώνουν ότι ήδη βλέπουν καλύτερα, παρόλο που μια θαμπάδα παραμένει. Τα μάτια είναι πολύ πιθανόν να έχουν ελαφρύ πόνο τσουξίματος και να δακρύζουν. Οι ασθενείς πρέπει να παραμείνουν με κλειστά τα μάτια μετά την επέμβαση για 30 λεπτά και τις πρώτες μέρες οι ασθενείς πρέπει να φορούν γυαλιά ηλίου και ν αποφεύγουν την κούραση, την τηλεόραση και τα ταξίδια.
Φαρμακευτική αγωγή
Στους ασθενείς χορηγείται αντιβίωση και σταγόνες που καταναλώνονται σε 10 περίπου ημέρες. Επίσης οι ασθενείς χρησιμοποιούν για περισσότερο διάστημα (περίπου ένα μήνα) τεχνητά δάκρυα.
Μετεγχειρητικές οδηγίες
Οι ασθενείς ΔΕΝ θα πρέπει να τρίβουν τα μάτια τους και θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί στις καθημερινές τους δραστηριότητες ώστε να μην έρθουν τα μάτια τους σε επαφή με σκόνη ή νερό. Για το λόγο αυτό οι ασθενείς τον πρώτο καιρό μετά την επέμβαση ματιών με laser δεν θα πρέπει να βάφονται, να κάνουν ζεστά μπάνια και υπαίθριες δραστηριότητες. Το κάπνισμα επιτρέπεται αν και ο καπνός μπορεί να προκαλέσει ενόχληση. Επίσης οι ασθενείς θα πρέπει να πάρουν την άδεια από τον ιατρό τους για να ξεκινήσουν να οδηγούν εφόσον τον πρώτο καιρό μετά την επέμβαση ενδέχεται να μην έχουν την αίσθηση του χώρου και του βάθους.
Tέλος, κρίνεται πολύ σημαντικό οι ασθενείς να κατανοήσουν ότι η μετεγχειρητική φροντίδα είναι εξίσου σημαντική με την ίδια την επέμβαση και συνιστάται οι ασθενείς να επισκέπτονται τακτικά τον ιατρό τους μετά την επέμβαση ώστε να διαπιστώνουν την πορεία των οφθαλμών τους. Εντούτοις οι εξετάσεις μετά την επέμβαση πρέπει να γίνονται την πρώτη μέρα της επέμβασης, μετά την πρώτη βδομάδα (γενικός έλεγχος όρασης), μετά σε ένα μήνα (έλεγχος για πιθανότητα συμπληρωματικής επέμβασης), στη συνέχεια σε τρεις μήνες (επανεξέταση γενική), κατόπιν σε έξι μήνες (σταθεροποίηση όρασης) και τέλος μετά από ένα χρόνο όπου γίνεται η τελική εξέταση. Εαν παρατηρηθεί κάποια μείωση της όρασης μετεγχειρητικά, οι ασθενείς θα πρέπει να επικοινωνήσουν άμεσα με τον ιατρό τους.
