Εκπρόσωποι διαφόρων κινημάτων και αγωνιστές από όλο τον κόσμο έκαναν στάση στην Αθήνα για να συζητήσουν διδάγματα και απόρροιες από προηγούμενες διεθνείς οικονομικές κρίσεις άλλων χωρών.
Αμφισβήτηση του μη νομιμοποιημένου χρέους
Εδώ και μερικά χρόνια περίπου έχει οργανωθεί στην Ελλάδα μια ομάδα ανθρώπων με τον εξής σκοπό: Την ακύρωση του μη νομιμοποιημένου χρέους, την έκφραση και την αλληλεγγύη με τα ευρωπαϊκά κράτη που μάχονται ενάντια στα επιβαλλόμενα προγράμματα λιτότητας από τις κυβερνήσεις, την Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΔΝΤ, έτσι όπως αποτυπώνονται στα Μνημόνια, αλλά και να να δώσουν μια πρόταση και ένα σχέδιο αντιμετώπισης των οικονομικών προβλημάτων, χωρίς απλώς να υπηρετείται μια περιορισμένη οικονομική και κοινωνική ελίτ.
Αρχές τις δεκαετίας του 1970 και το ΔΝΤ
Το διεθνές νομισματικό ταμείο είχε επινοηθεί ως βοήθεια, εν μέρει χρηματική και εν μέρει βοήθεια τεχνογνωσίας για να αντιμετωπίσουν αυτές οι χώρες οικονομικά προβλήματα. Με αυτόν τον τρόπο θα μπορούσαν αυτές οι χώρες να βρίσκονται ανεπηρέαστες από τις διεθνείς αγορές και να αναδιαρθρώσουν με την ησυχία τους τα εσωτερικά τους προβλήματα και να μπορούν να αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες που προβάλουν.
Το ΔΝΤ δημιουργούσε στα πλαίσια των υπηρεσιών του, πάρα πολλές πιέσεις στους υπόχρεους για δημοσιονομική λιτότητα. Εν τούτοις με αυτήν την μεθοδολογία είχε ως αποτέλεσμα να διογκώνεται το χρέος, αφού οι περισσότερες κυβερνήσεις δεν είχαν πρωτογενή παραγωγή για αναπτυχθεί η οικονομία τους, και αναγκάζονταν να τα παίρνουν μόνο μέσα από τους φόρους. Ωστόσο, όταν οι φόροι είναι δυσβάσταχτοι και δεν μπορούν να τους πληρώσουν οι πολίτες και ιδιωτικές επιχειρήσεις, τότε προφανώς δεν έρχονται λεφτά στα δημόσια ταμεία. Και κάπως έτσι συσσωρεύεται και μεγεθύνεται το δημόσιο χρέος.
Απουσία του ταμείου ίσον ανάπτυξη
Ανάκαμψη στις εκάστοτε οικονομίες γίνονταν μόνο δυνατή όταν οι χώρες απαιτούσουν τα δικαιώματα τους και σταματούσαν την λιτότητα που τους επέβαλε με το ζόρι το ΔΝΤ, για να διασωθούν οι χρηματιστές που περίμεναν να πάρουν τα λεφτά τους που είχαν δώσει ως δάνειο στους υπόχρεους. Αυυτό συνέβη στην Αργεντινή το 2001 και στον Ισιμερινό το 2005. Από σχετική πείρα μπορεί κανείς να λάβει αρκετά παραδείγματα, όπως και από την περίπτωση της Αιγύπτου, της Τυνησίας και όλου του αραβικού κόσμου που τούτη την περίοδο που μάχεται για δημοκρατία και την αντιμετώπιση του απεχθούς χρέους, που έχουν συσσωρεύσει τα μέχρι τώρα καθεστώτα, συνεργαζόμενοι με τις διεθνές αγορές.
Δημοσιονομική οικονομική ανατομία
Ο όρος δημοσιονομική οικονομική κρίση έχει ανάγκη καλύτερης και ακριβέστερης προσέγγισης.
Το κράτος είναι ένα είδος βιοτεχνίας
Ενώ κάθε δημόσιο έχει έξοδα, έσοδα, διευθυντές και υπαλλήλους όπως κάθε μια καθωσπρέπει και μη καθωσπρέπει επιχείρηση παντού σ’ αυτόν του κόσμο, διέκρινε το “δημόσιο” ενός κράτους πάντοτε μια σχεδόν αστείρευτη δανειοληπτική δυνατότητα. Δεν τίθονταν θέμα δανείου, τίθονταν απλούστατα όροι δανείου. Εν μέρει ή εξ ολοκλήρου ήταν αναγκασμένες οι κυβερνήσεις να αποκρύπτουν από τους ψηφοφόρους τους αυτούς τους όρους, που συνοδεύονταν συχνά από προσωπικές χρηματοδοτήσεις και δωροδοκίες, δημιουργώντας παράλληλα την εντύπωση μιας κυριολεκτικά καλά “λαδωμένης” μηχανής όπου όλοι οι συμμετέχοντες απολαμβάνουν κέρδη. Όσο οι χειρίζοντες μιας τέτοιας καταστάσεις, πολιτικοί, επιχειρηματίες, ψηφοφόροι απολαμβάνουν προνόμια ή έστω τρέφουν απατηλές ελπίδες, όπως τουλάχιστον στην περίπτωση πολλών ψηφοφόρων για να μείνουμε και στα πλαίσια των δημοκρατικών κρατών, είναι όλα μέλι γάλα. Όσο οι ισορροπίες είναι ανεχτικές για όλα τα μέρη το παιχνιδάκι των χρηματοδοτήσεων μπορεί να διαιωνίζεται.
Όταν δεν δουλεύουν οι μηχανές…
Τι γίνεται όμως όταν τα συνδιαλεγούμενα μέρη δεν μπορούν πλέον να συνεννοηθούν μεταξύ τους, όταν χαθεί κάποια στιγμή η εμπιστοσύνη μεταξύ των πλευρών αυτών. Σε επίπεδο εταιριών μεταξύ τους η εύρεση εμπιστοσύνης είναι το πρώτο βήμα για μια συνδιαλλαγή. Το εμπορεύσιμο είδος δεν δρομολογείται όταν υπάρχει υπόνοια μη πληρωμής. Ο κρατικός μηχανισμός δε προστατεύει τον έμπορα, τιμωρεί απλά τον αφερέγγυο. Ποιος όμως θα ελέγξει μια αυτόνομη και ηθικά μη υπεύθυνη λαϊκή βούληση για να διασφαλίσει της επενδύσεις επενδυτών, οι οποίοι δρουν μέσα στο παγκοσμιοποιημένο σύστημα χρηματοδοτήσεων μέσω μετοχοποιημένων αξιών και χρηματιστηρίων;
Η λύση είναι απλή και ταυτόχρονα επικίνδυνη. Η λύση είναι να μην υπάρχει λύση. Σύμφωνα με τις περιστάσεις, τα διακρατικά συμβόλαια και η συνθήκες που συνάπτουν οι διαπλεκόμενοι αναμεταξύ τους δομείται το πλαίσιο εκείνο που επιτρέπει μια στοιχειώδη οργάνωση και επίβλεψη των καταστάσεων. Τα ίδια τα κράτη μετατρέπονται έτσι σε δημόσιες χρηματιστηριακές αρχές, οι οποίες απεμπολούν κατά κάποιο τρόπο την κυριαρχία της βούλησης του ψηφοφόρου της και υποτάσσονται από μόνες τους στο παιχνίδι των πολυεθνικών εταιριών, που τα μεγέθη συναλλαγών τους ξεπερνούν κατά πολύ τα εγχώρια προϊόντα πολλών μικρών χωρών, όπως και της Ελλάδας.
…και δουλεύουν τα συμφέροντα
Μέσα στα ιστορικά δρώμενα του χρήματος και του καπιταλισμού, από την στιγμή δηλαδή που ανεξαρτητοποιήθηκε η αξία του χρήματος από το απτό εμπόρευμα η κρατική κυριαρχία καταφέρνει να έχει μια κατευθείαν, σίγουρη και άμεση φορολογική είσπραξη. Οι χρηματοοικονομικές συνθήκες και τα κοινωνικοοικονομικά πλαίσια είχαν εξελεγχθεί. Εξελεγχθεί έχουν και οι μέθοδοι είσπραξη των φόρων. Πλην όμως δεν έχει αλλάξει το ακλόνητο των δυνατοτήτων. Ένα κράτος δεν είναι δυνατόν να χρεοκοπήσει. Μια οποιασδήποτε διαδικασία χρεοκοπίας, αναδιαρθρώσεις η κούρεμα εξυπηρετεί την διατήρηση του συστήματος χρηματοπαγνίων. Που από την μια κρίση θα σκοντάφτει στην επόμενη. Ο καθείς κα τα όπλα του έλεγε ο ποιητής. Ο καθείς στη θέση στου. Η κρίση δεν είναι κρίση, είναι ένα ταρακούνημα του συστήματος προς αναδιάρθρωση της ίδιας του της δομής! Εις ανώτερα.
Το παράδειγμα του Ισημερινού
Το όνομά του είναι Κορέα. Δεν έχει καμιά σχέση ούτε με του Βόρειους ούτε με τους νότιους συνονόματους τους του. Προέρχεται από κάπου ενδιάμεσα,ακριβώς στη μέση, από τον Ισημερινό.
Από την Μπανανιά στις Μπανανίες
Μια μπανανία δεν είναι απριόρι όρος υποτιμητικός ενός κράτους, όπου δεν δουλεύουν οι υπηρεσίες, όπου οι πληθυσμοί είναι απολίτευτη και πρωτόγονοι, όπου κυριεύει η απληστία και το παρακράτος. Μια μπανανία έχει να κάνει πρώτα απ’ όλα με ένα φρούτο, που το αγαπάμε κι εμείς πάρα πολύ, κατακίτρινο και νόστιμο. Πρόκειται για την κοινή μπανάνα, που μπορούμε να αγοράσουμε σε πολύ καλές τιμές από την λαϊκή της γειτονιάς μας. Και λέγονται μπανανίες αυτές οι χώρες τησ λατινικής Αμερικής, γιατί κάποιον καιρό πολύ παλιά, δια νοήθηκαν οι μεγάλες εταιρίες των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής ότι όντως αυτό το φρούτο μπορεί να έχει μέλλον και επιτυχία στις αγορές της δύσης. Βέβαια δεν διαψεύστηκαν καθόλου και η ζήτηση ήταν τεράστια και η παραγωγή πανεύκολη και φτηνή. Αρκούσε να εκμεταλλευτούν οι τεράστιες εκτάσεις των κρατών κάτω του Μεξικού, κι ήταν δυνατόν να καλλιεργούν μόνο μπανάνες. Κι αυτό έκαναν. Παράξενο που δεν ονομάστηκαν και επισήμως Μπανανίες.
Όταν το 80% του εγχώριου Προϊόντος πάει για τόκους
Ο Ισημερινός είναι μια πολύ μικρή χώρα. 3 εκατομμύρια μετράει ο πληθυσμός της. Σχετικά φτωχή χώρα, με κάποια πετρελαιοειδή αποθέματα, με πολίτες φτωχούς και με χαρακτηριστικά μπανανίας. Βέβαια από την εποχή που η όρεξη μας για το ωραίο και νόστιμο αυτό φρούτο κόπασε υπάρχουν κάποια προβλήματα στην αγορά. Η Μπανάνα δεν αποδίδει, τα έξοδα μεγαλώνουν και κάποιοι από τον Ισημερινό δεν μπορούν να διατηρήσουν το βιοτικό τους επίπεδο. Και τους δάνειζαν κάποιοι άλλοι για δικούς τους λόγους, σε συγκεκριμένους λογαριασμούς και με μυστική ατζέντα. Οι τόκοι πάλι με την σέσουλα, κέρδος είναι ο ανώτατος νόμος της οικονομίας και προτεραιότητα έχουν τα χρεολύσια. Αλλά όταν πεθάνει ο Γάιδαρος δεν δουλεύει άλλο, κι ας είχε συνηθίσει να μη τρώει.
Κορέα και απεχθές χρέος
Μια απλή αξιολόγηση του χρέους, το ανάποδο από αυτό που ακούμε καθημερινά από τα κανάλια και τα ραδιόφωνα, επέλεξε να επιχειρήσει ο νέος πρωθυπουργός του Ισημερινού ο Ερνέστο Κορέα. Ποιος και που πήγαν τα χρήματα. Σε ποιόν χρωστάει ποιος. Ποιες ήταν οι συνθήκες της δανειοληπτικής συμφωνίας. Ποια είναι τα κανάλια των χρηματοδοτήσεων. Όλα κάπως άγνωστα για τον νεοεκλεγέντα πρόεδρο της χώρας, πράγμα όχι και τόσο παράξενο, αλλά για τον κύριο Κορέα ένα αγκάθι στον οφθαλμό. Ήθελε να ξέρει φαίνεται. Κι όταν έμαθε δεν μπορούσε να πιστέψει στα ίδια του τα μάτια. Το χρέος ήταν απλά απεχθές, παράνομο, μη υπαρκτό. Οι αγορές το κατάλαβαν, κι αν ακόμα του κρατάνε μούτρα. Αλλά πήγε να χαλάσει την πιάτσα ο Κορέα και θα χριστεί ακόμα κάμποσος χρόνος. Αλλά δεν πειράζει, θα τους περάσει.
. Εκπρόσωποι διαφόρων κινημάτων και αγωνιστές από όλο τον κόσμο έκαναν στάση){kind=link}