Το Ιράν βρίσκεται στα πρόθυρα μιας άνευ προηγουμένου σεξουαλικής επανάστασης. Θα μπορούσε αυτή άραγε να ανατρέψει το καθεστώς;
Όταν κάποιος αναφέρει το Ιράν, τι εικόνες έρχονται στο μυαλό σας; Αγιατολάχ, θρησκευτικός φανατισμός, γυναίκες με καλυμμένα πρόσωπα; Ίσως δεν είναι έτσι ακριβώς τα πράγματα. Κατά τα τελευταία 30 χρόνια, καθώς τα δυτικά μέσα μαζικής ενημέρωσης ασχολούνται με τις ακραίες πολιτικές της Ισλαμικής Δημοκρατίας, η χώρα αυτή έχει υποστεί μια εκ θεμελίων κοινωνική και πολιτιστική μεταμόρφωση.
Αν και δεν είναι κατ’ ανάγκη θετική ή αρνητική, η σεξουαλική επανάσταση στο Ιράν είναι σίγουρα πρωτοφανής. Οι κοινωνικές σχέσεις έχουν αλλάξει τόσο πολύ τις τελευταίες δεκαετίες που πολλά μέλη της ιρανικής διασποράς όταν επισκέπτονται τη πατρίδα τους λένε: «Η Τεχεράνη κάνει το Λονδίνο να μοιάζει με μια συντηρητική πόλη». Όταν πρόκειται για τα σεξουαλικά ήθη, το Ιράν πράγματι κινείται προς την κατεύθυνση της Βρετανίας και των Ηνωμένων Πολιτειών – και μάλιστα πολύ γρήγορα.
Την αλλαγή αυτή την φανερώνουν τα επίσημα στατιστικά στοιχεία που τα παρέχει ή ίδια η Ισλαμική Δημοκρατία. Η μείωση των ποσοστών γεννήσεων, για παράδειγμα, σηματοδοτεί μια ευρύτερη αποδοχή των αντισυλληπτικών και άλλων μορφών του οικογενειακού προγραμματισμού – καθώς και μια επιδείνωση του παραδοσιακού ρόλου της οικογένειας. Κατά τις τελευταίες δύο δεκαετίες, η χώρα γνώρισε την ταχύτερη μείωση της γονιμότητας που έχει καταγραφεί ποτέ στην ανθρώπινη ιστορία. Ο ετήσιος ρυθμός αύξησης του πληθυσμού του Ιράν, στο μεταξύ, έχει βυθιστεί στο 1,2% το 2012, από το 3,9% το 1986 – αυτό παρά το γεγονός ότι περισσότερο από το ήμισυ των Ιρανών είναι κάτω από την ηλικία των 35.
Την ίδια στιγμή, η μέση ηλικία γάμου για τους άνδρες έχει αυξηθεί στην ηλικία των 20-28 ετών, τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, και οι Ιρανές παντρεύονται πλέον στις ηλικίες μεταξύ των 24 και 30 – πέντε χρόνια αργότερα από ό,τι πριν από μια δεκαετία.
Το ποσοστό των διαζυγίων έχει ανέβει στα ύψη επίσης, τριπλασιάζοντας τα 50.000 εγγεγραμμένα διαζύγια το 2010 σε 150.000 το 2019. Επί του παρόντος, υπάρχει ένα διαζύγιο για κάθε επτά γάμους σε εθνικό επίπεδο, αλλά στις μεγάλες πόλεις το ποσοστό παίρνει σημαντικά υψηλότερο. Στην Τεχεράνη, για παράδειγμα, ο δείκτης είναι ένα διαζύγιο για κάθε 3,76 γάμους – σχεδόν συγκρίσιμος με αυτόν της Βρετανίας, όπου το 42% των γάμων καταλήγουν σε διαζύγιο. Και δεν υπάρχει καμία ένδειξη για τάση επιβράδυνσης. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων έξι μηνών, το ποσοστό διαζυγίων έχει αυξηθεί.
Η αλλαγή της στάσης προς το γάμο και το διαζύγιο έχουν συμπέσει με μια δραματική αλλαγή στον τρόπο που οι Ιρανοί προσεγγίζουν τις σχέσεις και το σεξ. Σύμφωνα με μια μελέτη του υπουργείου Νεολαίας το Δεκέμβριο του 2018, η πλειοψηφία των ανδρών που ερωτήθηκαν παραδέχθηκε ότι είχε τουλάχιστον μία σχέση με κάποιον του αντίθετου φύλου πριν από το γάμο. Περίπου 13% των «παράνομων» σχέσεων, άλλωστε, οδήγησε σε ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη και την άμβλωση – αριθμοί που, το λιγότερο, θα ήταν αδιανόητοι πριν από μια γενιά.
Στο μεταξύ, η βιομηχανία του σεξ έχει απογειωθεί τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Στις αρχές του 1990, η πορνεία υπήρχε στις περισσότερες πόλεις και κωμοπόλεις – ιδιαίτερα στην Τεχεράνη – αλλά οι εργαζόμενοι του σεξ ήταν σχεδόν αόρατοι. Τώρα η πορνεία είναι σχεδόν φανερή σε πολλές πόλεις και κωμοπόλεις σε όλη τη χώρα. Συχνά, οι εργαζόμενοι του σεξ βρίσκονται σε δρόμους, περιμένοντας τους τυχαίους πελάτες τους. Πριν από δέκα χρόνια, η εφημερίδα Entekhab ισχυρίστηκε ότι υπήρχαν κοντά στους 85.000 εργαζόμενοι του σεξ στην Τεχεράνη και μόνο.
Παράλληλα τα διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν ότι το 10 έως 12% των εκδιδόμενων γυναικών είναι παντρεμένες. Αυτό είναι ιδιαίτερα περίεργο δεδομένου των σοβαρών Ισλαμικών τιμωριών για το σεξ εκτός γάμου, πολύ περισσότερο για τις γυναίκες.
Ακόμα πιο εκπληκτικό το γεγονός, το ότι δεν είναι όλοι οι εργαζόμενοι του σεξ στο Ιράν γυναίκες. Μια νέα έκθεση επιβεβαιώνει ότι μεσήλικες πλούσιες γυναίκες, καθώς και νέες και μορφωμένες γυναίκες επιδίδονται σε αναζήτηση βραχυπρόθεσμων σεξουαλικών σχέσεων, αναζητώντας τις προσωπικές υπηρεσίες εκδιδόμενων ανδρών.
