Όταν μου ζητήθηκε ένα κείμενο για το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, τις προοπτικές και το μέλλον του, σκέφτηκα πως είναι πολύ δύσκολο να το αποσυνδέσω αυτό από την ίδια τη σημερινή κατάσταση του ελληνικού κινηματογράφου.
Ο ελληνικός κινηματογράφος είναι αλήθεια πως τα τελευταία χρόνια βρίσκεται στο προσκήνιο, αποτέλεσμα των διεθνών επιτυχιών, στα ξένα φεστιβάλ, ταινιών κυρίως πρωτοεμφανιζόμενων σκηνοθετών. Αυτές οι επιτυχίες προέρχονται από το ταλέντο των σκηνοθετών τους, τις θυσίες των συντελεστών τους και τις καλές δημόσιες σχέσεις των παραγωγών τους. Το κράτος δεν έχει καμία συμμετοχή σε αυτές. Και φυσικά δεν αναφέρομαι στα φυσικά πρόσωπα που, από τη διευθυντική τους θέση, μπορούν να… βοηθήσουν εδώ ή εκεί αλλά στους θεσμούς.
Το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, εδώ και αρκετά χρόνια, έχει πάρει κάποιες θεσμικές πρωτοβουλίες μιας εξωστρέφειας (Agora κλπ.), που όμως υπονομεύονται από τις σχέσεις των υπευθύνων τους με συγκεκριμένους παραγωγούς και σκηνοθέτες, και έτσι στερούνται διαφάνειας.
Εκτός της ολοφάνερης υποβάθμισης του «ελληνικού τμήματος», στο όνομα του διεθνούς χαρακτήρα τού φεστιβάλ, η διεύθυνσή του μοιάζει αμήχανη στη διαχείριση του συνόλου της ελληνικής παραγωγής, με αποτέλεσμα να προκύπτει, από τη μία, ένας ηλικιακός… ρατσισμός και, από την άλλη, η προώθηση συγκεκριμένης αισθητικής και θεματικής κατεύθυνσης ταινιών.
Το μέλλον του φεστιβάλ δεν βρίσκεται στην απώλεια της εθνικής του ταυτότητας, αν και είμαι υποστηρικτής τού διεθνούς του χαρακτήρα. Κατά τη γνώμη μου, πρέπει να ανασχεδιαστεί η φιλοσοφία τού θεσμού, όχι με βάση τις κινηματογραφικές απόψεις της διεύθυνσής του ή τις διεθνείς δημόσιες σχέσεις της.
Ένα διεθνές φεστιβάλ οφείλει, όχι μόνο να μας γνωρίζει το… άγνωστο ή να προβάλλει το αναμενόμενο, αλλά να δημιουργεί ανοιχτές προϋποθέσεις κινηματογραφικών συναντήσεων, χωρίς αποκλεισμούς και προσωπικά γούστα. Και κάτι τέτοιο δεν γίνεται.
