Η επέλαση της ψηφιακής τεχνολογίας στη φωτογραφία και στις μηχανές έχει απλοποιήσει πολύ την τέχνη αυτή και μας έχει κάνει όλους πολύ καλύτερους φωτογράφους, χάρη στα προγράμματα λειτουργίας και στις διορθωτικές παρεμβάσεις που μπορούν να κάνουν οι μηχανές. Αλλά και μετά τη φωτογράφηση έρχεται το, περίφημο πλέον, φώτο-σοπ (ή κάτι αντίστοιχο), το οποίο μέχρι και νεκρή φωτογραφία ανασταίνει!
Εν τούτοις, κάποιες βασικές αρχές καλό είναι να τις ξέρουμε. Είναι αυτές που μπορούν να κάνουν μια καλή φωτογραφία πολύ καλύτερη ή κορυφαία ώστε να αποκτήσει άλλη διάσταση και να μη χορταίνουμε να την κοιτάμε εμείς και οι φίλοι μας. Πέρα από κάποιες τεχνικές λεπτομέρειες οι κανόνες της σωστής φωτογράφησης είναι ίδιοι είτε έχουμε ψηφιακή είτε κλασική αναλογική μηχανή, με φιλμ. Αυτό όμως έχει διπλή ανάγνωση. Αναφορικά, δηλαδή με τις δυνατότητές τους, μια απλά καλή μηχανή φαίνεται εύκολα ότι υστερεί απέναντι σε μια καλύτερη και μια καλύτερη απέναντι σε μια άριστη.
Με άλλα λόγια, με τις τιμές να έχουν πέσει πάρα πολύ, αν σας αρέσει η φωτογραφία και πληρώσετε περίπου 300 ευρώ παίρνετε κάτι πολύ πολύ καλό. Κι αν πάτε στα 400-600, ε, τότε δεν σας πιάνει κανείς στην παρέα! Αρκεί, βέβαια, να ξέρετε να πάρετε αυτά που η μηχανή μπορεί να δώσει. Μαζί με τη μηχανή αγοράστε και 2-3 κάρτες για να αποθηκεύετε τις ψηφιακές σας φωτογραφίες. Και πριν ξεκινήσετε μην ξεχάσετε το φορτωτή της μπαταρίας διότι, με τις εκατοντάδες φωτογραφίες των διακοπών, αδειάζουν οι μπαταρίες και γεμίζουν οι κάρτες μνήμης.
Αν έχετε κλασική μηχανή με φιλμ αυτό δεν σας αφορά. Μην αγοράζετε, όμως, φιλμ αν εκεί που το έχει ο… πωλητής πέφτει ήλιος. Προσέξτε και την ημερομηνία λήξης. Αν δεν υπάρχει άλλο φιλμ στην περιοχή, τότε ενδεχομένως θα πάρετε… ηλιοκαμένο! Αν ο πωλητής διατηρεί τα φιλμ στο ψυγείο, σημαίνει ότι είναι σοβαρός επαγγελματίας.
Σαν βγείτε, λοιπόν, στον πηγαιμό για την παραλία με τον ήλιο να καίει ρυθμίστε το δείκτη ευαισθησίας ISO (ψηφιακή) ή ASA (αναλογική-φιλμ) στο μικρότερο αριθμό που έχει η μηχανή σας, για παράδειγμα στο 50, 64 ή 100 (το πολύ). Αν τώρα σκέπτεστε να αγοράσετε μηχανή, αποφύγετε κάποια που δεν δέχεται πολλές ρυθμίσεις.
Δεν αξίζει τον κόπο μια και η διαφορά από κάποια λίγο ακριβότερη, με ίδιες τις υπόλοιπες προδιαγραφές, είναι ελάχιστη. Επειδή η κούρσα των μεγκαπίξελ δεν έχει τέλος, μην αγοράσετε κάτω από 8mp, καθώς έχουν εμφανιστεί πολλές κόμπακτ που είναι 10 mp ή 12mp και όλο μεγαλώνει ο αριθμός αυτός. Οσο για ποικιλία, ε, δεν θα ξέρετε τι να διαλέξετε! Οι πιο πολλές έχουν δυνατότητα αυτόματης επιλογής του αριθμού ISO, αλλά δεν είναι κακό να το κάνετε και μηχανικά.
νοείται πως όταν έχει συννεφιά βάζετε 100 ή το πολύ 200 και νύχτα από 400 και πάνω (800, 1600, κ.λπ.) , αλλά με… μέτρο διότι βγαίνει ο λεγόμενος «θόρυβος» ή «κόκος» αν χρησιμοποιείτε φιλμ. Επίσης εννοείται πως στη μηχανική ρύθμιση δεν ξεχνάμε το πρωί να ξαναβάλουμε 64 ή 50 αν το περασμένο βράδυ σε κάποιο μπαρ είχαμε επιλέξει π.χ. ISO 800.
Όλες οι σύγχρονες ψηφιακές μηχανές διαθέτουν πολλά προγράμματα λειτουργίας π.χ. για κίνηση, πορτραίτο, νύχτα, τοπίο κ.λπ. Στο βιβλιαράκι της κάθε μιας θα δείτε τι ακριβώς κάνει το κάθε πρόγραμμα, διότι διαφέρουν από μάρκα σε μάρκα.
Πολύ νωρίς το πρωί είναι ιδανικό το καλοκαιρινό φως αλλά δύσκολα ξυπνάμε. Αν όμως μεσημεράκι σάς έλθει η έμπνευση, μη διστάσετε. Βέβαια το να κοιτάξετε κατάματα τον ήλιο μαζί με τη μηχανή, δεν είναι το καλύτερο. Αν μπορείτε δοκιμάστε το απόγευμα μέχρι τη δύση. Τότε τα χρώματα είναι πιο γλυκά. Αν η παρέα επιμένει μεσημέρι, τότε βάζετε τη μηχανή στο Α (αυτόματο) ή επιλέγετε από το μενού το σχετικό πρόγραμμα αν υπάρχει και την αφήνετε να βγάλει τα κάστανα απ’ τη φωτιά. Εκείνη θα αποφασίσει για όλα. Και συνήθως το κάνει καλά.
Όταν φωτογραφίζετε μέχρι τρεις φίλους ή φίλες σας είναι καλύτερα να έχετε όρθια τη μηχανή. Το κάδρο θα γεμίσει απ’ τους ανθρώπους, ενώ αν είναι οριζόντιο (από την ίδια απόσταση) οι φίλοι σας θα είναι σημαντικά πιο μικροί, σαν να τους τραβήξατε από 5 μέτρα μακρύτερα.
Αν θέλετε να φωτογραφίσετε το πρόσωπο κάποιου, καλύτερα να ζουμάρετε και να τραβηχτείτε λίγο πίσω – παρά να μείνετε πολύ κοντά στο πρόσωπο εκμεταλλευόμενος τα ευρυγώνια χαρακτηριστικά που έχει ο φακός ζουμ για να γεμίσετε το κάδρο σας της μηχανής. Για πορτραίτο επιλέξτε μεγάλη εστιακή απόσταση του ζούμ για παράδειγμα μεταξύ 90 και 135 χλστ (σε αντιστοιχία με το φορμά των 36 χλστ) αν βέβαια ο φακός σας «φθάνει» μέχρι εκεί. Αν το πρόσωπο το χτυπάει ο ήλιος και είναι αλλού φωτεινό κι αλλού σκιερό ενεργοποιείστε το φλάς στη θέση fill-in. Aυτό, θα «γεμίσει» τα σκιερά σημεία και η φωτογραφία θα γίνει αγνώριστη.
Παιχνίδια
Αγαπημένο θέμα των γονιών είναι τα παιδιά και οι φίλοι τους που όλο τρέχουν στην παραλία, βουτάνε, στιγμή δεν στέκονται, παίζουν ρακέτες κ.λπ. Αν η μηχανή έχει αυτόματη λειτουργία που λέγεται «προτεραιότητα ταχύτητας» την επιλέγετε για να βάλει τη μεγαλύτερη δυνατή ταχύτητα ως προς το υπάρχον φως. Ετσι, θα «παγώσετε» το θέμα και δεν θα βγεί κουνημένο. Αλλες μηχανές έχουν «πρόγραμμα σπορ». Και αυτό επιλέγει μεγάλες ταχύτητες.
Αν η μηχανή σας επιτρέπει να επιλέξετε μόνος σας ταχύτητα (λειτουργία manual) τότε με 250 ή 500 δεν θα χάσετε κανένα ενσταντανέ. Κι αν επιλέξετε 1.000 ή περισσότερο ε, τότε μπορεί να πιάσετε μοναδικά στιγμιότυπα. Οσο μεγαλύτερος ο αριθμός της ταχύτητας τόσο λιγότερο θα μείνει ανοιχτό το κλείστρο του φακού, η «τρύπα» δηλαδή από την οποία περνάει το φως, οπότε το θέμα «παγώνει» όπως λένε. Ταυτόχρονα όμως μεγαλώνει (είναι μεταβλητού εύρους) το διάφραγμα για να μη μειωθεί η ποσότητα του φωτός που είναι απαραίτητη για να «γράψει» το θέμα.
Τη νύχτα, οι σύγχρονες μηχανές στο αυτόματο ή στο πρόγραμμα επιλέγουν πάντα φλας. Σε πολύ λίγες απενεργοποιείται. Όμως έχουν και πρόγραμμα νυχτερινό χωρίς φλας. Μην ξεχνάτε ότι στις μηχανές κόμπακτ το φλας ελάχιστα βοηθάει πάνω από τα 3-4 μ. Κάντε μερικές δοκιμές για να διαπιστώσετε την εμβέλειά του αλλά και το εύρος που καλύπτει η φλασιά.
Πάντως, οι νυχτερινές φωτογραφίες έχουν μεγάλη γοητεία, ειδικά στην παραλία με τα φώτα του δήμου ανάμμενα, τον κόσμο να περιδιαβαίνει, τα σκάφη κ.λπ. Δοκιμάστε με τη μηχανή σταθερή για παράδειγμα σε ένα τραπέζι κ.λπ. με διαφορετικές ρυθμίσεις και… υπομονή. Κάποια θα σας κάτσει!
Αρκετά όμως μέχρι εδώ. Οι παρατηρήσεις αυτές δεν είχαν σκοπό να σας κάνουν εξπέρ, αλλά να βοηθήσουν λίγο. Αυτό που προέχει είναι να χαρείτε τις διακοπές σας. Το καλοκαίρι είναι μεγάλο!