Gattaca (1997) Άποψη για την ταινία

• Σκηνοθέτης: Andrew Niccol
• Ηθοποιοί: Ethan Hawke, Jude Law, Loren Dean, Uma Thurman
• Είδος: Δράμα, Επιστημονική Φαντασία
• Έτος κυκλοφορίας: 1997

• Θετικά: Έξυπνο σενάριο, αποφεύγει τον τετριμμένο τρόπο απεικόνισης του μέλλοντος με την υπερβολικη χρήση τεχνολογίας.
• Αρνητικά: Κανένα.
• Η αξιολόγηση μας: 5 / 5 – Αριστούργημα

Η εμφάνιση της ζωής στον πλανήτη μας ήταν, ίσως, το σημαντικότερο γεγονός ever. Από εκεί που υπήρχε ηρεμία και απλές εκρήξεις ηφαιστείων, εμφανίστηκαν τα κυτταράκια και άρχισαν να κάνουν μακροβούτια και να πολλαπλασιάζονται. Σε χρόνο μηδέν, κάποια κυτταράκια γίνανε φίλοι και σχηματίσανε πολυκύτταρους οργανισμούς, οι οποίοι με την σειρά τους άρχισαν να εξελίσσονται σε ψαράκια και ούτω καθεξής — έως ότου φτάσαμε στα μαμούθ, τους Νεάντερταλ και τα τσιουάουα. Ώπα, μόλις προσπέρασες την σημαντικότερη λέξη για την ζωή μας. Ο λόγος που μπορούμε να ανταλλάσουμε ιδέες, γράφοντας σε ένα PC και ποστάροντας σε ένα κυβερνοσύμπαν, ή ακόμη, η ίδια η δυνατότητα επικοινωνίας μεταξύ μας μέσω γραπτού λόγου, είναι η εξέλιξη της ζωής / των ειδών (copyright Κ. Δαρβίνος).

Και φυσικά, η εξέλιξη χρειάστηκε πολύ, μα πάρα πολύ χρόνο. Πολύ χρόνο για να δημιουργηθεί ο Homo Sapiens, και πολύ χρόνο για να εξελιχθεί στον ηλίθιο που είναι τώρα. Είναι αστείο πως ο άνθρωπος έχει την τάση να ξεχνάει ότι η εξέλιξη απαιτεί μεγάλα διαστήματα χρόνου για να κάνει τις απαραίτητες αλλαγές/βελτιώσεις που χρειάζονται για να φτάσει σε μια θεωρητική «τελειότητα» (καλά, τώρα αυτό όπως το καταλαβαίνει ο καθένας, εμένα αυτός μου φαίνεται ο απώτερος στόχος της εξέλιξης). Βάλθηκε λοιπόν να πάρει στα χέρια του την ίδια του την εξέλιξη και να κάνει τα πράγματα λίγο πιο βιαστικά.

Κάπου εδώ σπάει την πόρτα του διαμερίσματος ο Σάκης (με τις ωραίες, γερμανικές μπότες του) και με γαζώνει με το Tommygun του γιατί είμαι και καλά εναντίον της επιστημονικής προόδου καθώς και γιατί είμαι ένας φανατισμένος Μορμόνος (βασικά αυτό είναι που την τσατίζει περισσότερο!). Πάταξον μεν, άκουσον δε!

Η ένσταση μου αφορά την μικρή γραμμούλα που χωρίζει την περιέργεια και την γνώση από την κακή εφαρμογή. Ας μάθουμε για το DNA, γιατί όμως πρέπει να προχωρήσουμε σε τεχνητή κλωνοποίηση ή διαφοροποίηση των χαρακτηριστικών στο υπό ανάπτυξη έμβρυο; Γιατί να έχουμε όλοι γαλανά μάτια; Αν μου ζητήσεις να σου παραλληλίσω την κατάσταση θα έλεγα ότι μοιάζει με την γνώση μας περί ατόμου και σχάσης ραδιενεργών πυρήνων από την μία, και την δημιουργία της ατομικής βόμβας (μαλάκα Όπενχαημερ, τι νόμιζες ότι θα κάνανε με αυτή;) από την άλλη. Και μην αρχίσει κάποιος να λέει ότι έχουν γίνει νομοθετικά πλαίσια που μπλα μπλα μπλα, γιατί θα τον παραπέμψω στον Νόμο του Μέρφυ: αν κάτι μπορεί να πάει στραβά, θα πάει! Είμαστε σχεδόν 7 δισεκατομμύρια βλαμμένοι στον πλανήτη, όλο και κάποιος θα καταφέρει να την κάνει την μαλακία αν υπάρχει η δυνατότητα. Το 1996 με την παρουσίαση της Ντόλλυ ο κόσμος μου έγινε αρκετά πιο απαισιόδοξος, μόνιμα. Για να μην αρχίσω με τα μεταλλαγμένα φυτικά προϊόντα…

Επειδή το άρθρο εξελίσσεται σε στοιχεία τύπου σχιζοφρένειας και σε προπαγάνδα των δικών μου απόψεων, θα επιστρέψω στον λόγο για τον οποίο πραγματικά άρχισα να γράφω: Gattaca!

Το όχι πολύ μακρινό μέλλον στο οποίο λαμβάνει χώρα η ιστορία του φιλμ δεν είναι γεμάτο εργατικά ανθρωποειδή ρομπότ, δεν έχει 8 κάμερες CCTV σε κάθε γωνία, δεν κυκλοφορούν ιπτάμενα οχήματα μεταφέροντας ανθρώπους, δεν έχει γεμάτη αιθάλη ατμόσφαιρα. Ο άνθρωπος έχει κάνει τα διαστημικά ταξίδια μια πραγματικότητα και η εξερεύνηση του ηλιακού μας συστήματος είναι η άμεση προτεραιότητα του. Πέρασε επιτέλους στην αξιοποίηση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (όπως η ηλιακή) και έχει προοδέψει αρκετά. Αυτό που κάνει την τεράστια διαφορά μεταξύ της μελλοντικής κοινωνίας και του παρόντος είναι η ευγονική που γίνεται στους ανθρώπους με απ’ευθείας επέμβαση στο DNA του εμβρύου (το οποίο είναι προϊόν τεχνητής γονιμοποίησης στο εργαστήριο) αφαιρώντας όλα τα ανεπιθύμητα χαρακτηριστικά. Μισό λεπτό, τι;

Στο μέλλον η αλήθεια κρύβεται στα γονίδια, τα οποία αποκαλύπτουν αν έχεις προδιάθεση (και σε τι ποσοστό) για να πάθεις καρδιακή προσβολή, να γίνεις μανιοκαταθλιπτικός, να έχεις σύνδρομο απόσπασης προσοχής, ποιο θα είναι το IQ σου, και ποια είναι η αναμενόμενη διάρκεια ζωής σου. Όλα μοιάζουν προκαθορισμένα.

Ο ήρωας του φιλμ είναι ένα άτομο που η ζωή του ξεκίνησε στο πίσω κάθισμα ενός αυτοκινήτου, χωρίς τεχνητές γονιμοποιήσεις και τα ρέστα. Προϊόν αγνού έρωτα δηλαδή. Μαζί με την γέννηση του, μια συσκευή τροφοδοτήθηκε με μια σταγόνα από το αίμα του και έβγαλε το πόρισμα για την πορεία της ζωής του νεογέννητου: δε θα καταφέρει τίποτα! Μα μπορείς να διαβάσεις ή και να καθορίσεις την μοίρα κάποιου με την βοήθεια της γενετικής;

Ο Βίνσεντ (Ethan Hawke) πολεμά αυτό το πόρισμα ολόκληρη την ζωή του. Ο θεατής γίνεται μάρτυρας της πάλης μεταξύ αδύναμων γονιδίων και ανθρώπινης θέλησης. Και πέρα από την πρόβλεψη της αποτυχίας του ατόμου, ο αντίπαλος που πραγματικά πρέπει να νικήσει είναι ολόκληρο το σύστημα, το οποίο ταξινομεί την κοινωνία σύμφωνα με τα πορίσματα της γενετικής εξέτασης, μη δίνοντας κάποιο περιθώριο σε οποιονδήποτε να αλλάξει το «στάτους» του.

Κάτι που τραβάει την προσοχή στην ταινία αυτή είναι η απουσία των ειδικών εφφέ και του υπερβολικά «διαστημικού» μέλλοντος. Η εξάρτηση της ανθρωπότητας από την τεχνολογία δεν είναι τόσο μεγάλη όσο σε άλλες ταινίες.

Φυσικά, οι τρεις βασικοί πρωταγωνιστές του φιλμ αποδεικνύουν ότι πέρα από την ομορφιά τους έχουν και εξαιρετικό ταλέντο υποκριτικής, δικαιολογώντας την επιτυχία που απολαμβάνουν στο κινηματογραφικό στερέωμα.

Συνολικά, ένα φιλμ που αξίζει την προσοχή όλων.

Δείτε παρακάτω το τρέιλερ της ταινίας.