Godfrey of Bouillon: Ο Φράγκος βασιλιάς της Ιερουσαλήμ

Σήμερα θα μιλήσουμε για Σταυροφορίες!

Το ξέρω πως στα αυτιά σου οι Σταυροφορίες χτυπάνε καμπανάκια αρνητισμού (και στα δικά μου το ίδιο), αλλά σε γενικές γραμμές οι προβοκάτορες της Καθολικής Εκκλησίας έχουν φροντίσει να χρυσώσουν το χάπι για πολύ κόσμο πάνω στο ζήτημα. Ένας παρά θέλησης βοηθός τους, στον εν λόγω χρύσωμα, είναι Godfrey of Bouillon (ελληνικά: Γοδεφρείδος του Μπουιγιόν). Ευγενής ιππότης Φράγκικης καταγωγής, ήταν ένας από τους αρχηγούς της Πρώτης Σταυροφορίας, που εκ των πραγμάτων ήταν αρκετά δημοφιλής, ώστε να θέλουν να τον χρίσουν “Βασιλιά της Ιερουσαλήμ“.

Παρά ότι εμείς σήμερα αναθεματίζουμε για τα έκτροπα που έλαβαν χώρα κατά την διάρκεια των Σταυροφοριών, η Ιστορία τον μνημονεύει ως καλό παιδί και άξιο παλικάρι. Ας δούμε λοιπόν τι έπαιζε με την αφεντιά του.

Γεννήθηκε γύρω στα 1060 — way too old για τα δεδομένα της στήλης και way too old για να είμαστε σίγουροι για την ιστορική αλήθεια πολλών πραγμάτων που λέγονται για την περίπτωση του, αλλά εμείς θα το κάνουμε το ψυχικό και θα ασχοληθούμε μαζί του.

Ήταν ο δεύτερος γιος του Eustace II, Κόμη του Boulogne και της Ida της Λορένης. Δευτερότοκος γαρ, δεν του έμελλε να πάει πολύ ψηλά. Το πολύ πολύ να υπηρετούσε κάποιον άρχοντα ως χαμηλόβαθμος ιππότης. Έλα όμως που είχε έναν συνονόματο καμπούρη θείο (Godfrey the Hunchback) που επειδή πέθανε άτεκνος του άφησε το δουκάτο του στην Κάτω Λορένη για κληρονομιά.

Και εκεί που ο Godfrey δεν είχε στον ήλιο μοίρα, απέκτησε ένα από τα πιο στρατηγικά περιζήτητα δουκάτα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Έλα όμως που αυτή την περιοχή την ήθελε ο μελλοντικός Αυτοκράτωρ, ο Γερμανός βασιλιάς Henry IV για τον γιόκα του. No problem! Άφησε τον Godfrey να πάρει το Bouillon και μια περιοχή στην Αμβέρσα (Mark of Antwerp), τον έβαλε να τα προστατεύει και κράτησε την Κάτω Λωρένη για τον κανακάρη του.

Έτσι ο Godfrey, πέρα από το ότι υπηρετούσε τον βασιλιά – όταν δαύτος τα έσπασε με τον Πάπα Gregory VII και παίζαν μπουνιές, ο δικός μας έτρεχε να τον βοηθήσει – προσπαθούσε να διατηρήσει τα εδάφη του ανέγγιχτα, μιας και υπήρχαν άτομα που τα επιβουλεύονταν. Η μία ήταν η χήρα του θείου του, η Matilda της Τοσκάνης. Όταν ξεμπέρδεψε με αυτή, άρχισαν να σκάνε μύτη και διάφοροι άλλοι, όμως με την βοήθεια των αδερφών του Eustace και Baldwin τους άλλαξε τα πρέκια και κράτησε τα εδάφη του.

Στο μεταξύ, όντας πιστός ακόλουθος του βασιλιά Henry, αυτός του έδωσε σαν δωράκι -μπόνους- ανταμοιβή το δουκάτο της Λωρένης, εν έτη 1087. Βέβαια παρά το ότι πλέον είχε όλη την γη που του αντιστοιχούσε, τα προγνωστικά ‘λέγαν πως δεν θα είχε ποτέ επιρροή στην Αυτοκρατορία. Έλα όμως που έσκασε το μπάχαλο της Πρώτης Σταυροφορίας και η τύχη του δικού μας έφεξε για ακόμα μία φορά.

To 1095 o Πάπας Urban II κήρυξε την Πρώτη Σταυροφορία, για να απελευθερώσει την Ιερουσαλήμ από τους “κακούς μουσουλμάνους” και να δώσει ένα χεράκι βοηθείας στους Βυζαντινούς που τον έπαιρναν άσχημα εκείνο τον καιρό, πάλι από τους “κακούς μουσουλμάνους”.

Σαν καλό κορόιδο, πατριώτης και πιστός υπηρέτης του Θεού εννοούσα – ο Godfrey πούλησε το μεγαλύτερο μέρος της γης του στους επισκόπους του Liege και του Verdum. Με τα λεφτά που μάζεψε, έφτιαξε έναν αρκετά ευυπόληπτο στρατό, πήρε μαζί του και τα αδέρφια του -αδελφική αλληλεγγύη all the way- και ξεκίνησαν όλοι χαρωπά να πάνε για θρησκευτικό τουρισμό και σφαγές στους Αγίους Τόπους.

Παράλληλα, άλλοι πιο υπολογίσιμοι ευγενείς έκαναν ακριβώς το ίδιο πράγμα. Ο πιο αρχιδάτος εξ αυτών ήταν ο Raymond του Saint Gilles. Όπως και να έχει, όλες αυτές οι όμορφες κομπανίες πήραν χωριστά τα πόδια και τα άτια τους, προς Ιερουσαλήμ πλευρά.

Ο Godfrey ξεκίνησε τον Αύγουστο του 1096 από την Λωρένη με στρατό περίπου 40.000 ατόμων και άρχισε να κατευθύνεται προς ανατολάς διασχίζοντας τον Δρόμο του Καρλομάγνου.

Μετά από κάποια σούσουρα στην Ουγγαρία, έφτασε έξω από την Κωνσταντινούπολη τον Νοέμβρη. Βλέπεις όπως προανέφερα, ο Πάπας τους είπε να πάνε και μια βόλτα από εκεί να βοηθήσουν τους έρμους τους Βυζαντινούς που τις έτρωγαν από τους Σελτζούκους Τούρκους. Το θέμα ήταν πως ο Αυτοκράτορας Αλέξιος τους ήθελε για να βγάλουν το φίδι από την τρύπα και να τον βοηθήσουν να επανακτήσει τις χαμένες του εκτάσεις.

Εν τέλει καθίσαν οι Σταυροφόροι, έκαναν κάτι ψιλό-χοντρό αλλαγούλες στον όρκο ώστε να τους βολεύει καλύτερα και του υποσχέθηκαν πως όταν εκπληρώσουν το “Ιερό τους Καθήκον” θα έρθουν να του δώσουν κάνα ψίχουλο βοηθείας.

Φύγαν από εκεί και μετά από πολύ ποδαρόδρομο, ελεύθερο camping, σφαγές και βιασμούς Τούρκων, έφτασαν στην Ιερουσαλήμ το 1099. Καθ’ όλη την διαδρομή ο ρόλος του Godfrey και του στρατού του ήταν περιορισμένος, αλλά στρατηγικά σημαντικός — έτσι λένε.

Πριν την Ιερουσαλήμ είχαν αρκετά τράβαλα στην Αντιόχεια, που τους έκαναν να φτάσουν σε σημείο να αναφωνήσουν το περίφημο “screw you guys, I’m going home!“. Βέβαια μετά τη ‘ρίξαν, πάτησαν και τον όρκο στον Αλέξιο και συνέχισαν ανενόχλητοι προς Αγίους Τόπους. Και εκεί στην Ιερουσαλήμ το άστρο του Godfrey έλαμψε επιτέλους! Γιούπι!

Ήταν αυτός που μπούκαρε πρώτος μαζί με τους παλίκαρους του στην πόλη – ζήτω! Ο Ελευθερωτής των Χριστιανών! Ο Σφαγέας των Άπιστων! Και αφού κανόνισαν τους “άπιστους” άρχισαν να παίζουν τα ηγετικά τους παιχνίδια.

Αρχικά ήταν να δοθούν τα ηνία και ο τίτλος του “Βασιλιά” στον Raymond αλλά αυτός δεν δέχτηκε, οπότε είπαν να τον δώσουν στον Godfrey που ήταν χρησιμότατος στο ντου. Τον τίτλο του βασιλιά δεν τον δέχτηκε ούτε ο Godfrey γιατί κατά τους χριστιανόκαυλους εκείνων των καιρών, ο μόνος Βασιλιάς της Ιερουσαλήμ ήταν ο Ιησούς Χρηστός. Πήρε τον τίτλο “Advocatus Sancti Sepulchri“, δηλαδή υπερασπιστής του Αγίου Τάφου.

Τον καιρό της βασιλείας του υπερασπίστηκε την πόλη από τους Φατιμίδες της Αιγύπτου και αντιτάχθηκε στον Αρχιεπίσκοπο της Ιερουσαλήμ Dagobert, που είχε συμμαχήσει με τον Tancred, έναν Νορμανδό ευγενή που επιβουλεύονταν την θέση του “βασιλιά”. Τελικά έγινε ο Tancred Πρίγκιπας της Γαλιλαίας και ηρέμησε. Ο Dagobert συνέχισε το βιολί του όμως, ακόμα και μετά τον θάνατο του Godfrey.

Βλέπεις, ο Godfrey δεν πρόλαβε να χαρεί την βασιλεία του για πολύ. Στις 18 Ιουλίου του 1100 έβγαλε φτερά και πέταξε προς τον Επουράνιο Πατέρα του. Η πιο δυνατή, κατά τους ιστορικούς εκδοχή τον θέλει να πεθαίνει από αρρώστια στην Ιερουσαλήμ. Οι λίγο πιο βαβούρικες και επισφαλείς εκδοχές τον θέλουν είτε πεθαίνει από βέλος σε μια μάχη στην πόλη Άκρα, είτε να πεθαίνει από αρρώστια στην Καισάρεια (οι κακές γλώσσες λένε ότι τον δηλητηρίασε ο Εμίρης) είτε πως πήγε από φαρμακωμένο μήλο. Διαλέγεις όποια σου αρέσει και παίρνεις.

Αυτά για τον Godfrey of Bouillon. Διάττοντας αστέρας μεν, αλλά η ιστορία φρόντισε να τον πασπαλίσει όσο μπορούσε με γκλίτερ. Μετά τον θάνατο του γράφτηκαν άπειρα επικά ποιήματα για την αφεντιά του, κατά καιρούς διάφοροι γραφιάδες αξιόλογοι (Δάντης) και μη (Dan Brown) τον έχωσαν κάπου στα έργα τους, ενώ θεωρείται εθνικός ήρωας στο Βέλγιο.

Τέλος είναι ένας από τους “Nine Worthies” δηλαδή ένας από τους 9 κυρίους που κατά τον Μεσαίωνα θεωρούνταν πρότυπα ανδρείας, τιμιότητας και του ιπποτικού ιδανικού — οι υπόλοιποι 8 ήταν ο Έκτορας, ο Μεγαλέξαντρος, ο Ιούλιος Καίσαρας, ο Δαυίδ, ο Ιησούς του Ναυή, ο Ιούδας ο Μακαβαίος, ο Βασιλιάς Αρθούρος και ο Καρλομάγνος. Εν ουσία “τρεις καλοί Ειδωλολάτρες, τρεις καλοί Εβραίοι και τρεις καλοί Χριστιανοί” να μην αδικήσουμε κανέναν