Το Μεξικό είναι ανεξάρτητο κράτος της Κεντρικής Αμερικής και το επίσημο όνομα του είναι Ηνωμένες Μεξικανικές Πολιτείες. Στα Βόρεια συνορεύει με τις ΗΠΑ , στα νότια με τη Γουατεμάλα και τη Μπελίζ, στα ανατολικά βρέχεται απ’ τον Ατλαντικό ωκεανό και στα δυτικά βρέχεται από τον Ειρηνικό ωκεανό. Η έκτασή του είναι 1.972.547 τετρ. χλμ. , ενώ ο πληθυσμός του περίπου 84.000.000 κάτοικοι.
Γενικά
Πρωτεύουσα είναι η πόλη του Μεξικού, που σήμερα έχει 18.700.000 κ. μαζί με τα περίχωρα.Είναι χτισμένη σε υψόμετρο 2300 μ. κοντά στο ηφαίστειο Ποποκατέπετλ. Άλλες πόλεις είναι η Γκουανταλαχάρα, η Μοντερέι, η Πουέμπλα, η Οιουτάντ Χουαρέζ, η Βέρα Κρουζ, το Ταμπίκο και το λιμάνι του Ακαπούλκο. Θρησκεία των Μεξικανών είναι η χριστιανική (καθολικοί). Επίσημη γλώσσα είναι τα ισπανικά και νόμισμα το πέσο. Το πολίτευμά του είναι Ομοσπονδιακή Προεδρική Δημοκρατία.
Ο πληθυσμός του αποτελείται κατά 29% από Ινδιάνους, ενώ τα 55% είναι μιγάδες και τα υπόλοιπα 15% είναι λευκοί και κρεολοί. Παρόλο που τα τελευταία χρόνια καταβάλλονται μεγάλες προσπάθειες για την εξάλειψη του αναλφαβητισμού, εξακολουθούν ακόμη τα 45% του πληθυσμού να είναι αγράμματοι. Το έδαφός του, αν εξαιρεθούν τα παράλια, αποτελείται από ένα τεράστιο οροπέδιο, που στο Βόρειο τμήμα του είναι τελείως ξερό και άγονο.
Αντίθετα, το Νότιο τμήμα του είναι εύφορο, έχει αρκετά ποτάμια, πολλές βροχές και πάνω από 25 ηφαιστειακούς κώνους, από τους οποίους οι πιο ψηλοί είναι ο Πίκο ντε Ορισάμπα με 5.700 μ. και το Ποποκατεπέλ με 5.452 μέτρα ύψος. Τα κυριότερα ποτάμια της χώρας είναι ο Ρίο Γκράντε, που αποτελεί και τα σύνορα με τις ΗΠΑ, ο παραπόταμός του ο Κόντσος, ο Λέρμα, ο Μπάλσας κλπ.Υπάρχουν ακόμη και μερικές λίμνες, από τις οποίες οι πιο σπουδαίες είναι η Τσαπάλα και η Μορέλια. Το κλίμα στα παράλια είναι υποτροπικό με πολύ θερμά και υγρά καλοκαίρια ενώ στο εσωτερικό είναι ηπειρωτικό. Βασικό όμως στοιχείο, για τη διαμόρφωση του κλίματος, είναι η απόσταση από τη θάλασσα και το υψόμετρο.
Η βλάστηση παρουσιάζει διαφορά στο Β. και στο Ν. τμήμα της χώρας. Στα Β. επικρατούν διάφορα είδη κάκτων, καθώς και άλλα είδη που έχουν προσαρμοστεί στις συνθήκες της ξηρασίας και των λίγων βροχών. Αντίθετα η βλάστηση στα παράλια, καθώς και στο Ν. τμήμα του οροπεδίου, είναι τελείως διαφορετική.
Στα χαμηλότερα επικρατεί κυρίως η σαβάνα, στα ψηλότερα επικρατούν τα αειθαλή και τα φυλλοβόλα, στα Ν και στα ΝΑ. τα τροπικά δάση, στην πλευρά του Ατλαντικού τα υγρά αειθαλή δάση και στην πλευρά του Ειρηνικού δάση από φυλλοβόλα δέντρα. Η πανίδα του αποτελείται από διάφορα τρωκτικά, στα ορεινά δάση υπάρχουν αρκούδες, πάνθηρες, πούμα, λίγκες, ελάφια, μυρμηγκοφάγοι κλπ. Στα νότια είναι δυνατό να συναντήσει κανείς πιθήκους, τάπιρους και ιαγουάρους.
Ανήκει στις πιο αναπτυγμένες χώρες της Λατινικής Αμερικής στη βιομηχανία. Παρόλα αυτά, ο χαρακτήρας και η δομή της οικονομίας του είναι τέτοια και σε τέτοιο επίπεδο που για τα ευρωπαϊκά πρότυπα θεωρείται υποανάπτυκτο και η γεωργία εξακολουθεί ν’ αποτελεί τη βασικότερη απασχόληση του πληθυσμού. Εδώ ας σημειωθεί ότι το Μεξικό το 1911, πρώτο στον κόσμο, εφάρμοσε τον αναδασμό της γης και την απαλλοτρίωση των τσιφλικιών.
Το βασικότερο και αντιπροσωπευτικότερο γεωργικό προϊόν του είναι το καλαμπόκι που πατρίδα του, όπως ξέρουμε, έχει το Μεξικό, όπου το καλλιεργούσαν οι Αζτέκοι χιλιάδες χρόνια πριν. Σήμερα υπάρχουν στο Μεξικό 4.000 ποικιλίες του. Άλλα βασικά προϊόντα είναι το σιτάρι, το ρύζι, το κριθάρι, το ζαχαροκάλαμο, οι πατάτες, τα εσπεριδοειδή, ο καφές, το κακάο.
Το κλίμα του επιτρέπει την καλλιέργεια μεγάλης ποικιλίας προϊόντων αρχίζοντας από τα αποκλειστικά τροπικά μέχρι εκείνα που ευδοκιμούν στα εύκρατα κλίματα. Ακόμη πρέπει ν’ αναφερθεί ότι στις ξηρές περιοχές καλλιεργείται ο αθάνατος για τις ίνες του που τις χρησιμοποιούν στην υφαντουργία.
Διαθέτει απέραντους βοσκότοπους, που 35% απ’ αυτούς μένουν ανεκμετάλλευτοι. Σήμερα εκτρέφονται σ’ αυτούς πάνω από 38.000.000 βοοειδή, 15.000.000 χοιρινά, μερικά εκατομμύρια αιγοπρόβατα και 4.000.000 άλογα. Παρόλη τη μεγάλη γεωργική του παραγωγή, ο αγροτικός πληθυσμός ζει κυριολεκτικά στη φτώχεια. Είναι απ τις πλουσιότερες χώρες σε ορυκτά.
Απ’ αυτά πολύ ελάχιστο μέρος επεξεργάζεται στο Μεξικό και ένα ακόμη μικρότερο εξορύσσεται από μεξικανικές εταιρείες. Το Μεξικό είναι η πρώτη χώρα στον κόσμο στην εξαγωγή αργύρου, πέμπτη στο χρυσό, δεύτερη στο χαλκό, μόλυβδο και ψευδάργυρο. Υπάρχουν ακόμη τεράστια κοιτάσματα κάρβουνου, τσίγκου, καδμίου, ενώ ακόμη εξορύσσονται βισμούθιο, ουράνιο, αντιμόνιο, σιδερομετάλλευμα, μολυβδαίνιο, υδράργυρος, πετρέλαιο και φυσικά αέρια.
Η βιομηχανία της χώρας, σε σχέση με τον ορυκτό πλούτο που υπάρχει, είναι πολύ λίγο αναπτυγμένη. Επικρατεί κυρίως η ελαφρά βιομηχανία, δηλαδή η υφαντουργία, η βιομηχανία τροφίμων, η υαλουργία και η βιομηχανία δερμάτινων ειδών. Τα τελευταία χρόνια άρχισε ν’ αναπτύσσεται η χαλυβουργία και μεταλλουργία καθώς και η βιομηχανία των μηχανοκατασκευών και η χημική βιομηχανία. Το μεγαλύτερο μέρος της βιομηχανίας βρίσκεται στα χέρια ξένων εταιρειών.
Είναι χώρα με πολύ παλιά ιστορία και με πολιτισμό, που έχει αναπτυχθεί, πριν ακόμη φτάσει ο Κολόμβος στην Αμερική. Η ιστορία του, πριν από την ισπανική κατοχή, δεν είναι πολύ γνωστή και παρουσιάζει κενά. Υπήρχαν δύο πολιτιστικά κέντρα, ένα στο βορρά, των Τολτέκων και ένα στο νότο, των Μάγια. Τα δύο βασίλεια διατηρούσαν μεταξύ τους καλές σχέσεις. Το βασίλειο όμως των Τολτέκων καταστράφηκε από τις επιδρομές των διάφορων φυλών από το βορρά και από τις δικές του εσωτερικές αντιθέσεις, γύρω στο 12ο – 13ο αιώνα.
Την ίδια εποχή εμφανίζεται και η φυλή των Αζτέκων, που ανήκαν στην ίδια φυλή με τους Τολτέκους. Στα 1519 αποβιβάστηκε στο Μεξικό ο Φερδινάνδος Κορτέζ, που εκμεταλλευόμενος τις αντιθέσεις των φυλών κατάκτησε για λογαριασμό της Ισπανίας το μεγαλύτερο μέρος του Μεξικού, προσηλυτίζοντας τους Μεξικανούς δια πυρός και σιδήρου και με την Ιερά Εξέταση στο χριστιανισμό. Σύμφωνα με κάποια υποτυπώδη απογραφή που έγινε, ο πληθυσμός στα 1670 – 1690 δεν ξεπερνούσε το 1 εκατομμύριο περίπου από τα 8-9 που υπήρχαν πριν 100 χρόνια.
Το 1810 ένας μιγάς ιερέας κήρυξε την επανάσταση εναντίον των Ισπανών, και στις 16 Σεπτεμβρίου του ίδιου χρόνου, το Μεξικό έγινε ανεξάρτητο κράτος, ενώ το 1821 ο τελευταίος Ισπανός διοικητής υπόγραψε το διάταγμα της ανεξαρτησίας του Μεξικού. Από το 1833 μέχρι το 1855 έγιναν διάφοροι πόλεμοι, κυρίως με τις ΗΠΑ, με αποτέλεσμα το Μεξικό να χάσει πολλά από τα εδάφη του.
Το 1864 ο γαλλικός στρατός καταλαμβάνει το Μεξικό για να απελευθερωθεί και πάλι 3 χρόνια αργότερα από το Χουαρέζ. Από τότε το Μεξικό εξακολουθεί να είναι ανεξάρτητο, παρόλο ότι πολλές φορές δέχτηκε διάφορες πιέσεις από τους γείτονές τους. Το Μεξικό ανάδειξε πολλούς λαϊκούς ηγέτες, όπως το Χουαρέζ, τον Πάντσο Βίλλα, τον Εμιλιάνο Ζαπάτα και άλλους.