Απορώ γιατί να μην το έχω αναφέρει ούτε μια φορά και να μην το έχω παρουσιάσει καν από την στιγμή που το κρατάω στα χέρια μου για να κρύψω το ένα μάτι μου. Όχι δεν είναι γιατί το έχω κρυφό καμάρι, αλλά γιατί πραγματικά ήθελα, τώρα που το σκέφτομαι, να ολοκληρώσω μια σειρά άρθρων που έχουν σχέση με επιφανείς μουσικούς, sequencers αλλά και την πολύ όμορφη τριλογία της ηλεκτρονικής μουσικής, για να έχω επιτέλους την ευχαρίστηση να ασχοληθώ με ένα πιο ελαφρύ θέμα όπως αυτό της παρουσίασης ενός εύκολου αλλά πολύ χρήσιμου controller για το Ableton και το Logic.
Όσο κι αν θέλω να μπω στο ψητό, “χωρίς πολλά πολλά” που λένε, θα συνεχίσω να φλυαρώ λίγο ακόμα λόγω του ότι θέλω να σας κρατήσω σε σασπένς (ε — γι’ αυτούς που δεν γνωρίζουν τίποτα για το μηχάνημα).
Παρ’ όλο που μοιάζει με παλέτα με “σκιές ματιών” όπως πολύ καλά είχα ακούσει και δεν θυμίζει κανένα όργανο, μπορώ να παραδεχτώ ότι κάνει πολύ καλά την δουλειά του. Αυτό μας φέρνει σε ένα θέμα που θα ήθελα να σταθώ λίγο. Στο θέμα του performance.
Performance και μουσικοί
Εδώ και αρκετά χρόνια, αφού -με πολύ απλά λόγια- βαρέθηκαν οι ακροατές να πηγαίνουν σε συναυλίες και να παρατηρούν έναν μουσικό μεν να παρουσιάζει την μουσική του που ήξερες ότι είναι γέννημα πολλών ωρών πειραματισμού μέσα σε στούντιο αλλά και σπίτι, από την άλλη τον έβλεπες να κάθεται επάνω από ένα laptop ξύνωντας τα τα μακριά του μούσια γιατί πολύ απλά το μόνο που μπορούσε να κάνει καθ’ όλη την διάρκεια της συναυλίας ήταν να πατάει το SPACE και άντε να τσεκάρει τα email του στην καλύτερη. Αν υπήρχε free wifi spot δηλαδή, μέσα στο μαγαζί.
Ο κόσμος το βαρέθηκε αυτό γιατί αν καθίσουμε και συγκρίνουμε το performance ενός black metal συγκροτήματος π.χ. με αυτό του κάθε μουσικού που παίζει electronica, θα καταλάβουμε πως οι μεν “ιδρώνουν” ενω οι δε τα ξύνουν και μάλιστα αρκετά συχνά. Όμως η μουσική έχει να κάνει και με την παρουσία και την παρουσίαση. Στην τελική, την ίδια μουσική μπορούμε να ακούσουμε και στο σπίτι. Γιατί να δώσουμε τα Χ€ για να δούμε έναν μουσικό να κάθεται όρθιος λες κάνει κάνει σκοπιά στον Έβρο;
Αυτό το πρόβλημα είχε αρχίσει να συζητιέται πριν μερικά χρόνια μεταξύ μουσικών. Το αστείο με το θέμα αυτό ήταν ότι το ίδιο πρόβλημα υπήρχε αρκετά χρόνια πριν και είχε βρεθεί λύση! Η λύση όμως ξεχάστηκε όταν άρχισε ο μουσικός να χρησιμοποιεί εκτενέστερα το laptop του ως εργαλείο live. Καλό το laptop, γιατί σου λύνει τα χέρια, αλλά μέσα σε λίγα χρόνια έκανε τον ακροατή να δυσανασχετεί…
Η λύση λοιπόν του προβλήματος, ήταν ένα step sequencer ή ένα drum machine. Μηχανήματα δηλαδή που απαιτούν από τον μουσικό το να ασχοληθεί μαζί τους κατά την διάρκεια ενός live. Το να δημιουργήσει μικρές παραλλαγές των κρουστών που θα βγαίναν από το drum machine και να έχει real time έλεγχο των παραμέτρων της μουσικής του. Αυτό βέβαια δεν είχε ξεχαστεί εντελώς από τους μουσικούς, απλώς είχε μπει σε δεύτερη μοίρα για κάποια χρόνια.
Επιστρέφοντας στον λόγο που γίνεται αυτό το άρθρο, και για να μην το κουράσουμε πολύ με το θέμα του performance, να πούμε πως έγινε μια επιστροφή των step sequencers και των drum machines μέσω controllers για live προγράμματα όπως το Ableton Live. Το πρώτο που παρουσιάστηκε και διαφημίστηκε εκτενέστερα λοιπόν, ήταν το Novation Launchpad και θα είναι το αστέρι της σημερινής βραδιάς. Ας δούμε όμως με τι έχουμε να κάνουμε και για πιο λόγο κάναμε αυτή την εισαγωγή περί performance.
Novation Launchpad
Για να μην μπερδευτούν αυτοί που δεν γνωρίζουν, να πω δυο λόγια για να δούμε ακριβώς το ποια είναι η σχέση μεταξύ Ableton Live και Novation Launchpad. Πρωτ’ απ’ όλα, στο Session View του Ableton θα δούμε πως υπάρχουν πολλά πολύχρωμα κουτάκια. Αυτά τα πολύχρωμα κουτάκια εμφανίζονται ως φωτεινά κουμπάκια στο launchpad και μπορούμε να τα ενεργοποιήσουμε από εκεί. Αυτό είναι η βασική αρχή και ιδέα πίσω από αυτόν τον controller. Αφήνουμε πέρα δηλαδή το laptop και το mouse σε μια συναυλία και ελέγχουμε τα πάντα μέσω controller. Εδώ είναι που κολλάει η προηγούμενη συζήτηση περί performance. Ο ακροατής αντιλαμβάνεται πως ο μουσικός ελέγχει εκείνη την στιγμή την μουσική του. Στην ουσία το βλέπει.
Από την στιγμή που ο μουσικός έχει στα χέρια του όλες τις loops του κομματιού του, μπορεί άνετα να δημιουργήσει διαφορετικές παραλλαγές του κομματιού ανάλογα με το κλίμα του χώρου. Με το mood θα λέγανε κάποιοι, των ακροατών.
Ας ξεκινήσουμε να βλέπουμε τώρα όλες τις λειτουργίες του εκτός βέβαια από τα 8 Χ 8 κουμπιά, που είπαμε τι κάνουν πριν λίγο.
Learn + view
Οι πρώτη και κύρια λειτουργία αυτών των δύο κουμπιών είναι να μετακινούν ένα νοητό πλαίσιο 8 Χ 8 μέσα στο Ableton Live ώστε να μπορούμε να ενεργοποιούμε loops που βρίσκονται κάτω από την πρωταρχική οκτάδα. Η μετακίνηση γίνεται επάνω και κάτω μόνο.
Page Buttons
Είναι αυτό που λέει και η λέξη, σελίδα. Μας μετακινεί το πλαίσιο που έχει οριστεί απο το launchpad στο Ableton, αριστερά και δεξιά.
Session
Είναι το κουμπί που μας εμφανίζει τον πίνακα που μπορούμε να ενεργοποιήσουμε μια loop στο Ableton μέσω launchpad.
User 1
Μας μεταφέρει σε ενα διαφορετικό περιβάλλον — διαφορετικό δηλαδή από αυτό του Session, κατά το οποίο μπορούμε να ορίσουμε εμείς την δράση του κάθε κουμπιού στο 8 X 8 πλαίσιο. Όπως π.χ. το να ελέγχουμε τα κρουστά στο κομμάτι, να το χρησιμοποιούμε ως drum machine ή ως ένα step sequencer.
User 2
Αν δεν μας έφτανε το user 1, έχουμε και το user 2 για να ορίσουμε μέσα απο το πρόγραμμα ακόμα πιο πολλούς αυτοματισμούς. Ιδιαίτερα χρηστικό σε advanced users.
Mixer
Εδω μας μεταφέρει σε έναν νέο πίνακα από τον οποίο, σε συνεργασία με τα κάθετα κουμπιά του launchpad, μπορούμε να ελέγξουμε όλες τις παραμέτρους που αφορούν το θέμα της μείξης. Έλεγχο σε Volume, Pan, Sends, Solo και Mute καναλιού. Ένας ακόμα λόγος δηλαδή για να μην πάρουμε τα χέρια μας πάνω απο το controller μια και με αυτό έχουμε τον απόλυτο έλεγχο.
Περισσότερος έλεγχος
Κλείνοντας το σημερινό άρθρο, ας δούμε έναν μουσικό που χρησιμοποιεί παραπάνω από ένα launchpad — μιας και αυτό γίνεται. Απ’ ο,τι γνωρίζω, μπορούν να συνδεθούν μέχρι και 6 διαφορετικά controllers, έτσι ώστε να έχουμε έναν ακόμα πιο πλήρη έλεγχο στην μουσικής μας.
