O πλανήτης έχει καλυφθεί με ένα εξαιρετικά λεπτό στρώμα οσμίου, εξ αιτίας των εξατμίσεων των καταλυτικών αυτοκινήτων, σύμφωνα με παγκόσμια έρευνα που έγινε για τα όμβρια ύδατα και δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nature.
Η ζήτηση για καταλυτικούς μετατροπείς έχει εξαπλώσει το όσμιο παγκοσμίως, κάτι που ομολογουμένως έχει προβληματίσει ιδιαίτερα τους οικολόγους που επί της ουσίας μένουν άπραγοι απέναντι σε αυτήν την λανθασμένη νοοτροπία στο χώρο των αυτοκινήτων.
Ακόμα δεν προκύπτουν λόγοι ανησυχίας επειδή η ποσότητα οσμίου είναι ελάχιστη, ορισμένοι επιστήμονες όμως ανησυχούν για τα αυξανόμενα επίπεδα μετάλλων της ομάδας του λευκόχρυσου και τονίζουν ότι θα χρειαστεί μια εκτενέστερη παρακολούθηση.
Οι επιστήμονες θεωρούν ότι ακόμα και αν δεν αποδειχθεί ότι υπάρχει πρόβλημα, οι μετρήσεις των επιπέδων των μετάλλων της ομάδας του λευκόχρυσου, θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως ανιχνευτές ρύπων για τη μελέτη περιβαλλοντικών διαδικασιών, όπως τα ωκεάνια ρεύματα.
Το όσμιο είναι ένα μεταλλικό χημικό στοιχείο που ανήκει στην ομάδα μετάλλων του λευκόχρυσου και είναι από τα σκληρότερα στοιχεία που βρίσκονται στη φύση. Έχει υψηλή τοξικότητα, είναι το πλέον δύστηκτο μέταλλο της ομάδας του και προσβάλλει τους πνεύμονες, το δέρμα και τους οφθαλμούς ακόμα και σε μικρές συγκεντρώσεις. Τα μέταλλα που βρίσκονται στην ομάδα του λευκόχρυσου είναι ο λευκόχρυσος, το παλλάδιο, το ιρίδιο, το ρόδιο, ρουθήνιο και όσμιο.
Από το 1970 τοποθετήθηκαν σε πολλά αυτοκίνητα καταλυτικοί μετατροπείς για να κρατήσουν τα οξείδια του αζώτου και το μονοξείδιο του άνθρακα μακριά από την ατμόσφαιρα. Οι καταλυτικοί μετατροπείς δημιούργησαν όμως, αυξημένη ζήτηση της πλατίνας, η οποία έχει τις δικές της περιβαλλοντικές επιπτώσεις.
Η τήξη της πλατίνας μπορεί να απελευθερώσει στην ατμόσφαιρα μέταλλα όπως το όσμιο. Τα μέταλλα της ομάδας του λευκόχρυσου απελευθερώνονται στη ατμόσφαιρα από τους καταλυτικούς μετατροπείς κατά τη διάρκεια της οδήγησης.
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, τα εν λόγω μέταλλα μπορούν να διαλυθούν στο νερό και να απορροφηθούν πιο εύκολα από ότι είχε εκτιμηθεί στο παρελθόν, από τα φυτά, τα ζώα και το έδαφος.
Ο Clare Wiseman, συντονιστής του προγράμματος Υγείας και Περιβάλλοντος στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο εκφράζει τις ανησυχίες του καθώς έχουν βρεθεί ίχνη των συναφών μετάλλων σε πάγους στη Γροιλανδία από τη δεκαετία του 1990, σε επίπεδα έως και 120 φορές υψηλότερα από ότι ήταν 7000 χρόνια πριν.
Μια άλλη ομάδα επιστημόνων από δείγματα χιονιού και όμβριων υδάτων που συνέλεξε στις ΗΠΑ, Ινδία, Ολλανδία και Ανταρκτική, εντόπισε μικρές συγκεντρώσεις οσμίου.
Οι μικρές συγκεντρώσεις οσμίου που βρέθηκαν δημιουργούν ερωτηματικά στους επιστήμονες αφού το περιβαλλοντικό όσμιο δεν έχει μελετηθεί μέχρι στιγμής και θα πρέπει να αναπτυχθούν καινούργιες τεχνικές για τη μέτρησή του.
Για να προσδιοριστεί η πηγή του εν λόγω στοιχείου, οι ερευνητές εξέτασαν τη σχέση των διαφόρων ισοτόπων ή το ατομικό βάρος του οσμίου στα δείγματα που συνέλεξαν. Τα ευρήματα τους έδειξαν ότι προέρχονται από τα καυσαέρια των αυτοκινήτων, την κοσμική σκόνη, και ίσως από τις εκρήξεις ηφαιστείων.
Εν τούτοις εκείνο το στοιχείο που πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψιν από τους κυβερνητικούς φορείς είναι να αυστηροποιηθεί περαιτέρω η νομοθεσία για τα οχήματα που φέρουν αυτούς τους μετατροπείς, διαμέσου επιπλέον φορολογίας, ούτως ώστε να είναι ασύμφορο για τον ασυνείδητο πολίτη που επιμένει να κυκλοφορεί με το ρυπογόνο αυτοκίνητο στους δρόμους.