Ο «χάρτης» των οικονομιών που απειλούν με νέο subprime τη Γηραιά Ηπειρο.
Πάνω από 3% ενδέχεται να συρρικνωθεί το ΑΕΠ της Ευρωζώνης, φέτος, σύμφωνα με τις τελευταίες προβλέψεις των αναλυτών της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Οι εξαγωγές προς τις ΗΠΑ υποχωρούν με διψήφιο ρυθμό και η εγχώρια ζήτηση για επενδύσεις και κατανάλωση κινείται, επίσης, σε χαμηλότερα επίπεδα από τα περσινά. Λογικό είναι, σε ένα τέτοιο κλίμα, η «βιομηχανική βάση» της Ευρώπης να δεινοπαθεί.
Και η βιομηχανική βάση βρίσκεται στα ανατολικά της Ευρωζώνης, εκεί όπου την τελευταία δεκαετία «μετακόμισαν» πολλές βιομηχανίες από τη Γαλλία, τη Γερμανία και τις άλλες μεγάλες δυτικοευρωπαϊκές οικονομίες.
Στην Ανατολική Ευρώπη οι ρυθμοί ανάπτυξης «προσγειώνονται» απότομα όπου δεν έχουν ήδη περάσει στο κόκκινο. Η διολίσθηση στην ύφεση πλήττει άμεσα το εισόδημα των νοικοκυριών που μόλις τα τελευταία χρόνια ένιωσαν να «στέκονται στα πόδια τους», ολοκληρώνοντας τη μετάβαση από τη σταλινική οικονομία του παρελθόντος. Πολλά από αυτά είχαν ήδη εμπλακεί στο γνώριμο, για τους δυτικούς, «γαϊτανάκι» του τραπεζικού δανεισμού και σήμερα αδυνατούν να αποπληρώσουν τα χρέη τους.
Οι τράπεζες (παραρτήματα δυτικών στην πλειονότητά τους) αναγκάζονται να διαγράφουν όλο και μεγαλύτερες αξίες από τα χαρτοφυλάκιά τους, σε μια περίοδο που έτσι κι αλλιώς δυσκολεύονται να ενισχύσουν την ρευστότητά τους.
Οι δυτικοί επενδυτές, προσπαθώντας να «κλείσουν τρύπες» στα δικά τους χαρτοφυλάκια, αποσύρουν κεφάλαια, βυθίζοντας τις τιμές στα χρηματιστήρια και ασκώντας πιέσεις στα νομίσματα των ανατολικών οικονομιών.
Ομόλογα – σκουπίδια
Η κατάσταση επιδεινώνεται από τις υποβαθμίσεις της πιστοληπτικής ικανότητας των οικονομιών της Ανατολικής Ευρώπης. Ηδη τα ομόλογα Ρουμανίας και Λετονίας αξιολογούνται ως «σκουπίδια» (junk) από τους αρμόδιους διεθνείς οίκους. Οι πιέσεις προς τις δυτικές κυβερνήσεις για ένα «γενναίο» πακέτο διάσωσης γίνονται όλο και εντονότερες αλλά τα αποτελέσματα είναι, προς το παρόν, πενιχρά.
Η υπόσχεση τριών μεγάλων επενδυτικών τραπεζών (Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανοικοδόμησης και Ανάπτυξης και Παγκόσμια Τράπεζα) για χορήγηση ρευστότητας 25 δισεκατομμύρια ευρώ προσφέρει μόνο μια σύντομη ανάσα. Στην πραγματικότητα η Ανατολική Ευρώπη έχει ανάγκη το δικό της «πακέτο Μάρσαλ» αλλά στις δυτικές πρωτεύουσες της ηπείρου έχουν αποφασίσει να? πρωτοτυπήσουν στη διαχείριση αυτής της κρίσης, αντιμετωπίζοντάς την με πολιτικές λιτότητας!
Η Ανατολική Ευρώπη αποτελεί εδώ και μερικές εβδομάδες τον μεγάλο πονοκέφαλο των ισχυρών οικονομιών της Ε.Ε. Η έλλειψη ρευστότητας στις διεθνείς αγορές έχει επιβαρύνει το κόστος δανεισμού των ασθενέστερων οικονομιών και η υποχώρηση της ζήτησης διεθνώς πλήττει τις εξαγωγές τους.
Μεγάλο φόβο δε, αποτελεί, το ενδεχόμενο κερδοσκοπικών επιθέσεων σε κάποιο από τα νομίσματα, που θα μπορούσε να πυροδοτήσει μια κρίση αντίστοιχη εκείνης στην Ασία προ δεκαετίας. Η Ευρώπη έχει το δικό της.. sub-prime.
