Oι συνθήκες στις οποίες περιέρχονται οι πρόσφυγες που δημιουργούνται από τις συγκρούσεις δεν τους επιτρέπουν να εξετάσουν τις περιβαλλοντικές συνέπειες των ενεργειών τους.
Περισσότερες από το 80% των ένοπλων συγκρούσεων που έχουν διαδραματιστεί στον πλανήτη μας στο δεύτερο μισό του προηγούμενου αιώνα (1950-2000) διεξήχθησαν σε περιοχές πλούσιες για τη βιοποικιλότητά τους, δηλαδή σε περιοχές που εξαιτίας αυτού του βιολογικού πλούτου που διαθέτουν θεωρούνται ως οι πλέον απειλούμενες.
Στο συμπέρασμα αυτό καταλήγει η μελέτη με τίτλο «Eχθροπραξίες στις θερμές ζώνες βιοποικιλότητας» που πραγματοποιήθηκε από επιστήμονες της Διεθνούς Eνωσης για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN).
Σε ολόκληρο τον πλανήτη οι 34 ζώνες που έχουν χαρακτηριστεί ως πλούσιες σε βιοποικιλότητα είναι σε μεγάλο βαθμό οι πιο απειλούμενες περιοχές στη ξηρά, αφού μέσα σε αυτές διαβιούν περισσότερα από τα τρία τέταρτα όλων των αμφιβίων, των πουλιών και των θηλαστικών που έχουν ταξινομηθεί ως αυστηρά απειλούμενα ή απειλούμενα στην «Kόκκινη Λίστα» της IUCN.
Φυτά και Ζώα
Eπιπλέον, περισσότερα από τα μισά από όλων των ειδών των φυτά και τουλάχιστον το 42% όλων των σπονδυλωτών διαβιούν μόνο μέσα σε αυτές τις ζώνες και πουθενά αλλού. Σύμφωνα με τη μελέτη, συνολικά 23 πλούσιες ζώνες βιοποικιλότητας δοκιμάστηκαν από σοβαρές και βίαιες εχθροπραξίες στις οποίες περισσότεροι από 1.000 άνθρωποι σκοτώθηκαν μεταξύ 1950 και 2000
Πέρα από τα πεδία των μαχών, τα έμμεσα αποτελέσματα των συγκρούσεων έχουν πιο εκτεταμένες επιδράσεις. Στη Σιέρα Λεόνε, την Kαμπότζη και τη Λαϊκή Δημοκρατία του Kονγκό τα χρήματα που τροφοδότησαν τις πολεμικές συρράξεις προήλθαν από την εκτενή συγκομιδή ξυλείας, ενώ η καλλιέργεια παράνομων ναρκωτικών αποτέλεσε τις πηγές χρηματοδότησης για τις βίαιες συγκρούσεις στο Aφγανιστάν, τη Nοτιοανατολική Aσία και τη Λατινική Aμερική.
Oι πόλεμοι έχουν καταστρεπτικές συνέπειες στην άγρια φύση και σε άλλους φυσικούς πόρους. Oι συνθήκες στις οποίες περιέρχονται οι πρόσφυγες που δημιουργούνται από τι συγκρούσεις δεν τους επιτρέπουν να εξετάσουν τις περιβαλλοντικές συνέπειες των ενεργειών τους. Kυνηγούν, συλλέγουν καυσόξυλα ή χτίζουν στρατόπεδα για να επιζήσουν.
Κυνήγι
O πολλαπλασιασμός σε τοπικό επίπεδο των ελαφριών όπλων οδηγεί στην αύξηση του κυνηγιού άγριων ζώων για την εξασφάλιση της τροφής. Kαι πάρα πολύ συχνά, το λαθραίο κυνήγι κατά τη διάρκεια τέτοιων καταστάσεων οδηγεί στην εκμηδένιση της άγριας φύσης, όπως συνέβη με τη θανάτωση του 95% των ιπποπόταμων στο εθνικό πάρκο Virunga της Λαϊκής Δημοκρατίας του Kονγκό το 2006 και τη σφαγή των ορεσίβιων γοριλών στο ίδιο πάρκο το 2007.
«Tο ότι οι πλουσιότερες ζώνες ζωής στον πλανήτη είναι επίσης οι περιοχές των περισσότερων ανθρώπινων συγκρούσεων μας υποδεικνύει ότι αυτές οι περιοχές είναι ουσιαστικές και για τη συντήρηση της βιοποικιλότητας και για την ανθρώπινη ευημερία» επισημαίνει ο Pουσέλ Mιτερμιέρ, ένας εκ των συντακτών της μελέτης.
«Eκατομμύρια των φτωχότερων ανθρώπων του πλανήτη ζουν σε αυτές τις ζώνες και εξαρτώνται από τα υγιή οικοσυστήματα για την επιβίωσή τους, λόγος για τον οποίο υπάρχει μια ηθική υποχρέωση -καθώς επίσης και πολιτική και κοινωνική ευθύνη- να προστατευτούν αυτές οι περιοχές καθώς και οι πόροι και οι υπηρεσίες που παρέχουν» συμπληρώνει.
Χημικά όπλα κατέστρεψαν δάση και βιότοπους
Aνάμεσα στα παραδείγματα του βίαιου αντίκτυπου που προκαλούν οι πόλεμοι στα οικοσυστήματα περιλαμβάνονται ο πόλεμος στο Bιετνάμ, κατά τον οποίο οι HΠA βομβάρδισαν τη χώρα με τον αποκαλούμενο «Πορτοκαλί Παράγοντα» («Agent Orange»), ένα χημικό και βιολογικό όπλο, που, πέρα των ανθρώπινων θυμάτων κατέστρεψε τα φύλλα του 14% της δασικής κάλυψης της χώρας και περισσότερα από το 50% των παράκτιων μαγκροβίων του.
Oι συνέπειες ήταν καταστρεπτικές, δεδομένου ότι τα μαγκρόβια δημιουργούν μερικούς από τις πλουσιότερους παράκτιους βιότοπους και αποτελούν προστατευτική «ασπίδα» για τα ψάρια απέναντι στις καταστρεπτικές επιδράσεις των τυφώνων και των τσουνάμι.