Πριν κάποια χρόνια η ταινία γερμανικής παραγωγής κέρδισε το όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας. Το Texnologia.Net εξηγεί πως κέρδισε και αυτή τη μάχη.
Τι σημαίνει καλό ή κακό έργο; Τι είναι αυτό που ξεχωρίζει τα αριστουργήματα; Ο ορισμός (μου) είναι ο εξής: Όσες περισσότερες ώρες ανάλυσης, σκέψης και συζήτησης ακολουθήσουν τα ανοιχτά φώτα της σκοτεινής αίθουσας, τόσο καλύτερη η ταινία…
Ποια είναι η άποψη μου για τη “Οι Ζωές των Άλλων”; Μια βδομάδα αφού την είδα (ακριβώς μια βδομάδα πριν πάρει το Όσκαρ “Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας”, δηλαδή), ζήτησα να γράψω το παρακάτω κείμενο για ένα εξαιρετικό έργο, που σε βάζει σε σκέψεις.
Τα box office και τα λοιπά νούμερα πάνε περίπατο όταν μιλάμε (ή καλύτερα… μιλάνε, γιατί κατά τα αλλά είμαι παντελώς άσχετος), για τέχνη. Οι “Ζωές των άλλων” είναι μια διαφορετική ταινία κι αυτό δεν έχει να κάνει με τη χώρα προέλευσης (Γερμανία), αλλά το μεστό σενάριο, την φρέσκια ματιά του σκηνοθέτη (πρόκειται άλλωστε για το ντεμπούτο του Φλόριαν Χένκελ Φον Ντονερσμάρκ) και φυσικά την εξαιρετική ιστορία, που διαδραματίζεται σε “ταλαιπωρημένη” εποχή, την σοσιαλιστική Ανατολική Γερμανία του 1984.
Η επιτυχία του έχει δεν έχει να κάνει μόνο με την ερμηνεία, τη φωτογραφία ή το “κλίμα” μιας εποχής, που τουλάχιστον στα άτομα της γενίας μου (20-30) προκαλεί ενδιαφέρον.
Ήμουν παιδί όταν έπεσε το Τοίχος του Βερολίνου ή όταν ο Τσαουσέσκου εκτελέστηκε στο Βουκουρέστι. Δεν γνώρισα ποτέ Δικτατορία, “Ψυχρό Πόλεμο”, Δεκεμβριανά. Ευτυχώς… (ή δυστυχώς για άλλους). Και εκείνο το βράδυ στο “Άστυ” βίωσα αυτή την “σκοτεινή εποχή” μέσα από τις… ζωές των άλλων:
Του συγγραφέα Georg Dreymann (Sebastian Koch), που αποφασίζει να βγει από τη βόλεψη του και να παλέψει με το “θηρίο” της Στάζι, την ερωμένη του ηθοποιό Christa-Marie (Martina Gedeck), τον τυπικό πράκτορα Gerd Wiesler (Ulrich Mühe), ή τον διαπλεκόμενο Υπουργό (Ulrich Tukur).
Το θέμα και κατά τη γνώμη μου η επιτυχία της ταινίας έχει να κάνει με τους άλλους προβληματισμούς που επιβάλλονται κι οι οποίοι “ντύνονται” γύρω από την καθημερινότητα, τις φιλοδοξίες ή τη μάχη απέναντι στο κρατικό θεριό.
Οι ήρωες ισορροπούν σε ένα τεντωμένο σχοινί, ακροβατώντας μεταξύ του καλού και του κακού. Ο συγγραφέας αποφασίζει να γίνει… ήρωας περνώντας στην αντεπίθεση, η σύντροφος του βάζει την καριέρα της πάνω από τον έρωτα, ο πράκτορας υποκύπτει στη θέα και στο άκουσμα ενός μεγάλου έρωτα και νικημένος από την αποξηραμένη προσωπική του ζωή κάνει τη δική του επανάσταση.
Οι πράκτορες της Στάζι ξεφεύγουν από την έννοια “Καθεστώς”. Το σκληρό πρόσωπο του ανακριτή, διαδέχεται αυτό του ανθρώπου. Κι ο τελευταίος πέφτει πάντα θύμα του έρωτα…
Μια διαφορετική ταινία
Έμαθα για τη ζωή των άλλων από τα περιοδικά. Ολόκληρα θέματα για το έργο που έσπασε τα κοντέρ (σ.σ το “Άστυ” θα συνεχίσει την προβολή του ως το καλοκαίρι), για τις ουρές στην πλατεία Κοραή και τον κριτικό κινηματογράφου που απολογήθηκε… δημόσια για την αρχική του άποψη.
Και καμιά φορά ο χειρότερος σύμβουλος για να κρίνεις μια ταινία είναι οι υψηλές προσδοκίες. Οι… άλλοι κι οι ζωές του, όμως, κέρδισαν κι αυτή τη μάχη. Νίκησαν, όπως κι ο κακός που έγινε καλός, όπως ο μαχητής που δικαιώθηκε, όπως η καλή ταινία που τελικά πήρε το Όσκαρ. Γιατί εκεί εν αντιθέσει με το πανί στο οποίο κερδίζουν πάντα οι καλοί, συνήθως θριαμβεύουν οι “κακές” ταινίες.
Δείτε παρακάτω το τρέιλερ της ταινίας.