Σε κριτικές μελέτες για τα προβλήματα του εκπαιδευτικού συστήματος στην Ελλάδα αναφέρονται μια σειρά από παράγοντες που έχουν επηρεάσει τη φυσιογνωμία και το χαρακτήρα της εκπαιδευτικής πολιτικής, που διαχρονικά έχει ασκηθεί από την μεταπολίτευση μέχρι τώρα στη χώρα μας.
Οι παράγοντες αυτοί έχουν άμεση σχέση με: Τις εκάστοτε ηγεσίες του υπουργείου Παιδείας με τη συνδρομή ποικίλων συμβούλων και συνεργατών. Τις παρεμβάσεις και τη δυναμική των συνδικαλιστικών εκπαιδευτικών οργανώσεων. Τις προτάσεις και τις διεκδικήσεις για θέματα εκπαίδευσης κοινωνικών φορέων, βλέπε τοπική αυτοδιοίκηση, σύλλογοι γονέων. Τις εσωτερικές διεργασίες και ζυμώσεις στο εσωτερικό των πολιτικών κομμάτων. Την ευρύτερη κοινωνική διάσταση της εκπαίδευσης, που επιτρέπει να εμπλέκονται διάφορες κοινωνικές ομάδες στα θέματα της εκπαίδευσης ποικιλοτρόπως.
Από τους παραπάνω παράγοντες είναι αλήθεια ότι ελάχιστα έχει διερευνηθεί η συμβολή των κομμάτων στο σχεδιασμό και διαμόρφωση της εκπαιδευτικής πολιτικής στη χώρα μας. Το γεγονός αυτό, κατά τη γνώμη μας, οφείλεται σε μια σειρά από λόγους που συνδέονται με τον συγκυριακό και επιφανειακό χαρακτήρα παραγωγής πολιτικού λόγου των κομμάτων για θέματα παιδείας, στα γραφειοκρατικά χαρακτηριστικά της εσωτερικής τους οργάνωσης, την απόστασή τους και την αδυναμία πολιτικής ανατροφοδότησης από την κοινωνία, καθώς επίσης και τις δυσχέρειες άντλησης πληροφοριακού υλικού και πηγών που έχουν σχέση με εσωκομματικές ζυμώσεις.
Στην πραγματικότητα τα κόμματα στη χώρα μας διαμορφώνουν θέσεις για θέματα παιδείας λαμβάνοντας υπόψη κυρίως απόψεις και προβληματισμούς που απηχούν τις αντιλήψεις των συνδικαλιστικών παρατάξεων της επιρροής τους. Από την άλλη πλευρά υποστηρίζεται και ενισχύεται διαρκώς η άποψη ότι τα πολιτικά κόμματα δεν θα πρέπει να εμπλέκονται στα θέματα της εκπαιδευτικής πολιτικής. Οι θιασώτες της παραπάνω άποψης εκτιμούν ότι το έργο αυτό θα πρέπει να ανήκει αποκλειστικά σε καταξιωμένους τεχνοκράτες και ειδικούς επιστήμονες ευρύτερης αποδοχής.
Ανάλογη αντίληψη όμως δε συναντά κανείς στα κόμματα των χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης (Γερμανία, Ισπανία, Ιταλία κλπ) όπου τα κυβερνητικά προγράμματα προκύπτουν ύστερα από εξαντλητική εσωτερική συζήτηση, που αναγνωρίζει το σημαντικό θεσμικό ρόλο και τη συμβολή των κομμάτων στην πολιτική ζωή κάθε χώρας. Στη χώρα μας δυστυχώς η εσωκομματική ζωή κινείται σε φτωχά και αποσπασματικά πλαίσια διαλόγου και για αυτό το λόγο σημειώνεται μια διαρκώς αυξανόμενη απομάκρυνση των πολιτών από τα κόμματα.
Με βάση όλα τα παραπάνω, στη σημερινή εποχή, είναι χρήσιμο και αναγκαίο τα κόμματα να μετασχηματιστούν σε θεσμούς πολιτικής παιδείας έτσι ώστε πραγματικά να μπορούν να είναι ανοιχτά στα σύγχρονα ρεύματα και να επηρεάζουν καταλυτικά τις εξελίξεις.
Εάν όμως από την άλλη συνεχιστεί αυτή η απαράδεκτη αδιαφορία για τον τομέα της εκπαίδευσης, τόσο από τα κόμματα, όσο και από τους πολιτικούς της χώρας μας, με έμμεσο ή άμεσο τρόπο, τότε ενδέχεται τα τελικά θύματα να είναι πρωτίστως και μόνο τα παιδιά που προσπαθούν ανιδιοτελώς να μορφωθούν και δεν αντιλαμβάνονται πώς κάποιοι παρτάκηδες υπονομεύουν την παιδεία της χώρας, βάζοντας το προσωπικό τους συμφέρον πάνω από όλα.
Επίσης μία άλλη πολύ σημαντική παράμετρος είναι ότι για να χτιστεί ένα υγιές εκπαιδευτικό σύστημα απαιτείται προσπάθεια πολλών ετών έως και δεκαετιών, αλλά από την άλλη πλευρά για να καταστραφεί χρειάζεται απλα μία στιγμή, και αυτή μπορεί να επέλθει από τους συνήθεις υπόπτους που δεν είναι άλλοι, από τους κακομαθημένους βουλευτές και πολιτικούς που δεν νοιάζονται πραγματικά για το κοινό συμφέρον της πατρίδας, παρά μόνο για την ιδιοτέλεια τους.
