Τώρα που ο καιρός έχει γίνει καλοκαιρινός, όλες οι μουσικές δραστηριότητες πλην μερικών έχουν μεταφερθεί σε εξωτερικούς χώρους. Όλα τα club γίνονται θερινά και όλοι οι φαν των συγκροτημάτων έχουν μεταφερθεί σε χώρους που μπορούν να ρίξουν πολύ εύκολα ένα μπουκάλι νερό στο κεφάλι τους, χωρίς να τους παρεξηγήσει κάποιος. Μικρά ή μεγάλα ηχοσυστήματα στην υπηρεσία του ηχολήπτη και στην διάθεση των ακροατών.
Αυτό που θα δούμε σήμερα είναι η τεχνική της ηχογράφησης συναυλιών. Βασικά, η ηχογράφηση γίνεται με διάφορους τρόπους και τεχνικές. Αυτό που χρειάζεται είναι ένα… συγκρότημα, μια κονσόλα και ένας ενδιαφερόμενος ηχολήπτης. Μπορούμε να καταφέρουμε μια ηχογράφηση συγκροτήματος με τον εύκολο τρόπο: να πάμε στο κέντρο του χώρου, δηλαδή, που θα ακούγεται καλύτερα ο ήχος της μπάντας και να πατήσουμε REC μέσα από ένα φορητό recorder, ή να διαβάσουμε τα παρακάτω και να επιλέξουμε ποιος τρόπος μας αρμόζει καλύτερα.
Ακολουθεί, λοιπόν, ένας κατάλογος από μηχανήματα και τεχνικές. Εμείς θα δούμε ποιος συνδυασμός είναι πιο χρήσιμος στον χώρο που είμαστε. Από ‘κει και πέρα, το μόνο που μας μένει είναι να ηχογραφήσουμε και μετά να επεξεργαστούμε ανάλογα το αποτέλεσμά μας.
Κάρτα ήχου και laptop
Εδώ είναι που θα πρέπει να γίνουμε πληθωρικοί, όσον αφορά την ποιότητα των μηχανημάτων που θα χρησιμοποιήσουμε. Θα πρέπει σίγουρα να έχουμε έναν υπολογιστή που γνωρίζουμε ότι δεν θα κάνει κάποια επανεκκίνηση λόγο υπερθέρμανσης, που δεν θα μας δώσει blue screen ή θα κολλήσει ή θα μας αφήσει γενικώς στα κρύα του λουτρού. Ένα Mac είναι σίγουρη λύση, μιας και η αρχιτεκτονική του λειτουργικού του δίνει περισσότερους πόρους για τέτοιες διεργασίες και έτσι είμαστε σ’ αυτό τον τομέα ήσυχοι. Πάνω από 4 GB (καλύτερα 8 GB) σίγουρα θα πρέπει να υπάρχουν σε RAM και τουλάχιστον διπλός επεξεργαστής για να μην βρεθούμε προ εκπλήξεως.
Όσον αφορά την κάρτα ήχου, θα πρέπει να έχουμε επιλέξει μια με τουλάχιστον 8 εισόδους — και αν έχουμε την δυνατότητα για κάρτα επέκτασης με άλλες 8 εισόδους, τότε έχουμε καλυφθεί εντελώς σε αυτό τον τομέα. Όπως καταλαβαίνετε, αν μπορέσουμε και έχουμε στην διάθεση μας μια είσοδο ανά μουσικό όργανο, τότε θα έχουμε μια ολοκληρωμένη ηχογράφηση. Για άλλες λύσεις, θα δούμε πιο κάτω τις εξόδους της κάρτας ήχου και ανάλογα θα πράξουμε.
Αν οι είσοδοι είναι παραπάνω από 16 και είμαστε αναγκασμένοι να τις ηχογραφήσουμε όλες, τότε η μοναδική λύση είναι οι multitrack recorders.
Multitrack recorder (πολυκαναλικοί εγγραφείς)
Εδώ έχουμε να κάνουμε με hardware και hardware εστί… ποιότητα. Αν έχουμε ένα μηχάνημα με 32 εισόδους τότε δεν φοβούμαστε τίποτα και μπορούμε πραγματικά να ηχογραφήσουμε ακόμα και τα πιο απαιτητικά συγκροτήματα, όσο μεγάλα και αν είναι σε αριθμό μελών.
Υπάρχουν αρκετές εταιρίες που ειδικεύονται σε αυτό το θέμα — με μία από αυτές να τη ξεχωρίζω: την TASCAM και τα πολύ γνωστά της multitrack. Η χρήση είναι αρκετά εύκολη, μιας και το μόνο που χρειάζεται είναι να συνδέσουμε τις εξόδους μας στην είσοδο του μηχανήματος, να κάνουμε ένα test για να δούμε αν κάνει peak κάποιο από τα κανάλια και μετά είμαστε έτοιμοι να ξεκινήσουμε την ηχογράφηση. Αυτά τα μηχανήματα έχουν κάποιο σκληρό δίσκο στο εσωτερικό τους ή κάποιο άλλο μέσο αποθήκευσης που μετά μπορεί να χρησιμοποιηθεί από software sequencer.
Κονσόλα
Άπαξ και έχουμε τον εξοπλισμό, το μόνο που μπορεί να μας σταματήσει από μια άριστη ηχογράφηση είναι η ίδια η κονσόλα του χώρου. Το καλύτερο είναι να έχει direct out σε κάθε κανάλι, έτσι ώστε να μπορέσουμε να λαμβάνουμε ένα ένα τα σήματα από την κονσόλα κατ’ ευθείαν στο μέσο ηχογράφησης μας.
Αν δεν υπάρχει direct out, τότε το αμέσως καλύτερο που μπορούμε να κάνουμε είναι να χρησιμοποιήσουμε τις group out εξόδους της κονσόλας μας, για να καταφέρουμε όσο γίνεται καλύτερο αποτέλεσμα. Θα πρέπει να ομαδοποιήσουμε όργανα του συγκροτήματος και αυτά να τα μεταφέρουμε στην κάρτα ήχου μας ή τον εξωτερικό εγγραφέα. Μια κλασική ιδέα είναι να γκρουπάρουμε στην πρώτη ομάδα όλα τα κρουστά, σε μια άλλη ομάδα κιθάρες και μπάσα, σε μια τρίτη φωνές κτλ.
Αν ακόμα και τώρα δεν υπάρχει δυνατότητα για group out, τότε μας έχει μείνει η λύση του master out, μόνο που εκεί το μόνο που μπορούμε να πάρουμε είναι το στερεοφωνικό αποτέλεσμα όλης της συναυλίας. Το edit σε αυτές τις περιπτώσεις είναι σχεδόν αδύνατο, και δύσκολα θα καταφέρουμε ένα αποτέλεσμα που θα θεωρηθεί καλό προς ακρόαση.
Recorders
Αυτή είναι η πιο απλή λύση και δεν συνιστάται για κανένα λόγο, εκτός αν θέλουμε απλά να ηχογραφήσουμε το αγαπημένο μας συγκρότημα και να διαθέσουμε, στην καλύτερη, το αποτέλεσμα προς το κοινό ως bootleg ηχογράφηση. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να κάτσουμε σε σημείο στην συναυλία που όλα τα όργανα θα ακούγονται σε ικανοποιητικό επίπεδο, εννοώντας πως θα ακούγονται όλα σε καλές εντάσεις, να πατήσουμε το rec από τον recorder μας και να περιμένουμε να τελειώσει η συναυλία.
Editing
Για κάποιους το καλύτερο μέρος είναι η ηχογράφηση. Κατ’ εμέ είναι το editing. Υπάρχουν τόσοι τρόποι για να μετατρέψεις μια μέτρια ηχογραφημένη συναυλία σε ένα ευχάριστο αποτέλεσμα, που μόνο ένας μάστορας του είδους μπορεί να το καταφέρει. Αυτό θα το δούμε σε ένα άλλο άρθρο όμως.