Στο «κόκκινο» ανεβαίνει ο υδράργυρος τους καλοκαιρινούς μήνες και σε συνδυασμό με την υγρασία και τους ρύπους, κάνει την ατμόσφαιρα αποπνικτική κυρίως για τους κατοίκους των πόλεων.
Μια διαταραχή που παρατηρείται κατά κόρον τους καλοκαιρινούς μήνες είναι η θερμοπληξία. Πρόκειται για μια διαταραχή του ανθρώπινου οργανισμού, που εμφανίζεται όταν η θερμοκρασία του περιβάλλοντος είναι πολύ υψηλή και η σχετική υγρασία της ατμόσφαιρας πάνω από 70%, γεγονός που δυσκολεύει και εμποδίζει την εξάτμιση του ιδρώτα και την αποβολή θερμότητας από το σώμα.
Τα πρώτα συμπτώματα μπορεί να είναι δυνατός πονοκέφαλος, ατονία, αίσθημα καταβολής δυνάμεων, τάση για λιποθυμία, μείωση της αρτηριακής πίεσης, ναυτία, έμετοι και ταχυκαρδία. Στις σοβαρότερες μορφές εμφανίζεται υψηλός πυρετός, έμετοι, διάρροια, διαταραχή της πηκτικότητας του αίματος, απουσία εφίδρωσης, απώλεια αισθήσεων. Μπορεί να επέλθει έμφραγμα του μυοκαρδίου, ενώ σε ακραίες περιπτώσεις ο πάσχων μπορεί να πέσει σε κώμα ή ακόμα και να χάσει τη ζωή του.
Εάν ένας άνθρωπος παρουσιάσει συμπτώματα θερμοπληξίας, πρέπει να μεταφερθεί αμέσως σε μέρος δροσερό, ευάερο και σκιερό ή κάτω από δέντρα εάν υπάρχουν.
Πρέπει να του αφαιρεθούν τα ρούχα ώστε να αερίζεται το σώμα του και να βραχεί το πρόσωπό του, ο λαιμός, το στήθος και γενικά το σώμα του με κρύο νερό, να τοποθετηθούν ψυχρά επιθέματα στο πρόσωπο και στο κεφάλι του.
Αν έχει τις αισθήσεις του και μπορεί να καταπιεί, καλό είναι να του χορηγηθούν μικρές γουλιές από υγρά (λ.χ. νερό) αναμεμιγμένα με λίγο αλάτι, για να αναπληρώσει ο οργανισμός του τις ποσότητες υγρών και νατρίου που έχασε εξαιτίας της έντονης εφίδρωσης. Στο μεσοδιάστημα, πρέπει να κληθεί ένα ασθενοφόρο για να μεταφερθεί στο νοσοκομείο για περαιτέρω αντιμετώπιση.
Επισης, ιδιαίτερα ευάλωτοι στον καύσωνα είναι τα νεογνά και τα βρέφη, οι ηλικιωμένοι και οι πάσχοντες από χρόνια νοσήματα (λ.χ. καρδιολογικά, αναπνευστικά, διαβήτη κ.τ.λ.). Οι άνθρωποι αυτοί πρέπει να συμβουλεύονται τον θεράποντα γιατρό τους όταν κάνει πολλή ζέστη για να τους πει αν και σε ποια δοσολογία πρέπει να συνεχίσουν την φαρμακευτική θεραπεία που ακολουθούν (μερικά φάρμακα έχουν την ιδιότητα να αυξάνουν τη θερμοκρασία του σώματος).
Συμβουλές προστασίας κατά τον καύσωνα
Για να μην αντιμετωπίσετε προβλήματα με τον καύσωνα, ακολουθήστε τις εξής συμβουλές:
- Να αποφεύγετε την απ’ ευθείας έκθεση στον ήλιο.
- Να παραμένετε σε σκιερά και δροσερά μέρη.
- Να αποφεύγετε τους χώρους όπου επικρατεί συνωστισμός.
- Να είστε ντυμένοι με ελαφρά, άνετα και ανoιχτόxρωμα ρούχα.
- Μην ξεχνάτε το καπέλο και τα γυαλιά ηλίου, ώστε να προστατεύονται τα μάτια σας από την έντονη αντανάκλαση της ηλιακής ακτινοβολίας.
- Να κάνετε πολλά, χλιαρά ντους στη διάρκεια της ημέρας. Καλό επίσης είναι να τοποθετείτε υγρά πανιά στο κεφάλι και στον λαιμό σας, ως προστατευτικά μέσα.
- Να πίνετε άφθονα υγρά (νερό και χυμούς φρούτων ή λαχανικών, αλλά όχι καφέ ή αλκοόλ).
- Αν ιδρώνετε πάρα πολύ, αυξήστε κάπως την κατανάλωση άλατος – πριν ακολουθήσετε αυτή τη συμβουλή, όμως, ρωτήστε τον γιατρό σας σε περίπτωση που σας έχει απαγορέψει ή περιορίσει το αλάτι για κάποιο λόγο.
- Να κάνετε μικρά (σε ποσότητα) και ελαφρά γεύματα, δίνοντας έμφαση στη κατανάλωση φρούτων και λαχανικών και περιορίζοντας τα πλούσια σε λίπη, «βαριά» φαγητά.
- Να αποφεύγετε τις βαριές χειρονακτικές εργασίες, ιδιαίτερα σε χώρους με υψηλή θερμοκρασία, άπνοια και μεγάλη υγρασία.
- Να αποφεύγετε την πολύωρη βάδιση ή το τρέξιμο κάτω από τον ήλιο.
- Να αποφεύγετε τα πολύωρα ταξίδια με μέσα συγκοινωνίας τις ώρες της μεγάλης ζέστης.
- Αν πάσχετε από χρόνια νοσήματα (αναπνευστικά, καρδιαγγειακά κλπ) συμβουλευθείτε τον γιατρό σας για τυχόν ειδικά μέτρα που πρέπει να πάρετε. Η συμβουλή αυτή είναι ιδιαίτερα σημαντική για όσους υποβάλλονται σε φαρμακευτική αγωγή (μπορεί να χρειάζεται ακόμα και τροποποίηση της δοσολογίας των φαρμάκων ή και της ίδιας της αγωγής) .
- Αν έχετε νεογέννητο στο σπίτι, να το ντύνετε όσο το δυνατόν πιο ελαφρά και να του δίνετε να πίνει έξτρα υγρά μαζί με το γάλα.
- Τις ώρες της μεγάλης ζέστης, να έχετε τα παράθυρα του σπιτιού κλειστά και τα στόρια κατεβασμένα, φροντίζοντας να τα ανοίγετε όλα τη νύχτα για να δροσίζει ο χώρος. Ειδάλλως, ανάψτε κλιματισμό ή ανεμιστήρα (προσέξτε μόνο να μην κάθεστε μπροστά στο σημείο όπου «χτυπάει» ο αέρας).
- Αν παρουσιάσετε την οποιαδήποτε δυσφορία ή ενόχληση, επικοινωνήστε με τον γιατρό σας.
Οι ηλικιωμένοι χρειάζονται ιδιαίτερη φροντίδα τις μέρες του καύσωνα, διότι το σύστημα ρυθμίσεως της σωματικής τους θερμοκρασίας δεν λειτουργεί καλά. Αν, συνεπώς, έχετε ηλικιωμένους συγγενείς ή γνωστούς, μην τους εγκαταλείψετε μόνους τις μέρες του καύσωνα. Και αν έχετε προγραμματίσει να πάτε καλοκαιρινές διακοπές ή θα απουσιάσετε για οποιονδήποτε λόγο πολλές μέρες από το σπίτι, προνοήστε να υπάρχει κάποιος ενήλικας που θα τους επισκέπτεται καθημερινά και θα τους φροντίζει.
Μία πολύ σημαντική παράμετρος είναι ότι αρκετός κόσμος υποτιμάει σε ακραίο βαθμό τις συνέπειες του καύσωνα, προφανώς γιατί έχει στο μυαλό του πως επειδή βρίσκεται στη σκιά δεν θα επιφέρει αρνητικές δυσλειτουργίες ή προβλήματα στον οργανισμό του εκάστοτε ευαίσθητου ατόμου, κάτι που φυσικά είναι πέρα για πέρα λάθος.
Για να καταλάβετε τη σπουδαιότητα του θέματος. Ορισμένοι άνθρωποι στις βορειοευρωπαϊκές χώρες, που είθισται να κάνει κρύο τις περισσότερες ημέρες του χρόνου και δεν είναι εξοικειωμένοι με την υπερβολική ζέστη, καταλήγουν ακόμη και να πεθάνουν τους καλοκαιρινούς μήνες, όταν το θερμόμετρο φτάνει στους 40 βαθμούς Κελσίου, ιδίως εκείνοι που ανήκουν σε ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες, γιατί απλά δεν γνωρίζουν πώς να προστατευτούν, με συνέπεια να βρίσκονται εκτεθειμένοι σε μεγάλο κίνδυνο.
Κάτι παρόμοιο συμβαίνει και με την αλόγιστη έκθεση στον ήλιο, ιδιαίτερα με τους τουρίστες που έρχονται στην Ελλάδα, αγνοώντας ακόμη και τους βασικούς κανόνες που μπορεί να ενέχουν τα ηλιακά εγκαύματα. Μην ξεχνάτε πως η υπερβολική έκθεση στον ήλιο είναι υπεύθυνη για τον καρκίνο του δέρματος, πέραν των γνωστών συνεπειών που επιφέρει στην υγεία των ανθρώπων.
